Jak Polacy oceniają system sprawiedliwości? Sprawdzamy słowa minister Emilewicz

Sędziowie pod lupą. Donosić mają prokuratorzytvn24

W "Rozmowie Piaseckiego" minister rozwoju Jadwiga Emilewicz przekonywała, że Polacy chcą kontynuacji reform systemu sprawiedliwości. Przywołując dane Eurobarometru wskazała, że Polska jest jednym z krajów, w którym Polacy "najgorzej oceniają wymiar sprawiedliwości na tle innych państw członkowskich". Badania, na które się powołała, dotyczą jednak oceny niezależności polskich sądów i sędziów. W 2019 roku dla połowy respondentów była ona negatywna. Jeszcze dwa lata wcześniej przeważały pozytywne opinie.

Minister rozwoju Jadwiga Emilewicz była 23 stycznia gościem programu "Rozmowa Piaseckiego" TVN24.

Przekonywała, że Polacy chcą kontynuacji reform sądownictwa, realizowanych przez rząd Zjednoczonej Prawicy. Powołując się na wyniki badań Eurostatu stwierdziła, że Polska jest jednym z krajów, które "najgorzej oceniają wymiar sprawiedliwości na tle innych państw członkowskich, poniżej średniej europejskiej".

23.01.2020 Minister rozwoju, Jadwiga Emilewicz gościem programu Rozmowa Piaseckiego.
23.01.2020 Minister rozwoju, Jadwiga Emilewicz gościem programu Rozmowa Piaseckiego.

Nie o reformie, a o niezależności

Jako argument, minister rozwoju przytoczyła na antenie TVN24 wyniki badania opinii publicznej Eurobarometr - te z 2019 r., które mówią o sądach, dotyczą jednak oceny niezależności sądownictwa w poszczególnych krajach Unii Europejskiej.

Od 2016 r. sondaż powtarzany jest co roku, dotychczas ukazały się cztery raporty. W najnowszym, opublikowanym w kwietniu zeszłego roku, Polska była szóstym najgorzej oceniającym niezależność swojego systemu sprawiedliwości krajem w UE. Była to rekordowo negatywna ocena Polaków odnotowana w tym badaniu. Respondenci nie byli jednak pytani o potrzebę reformy systemu sprawiedliwości.

Łącznie połowa Polaków stwierdziła, że poziom niezależności sądów krajowych jest "raczej zły" (30 proc.) lub "bardzo zły" (20 proc.). 35 proc. oceniło go jako "raczej dobry", a tylko 4 proc. powiedziało, że jest "bardzo dobry". 11 proc. respondentów nie miało zdania.

Polacy coraz gorzej oceniają niezależności sądów i sędziów w Polsce. tvn24 | Eurobarometr

Ocena niezależności polskich sądów coraz gorsza

Polacy najlepsze zdanie o niezależności swojego systemu sprawiedliwości mieli w badaniu opublikowanym w 2017 r. - równo połowa badanych oceniała wówczas system pozytywnie (45 proc. "raczej dobrze", 5 proc. "bardzo dobrze"). Złe zdanie miało łącznie 43 proc. badanych (32 proc. - "raczej źle", 11 proc. - "bardzo źle"), 13 proc. wybrało odpowiedź "nie wiem".

Od 2017 r. coraz gorzej oceniamy niezależność polskich sędziów i sądów. W ciągu trzech lat wyraźnie wzrastał odsetek respondentów uważających jej kondycję za "bardzo złą" - z 11 proc. w 2017 do 20 proc. rok temu.

Badanie za 2017 r. zostało zrealizowane w styczniu, opublikowane w kwietniu. Kilka miesięcy później rozpoczęły się zorganizowane protesty przeciwko zmianom w sądownictwie po uchwaleniu w lipcu przez Sejm nowelizacji ustaw o Krajowej Radzie Sądownictwa, o Sądzie Najwyższym i ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych.

Niezależność sądów w opinii Europejczyków

Jak powiedziała minister rozwoju na antenie TVN24, Polska w sondażu Eurobarometru plasuje się poniżej średniej europejskiej.

W sumie 56 proc. obywateli Unii Europejskiej pozytywnie oceniło niezależność sądownictwa w swoich krajach (44 proc. - "raczej dobrze", a 12 proc. - "bardzo dobrze"). Za to ponad 1/3 z nich uważała, że kondycja tej niezależności w ich kraju jest "raczej zła" (22 proc.) lub "bardzo zła"(11 proc.). Więcej niż co dziesiąty respondent (11 proc.) nie miał na ten temat zdania.

Obywatele Danii, Finlandii i Austrii najlepiej oceniali niezależność systemu sprawiedliwości w swoich krajach. Chorwaci, Słowacy i Bułgarzy najczęściej mieli o niej złą opinię. Gorsze oceny od Polaków wystawiali także Hiszpanie i Włosi.

Ostatnie opublikowane badanie przeprowadzono w pierwszej połowie stycznia 2019. Wzięło w nim udział 2808 osób, w tym 400 respondentów w Polsce.

Ingerencja i naciski ze strony rządu i polityków

Respondenci sondażu Eurobarometru byli proszeni o wyjaśnienie przyczyn swoich pozytywnych lub negatywnych ocen niezależności krajowych sędziów i sądów.

"Status i pozycja sędziów wystarczająco gwarantują ich niezależność" - było najczęściej wskazywanym powodem pozytywnej opinii o niezależności systemu sprawiedliwości. W 2019 roku 35 proc. badanych wskazało, że to stwierdzenie bardzo wyjaśnia ich opinię, a 43 proc., że "w pewnym stopniu".

Dla porównania, to samo stwierdzenie "bardzo wyjaśniało" pozytywną opinię zaledwie 22 proc. Polaków, 51 proc. "w pewnym stopniu", 16 proc. "nie do końca", a 5 proc. "w ogóle nie".

Negatywnie oceniający niezależność systemu sprawiedliwości Europejczycy najczęściej twierdzili, że ich opinię najbardziej wyjaśnia "ingerencja lub naciski ze strony rządu i polityków". Na dużą wagę tego czynnika wskazała prawie połowa wszystkich negatywnie oceniających respondentów (48 proc. wskazało na odpowiedź "bardzo wyjaśnia"). 26 proc. powiedziało, że to stwierdzenie "w pewnym stopniu" wyjaśnia ich negatywną ocenę niezależności sądów.

Podobnie uważali sami Polacy - 47 proc. wskazało że "ingerencja lub naciski ze strony rządu i polityków" "bardzo wyjaśniają" ich złą opinię o niezależności systemu sprawiedliwości. 1/4 przyznała, że "w pewnym stopniu", 12 proc. "nie do końca", a co dziesiąty stwierdził, że "w ogóle nie wyjaśnia" to ich negatywnej oceny.

Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24, Eurobarometr, Ministerstwo Sprawiedliwości; zdjęcie główne: tvn24

Źródło zdjęcia głównego: tvn24

Pozostałe wiadomości

Wybory do Sejmu i Senatu w 2023 roku były najdroższe ze wszystkich wyborów powszechnych od 2005 roku i dwa razy droższe niż wybory cztery lata wcześniej. Referendum, które wtedy równocześnie przeprowadzono, było kilka razy droższe, niż zapowiadali politycy Zjednoczonej Prawicy.

Najdroższe wybory od lat. W tym 11 milionów złotych na referendum

Najdroższe wybory od lat. W tym 11 milionów złotych na referendum

Źródło:
Konkret24

Bus z rzekomo ukraińskimi numerami rejestracyjnymi, deepfake z ukraińskim politykiem, rzekome portrety zamachowców - po zamachu na centrum handlowe pod Moskwą w sieci szybko publikowano fake newsy i zmanipulowane materiały. Wiele z nich rozsyłały konta regularnie kolportujące rosyjską dezinformację.

Atak terrorystyczny w Moskwie: jak działa prorosyjska dezinformacja

Atak terrorystyczny w Moskwie: jak działa prorosyjska dezinformacja

Źródło:
Konkret24

Do 27 marca siedmiu osobom zamieszanym w aferę wokół Funduszu Sprawiedliwości prokuratura postawiła zarzuty, a wobec trzech będzie wnioskowała o areszt tymczasowy. W sprawę są zamieszani ważni politycy, którzy do niedawna nadzorowali fundusz, a który rozdawał wielomilionowe dotacje.

Pięć rzeczy, które trzeba wiedzieć o Funduszu Sprawiedliwości

Pięć rzeczy, które trzeba wiedzieć o Funduszu Sprawiedliwości

Źródło:
Konkret24

Siedem osób usłyszało zarzuty, a wobec trzech będzie wniosek o areszt - to dotychczasowy efekt działań służb w aferze Funduszu Sprawiedliwości. Prokuratura nie wyklucza wniosków o uchylenie immunitetów posłom. Przybliżamy sylwetki najważniejszych osób związanych z aferą i wyjaśniamy, za co były odpowiedzialne w Funduszu Sprawiedliwości lub jak z niego korzystały.

Afera Funduszu Sprawiedliwości. Najważniejsze osoby - kto jest kim?

Afera Funduszu Sprawiedliwości. Najważniejsze osoby - kto jest kim?

Źródło:
Konkret24

Posłanka Polski 2050 Szymona Hołowni Aleksandra Leo wątpi w to, że ustawa liberalizująca prawo kobiet do legalnej aborcji zostanie szybko uchwalona. Bo - jej zdaniem - od 1993 roku żaden z projektów nie przeszedł w Sejmie do drugiego czytania, czyli szybko był odrzucany. Nie ona jedna tak sądzi. Sprawdziliśmy: nie jest to prawdą.

Wszystkie projekty ustaw o aborcji były "wyrzucane do kosza w pierwszym czytaniu"? Sprawdzamy

Wszystkie projekty ustaw o aborcji były "wyrzucane do kosza w pierwszym czytaniu"? Sprawdzamy

Źródło:
Konkret24

Sprzyjanie powstawaniu mechanizmów korupcjogennych, niecelowe wydawanie środków publicznych oraz miliony dla organizacji powiązanych z władzą, szczególnie z politykami Suwerennej Polski - to niektóre z pojawiających się od lat zarzutów dotyczących zarządzania Funduszem Sprawiedliwości. Przypominamy.

Pięć głównych zarzutów dotyczących Funduszu Sprawiedliwości

Pięć głównych zarzutów dotyczących Funduszu Sprawiedliwości

Źródło:
Konkret24

Ma 33 lata i zdążył już zrobić imponującą karierę w polityce. Był wiceministrem sprawiedliwości i pełnomocnikiem ministra odpowiedzialnym za Fundusz Sprawiedliwości, wcześniej był też ministrem środowiska. Teraz w prokuraturze, z polecenia prokuratora generalnego Adama Bodnara, działa zespół badający nieprawidłowości wokół funduszu. 26 marca dokonano w tej sprawie pierwszych zatrzymań, a agenci ABW przeszukali dom Wosia.

Michał Woś i Fundusz Sprawiedliwości. Kim jest poseł Suwerennej Polski

Michał Woś i Fundusz Sprawiedliwości. Kim jest poseł Suwerennej Polski

Źródło:
Konkret24, TVN24.pl, PAP

Zaufany współpracownik Zbigniewa Ziobry, w Ministerstwie Sprawiedliwości najpierw jego asystent, później zastępca. Tam nadzorował Fundusz Sprawiedliwości. Marcin Romanowski to jedna z czterech osób, której nazwisko pojawiło się dziś w sprawie prokuratorskiego przeszukania skupionego wokół funduszu. Co wiemy o polityku Suwerennej Polski?

To on nadzorował Fundusz Sprawiedliwości. Co wiemy o Marcinie Romanowskim

To on nadzorował Fundusz Sprawiedliwości. Co wiemy o Marcinie Romanowskim

Źródło:
Konkret24

Polityka klimatyczna Unii Europejskiej i Europejski Zielony Ład znalazły się na celowniku twórców antyunijnej dezinformacji. Straszą Polaków, że nie będzie można naprawiać własnych aut, uprawiać własnych warzyw, a rolnik zapłaci za emisję gazów przez krowę i świnię. Tego typu manipulacje rozpowszechniają również niektórzy polscy politycy. Prezentujemy top 10 fake newsów o Zielonym Ładzie i polityce klimatycznej UE.

Zakażą własnych ogródków i pomp ciepła, a nakażą fotowoltaikę? Unia, klimat i fake newsy

Zakażą własnych ogródków i pomp ciepła, a nakażą fotowoltaikę? Unia, klimat i fake newsy

Źródło:
Konkret24

Prezes PiS Jarosław Kaczyński powtarza tezę, że "wprowadzenie euro (...) oznacza gwałtowny wzrost cen". Ponownie podaje przykład Chorwacji, która wspólną walutę ma od ponad roku. Ale analizy ekonomiczne pokazują, że to nieprawda, a obecnie Chorwacja ma najniższą inflację od listopada 2021.

Kaczyński: przyjęcie euro to gwałtowny wzrost cen, jak w Chorwacji. Dane nie potwierdzają

Kaczyński: przyjęcie euro to gwałtowny wzrost cen, jak w Chorwacji. Dane nie potwierdzają

Źródło:
Konkret24

Alarmujące posty o tym, że strategiczne zapasy gazu ziemnego "są wyprzedawane i nieuzupełniane", wzbudzają niepokój internautów i rodzą ich pytania o bezpieczeństwo Polski. Ten pełen emocji przekaz jest manipulacją. To, że magazyny są napełnione obecnie w połowie, nie powinno niepokoić. Wyjaśniamy.

"Tusk wyprzedaje zapasy gazu"? To manipulacyjny przekaz

"Tusk wyprzedaje zapasy gazu"? To manipulacyjny przekaz

Źródło:
Konkret24

"Nie będzie takich zmian", "tego podatku nie będzie" - twierdzą politycy Polski 2050, odżegnując się od planów wprowadzenia podatku od posiadania samochodów spalinowych. Mówią, jakby to już było pewne. Jednak taki podatek wciąż jest wpisany w polskim Krajowym Planie Odbudowy. A decyzję o zmianie musi podjąć Komisja Europejska.

"Tego podatku nie będzie"? Hołownia oświadcza, ale nie on decyduje

"Tego podatku nie będzie"? Hołownia oświadcza, ale nie on decyduje

Źródło:
Konkret24

"Uszy zatkaj!" - krzyczy mężczyzna, gdy na horyzoncie nad rolnikami blokującymi drogę pojawia się wojskowy samolot. Nagranie tej sceny ma setki wyświetleń w mediach społecznościowych. Także rosyjskojęzycznych. Jedni internauci pytają, o co chodziło - inni piszą, że "polski pilot dziękował protestującym rolnikom za walkę w obronie kraju". Sprawdziliśmy, gdzie i co się wydarzyło.

Wojsko "postraszyło" rolników? To "lot treningowy na wysokości lotu koszącego"

Wojsko "postraszyło" rolników? To "lot treningowy na wysokości lotu koszącego"

Źródło:
Konkret24

W Kanadzie rzekomo ma grozić kara dożywocia za "własne zdanie, które jest sprzeczne z rządową narracją" - przekonuje jeden z internautów. Proponowane zmiany w prawie dotyczą jednak czego innego. Wyjaśniamy.

Dożywocie za "własne zdanie, sprzeczne z rządową narracją"? O co chodzi z prawem w Kanadzie

Dożywocie za "własne zdanie, sprzeczne z rządową narracją"? O co chodzi z prawem w Kanadzie

Źródło:
Konkret24

Były minister obrony Mariusz Błaszczak próbował odrzucić zarzuty o zaniedbania w uzyskaniu unijnego wsparcia dla polskich zakładów zbrojeniowych i porównał kwotę dofinansowania dla tych firm z pakietem unijnej pomocy dla Egiptu. To manipulacja, polegająca na zestawianiu rzeczy nieporównywalnych.

Tylko pół miliarda euro na amunicję, aż siedem miliardów dla Egiptu? Manipulacje Mariusza Błaszczaka

Tylko pół miliarda euro na amunicję, aż siedem miliardów dla Egiptu? Manipulacje Mariusza Błaszczaka

Źródło:
Konkret24

Widowiskowe nagranie przedstawiające dużą miejską arterię zablokowaną przez ciągniki zdobywa popularność w mediach społecznościowych - jest opisywane jako rzekomo nakręcone 20 marca w Polsce. Ale opisy i komentarze internautów do tego filmu wprowadzają w błąd.

Strajk rolników w środę? Nie w środę, nie w Polsce

Strajk rolników w środę? Nie w środę, nie w Polsce

Źródło:
Konkret24

Dyrektywa w sprawie efektywności energetycznej budynków, którą niedawno przegłosował Parlament Europejski, stała się źródłem przekłamań i fałszywych tez rozpowszechnianych w sieci. Jedna z nich dotyczy obowiązku montowania paneli fotowoltaicznych na "wszystkich budynkach".

"Obowiązkowa fotowoltaika"? Nie na każdym domu. Wyjaśniamy

"Obowiązkowa fotowoltaika"? Nie na każdym domu. Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Politycy obecnej opozycji zarzucają rządowi nieudolność, ponieważ z ponad pół miliarda euro unijnych funduszy na produkcję amunicji dofinansowanie dostała tylko jedna polska firma i jedynie na 2,1 miliona euro. Lecz przedstawiciele rządu Donalda Tuska wskazują, że to poprzednicy są winni, bo nie przypilnowali składania wniosków. Porządkujemy fakty w tej sprawie.

Afera o pieniądze na amunicję. Kalendarium wydarzeń 

Afera o pieniądze na amunicję. Kalendarium wydarzeń 

Źródło:
Konkret24

W ramach Europejskiego Zielonego Ładu "zakazana ma być hodowla żywności na własne potrzeby" - głosi artykuł, w który uwierzyło wielu internautów. Komisja Europejska zaprzecza tym twierdzeniom. Wprowadzający w błąd przekaz promowali m.in. posłowie Konfederacji. Sprawdziliśmy, jak szeroko rozprzestrzeniał się w sieci.

Zielony Ład zakaże uprawy własnych warzyw i owoców? KE: "całkowicie bezpodstawne" twierdzenie

Zielony Ład zakaże uprawy własnych warzyw i owoców? KE: "całkowicie bezpodstawne" twierdzenie

Źródło:
Konkret24

Hodowanie nawet jednej kury w przydomowym kurniku jest równoznaczne z prowadzeniem zakładu drobiu i wymaga rejestracji pod groźbą wysokiej kary finansowej - napisał w serwisie X znany przedsiębiorca. Sprawdziliśmy, czy ma rację.

200 tys. zł kary za brak rejestracji kury w przydomowej hodowli? To nieprawda

200 tys. zł kary za brak rejestracji kury w przydomowej hodowli? To nieprawda

Źródło:
Konkret24

Komenda Stołeczna Policji zaprzeczyła informacjom przekazywanym przez byłego policyjnego negocjatora, który pisał o żądaniu ujawnienia tożsamości 28 policjantów. Wśród funkcjonariuszy rzekomo ma być ojciec dziecka policyjnej praktykantki.

Doniesienia o 28 funkcjonariuszach i praktykantce w ciąży. Komenda Stołeczna Policji dementuje

Doniesienia o 28 funkcjonariuszach i praktykantce w ciąży. Komenda Stołeczna Policji dementuje

Źródło:
Konkret24

Politycy Konfederacji straszą Polaków, że obecny rząd i Unia Europejska planują "wycofać gotówkę" czy "zakazać płacenia gotówką". Nie jest to nowa narracja w politycznym dyskursie - i nie jest prawdziwa.

Konfederacja: "nadchodzi zakaz płacenia gotówką". Nie nadchodzi

Konfederacja: "nadchodzi zakaz płacenia gotówką". Nie nadchodzi

Źródło:
Konkret24

"Prowokacja w biały dzień", "przygotowywane były kupki kostki brukowej" - w ten sposób politycy PiS i Kukiz'15 tłumaczą, jak doszło do walk protestujących rolników z policją w Warszawie. Zdaniem opozycji kostkę brukową luzem przygotowano celowo, by "rzucać nią w protestujących". Sprawdziliśmy nagrania z kamer, zapisy z monitoringu, relacje reporterskie - nie znaleźliśmy potwierdza tej tezy.

Czarnek o protestach: przygotowano "kupki kostki brukowej, żeby ktoś rzucał". Brak potwierdzenia

Czarnek o protestach: przygotowano "kupki kostki brukowej, żeby ktoś rzucał". Brak potwierdzenia

Źródło:
Konkret24