FAŁSZ

Gliński o łosiu: "tylko w naszych parkach narodowych". Nieprawda

Źródło:
Konkret24
Na drogę wtargnął łoś. Kierowcy nie udało się uniknąć zderzenia
Na drogę wtargnął łoś. Kierowcy nie udało się uniknąć zderzeniaKPP Włodawa
wideo 2/5
Na drogę wtargnął łoś. Kierowcy nie udało się uniknąć zderzeniaKPP Włodawa

Ponad 150 tysięcy wyświetleń na Twitterze ma post ministra kultury Piotra Glińskiego, który opublikował zdjęcie samicy łosia i napisał, że "tylko w naszych parkach narodowych można spotkać takiego turystę". Internauci szybko zaczęli mu wytykać, że się myli.

Tweet, który 30 kwietnia pojawił się na profilu Piotra Glińskiego, wicepremiera i ministra kultury, do 3 maja wyświetlono już niemal 160 tys. razy. Treść brzmi: "Tylko w naszych parkach narodowych można spotkać takiego turystę". Do wpisu dołączono słabej jakości zdjęcie: przedstawia najprawdopodobniej samicę łosia, czyli klępę (w gwarze myśliwskiej zwanej też łoszą; od samca różni się brakiem poroża i mniejszymi wymiarami). Zwierzę stoi w lesie na mokradłach. Post polubiło ponad 360 twitterowiczów, ponad 60 podało go dalej, wywołał ożywioną dyskusję.

FAŁSZ
Po pięciu dniach tweet na koncie ministra Glińskiego miał niemal 160 tys. wyświetleńTwitter

"Panie Ministrze, jest na świecie kilka innych miejsc, które dają taką szansę"

"Panie Gliński, to nie jest turysta. On tam mieszka, bo to jest jego dom. Bardzo mały dom. W Polsce od 20 lat nie powstał żaden nowy park narodowy" - napisał w komentarzu do tweeta Glińskiego jeden z użytkowników (pisownia postów oryginalna). "Gdyby Pan Profesor nie zauważył: on tam nie jest turystą. On tam jest w domu. U siebie. Pomijając już taki drobiazg, że nie 'tylko w naszych parkach narodowych' jest u siebie. Także w USA, Kanadzie, Szwecji itd. Dwa podstawowe błędy w 1 tłicie" - stwierdził inny.

Wielu komentujących potwierdzało, że łosia można spotkać nie tylko w "naszych parkach narodowych", ale też w innych krajach. Pisali np.: "Łoś (Alces alces) występuje w 16 krajach Europy, 3 krajach Azji i 2 krajach Ameryki Północnej, a wprowadzono go jeszcze do Nowej Zelandii. Dlaczego pan tego nie sprawdził przed tym wpisem? W Polsce mamy ok. 30 tys. łosi, w tym reintrodukowane. Szwecja ma niemal pół miliona"; "Panie Ministrze, jest na świecie kilka innych miejsc, które dają taką szansę"; "Bzdura. Łoś występuje na róznych obszarach - nie tylko w parkach, nie tylko w naszych i nie tylko w narodowych". Niektórzy internauci udostępniali mapkę pokazującą zasięg występowania łosia euroazjatyckiego, która jest dostępna na Wikipedii. Zaznaczono na niej na czerwono tereny Eurazji i Ameryki Północnej, gdzie żyją łosie (tym kolorem zaznaczono tylko północną część Polski, co nie jest zgodne z prawdą, bo występowanie łosi notuje się też np. w lasach lubelskich czy w Małopolsce).

Do posła ministra Glińskiego odnieśli się też politycy. Poseł Lewicy Maciej Gdula, udostępniając tweet ministra, stwierdził: "Zdziecinnienie tej władzy jest rozbrajające. Wszystko musi być polskie i przez to piękne i wyjątkowe. Otóż Łoś występuje nie tylko w parkach narodowych, nie tylko w Polsce a nawet nie tylko w Europie. To oczywiście mój kolejny antypolski wpis".

Łoś w Polsce nie tylko w parkach narodowych

"Park narodowy obejmuje obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha" - czytamy na portalu Ekoportal prowadzonym przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ). Parki narodowe nadzoruje bowiem minister środowiska. Parki narodowe zajmują 1 proc. całkowitej powierzchni kraju (dane GUS z 2021 roku).

Łoś (łac. Alces alces) to największy i najcięższy istniejący gatunek z rodziny jeleniowatych. Może ważyć nawet pół tony - informuje serwis lasy.gov.pl. Zwierzę to żywi się przede wszystkim roślinnością lądową, ale też wodną. Jak podaje GUS, na początku 2022 roku w Polsce żyło ponad 33 tys. łosi (Rocznik Statystyczny Leśnictwa 2022). Najliczniej występują w północno-wschodniej i wschodniej części kraju, nie tylko w parkach narodowych.

Mapa Polskiego Związku Łowieckiego pokazująca występowanie łosi w 2019 roku. Obecnie zwierzęta te są pod ochronąpzlow.pl

Od 2001 roku te zwierzęta są objęte całoroczną ochroną. Łoś widnieje w herbie Kampinowskiego Parku Narodowego znanego z naturalnych zbiorowisk bagiennych i leśnych - bagna i mokradła to środowisko życia łosia.

Ale łosia w Polce rzeczywiście można spotkać również poza parkami narodowymi. Wie o tym Skarb Państwa, który bierze odpowiedzialność za szkody w uprawach i płodach rolnych (art. 50 ust. 1b ustawy Prawo łowieckie) wyrządzonych m.in. przez łosie. Za te szkody z budżetu państwa wypłacane są odszkodowania. Wiele osobników zbliża się też do ludzkich siedlisk, budząc zainteresowanie napotykających ich ludzi. Ci często nagrywają takie sytuacje. Na przykład 13 kwietnia tego roku portal TVN24 Warszawa opublikował nagranie otrzymane od czytelnika na Kontakt24. Widać na nim samicę łosia - jej sierść była kremowa, wręcz biała. Takie osobniki rzadko występują w naturze. Klępa przechadzała się i pasła przy drodze biegnącej przez podwarszawską gminę Leszno. Dzień wcześniej monitoring ośrodka wypoczynkowego w Pabianicach (woj. łódzkie) zarejestrował poranną kąpiel łosia w jeziorze i jego spacer po placu zabaw. Potem strażnicy miejscy asekurowali zwierzę, by bezpiecznie opuściło miasto".

Najpierw kąpiel, potem plac zabaw. Łoś w oku kamery
Najpierw kąpiel, potem plac zabaw. Łoś w oku kameryStraż Miejska w Pabianicach

Z kolei 17 kwietnia myśliwy natknął się na młodego łosia, który utknął na mokradłach między Słupią a Kamieniem (teren leśnictwa Debrzno; za: tvn24.pl). Zwierzę udało się uwolnić.

Gorzej jest, gdy łosie wychodzą na drogi - co nie raz kończyło się wypadkami. Dwa dni przed tweetem ministra Glińskiego, w nocy 28 kwietnia na trasie S7 za węzłem Złotokłos w stronę Warszawy dwa samochody osobowe zderzyły się z łosiem - informował portal TVN Warszawa. Kierowcy nie ucierpieli, lecz zwierzę nie przeżyło.

Gdzie występuje jeszcze łoś

Zasięg występowania łosia wykracza poza teren Polski (jedne podgatunki zamieszkują Eurazję, inne Amerykę). W Europie łoś zamieszkuje także na tereny m.in. Szwecji, Norwegii i Finlandii. Naukowcy w ramach projektu NASA Earth Observatory, wykorzystując dane satelitarne i modele komputerowe, zmapowali populację łosi, które żyły w Rosji w latach 2003-2014.

Mapa NASA Earth Observatory pokazuje różnice między oszacowanymi przez model populacjami łosi a zliczonymi populacjami łosiearthobservatory.nasa.gov

Jeśli chodzi o Amerykę Północną, łosie występują w północnych regionach Stanów Zjednoczonych, od stanu Maine po Waszyngton, w prawie całej Kanadzie i na Alasce. Ze względu na duże rozmiary i izolujące futro łosie są ograniczone do zimnych klimatów - informuje The National Wildlife Federation, największa prywatna organizacja non-profit w Stanach Zjednoczonych zajmująca się edukacją i promowaniem ochrony przyrody

Autorka/Autor:

Źródło: Konkret24

Pozostałe wiadomości

Po ułaskawieniu Roberta Bąkiewicza przez prezydenta Andrzeja Dudę obrońcy tej decyzji szerzą narrację o niewinnie skazanym za "obronę Kościoła przed barbarzyńcami". Absurd? Nie, przemyślana retoryka. I znana metoda budowania poparcia z wykorzystaniem fałszywego założenia.

Bąkiewicz jako "obrońca Kościoła" kontra "barbarzyńcy". Tu nie ma przypadku

Bąkiewicz jako "obrońca Kościoła" kontra "barbarzyńcy". Tu nie ma przypadku

Źródło:
TVN24+

Europosłowie Adam Bielan i Patryk Jaki sugerują, że Niemcy zawracają migrantów wyłącznie do Polski. Tak nie jest - dane pokazują, że Niemcy stosują tę procedurę wobec innych sąsiadów.

Bielan i Jaki: "robią to tylko z Polską". No nie

Bielan i Jaki: "robią to tylko z Polską". No nie

Źródło:
Konkret24

"To już jest anektowanie terenów należących do Polski" - w tym duchu komentowana jest nagłaśniana w sieci informacja, że Polska oddała most graniczny w Słubicach pod zarząd Niemiec. Wpisuje się ona w prowadzoną przez prawicę i środowiska narodowe akcję polityczną, lecz błędnie jest łączona zarówno z obecnym rządem, jak i z tematem migrantów. To długa historia. Wyjaśniamy.

Polska "oddała most pod zarząd Niemiec"? Ten tak, ale inne "dostała"

Polska "oddała most pod zarząd Niemiec"? Ten tak, ale inne "dostała"

Źródło:
Konkret24

"Kpiny", "bezczelność" - tak internauci komentują przemówienie ambasadora Ukrainy w Polsce wygłoszone na obchodach rocznicy rzezi wołyńskiej. A to za sprawą nagrania, które krąży w sieci. Przekaz jest jednak fake newsem.

Ambasador Ukrainy o Wołyniu mówił 10 sekund? "Muszę zabrać głos"

Ambasador Ukrainy o Wołyniu mówił 10 sekund? "Muszę zabrać głos"

Źródło:
Konkret24

Były premier Mateusz Morawiecki opublikował w mediach społecznościowych film pokazujący "niemieckie wojsko" w okolicach Lubieszyna, pytając, kiedy rząd "z tym skończy". W ten sposób podważył nie tylko obecność wojsk NATO w Polsce, ale też udział Polski w sojuszu.

Morawiecki o "niemieckim wojsku" w Polsce. "Kłamstwem walczy o zasięg"

Morawiecki o "niemieckim wojsku" w Polsce. "Kłamstwem walczy o zasięg"

Źródło:
Konkret24

Politycy prawicy - a za nimi internauci - zwracają ostatnio uwagę na wszystko, co niemieckie bądź z Niemiec, komentując to jako zagrożenie dla Polski. Tak też się stało, gdy na Wałach Chrobrego w Szczecinie zacumowała niemiecka korweta. Padały nawet komentarze o możliwej prowokacji wobec Polski. Ten alarmujący ton i wzbudzający strach polityczny przekaz jest bezzasadny.

Niemiecka korweta Braunschweig w Szczecinie. "Co to ma być?" 

Niemiecka korweta Braunschweig w Szczecinie. "Co to ma być?" 

Źródło:
Konkret24

Europoseł PiS Patryk Jaki przekonuje, że obecny rząd wydaje więcej wiz pracowniczych obcokrajowcom niż poprzednie. Dane, które otrzymaliśmy z MSZ, pokazują coś innego.

Patryk Jaki: "wiz pracowniczych jest teraz więcej". A naprawdę? Mamy dane

Patryk Jaki: "wiz pracowniczych jest teraz więcej". A naprawdę? Mamy dane

Źródło:
Konkret24

Nowa ustawa spowoduje, że polski gaz będzie magazynowany w Niemczech - alarmują politycy opozycji i prawicowe media. To fałszywa narracja zbudowana na wielostopniowej manipulacji. W jej przypadku szczególnie istotne jest, jak powstała.

"Polski gaz u Niemca"? Tekst Obajtka i ustawa z czasów PiS

"Polski gaz u Niemca"? Tekst Obajtka i ustawa z czasów PiS

Źródło:
Konkret24

Po rocznicy rzezi wołyńskiej w sieci pojawiło się zdjęcie, które rzekomo przedstawia szczątki ofiar w zbiorowej mogile. Drastyczny opis informuje o "10 000 czaszkach małych dzieci". Fotografia nie ma jednak nic wspólnego z ludobójstwem na Wołyniu. Wyjaśniamy, co wiadomo o grobie i ofiarach, które się w nim znajdują.

"10 000 czaszek małych dzieci" zabitych podczas rzezi wołyńskiej? Co widać na zdjęciu

"10 000 czaszek małych dzieci" zabitych podczas rzezi wołyńskiej? Co widać na zdjęciu

Źródło:
Konkret24

"To jest mocne" - napisał rzecznik rządu Adam Szłapka, publikując w mediach społecznościowych "wyciąg z systemu wizowego", który miał udowadniać, że za rządów Zjednoczonej Prawicy nie kontrolowano migracji do Polski. Tylko że akurat nie te dane to pokazują.

Adam Szłapka pokazuje dane o "niekontrolowanej migracji". Manipuluje

Adam Szłapka pokazuje dane o "niekontrolowanej migracji". Manipuluje

Źródło:
Konkret24

Wizualizacje remontowanych kamienic we Wrocławiu wywołały poruszenie w sieci. Na budynkach widać bowiem szyldy w językach polskim i niemieckim. Czy rzeczywiście tam wiszą? My sprawdziliśmy, a inwestor wyjaśnia.

Niemieckie szyldy na kamienicach we Wrocławiu? "Charakter ilustracyjny"

Niemieckie szyldy na kamienicach we Wrocławiu? "Charakter ilustracyjny"

Źródło:
Konkret24

"Biurokratyczny zamordyzm w plastikowym wydaniu" - grzmiał w Sejmie poseł Konfederacji Witold Tumanowicz, twierdząc, że szwedzka fundacja wykazała wzrost liczby wyrzucanych nakrętek po tym, jak Unia Europejska nakazała przytwierdzać je do butelek. Tylko że to nieprawda.

"Unijne nakrętki". Konfederacja cytuje szwedzki raport. Oto jak zmyśla

"Unijne nakrętki". Konfederacja cytuje szwedzki raport. Oto jak zmyśla

Źródło:
Konkret24

Podczas gdy polski polityk wprost podważa zbrodnie popełnione w Auschwitz-Birkenau, w sieci rozpowszechniane są grafiki AI, które mają imitować autentyczne obrazy pokazujące sceny z tego obozu zagłady. Powstają często na bazie prawdziwych, zachowanych zdjęć. "Manipulowanie takim obrazem dla rozrywki bezcześci go" - przestrzega muzeum. Apeluje o niepodawanie dalej takich postów.

Nieautentyczne obrazy o Auschwitz. Muzeum apeluje do internautów

Nieautentyczne obrazy o Auschwitz. Muzeum apeluje do internautów

Źródło:
Konkret24

Iga Świątek pokonała Amandę Anisimovą w finale Wimbledonu, przechodząc do historii tenisa. Jej zwycięstwo skomentował premier Donald Tusk, lecz nie ustrzegł się przy tym wpadki.

Tusk o Świątek: "jeszcze nikt nigdy" nie wygrał tak finału Wimbledonu. Wygrał

Tusk o Świątek: "jeszcze nikt nigdy" nie wygrał tak finału Wimbledonu. Wygrał

Źródło:
Konkret24

W gorącej dyskusji na temat migrantów "przerzucanych" przez niemiecką granicę politycy opozycji stawiają za wzór Danię i Luksemburg. Według nich te dwa kraje mają nie przyjmować żadnych migrantów z Niemiec. Sprawdziliśmy więc, jak to jest. Publikujemy najnowsze niemieckie statystyki.

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Źródło:
Konkret24

Te historie poruszają. Szczególnie tych rodziców, którzy stracili dzieci, a teraz widzą zdjęcia nastolatków i czytają, że zginęli w wypadkach, lecz ich organy posłużyły do przeszczepów. Autorzy takich wpisów "błagają o udostępnienia" - a my ostrzegamy: to fake newsy.

"Odszedł z tego świata". Fałszywe zdjęcia i prawdziwe żerowanie na uczuciach

"Odszedł z tego świata". Fałszywe zdjęcia i prawdziwe żerowanie na uczuciach

Źródło:
Konkret24

Poseł PiS postanowił zaalarmować o wzroście bezrobocia wśród młodych ludzi w Polsce. Choć posłużył się wiarygodnymi danymi, to przedstawił je w taki sposób, że czytelnik może wyciągać błędne wnioski. Wyjaśniamy.

Poseł PiS zrobił wykres wzrostu bezrobocia. Co policzył, a czego nie?

Poseł PiS zrobił wykres wzrostu bezrobocia. Co policzył, a czego nie?

Źródło:
Konkret24

Opozycja krytykuje rząd za wprowadzenie zakazu lotów dronami nad zachodnią granicą. Według niej ten zakaz ułatwi "przerzucanie" migrantów z Niemiec. A ponadto politycy opozycji twierdzą, że nie ma podstawy prawnej tej decyzji. Wyjaśniamy.

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Źródło:
Konkret24

Posłowie Konfederacji grzmią, że prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski postanowił przeznaczyć 700 tysięcy złotych na postawienie na Placu Zbawiciela tęczy. Instalacja ma być symbolem społeczności LGBTQ+. Politycy - a za nimi internauci - zarzucają prezydentowi Warszawy marnowanie pieniędzy. Tylko że on nie ma z tym nic wspólnego.

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

Źródło:
Konkret24

"Grok zerwał się z łańcucha", "Grok zwariował" – przestrzegają użytkownicy platformy X należącej do Elona Muska. Rzeczywiście, chatbot oparty na sztucznej inteligencji obraża Tuska i Giertycha, a pozytywnie pisze o Braunie czy Hitlerze. O co chodzi z tym Grokiem? 

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Źródło:
TVN24+

"Germanizacja w pełni" - tak internauci i niektóre media komentują rzekomą zmianę nazwy mostu Grunwaldzkiego we Wrocławiu z polskiej na niemiecką. Konserwator zabytków i urząd miasta zaprzeczają, a my tłumaczymy, skąd wziął się ten fałszywy przekaz.

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

Źródło:
Konkret24

Wygląda jak lokalny serwis, ale nim nie jest. Zamiast informować, strona ta szerzy antymigrancki hejt. W rzekomej trosce o bezpieczeństwo mieszkańców karmi ich strachem. Promują ją politycy, a firmuje człowiek z komitetu poparcia Karola Nawrockiego. Portal Gazeta Zielonogórska to modelowe źródło dezinformacji niemedialnej. Na czym polega to zjawisko? 

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Źródło:
TVN24+

Prawica rozpowszechnia przekaz o tysiącach "nielegalnych imigrantów" z Afryki, czy Bliskiego Wschodu zawróconych z Niemiec do Polski. Dane - także te najnowsze - pokazują coś zupełnie innego.

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji grzmią w mediach społecznościowych, że "ludzie Bodnara chcieli zapewnić sobie bezkarność". Jako dowód rozsyłają rzekomy zapis, który miał się znaleźć w ustawie przygotowywanej w Ministerstwie Sprawiedliwości. Resort już się do tego odniósł, a my wyjaśniamy, co dało początek tej narracji.

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie wykonane nocą niedaleko granicy z Niemcami przez umieszczoną w lesie fotopułapkę wywołało oburzenie w sieci. Polityczka Konfederacji uznała bowiem, że kamera pokazała niemiecki patrol po polskiej stronie granicy. Wyjaśniamy, kogo naprawdę widać na fotografii.

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24