FAŁSZ

Ojciec Rydzyk nie ma covidowej infolinii, a Radio Maryja nie wprowadziło promocji na odpusty


Promocja w Radiu Maryja na odpust zupełny, czyli dwie dusze w cenie jednej... Ojciec Tadeusz Rydzyk radzi, jak dawać na tacę bez wychodzenia z domu... Część internautów uwierzyła w fake newsy, jakie ostatnio pojawiają się w sieci na temat toruńskiej rozgłośni i jej założyciela.

Celem fake newsów i manipulacji w mediach społecznościowych z początkiem listopada znowu stało się Radio Maryja. "Dziś ostatni dzień promocji u ojca Tadeusza" - napisał na Twitterze 8 listopada internauta, załączając screen fałszywego posta z profilu Radia Maryja. Czytamy w nim: "Od 1 do 8 listopada możemy uzyskać odpust zupełny dla dusz w czyśćcu cierpiących. Normalnie 199 PLN + VAT za duszę na rok. 1-8 listopada PROMOCJA 2 duszę w cenie jednej odpust zupełny" (pisownia wszystkich wpisów w tekście oryginalna).

fałsz

Zrzut ekrany fałszywego wpisu Radia Maryja krążył po Twitterze
Zrzut ekrany fałszywego wpisu Radia Maryja krążył po TwitterzeZrzut ekrany fałszywego wpisu Radia Maryja krążył po TwitterzeTwitter

Niektórzy internauci uwierzyli, że informacja o płatnych odpustach rzeczywiście pojawiła się na profilu toruńskiej rozgłośni. "Jaja sobie robicie z tymi odpustami!!!" - napisał autor jednego z komentarzy. "Co to jest? Bana mam u nich. To nie fejki"? - zapytał inny internauta. "Nie fejk oryginał" - odpowiedział autor wpisu. Kolejni internauci tłumaczyli jednak, że wpis nie pochodzi z oficjalnego konta toruńskiej rozgłośni.

Miliony złotych dla organizacji Rydzyka
Miliony złotych dla organizacji Rydzykatvn24

Fałszywy profil, wpis z 2019 roku

Screen fałszywego posta trafił też na Facebooka. Na jednym z kont podano go dalej ponad 170 razy. "Promocja w dwupaku taniej myślałam, że w markecie tylko takie promocje Radio Maryja" - napisała internautka.

fałsz

Fałszywy wpis Radia Maryja pojawił się też na Facebooku
Fałszywy wpis Radia Maryja pojawił się też na FacebookuFałszywy wpis Radia Maryja pojawił się też na Facebookufacebook

Wpis, który wzbudził tak wielkie emocje internautów, nie ma nic wspólnego z kontem @RadioMaryja, czyli oficjalnym twitterowym profilem rozgłośni. Fałszywy post pojawił się na koncie, w którego nazwie jest dodatkowy podkreślnik: @Radio_Maryja. Nie można go teraz już odnaleźć, prawdopodobnie został skasowany.

Warto zauważyć, że w fałszywym wpisie dodano link do artykułu portalu Radia Maryja z 1 listopada 2019 roku. W tekście tym jest informacja o odpustach, ale nie ma żadnych informacji o żądaniu za nie opłaty. Fałszywa informacja krążyła w sieci już w ubiegłym roku - wówczas opisał ją portal fact-checkingowy Fakenews.pl.

Infolinia "jak dawać na tacę bez wychodzenia z domu"

Użytkownicy Facebooka masowo udostępniają ostatnio także zrzut ekranu z twitterowego konta o nazwie @ksTadeuszRydzyk. Profil ten nie ma nic wspólnego z dyrektorem Radia Maryja i jest oznaczony jako "parodia".

We wpisie na tym koncie datowanym na 17 marca 2020 roku można przeczytać: "Kochani Polski Kościół postanowił włączyć się w walkę z Koronawirusem, uruchomiliśmy infolinię na której można uzyskać ważne informację np. jak dawać na tacę bez wychodzenia z domu. 700 666 178 (8,92zł/min)".

fałsz

Wpis z fałszywego konta o. Tadeusza Rydzyka
Wpis z fałszywego konta o. Tadeusza RydzykaWpis z fałszywego konta o. Tadeusza RydzykaTwitter

Na stronach internetowych rozgłośni nie ma informacji o istnieniu takiej infolinii. Fake news o niej był popularny w polskim internecie już w marcu. O istnieniu tego fałszywego profilu i o rozpowszechnianych przez niego wpisach w sierpniu informował serwis fact-checkingowy Demagog.org.pl.

Jednak w ostatnich dniach na Facebooku pojawiło się co najmniej kilkadziesiąt postów, w których zamieszczono screen fałszywego wpisu. Najpopularniejszy, który udało się nam odnaleźć, miał ponad 300 reakcji i blisko 550 udostępnień.

fałsz

Popularny wpis z fałszywą informacją o infolinii Radia Maryja
Popularny wpis z fałszywą informacją o infolinii Radia MaryjaPopularny wpis z fałszywą informacją o infolinii Radia Maryjafacebook

Komentarze internautów dowodzą, że wielu dało się nabrać i uwierzyło, że infolinia istnieje. "To jest szczyt pychy chciwości"; "Jaja sobie robi, zdzierca i nienasycony, profanacja wiary i kościoła" - pisali.

"Jedna z..." czy "najbardziej" antysemicka rozgłośnia?

Obok fake newsów w internecie rozsyłany jest tekst będący manipulacją na temat toruńskiej rozgłośni. "Departament Stanu USA uznał Radio Maryja w swoim oficjalnym rsporcie za najbardziej antysemicką rozglosnię w Europie (GW). LB: ilu biskupów i posłów ma Rydzyk"? - napisał 6 listopada na Twitterze Leszek Balcerowicz, przewodniczący rady Forum Obywatelskiego Rozwoju, były wicepremier i minister finansów. Jego post zebrał ok. 3,2 tys. polubień, ponad 500 internautów podało go dalej.

fałsz

Wpis na profilu Leszka Balcerowicza
Wpis na profilu Leszka BalcerowiczaWpis na profilu Leszka BalcerowiczaTwitter

Tę samą informację Leszek Balcerowicz opublikował na Facebooku, gdzie wywołała ok. 3,5 tys. reakcji, a udostępniło ją 700 internautów.

Wpisy z podobną informacją są popularne także na innych profilach, m.in. na koncie Soku z buraka, gdzie zareagowało na to 3,3 tys. internautów. Aż 4,6 tys. polubień zyskał podobny wpis na twitterowym profilu przewodniczącego Nowej Lewicy w województwie podlaskim Piotra Kusznieruka.

fałsz

Wpis na profilu Sok z buraka
Wpis na profilu Sok z burakaWpis na profilu Sok z burakafacebook

Leszek Balcerowicz wymienił w poście "Gazetę Wyborczą" jako źródło rozpowszechnionej informacji. 15 października portal Wyborcza.pl opublikował wywiad z Thomasem Lukaszukiem, kanadyjskim politykiem polskiego pochodzenia, byłym wicepremierem prowincji Alberta.

Rozmowa dotyczyła m.in. konsekwencji działań amerykańskiego Centrum Szymona Wiesenthala. Według Thomasa Lukaszuka międzynarodowa organizacja dąży do zakazania o. Tadeuszowi Rydzykowi głoszenia kazań i prowadzenia zbiórek pieniężnych na terytorium Stanów Zjednoczonych. Jako powód Lukaszuk wymienia m.in. rozpowszechnianie mowy nienawiści. W wywiadzie powiedział m.in.: "Departament Stanu USA w swoim oficjalnym raporcie uznał Radio Maryja za najbardziej antysemicką rozgłośnię radiową w całej Europie".

W dostępnych publicznie w sieci raportach wydanych przez amerykański Departament Stanu nie znaleźliśmy jednak takiego stwierdzenia. Podobne zdanie pada jednak w raporcie z 2008 roku: "W Polsce konserwatywne katolickie radio Radio Maryja, założone w Toruniu w 1991 r., jest jednym z najbardziej rażących antysemickich mediów w Europie".

Autorzy raportu sprzed 12 lat pisali zatem o "jednej z", a nie "najbardziej" antysemickiej rozgłośni. Na tę kwestię zwróciliśmy uwagę, pisząc do Thomasa Lukaszuka. "Moja wypowiedź jest bardzo wyraźna, w czasie przeszłym. Raport Departamentu Stanu USA, w dniu publikacji, wyróżnia Radio Maryja, odnosząc się tylko do tej rozgłośni jako jednej z najbardziej antysemickich radiostacji. Czy na prawdę będziemy chwytać się argumentu, że może nie jest ona najgorsza, bo może są inne radiostacje bardziej ofensywne"? - odpisał Konkret24 kanadyjski polityk. I zachęcił do wysłuchania aktualnych audycji radia Maryja, "jeśli są podejrzenia, że profil rozgłośni się poprawił od daty powyższego raportu".

Autor: Krzysztof Jabłonowski / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Tytus Żmijewski/PAP/Twitter/Facebook

Pozostałe wiadomości

Internauci i serwisy internetowe podają przekaz, że polskie wojsko wysyła pracującym pierwsze powołania - że dostają "pracownicze przydziały mobilizacyjne". Wyjaśniamy, o co chodzi.

Pracownikom wysłano "pierwsze powołania do wojska"? Nie, wyjaśniamy

Pracownikom wysłano "pierwsze powołania do wojska"? Nie, wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

W sieci pojawiły się dramatyczny zbiór nagrań, rzekomo z potężnej burzy, która przeszła nad Dubajem. Niektóre z nich nie mają jednak nic wspólnego z ostatnimi wydarzeniami. Wyjaśniamy.

Powódź w Dubaju. Huragan i drzewo wyrwane z korzeniami? To nie są nagrania stamtąd

Powódź w Dubaju. Huragan i drzewo wyrwane z korzeniami? To nie są nagrania stamtąd

Źródło:
Konkret24

Posłanka PiS Joanna Lichocka zaalarmowała swoich odbiorców, że we Wrocławiu powstał "ruchomy meczet". W poście nawiązała do kwestii nielegalnych migrantów, Donalda Tuska i Unii Europejskiej. Posłanka mija się z prawdą. Pokazujemy, co rzeczywiście stoi przy Stadionie Olimpijskim w stolicy Dolnego Śląska.

"Ruchomy meczet" we Wrocławiu? Posłanka PiS manipuluje, tam stało i stoi boisko

"Ruchomy meczet" we Wrocławiu? Posłanka PiS manipuluje, tam stało i stoi boisko

Źródło:
Konkret24

"Głosują, jak im patroni z Niemiec każą", "lista hańby europosłów", "komu podziękować za pakiet migracyjny" - z takimi komentarzami rozsyłane jest w sieci zestawienie mające pokazywać, jak 25 polskich europosłów rzekomo głosowało "w sprawie pakietu migracyjnego". Tylko że grafika zawiera błędy i nie przedstawia, jak rzeczywiście ci europosłowie głosowali. Wyjaśniamy.

"Lista hańby europosłów"? Nie, grafika z błędami. Kto jak głosował w sprawie paktu migracyjnego?

"Lista hańby europosłów"? Nie, grafika z błędami. Kto jak głosował w sprawie paktu migracyjnego?

Źródło:
Konkret24

Według posłanki PiS Marleny Maląg proponowane przez obecny rząd "babciowe" oznacza likwidację programu wprowadzonego przez rząd Zjednoczonej Prawicy. "Znów oszukali?", "będą zabierać?" - pytała była minister rodziny. To manipulacja. Wyjaśniamy, czy rodzice rzeczywiście stracą na nowym świadczeniu.

Maląg: "babciowe" oznacza likwidację rodzinnego kapitału opiekuńczego. Co pominęła była minister?

Maląg: "babciowe" oznacza likwidację rodzinnego kapitału opiekuńczego. Co pominęła była minister?

Źródło:
Konkret24

Sugerując się tekstami niektórych serwisów internetowych, polscy internauci gratulują Słowakom, że "odrzucili pakt migracyjny" i piszą, że rząd Donalda Tuska powinien zrobić to samo. Sęk w tym, że Słowacja nic nie odrzuciła, a Polska - i Węgry - przyjmują takie samo stanowisko. Wyjaśniamy, na czym polega rozpowszechniany w internecie manipulacyjny przekaz.

Słowacja "odrzuca unijny pakt migracyjny, a Polska?" Uproszczenie i manipulacja

Słowacja "odrzuca unijny pakt migracyjny, a Polska?" Uproszczenie i manipulacja

Źródło:
Konkret24

Za pomocą treści reklamowych, lecz nieoznaczonych jako płatne, prorosyjska sieć propagandowa rozsyła wśród internautów w Europie treści zniechęcające do pomocy Ukrainie i podważające politykę Unii Europejskiej. W ciągu ostatniego pół roku te przekazy dotarły do co najmniej 38 milionów użytkowników internetu we Francji i Niemczech. 

38 milionów internautów we Francji i Niemczech w zasięgu rosyjskiej operacji propagandowej

38 milionów internautów we Francji i Niemczech w zasięgu rosyjskiej operacji propagandowej

Źródło:
Konkret24

Salon kosmetyczny z eksperymentalną terapią odchudzającą komarami jakoby działał w Gdańsku. Uchodźczyni z Ukrainy, która go prowadziła, miała na tym zarobić ponad milion złotych - wynika z rzekomego materiału stacji Euronews. Rozpowszechniają go w sieci prorosyjskie konta. Jest sfabrykowany.

Terapia odchudzająca komarami, fałszywe dokumenty i Ukrainka z milionem złotych. Nic tu nie jest prawdą

Terapia odchudzająca komarami, fałszywe dokumenty i Ukrainka z milionem złotych. Nic tu nie jest prawdą

Źródło:
Konkret24

W 2023 roku pierwszy raz od trzech lat spadła liczba osób, wobec których zarządzono kontrolę operacyjną. Wśród nich były też inwigilowane Pegasusem. Cały czas jest to jednak więcej niż przed objęciem rządów przez Zjednoczoną Prawicę.

Nie tylko Pegasus. Ile osób służby inwigilowały w 2023 roku?

Nie tylko Pegasus. Ile osób służby inwigilowały w 2023 roku?

Źródło:
Konkret24

Jarosław Kaczyński, motywując członków Prawa i Sprawiedliwości do pracy przed drugą turą wyborów samorządowych, przekonywał ich, że partia ma teraz więcej kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast niż w 2018 roku. Nie ma jednak racji.

Kaczyński o kandydatach PiS w drugiej turze: "więcej niż przedtem". Nie, dużo mniej

Kaczyński o kandydatach PiS w drugiej turze: "więcej niż przedtem". Nie, dużo mniej

Źródło:
Konkret24

Nowy warszawski radny PiS, a wcześniej wojewoda mazowiecki Tobiasz Bocheński postanowił uczcić Święto Chrztu Polski wpisem w mediach społecznościowych. Jednak swój post na ten temat zilustrował grafiką przedstawiającą chrzest nie Mieszka I, tylko innego władcy. 

Bocheński uczcił Święto Chrztu Polski. "Douczy się pan z okresu średniowiecza" 

Bocheński uczcił Święto Chrztu Polski. "Douczy się pan z okresu średniowiecza" 

Źródło:
Konkret24

Jordańska księżniczka Salma miała "osobiście strącić" sześć irańskich dronów skierowanych na Izrael, Iran zrobił Izraelowi "małe Drezno", a jeden z dronów zawisł na kablach elektrycznych... - tego typu informacje o ataku na Izrael rozchodzą się w polskich mediach społecznościowych. Są niepotwierdzone i fałszywe, oparte na starych zdjęciach i nagraniach.

Drony "strąciła jordańska księżniczka", a jeden "zaplątał się w kable". Fejki o ataku Iranu na Izrael

Drony "strąciła jordańska księżniczka", a jeden "zaplątał się w kable". Fejki o ataku Iranu na Izrael

Źródło:
Konkret24

Portal rzekomo z Londynu, a teksty publikowane po rosyjsku. Film wideo mający być dowodem, tylko że już skasowany, a bohater zniknął. Oto jak historia o rzekomym zakupie rezydencji króla Karola przez Ołenę Zełenską powiela schemat prokremlowskiej dezinformacji.

Zełenski "nabywa byłą rezydencję króla Karola"? Rosyjski schemat dezinformacji

Zełenski "nabywa byłą rezydencję króla Karola"? Rosyjski schemat dezinformacji

Źródło:
Konkret24, Snopes

Poseł PiS Sebastian Kaleta straszy, że według projektu nowelizacji Kodeksu karnego, jeśli publicznie "sprzeciwisz się tęczowym piątkom w szkole twojego dziecka", to "może się tobą z urzędu zająć prokurator". Podobnie ma rzekomo być wówczas, gdy ktoś powie, że "są tylko dwie płcie". Prawnicy tłumaczą, na czym polega manipulacja posła PiS.

Kaleta o nowelizacji Kodeksu karnego: "lewacka cenzura". Wyjaśniamy, jak manipuluje

Kaleta o nowelizacji Kodeksu karnego: "lewacka cenzura". Wyjaśniamy, jak manipuluje

Źródło:
Konkret24

Według popularnego wpisu uczniowie rzekomo są uczeni, że Ukraina jako państwo istniała już w XVI wieku. Dowodem ma być zdjęcie mapy ze szkolnego atlasu. Z tej mapy to nie wynika, co wyjaśnia wydawnictwo i eksperci.

"Ukraina jako państwo istniała już w XVI wieku"? Sprawdzamy, co wynika z mapy w szkolnym atlasie

"Ukraina jako państwo istniała już w XVI wieku"? Sprawdzamy, co wynika z mapy w szkolnym atlasie

Źródło:
Konkret24

Donald Tusk rzekomo trafił do czołówki rankingu najbogatszych Polaków - tak wynika z krążącego w mediach społecznościowych zrzutu ekranu. Oburzeni internauci pytają, skąd premier ma tyle pieniędzy. Jednak to fake news.

Donald Tusk "w czołówce najbogatszych Polaków"? Nieprawda

Donald Tusk "w czołówce najbogatszych Polaków"? Nieprawda

Źródło:
Konkret24

Ponad połowa Polaków wie, że celem fake newsów i teorii spiskowych jest manipulowanie opinią publiczną i realizowanie politycznych interesów. Mimo to ulegają tym manipulacjom. Jak wynika z najnowszego raportu "Dezinformacja oczami Polaków", co trzeci Polak wierzy, że zaplanowano już kolejną pandemię. Niemal co trzeci - że w Smoleńsku doszło do zamachu. Jedna piąta uważa, że skoro pada śnieg, to żadnego ocieplenia klimatu nie ma.

Polacy vs dezinformacja. W jakie fałsze wierzymy, komu ufamy, czego się boimy

Polacy vs dezinformacja. W jakie fałsze wierzymy, komu ufamy, czego się boimy

Źródło:
Konkret24

Już po wyborach samorządowych nowa krakowska rada miejska przedstawi kolejny projekt strefy czystego transportu. Poprzednią uchwałę uchylił sąd administracyjny. W przekazie Konfederacji takie strefy są niezgodne z konstytucją. Co na to prawnicy?

Konfederacja: strefy czystego transportu są niezgodne z konstytucją. Co na to prawnicy?

Konfederacja: strefy czystego transportu są niezgodne z konstytucją. Co na to prawnicy?

Źródło:
Konkret24

Patrzeć na ręce politykom i nie lekceważyć roli sztucznej inteligencji. Fact-checkerzy i eksperci opisujący dezinformację dyskutują o największych wyzwaniach mediów i edukacji. Komentują również drugą edycję raportu "Dezinformacja oczami Polaków. Edycja 2024". Do serwisów fact-checkingowych apelują o lepszą komunikację, a do całego społeczeństwa o stawianie na edukację medialną.

"Najpierw musi być chęć, żeby w ogóle sprawdzić". Eksperci o tym, jak skutecznie walczyć z fake newsami

"Najpierw musi być chęć, żeby w ogóle sprawdzić". Eksperci o tym, jak skutecznie walczyć z fake newsami

Źródło:
Konkret24

Po wyborach samorządowych politycy podają różne dane o tym, w ilu miastach kandydaci poszczególnych partii zostali burmistrzami lub prezydentami. Sprawdziliśmy więc, jak poradzili sobie w I turze w dużych i średnich miastach przedstawiciele Koalicji Obywatelskiej oraz Prawa i Sprawiedliwości.

Ilu burmistrzów i prezydentów ma KO, a ile PiS? Policzyliśmy

Ilu burmistrzów i prezydentów ma KO, a ile PiS? Policzyliśmy

Źródło:
Konkret24

"Zazdrość", "czas na nas" - użytkownicy serwisu X entuzjastycznie reagują na wpisy o rzekomym odrzuceniu konkordatu przez czeski parlament. Tyle że, przynajmniej w ostatnim czasie, nikt w Czechach nie usiłował doprowadzić do podpisania umowy z Watykanem. Wyjaśniamy.

"Czeski parlament odrzucił konkordat z Watykanem"? Nic nowego

"Czeski parlament odrzucił konkordat z Watykanem"? Nic nowego

Źródło:
Konkret24

Nie sądzę, żeby prokuratura mogła tak bezczelnie kłamać - to reakcja Antoniego Macierewicza na informacje, że prokuratura nie znalazła dowodów na wybuch w polskim samolocie, który rozbił się 10 kwietnia 2010 roku w Smoleńsku. Bo na rzekomym wybuchu, do którego miało dojść w tupolewie, Macierewicz i PiS budowali przez lata swoje kłamstwo smoleńskie. Oto jego główne założenia.

10 fałszów Macierewicza. Jak zbudowano smoleński mit

10 fałszów Macierewicza. Jak zbudowano smoleński mit

Źródło:
Konkret24, "Czarno na białym" TVN24

Kobiety czekają na zmianę prawa, a koalicja rządząca dyskutuje zarówno o terminie procedowania czterech projektów ustaw w sprawie aborcji, jak też jego formie. Wyjaśniamy, o jakich projektach mowa, co w nich zaproponowano, jaka musi być ścieżka legislacyjna i dlaczego różna.

"Kodeksowe" i "niekodeksowe". Cztery projekty ustaw dotyczących aborcji

"Kodeksowe" i "niekodeksowe". Cztery projekty ustaw dotyczących aborcji

Źródło:
Konkret24

Według prezydenta Warszawy dla wszystkich mieszkańców stolicy znalazłyby się miejsca schronienia na wypadek zagrożenia. Ale wcześniejszy raport NIK mówił o miejscach ukrycia dla dwóch trzecich warszawiaków. Poza tym nie ma przepisów, jak te miejsca powinny wyglądać.

Trzaskowski: jest wystarczająca liczba miejsc schronienia dla wszystkich warszawiaków. Ale brakuje przepisów

Trzaskowski: jest wystarczająca liczba miejsc schronienia dla wszystkich warszawiaków. Ale brakuje przepisów

Źródło:
Konkret24

Czy to prezydent Andrzej Duda "zablokował" ustawę o Krajowej Sieci Onkologicznej, czy to rząd Donalda Tuska "opóźnia leczenie" w ramach tej sieci? W tym sporze politycznym padają ostre słowa typu "podłość", "kłamstwo", "manipulacja". Wyjaśniamy, kto ma rację.

Kto "zablokował" sieć onkologiczną. Prezydent, rząd czy wspólnie PO i PiS? 

Kto "zablokował" sieć onkologiczną. Prezydent, rząd czy wspólnie PO i PiS? 

Źródło:
Konkret24