FAŁSZ

Niemcy uznali aneksję części terytorium Ukrainy? To manipulacja

Źródło:
Konkret24
Gen. Pacek: systemy obrony powietrznej to pięta achillesowa Ukrainy
Gen. Pacek: systemy obrony powietrznej to pięta achillesowa UkrainyTVN24
wideo 2/4
Gen. Pacek: systemy obrony powietrznej to pięta achillesowa UkrainyTVN24

Według przekazu krążącego w sieci Niemcy uznali już zabór części terytorium Ukrainy przez Rosję. Dowodem ma być rzekomy kadr z niemieckiej telewizji.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Rosyjskojęzyczne konta na Telegramie informują, że niemiecka telewizja publiczna ZDF zaprezentowała mapę, która nie uwzględniała regionów zaanektowanych przez Rosję, czyli obwodów: chersońskiego, zaporoskiego, donieckiego i ługańskiego oraz Krymu.

Na dowód publikują zdjęcie telewizora, widać na nim kadr przypominający te z programu niemieckiej stacji. Prezenterka Hanna Zimmermann ma przedstawiać materiał, obok niej umieszczono mapę Ukrainy bez wspomnianych regionów. Na mapie zaznaczono kilka ukraińskich miast, a ikony obok ich nazw prawdopodobnie oznaczają ograniczenia w dostawach wody i elektryczności. Zamieszczona poniżej zapowiedź informuje z kolei o przewidywanych deszczach i burzach. Obok nazwiska dziennikarki znajduje się logotyp "Heute Journal", jest to program informacyjny, w którym Zimmermann pracuje od początku 2022 roku. W lewym górnym rogu zamieszczono logotyp ZDF.

FAŁSZ
Zdjęcie z rzekomym kadrem z ZDF obiegło internetTelegram, Twitter

"Zdrada w niemieckiej telewizji. Zełenski już zerwał relacje z niemiecką telewizją?" - pytał na swoim kanale na telegramie rosyjski propagandzista Rusłan Ostashko. Jego wpis miał kilka tysięcy reakcji, internauci głównie wykazywali zadowolenie i rozbawienie. "Poprawna mapa!" - radował się z kolei użytkownik rosyjskiego kanału Denazyfikacja UA (Ukrainy - red.), który "oczyszcza świat z nazizmu" i zaczął od Ukrainy, jak można przeczytać w opisie konta.

Ten sam kadr z rzekomej prognozy meteorologicznej ZDF pojawił się także na polskojęzycznym Twitterze. "W Niemczech podczas wiadomości o wyłączeniach światła i wody po atakach rakietowych na infrastrukturę Ukrainy pokazali mapę kraju, na której nie ma już terytoriów, które weszły w skład Rosji w wyniku referendum. Elegancko" - napisał 12 października jeden z internautów. "Niemiecki państwowy kanał telewizyjny ZDF pokazał mapę Ukrainy" - informował inny (pisownia wszystkich wpisów oryginalna - red.).

Wpisy z ujęciem rzekomo pochodzącym z programu ZDF znaleźliśmy także na anglojęzycznych kontach, choć ich autorzy przeważnie nie dowierzali w autentyczność zdjęcia, bądź wyrażali oburzenie.

Zaprzeczają dziennikarka i niemiecka telewizja

Internauci na Twitterze pisali z pretensjami do Zimmermann. "Zdjęcie to manipulacja. Taki kadr nigdy nie został wyemitowany w 'Heute Journal'" - w ten sposób odpisała jednemu z internautów 12 października. W podobny sposób odpowiadała innym.

Niemal dwie godziny później głos w sprawie zdjęcia zabrała sama stacja ZDF. Poinformowała na Twitterze, że posłużono się zmanipulowanym kadrem z programu "Heute Journal", który został wyemitowany dwa dni wcześniej. Zarówno Zimmermann jak i ZDF kierowali internautów na stronę nadawcy, gdzie można obejrzeć oryginał nadanego 10 października programu.

Kadr przerobiono

Tamtego dnia "Heute Journal" trwał 24 minuty. Na krążącym w sieci zdjęciu uchwycono moment, gdy Zimmermann zapowiada materiał o wybuchach nitek gazociągu Nord Stream i trwającym w tej sprawie śledztwie. Nie była to więc zapowiedź materiał o braku prądu i wody po atakach rakietowych na ukraińską infrastrukturę, jak twierdzili niektórzy internauci.

W tym momencie, jak widać na oryginalnym nagraniu, obok dziennikarki nie jest wyświetlana pogodowa mapa Ukrainy, a zdjęcie tablicy urzędowej zawieszonej na siedzibie niemieckiego Prokuratora Generalnego. Podpis pod zdjęciem nie zapowiada deszczu i burz, a informuje o tym, że trwają badania przyczyn wycieków z gazociągów.

Kadr z niemieckiej telewizji zmanipulowanoKonkret24

Prognoza z prawidłową mapą

Pod koniec programu prezenterka Katja Horneffer zaprezentowała prognozę pogody. Najpierw omówiła sytuację w Europie. Na mapie widać zaznaczone kontury Ukrainy, wraz z Krymem i anektowanymi obwodami. Następnie Horneffer, stojąc przy mapie Niemiec, przedstawia szczegółową prognozę dla swojego kraju. W programie z 10 października w ogóle nie pokazano pogodowej mapy Ukrainy.

Na mapie prawidłowo zaznaczono granicę UkrainyZDF

Podsumowując: popularny w mediach społecznościowych kadr pochodzi z programy wyemitowanego w niemieckiej telewizji ZDF. Jednak został komputerowo przerobiony tak, by móc posłużyć do stworzenia przekazu o tym, że Niemcy już uznają aneksję czterech ukraińskich obwodów przez Rosję.

Autorka/Autor:Jan Kunert

Źródło: Konkret24

Pozostałe wiadomości

Po głośnej imprezie w hotelu poselskim Łukasz Mejza tłumaczył z mównicy sejmowej, że w nocy bronił "tradycji polegających na wspólnym, chóralnym śpiewaniu". A w rozmowie z TVN24 tłumaczył się całodniową pracą w sejmowych komisjach i na posiedzeniach. Sprawdziliśmy więc aktywność parlamentarną tego posła PiS. Nie jest to długa analiza.

Mejza tłumaczy nocną imprezę: "skoro się pracuje cały dzień....". Jak on pracuje?

Mejza tłumaczy nocną imprezę: "skoro się pracuje cały dzień....". Jak on pracuje?

Źródło:
Konkret24

Politycy Prawa i Sprawiedliwości forsują w mediach przekaz, że wraz z powrotem Donalda Tuska na fotel premiera źle się dzieje na ryku pracy. Mateusz Morawiecki jako "dowód" pokazuje mapę z firmami, które zapowiedziały zwolnienia grupowe. Jak sprawdziliśmy, takich zwolnień nie jest więcej, niż było za zarządów Zjednoczonej Prawicy. Eksperci tłumaczą, czego są skutkiem.

Narracja PiS o grupowych zwolnieniach i "powrocie biedy". To manipulacja

Narracja PiS o grupowych zwolnieniach i "powrocie biedy". To manipulacja

Źródło:
Konkret24

"Ukraińcy mają większe prawa w Polsce niż Polacy" - stwierdził jeden z internautów, który rozsyłał przekaz o przyjęciu przez Senat uchwały "o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi". Posty te zawierają szereg nieprawdziwych informacji.

"Senat przyjął uchwałę o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi"? Nic się tu nie zgadza

"Senat przyjął uchwałę o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi"? Nic się tu nie zgadza

Źródło:
Konkret24

"Coś się szykuje" - przekazują zaniepokojeni internauci, rozsyłając zdjęcie zawiadomienia o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie samochodu jako świadczenia na rzecz jednostki wojskowej. Uspokajamy: dokument wygląda groźnie, lecz nie jest ani niczym nowym, ani wyjątkowym.

Masz SUV-a, "to go stracisz"? Kto i dlaczego rozsyła takie pisma 

Masz SUV-a, "to go stracisz"? Kto i dlaczego rozsyła takie pisma 

Źródło:
Konkret24

Po pogrzebie Damiana Sobola, wolontariusza, który zginął w izraelskim ostrzale w Strefie Gazy, internauci zaczęli dopytywać, co wokół jego trumny robiły swastyki i czy były prawdziwe. Sprawdziliśmy.

Swastyki pod trumną Polaka zabitego w Strefie Gazy? Wyjaśniamy

Swastyki pod trumną Polaka zabitego w Strefie Gazy? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Tysiące wyświetleń w mediach społecznościowych ma fotografia dwóch mężczyzn jedzących coś na ulicy przed barem. Jeden to prezydencki doradca Marcin Mastalerek, drugi stoi bokiem, twarzy nie widać. Internauci informują, że to prezydent Duda, który podczas pobytu w Nowym Jorku poszedł ze swoim doradcą na pizzę do baru. Czy na pewno?

Duda i Mastalerek jedzą pizzę na ulicy? Kto jest na zdjęciu

Duda i Mastalerek jedzą pizzę na ulicy? Kto jest na zdjęciu

Źródło:
Konkret24

Według krążącego w sieci przekazu po zmianie prawa Ukraińcom łatwiej będzie uzyskać u nas kartę pobytu na trzy lata. A to spowoduje, że "do Polski będą ściągać jeszcze większe ilości Ukraińców". Przekaz ten jest manipulacją - w rzeczywistości planowane zmiany mają uniemożliwić to, by wszyscy Ukraińcy mogli uzyskiwać karty pobytu i pozostawać u nas trzy lata.

"Każdy, kto zechce" z Ukrainy dostanie kartę pobytu w Polsce? No właśnie nie

"Każdy, kto zechce" z Ukrainy dostanie kartę pobytu w Polsce? No właśnie nie

Źródło:
Konkret24

Ponad milionowe zasięgi generuje w polskiej sieci przekaz, że od początku lipca nie będzie można w Niemczech w weekendy jeździć samochodami osobowymi. Powodem ma być troska o środowisko. Uspokajamy: nie ma takich planów.

W Niemczech od lipca "całkowity zakaz jazdy w weekendy"? To "nieuzasadnione obawy"

W Niemczech od lipca "całkowity zakaz jazdy w weekendy"? To "nieuzasadnione obawy"

Źródło:
Konkret24

Czy Amerykański Czerwony Krzyż nie przyjmuje krwi od osób zaszczepionych przeciw COVID-19? Taką teorię, na podstawie pytań z formularza tej organizacji, wysnuli polscy internauci. Kwestionariusz jest prawdziwy, teoria już nie.

Amerykański Czerwony Krzyż "odmawia przyjmowania krwi" od zaszczepionych? Nie

Amerykański Czerwony Krzyż "odmawia przyjmowania krwi" od zaszczepionych? Nie

Źródło:
Konkret24

Internauci i serwisy internetowe podają przekaz, że polskie wojsko wysyła pracującym pierwsze powołania - że dostają "pracownicze przydziały mobilizacyjne". Wyjaśniamy, o co chodzi.

Pracownikom wysłano "pierwsze powołania do wojska"? Nie, wyjaśniamy

Pracownikom wysłano "pierwsze powołania do wojska"? Nie, wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Sceptycy pandemii COVID-19 i przeciwnicy wprowadzonych wtedy obostrzeń szerzą ostatnio narrację, jakoby "niemiecki rząd przyznał, że nie było pandemii". Wiele wpisów z taką informacją krąży po Facebooku i w serwisie X. Nie jest to jednak prawda.

"Niemiecki rząd przyznał, że nie było pandemii"? Manipulacja pana profesora

"Niemiecki rząd przyznał, że nie było pandemii"? Manipulacja pana profesora

Źródło:
Konkret24

W sieci pojawiły się dramatyczny zbiór nagrań, rzekomo z potężnej burzy, która przeszła nad Dubajem. Niektóre z nich nie mają jednak nic wspólnego z ostatnimi wydarzeniami. Wyjaśniamy.

Powódź w Dubaju. Huragan i drzewo wyrwane z korzeniami? To nie są nagrania stamtąd

Powódź w Dubaju. Huragan i drzewo wyrwane z korzeniami? To nie są nagrania stamtąd

Źródło:
Konkret24

Posłanka PiS Joanna Lichocka zaalarmowała swoich odbiorców, że we Wrocławiu powstał "ruchomy meczet". W poście nawiązała do kwestii nielegalnych migrantów, Donalda Tuska i Unii Europejskiej. Posłanka mija się z prawdą. Pokazujemy, co rzeczywiście stoi przy Stadionie Olimpijskim w stolicy Dolnego Śląska.

"Ruchomy meczet" we Wrocławiu? Posłanka PiS manipuluje, tam stało i stoi boisko

"Ruchomy meczet" we Wrocławiu? Posłanka PiS manipuluje, tam stało i stoi boisko

Źródło:
Konkret24

"Głosują, jak im patroni z Niemiec każą", "lista hańby europosłów", "komu podziękować za pakiet migracyjny" - z takimi komentarzami rozsyłane jest w sieci zestawienie mające pokazywać, jak 25 polskich europosłów rzekomo głosowało "w sprawie pakietu migracyjnego". Tylko że grafika zawiera błędy i nie przedstawia, jak rzeczywiście ci europosłowie głosowali. Wyjaśniamy.

"Lista hańby europosłów"? Nie, grafika z błędami. Kto jak głosował w sprawie paktu migracyjnego?

"Lista hańby europosłów"? Nie, grafika z błędami. Kto jak głosował w sprawie paktu migracyjnego?

Źródło:
Konkret24

Według posłanki PiS Marleny Maląg proponowane przez obecny rząd "babciowe" oznacza likwidację programu wprowadzonego przez rząd Zjednoczonej Prawicy. "Znów oszukali?", "będą zabierać?" - pytała była minister rodziny. To manipulacja. Wyjaśniamy, czy rodzice rzeczywiście stracą na nowym świadczeniu.

Maląg: "babciowe" oznacza likwidację rodzinnego kapitału opiekuńczego. Co pominęła była minister?

Maląg: "babciowe" oznacza likwidację rodzinnego kapitału opiekuńczego. Co pominęła była minister?

Źródło:
Konkret24

Sugerując się tekstami niektórych serwisów internetowych, polscy internauci gratulują Słowakom, że "odrzucili pakt migracyjny" i piszą, że rząd Donalda Tuska powinien zrobić to samo. Sęk w tym, że Słowacja nic nie odrzuciła, a Polska - i Węgry - przyjmują takie samo stanowisko. Wyjaśniamy, na czym polega rozpowszechniany w internecie manipulacyjny przekaz.

Słowacja "odrzuca unijny pakt migracyjny, a Polska?" Uproszczenie i manipulacja

Słowacja "odrzuca unijny pakt migracyjny, a Polska?" Uproszczenie i manipulacja

Źródło:
Konkret24

Salon kosmetyczny z eksperymentalną terapią odchudzającą komarami jakoby działał w Gdańsku. Uchodźczyni z Ukrainy, która go prowadziła, miała na tym zarobić ponad milion złotych - wynika z rzekomego materiału stacji Euronews. Rozpowszechniają go w sieci prorosyjskie konta. Jest sfabrykowany.

Terapia odchudzająca komarami, fałszywe dokumenty i Ukrainka z milionem złotych. Nic tu nie jest prawdą

Terapia odchudzająca komarami, fałszywe dokumenty i Ukrainka z milionem złotych. Nic tu nie jest prawdą

Źródło:
Konkret24

W 2023 roku pierwszy raz od trzech lat spadła liczba osób, wobec których zarządzono kontrolę operacyjną. Wśród nich były też inwigilowane Pegasusem. Cały czas jest to jednak więcej niż przed objęciem rządów przez Zjednoczoną Prawicę.

Nie tylko Pegasus. Ile osób służby inwigilowały w 2023 roku?

Nie tylko Pegasus. Ile osób służby inwigilowały w 2023 roku?

Źródło:
Konkret24

Nowy warszawski radny PiS, a wcześniej wojewoda mazowiecki Tobiasz Bocheński postanowił uczcić Święto Chrztu Polski wpisem w mediach społecznościowych. Jednak swój post na ten temat zilustrował grafiką przedstawiającą chrzest nie Mieszka I, tylko innego władcy. 

Bocheński uczcił Święto Chrztu Polski. "Douczy się pan z okresu średniowiecza" 

Bocheński uczcił Święto Chrztu Polski. "Douczy się pan z okresu średniowiecza" 

Źródło:
Konkret24

Jordańska księżniczka Salma miała "osobiście strącić" sześć irańskich dronów skierowanych na Izrael, Iran zrobił Izraelowi "małe Drezno", a jeden z dronów zawisł na kablach elektrycznych... - tego typu informacje o ataku na Izrael rozchodzą się w polskich mediach społecznościowych. Są niepotwierdzone i fałszywe, oparte na starych zdjęciach i nagraniach.

Drony "strąciła jordańska księżniczka", a jeden "zaplątał się w kable". Fejki o ataku Iranu na Izrael

Drony "strąciła jordańska księżniczka", a jeden "zaplątał się w kable". Fejki o ataku Iranu na Izrael

Źródło:
Konkret24

Portal rzekomo z Londynu, a teksty publikowane po rosyjsku. Film wideo mający być dowodem, tylko że już skasowany, a bohater zniknął. Oto jak historia o rzekomym zakupie rezydencji króla Karola przez Ołenę Zełenską powiela schemat prokremlowskiej dezinformacji.

Zełenski "nabywa byłą rezydencję króla Karola"? Rosyjski schemat dezinformacji

Zełenski "nabywa byłą rezydencję króla Karola"? Rosyjski schemat dezinformacji

Źródło:
Konkret24, Snopes