Zanim Rosja zaatakowała Ukrainę, razem z prorosyjskimi separatystami przeprowadziła szereg prowokacji, które miały stanowić pretekst do interwencji. Prezentujemy materiały z akcji pod fałszywą flagą, które zostały zweryfikowane przez dziennikarzy i analityków.

Stare zdjęcia, materiały z innych części świata, dezinformujące wpisy. Napaść Rosji na Ukrainę wywołała lawinę informacji i komentarzy w mediach społecznościowych. Weryfikujemy to, co pierwszego dnia ataku publikowali internauci w sieci.

Dziennikarz w australijskiej telewizji oświadczył, że z powodu COVID-19 zmarły w tym kraju tylko 83 osoby - a internauci podchwycili przekaz i rozsyłają jako dowód, że pandemia jest oszustwem. Tylko że to nieprawda, bo dziennikarz źle przytoczył statystyki.

Głosy oburzenia internautów, nawet z porównaniem do Mussoliniego, wywołała rozsyłana w sieci informacja, jakoby premier Włoch powiedział, że osoby niezaszczepione na COVID-19 "nie są częścią społeczeństwa". To manipulacja - wypowiedź Mario Draghiego brzmiała inaczej.

Trzy filmy opublikowane przez rosyjskich separatystów miały być dowodem, że mieszkańcy Donbasu są zagrożeni agresją ze strony Ukrainy - lecz okazało się, że powstały jeszcze przed eskalacją sytuacji na wschodzie kraju. Manipulację wykryli niezależni dziennikarze. Ich zdaniem filmiki powstały jako pretekst do rosyjskiej inwazji.

Tydzień po zniesieniu restrykcji epidemicznych w Danii polskie serwisy podały, że spada tam liczba zakażeń. Sceptycy pandemii triumfowali, krytykując Polskę, że "u nas zaścianek". Jeśli jednak spojrzeć na wszystkie dane pandemiczne w Danii, nie są optymistyczne. Eksperci tonują nastroje.

"To zdjęcie Che Guevary powinno być na koszulkach" - napisał internauta, publikując na Twitterze fotografię mającą przedstawiać scenę, jak Che Guevara strzela do kobiet. Od lat zdjęcie to krąży w internecie. Jest prawdziwe, ale nie ma na nim Che Guevary.

Najnowsze dane Eurostatu pokazują, że w ostatnich miesiącach ubiegłego roku w Polsce przybywało nadmiarowych zgonów - w grudniu byliśmy pod tym względem na pierwszym miejscu zestawienia 31 państw UE i EFTA.

Gdy narasta napięcie na granicy ukraińsko-rosyjskiej, w sieci znów krąży fotografia młodej pasażerki autobusu z kałasznikowem w torbie. Jednak wbrew komentarzom nie zrobiono jej teraz na Ukrainie.

Informacja o "podstępnym planie" rządu Nowej Zelandii na szczepienia rozchodzi się w sieci. Miałby polegać na dodawaniu szczepionki przeciwko COVID-19 do zasobów wody pitnej w niektórych rejonach. Przestrzegamy: to fake news.

Poseł PiS Janusz Kowalski skomentował wzrost PKB Wielkiej Brytanii w 2021 roku - lecz zamiast wyjaśnić jego prawdziwą przyczynę, wykorzystał go w kontekście brexitu, stwarzając fałszywy przekaz. I na tej podstawie zasugerował, że "warto obliczyć potencjalne korzyści finansowe wyjścia Polski z UE".

Dyskusja o tym, że szczepionki na COVID-19 "rozwalają odporność" i zwiększają śmiertelność, znowu rozgorzała w sieci - tym razem dowodem mają być dane z Izraela i Wielkiej Brytanii. Tylko że one nie potwierdzają tej fałszywej tezy.

Organizatorzy Igrzysk Olimpijskich w Pekinie pomylili się i wywiesili flagę nieistniejącej Niemieckiej Republiki Demokratycznej - piszą użytkownicy Facebooka i Twittera, rozsyłając zdjęcie na dowód. Ale to nieprawda.

Rosyjskojęzyczne serwisy informują o "polskich najemnikach" na Ukrainie. Członek milicji Donieckiej Republiki Ludowej opowiadał, że "Polacy przybyli rzekomo jako instruktorzy wysłani na misję ćwiczebno-treningową". MON dementuje, a ekspert od prokremlowskiej dezinformacji przestrzega przed fake newsem.

Dania, Szwecja, Anglia zniosły wszystkie obostrzenia epidemiczne, kilka innych państw Europy zrezygnowało z niektórych. Według WHO przy łagodzeniu restrykcji należy brać pod uwagę między innymi poziom zaszczepienia populacji. W krajach luzujących teraz obostrzenia jest on wyższy niż w Polsce.

Państwa, w których w pełni zaszczepione zostało już ponad trzy czwarte populacji, nie uniknęły wysokich liczb zachorowań w piątej fali - za to średnie liczby zgonów z COVID-19 są tam kilkakrotnie niższe niż notowano w poprzednich falach.

Różne wyniki testów na koronawirusa polskiej łyżwiarki Natalii Maliszewskiej i niemożność startu w sobotnich zawodach wywołały dyskusję, czy aby testy w Pekinie są takie same jak w Polsce. Są, lecz różnica polega na przyjęciu innej granicy wykrywalności wirusa.

Ponad sto tysięcy wyświetleń ma krążący na Twitterze i TikToku film, który według sceptyków pandemii jest dowodem na to, "jak można ogłupiać ludzi poprzez media, które przekłamują prawdziwy obraz rzeczywistości". Zdaniem internautów nagranie pokazuje bowiem mistyfikację na temat zgonów na COVID-19. To nie jest prawda.

Tylko nieliczne kraje Europy mają za sobą szczyt piątej fali epidemii COVID-19. Z danych wynika, że apogeum zakażeń ciągle jest nie tylko przed Polską, ale i 21 innymi krajami regionu. Co więcej, we wszystkich obecna fala już przewyższyła poprzednie, biorąc pod uwagę średnią siedmiodniową liczbę zakażeń na milion mieszkańców.

Polski prezydent i Wielki Książę Luksemburga to jedyni przywódcy z 27 państw Unii Europejskiej, którzy pojawią się na uroczystości otwarcia Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Pekinie. Do dyplomatycznego bojkotu tych igrzysk, które rozpoczynają się 4 lutego, wzywali posłowie Parlamentu Europejskiego, oficjalnie taki bojkot ogłosiły 4 państwa UE.

Stare materiały, wymyślone słowa premiera Kanady i Simpsonowie, którzy znowu mieli przewidzieć przyszłość - przyglądamy się fejkom i manipulacjom, które pojawiły się w mediach społecznościowych podczas protestów przeciw restrykcjom pandemicznym w Ottawie.

Biedni będą płacić więcej za energię, a właścicieli odrzutowców i jachtów Bruksela zwolniła z podatku klimatycznego - to przekaz rozpowszechniany przez internautów i niektóre portale. Sprawdziliśmy w unijnych dokumentach: doszło do przekłamania.

W 11 krajach Unii Europejskiej udział importu gazu z Rosji jest wyższy niż średnia unijna. Natomiast w 10 państwach udział importu rosyjskiej ropy jest większy niż średni dla UE. Europa szuka alternatywnych źródeł dostaw surowców energetycznych na wypadek inwazji Rosji na Ukrainę – my sprawdzamy, które kraje UE są najbardziej uzależnione od rosyjskiej ropy i gazu.

Popularność w polskim internecie zdobywa nagranie z wystąpienia "doradcy ds. zdrowia Francji" i "byłego eksperta WHO" w rzekomo francuskim parlamencie. Przestrzegamy: to znany z fałszywych teorii na temat COVID-19 Christian Perronne - który i tym razem wygłosił szereg nieprawdziwych tez. I nie wystąpił we francuskim parlamencie.

Ukraina jest agresorem wobec Rosji, Zachód pcha Ukrainę do konfliktu, NATO unika dyplomacji - takie między innymi fałszywe kremlowskie narracje wyszczególnił Departament Stanu USA, obserwując rosyjskie działania informacyjne. Bo ekosystem informacji to jeden z "aktywnych frontów" w konflikcie rosyjsko-ukraińskim.

Przekaz o "skandalu wokół COVID-19", który rzekomo wybuchł w Wielkiej Brytanii, dotarł do użytkowników polskich mediów społecznościowych. Rozsyłają informację, że brytyjska policja wszczęła dochodzenie w związku z nieprawidłowościami wokół szczepień na COVID-19. W rzeczywistości żadnego dochodzenia nie ma - jest zmanipulowany przekaz.

Rosnące liczby zakażeń i zgonów z COVID-19 w Australii są przytaczane w internetowych przekazach jako dowód na porażkę tego kraju w walce z COVID-19. I na nieskuteczność szczepionek. Internauci, cytując liczby, pomijają jednak kluczowe fakty.

Włoska ekspertka do spraw zdrowia miała powiedzieć w telewizji, że jest tak wiele zakażeń koronawirusem, bo jeden z wariantów "zaraża głównie osoby zaszczepione, a zwłaszcza osoby zaszczepione trzecią dawką". Taki przekaz rozpowszechniają użytkownicy mediów społecznościowych. Jednak wypowiedź ekspertki zmanipulowano.

Stowarzyszenia ubezpieczycieli z Francji, Belgii, Kanady, Niemiec, a także Polska Izba Ubezpieczeń informują, że szczepienie przeciw COVID-19 nie ma wpływu na wypłatę świadczeń z ubezpieczenia na życie. Mimo to fake news na ten temat wciąż krąży w sieci.

Wbrew temu, co piszą serwisy internetowe i użytkownicy mediów społecznościowych, linie lotnicze Lufthansa nie informowały o zrealizowaniu 18 tysięcy lotów bez pasażerów. To nieporozumienie wynikające z trwającej w Europie dyskusji na temat tak zwanych lotów widmo.