Izrael, Niemcy, Wielka Brytania. Tempo szczepień a rozwój pandemii


Czy w Izraelu, gdzie tempo szczepień na COVID-19 jest duże, przybywa zakażeń równie szybko jak w Niemczech, gdzie szczepią dużo wolniej? Pytania o wpływ kampanii szczepień na rozwój pandemii w danym kraju padają coraz częściej. Odpowiedź nie jest jednoznaczna. Przedstawiamy, jak to wygląda w trzech krajach realizujących różne strategie szczepień.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Jeden z czytelników Konkret24 w reakcji na informacje o krzywych zakażeń w różnych krajach napisał do nas, pytając o Izrael i Niemcy: "Czy prawdą jest, że krzywe wzrostu zakażeń są niemal identyczne? Przy wyszczepieniu w Izraelu 80 proc. populacji, a w Niemczech 8,5 proc."?

Czytelnik wskazał dwa kraje o rzeczywiście różnym tempie szczepień, sugerując, że pomimo tej różnicy tempo zakażeń w obu państwach jest podobne. Porównaliśmy więc dane z Izraela i Niemiec - ale też przyjrzeliśmy się Wielkiej Brytanii, gdzie tempo szczepień też jest duże, lecz strategia nieco inna.

Dynamika zakażeń i szczepień w Izraelu i Niemczech

Izrael prowadzi dotychczas najszybszą na świecie kampanię szczepień przeciwko COVID-19 (wyprzedza go tylko Gibraltar, ale to małe brytyjskie terytorium zamorskie). Od rozpoczęcia szczepień 19 grudnia 2020 roku do 23 marca tego roku co najmniej jedną dawkę szczepionki przyjęło 5,19 mln osób. To 60 proc. całej populacji.

Tymczasem w Niemczech co najmniej jedną dawką zaszczepiono 7,69 mln osób (stan na 22 marca) - i to jest 9,2 proc. populacji. Problemy z tempem szczepień wynikają tam z ograniczenia dostaw szczepionek otrzymywanych przez kraje Unii Europejskiej w ramach umów z producentami negocjowanych przez Komisję Europejską.

Izrael i Niemcy: jak rosła liczba osób zaszczepionych co najmniej jedną dawką szczepionki przeciw COVID-19 (od 19 grudnia 2020 do 24 marca 2021)Our World in Data | ourworldindata.org/

Przy tak różnym poziomie wyszczepienia populacji dynamika zakażeń w Izraelu i w Niemczech nie jest taka same. Porównaliśmy, jak zmieniała się siedmiodniowa średnia dziennej liczby nowych przypadków w obu krajach.

Jak widać, od początku szczepień w Izraelu krzywa zakażeń wciąż jeszcze rosła - do połowy stycznia. Ale potem zaczęła spadać i tak jest do teraz. W Niemczech szczepienia zaczęły się ponad tydzień później niż w Izraelu, 27 grudnia. Średnia dzienna liczba nowych zakażeń do połowy stycznia wahała się tam między 14 a 25 tys. Tendencja spadkowa zaczęła się w połowie stycznia i tak było do połowy lutego - potem nowych zakażeń w Niemczech znowu zaczęło przybywać.

Od początku lutego do początku marca krzywe zakażeń dla Niemiec i Izraela biegną w miarę równolegle do siebie, jakby niezależnie od liczby zaszczepionych utrzymywał się stały poziom zakażeń w tych krajach. Oczywiście, siedmiodniowa średnia dziennej liczby nowych przypadków w Niemczech była wyższa niż w Izraelu - z racji na różne wielkości populacji porównywanych państw.

Jednak od połowy marca krzywe zakażeń rozjeżdżają się - podczas gdy w Izraelu średnia dzienna liczba przypadków malała, w Niemczech rosła. 24 marca siedmiodniowa średnia w Izraelu wynosiła ponad 835 osób, w Niemczech ponad 16 tys. Nawet biorąc pod uwagę, że są to państwa różnej wielkości, widać, że Izrael opanowuje pandemię, a Niemcy nie.

Siedmiodniowa średnia dziennej liczby nowych przypadków COVID-19 w Niemczech i Izraelu (od 19 grudnia 2020 do 24 marca 2021)Our World in Data | ourworldindata.org

Sprawdziliśmy też siedmiodniową średnią dziennej liczby zakażeń w przeliczeniu na milion mieszkańców. To wskaźnik zalecany przez ekspertów do porównywania sytuacji pandemii między krajami.

Od końca grudnia do 20 marca więcej nowych przypadków na milion mieszkańców przypadało w ponad 8-milionowym Izraelu niż w Niemczech, gdzie mieszkają ponad 83 miliony osób. Czyli mimo dużego tempa szczepień w Izraelu nowych zakażeń było jednak wciąż dużo. Ale od 20 marca sytuacja się zmieniła.

Wskaźnik dla Niemiec od początku lutego utrzymywał się na stałym poziomie około 90-100 przypadków na milion mieszkańców, lecz od połowy marca - mimo że szczepienia w kraju trwały już przecież prawie trzy miesiące - zaczął rosnąć. 24 marca wynosił już ponad 191.

W Izraelu, gdzie wskaźnik w połowie stycznia wynosił 996 (17 stycznia), obserwujemy w ostatnich trzech miesiącach tendencję spadkową. 6 marca wskaźnik wynosił ponad 435, a 24 marca - 96,5. To jest dwukrotnie mniej niż w Niemczech.

Siedmiodniowa średnia dziennej liczby zakażeń COVID-19 na milion mieszkańców Izraela i Niemiec (od 19 grudnia 2020 do 24 marca 2021)Our World in Data | ourworldindata.org

Izrael: szczepienia a nowe zakażenia i hospitalizacje

Jaki wpływ na liczbę nowych przypadków COVID-19 mają prowadzone szczepienia przeciw wirusowi SARS-CoV-2? To pytanie zadają sobie nie tylko nasi czytelnicy, ale i naukowcy.

Jak zaznacza zespół naukowców z Uniwersytetu Oksfordzkiego, który prowadzi portal Our World in Data, sprawdzenie tego, jak szczepienia wpływają na rozwój pandemii, nie jest takie proste. "Odpowiedź na pytanie, jak kampania szczepień wpływa na rozwój COVID-19, wymaga dokładnej analizy opartej na modelu epidemiologicznym. Wszystko, co możemy tu zrobić, to przedstawić kilka istotnych danych, aby prześledzić, co się dzieje. Należy pamiętać, że zmiany w liczbie zachorowań, hospitalizacji i zgonów nie mogą być przypisane wyłącznie wpływowi szczepień" - podkreślają.

By móc śledzić rozwój pandemii w Izraelu, Our World in Data przedstawia dane dotyczące szczepień, potwierdzonych przypadków, hospitalizacji, przyjęć na oddziały intensywnej terapii i zgonów spowodowanych COVID-19 w tym kraju. Dane aktualizowane są co tydzień.

Poniższy wykres przedstawia odsetek dorosłych w Izraelu, którzy otrzymali jedną lub obie dawki szczepionki na COVID-19. Dane podane są w rozbiciu na wiek i przedstawiają stan na 6 lutego. Do tego dnia wśród osób powyżej 60. roku życia co najmniej pierwszą dawkę otrzymało 89,9 proc. osób, w pełni zaszczepionych dwoma dawkami było 80,05 proc. W grupie 16-59 lat co najmniej pierwszą dawkę przyjęło 36,65 proc. osób, a w pełni zaszczepionych było 19,99 proc.

Izrael: zaszczepieni co najmniej pierwszą lub dwoma dawkami w podziale na wiekHagai Rossman, Smadar Shilo, Tomer Meir, Malka Gorfine, Uri Shalit, Eran Segal (2021) | ourworldindata.org

Kolejny wykres pokazuje tygodniową liczbę nowych przypadków w podziale na dwie grupy wiekowe. Do 6 lutego tygodniowo wykrywano ponad 42,4 tys. zakażeń w grupie do 59 lat i ponad 3,1 tys. wśród osób od 60. roku życia.

Od połowy stycznia widać duży trend spadkowy zakażeń w obu grupach wiekowych. 16 marca (najnowsze dane) tygodniowa liczba nowych zakażeń w grupie do 59 lat wynosiła już 12,3 tys. a w grupie 60+ - już tylko 850.

Izrael: suma potwierdzonych przypadków COVID-19 za ostatnie siedem dni według wiekuHagai Rossman, Smadar Shilo, Tomer Meir, Malka Gorfine, Uri Shalit, Eran Segal (2021) | ourworldindata.org

W obu analizowanych grupach wiekowych w ostatnich tygodniach spada liczba nowych hospitalizacji z powodu COVID-19 (suma tygodniowa). Do końca stycznia nowych przyjęć do szpitali było więcej w grupie +60 niż w do 59 lat. Od początku lutego sytuacja się odwróciła - łącznie w tygodniu przyjmuje się więcej młodszych (do 59 lat) niż starszych (60+) pacjentów z COVID-19.

Dane z 16 marca pokazują, że ponad trzy miesiące po rozpoczęciu szczepień w Izraelu liczba hospitalizowanych w najstarszej grupie wiekowej spadła do 225. Nowych hospitalizowanych w wieku 0-59 lat tego dnia było niewiele więcej - 371.

Izrael: hospitalizacje z powodu COVID-19 w podziale na grupy wiekoweOur World in Data | ourworldindata.org

Zmalała też liczba nowych hospitalizacji ciężkich przypadków koronawirusa (suma tygodniowa). W połowie stycznia do szpitali przyjmowano znacznie więcej osób w wieku 60+ z ciężkim przebiegiem COVID-19 (19 stycznia: 736 osób - suma z ostatnich siedmiu dni) niż w wieku do 59 lat (19 stycznia: 237).

Dane z 16 marca pokazują, że hospitalizacji ciężkich przypadków wśród osób 60+ jest już znacznie mniej - 201. Trend malejący jest też w grupie do 59 lat, 16 marca takich chorych przyjęto 177.

Izrael: hospitalizacje z powodu ciężkiego przebiegu COVID-19 w podziale na grupy wiekoweOur World in Data | ourworldindata.org

Wielka Brytania: wnioski obiecujące

Wielka Brytania jako pierwszy kraj na świecie rozpoczęła już 8 grudnia 2020 roku szczepienia przeciw COVID-19. Początkowo szczepiono tylko szczepionką Pfizer/BioNTech, obecnie do użytku dopuszczone są już preparaty firm AstraZeneca i Moderna.

Do 22 marca 28,33 mln osób na Wyspach przyjęło co najmniej jedną dawkę szczepionki (według Our World in Data) - stanowi to 41,7 proc. populacji kraju.

Wielka Brytania: jak rosła liczba osób zaszczepionych co najmniej jedną dawką szczepionki przeciw COVID-19 (od 19 grudnia 2020 do 24 marca 2021) Our World in Data | ourworldindata.org

Sprawdziliśmy, jak w ostatnich miesiącach zmieniała się siedmiodniowa średnia dziennej liczby zakażeń COVID-19. Otóż rosła jeszcze przez półtora miesiąca od rozpoczęcia szczepień. Po 10 stycznia, gdy osiągnęła najwyższą wartość - średnio 59,8 tys. - utrzymywała się tendencja spadkową. 24 marca średnia siedmiodniowa dzienna liczba zakażeń COVID-19 w Wielkiej Brytanii wynosiła ok. 5,5 tys.

Siedmiodniowa średnia dziennej liczby zakażeń COVID-19 na milion mieszkańców Wielkiej Brytanii (od 8 grudnia 2020 do 24 marca 2021)Our World in Data | ourworldindata.org

W marcu angielski resort zdrowia (Public Health England, PHE) opublikował drugą analizę danych o efektywności szczepień przeciw COVID-19 w samej tylko Anglii. Skuteczność jest oceniana przez PHE na podstawie szeregu wskaźników, m.in. zachorowań objawowych, hospitalizacji, zakażeń, transmisji.

Szczepionka Pfizer/BioNTech nadal wykazuje wysoką ochronę przed zakażeniem wirusem COVID-19 u pracowników służby zdrowia - czytamy w raporcie. Nie zaobserwowano spadku ochrony po podaniu pojedynczej dawki po upływie 56 dni (czyli po upływie czasu, przez jaki badane były osoby). Analiza zakażeń wśród personelu medycznego w Anglii pokazała też, że szczepienia pomagają ograniczyć przenoszenie wirusa.

Autorzy raportu zauważają, że wśród osób, u których wystąpiło objawowe zakażenie, ryzyko hospitalizacji zmniejsza się o 35-45 proc. po podaniu jednej dawki szczepionki. Dane pokazują także obiecujący wpływ pojedynczej dawki szczepionki firmy Pfizer na obniżenie ryzyka śmiertelności osób powyżej 80. roku życia, które objawowo przechodziły zakażenie. Ryzyko zgonu zmalało o 54 proc.

Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Mostafa Alkharouf/Anadolu/ABACA/PAP

Pozostałe wiadomości

Masz swoje hipotezy, dobierasz do nich pasujące ci zdarzenia, podkręcasz emocje - i teoria gotowa. To nic, że nieprawdziwa, byle znalazła zwolenników. Tak się właśnie stało z blackoutem w Hiszpanii i Portugalii. Przeciwnicy zielonej energii obarczyli winą Europejski Zielony Ład, a politycy stali się pasem transmisyjnym tej nowej teorii spiskowej. Zadział efekt potwierdzenia.

Blackout w Hiszpanii a Zielony Ład. Jak działa "efekt potwierdzenia"

Blackout w Hiszpanii a Zielony Ład. Jak działa "efekt potwierdzenia"

Źródło:
Konkret24

Do tegorocznej parady w Dzień Zwycięstwa w Moskwie rosyjskie wojsko miało się przygotowywać, ćwicząc na czołgach "wypożyczonych w Kazachstanie" - twierdzą internauci, pokazując jako "dowód" pewnie nagranie. To, co na nim widać, przeczy jednak ich tezie.

Czołgi "wypożyczone z Kazachstanu" na paradzie w Moskwie?

Czołgi "wypożyczone z Kazachstanu" na paradzie w Moskwie?

Źródło:
Konkret24

Karol Nawrocki "zachęcił wszystkich kontrkandydatów" w wyborach prezydenckich do opublikowania oświadczeń majątkowych. Tylko że większość z nich to zrobiła, są publicznie dostępne. Jeden z kandydatów nie deklaruje własności żadnego mieszkania czy domu, inni mają po kilka mieszkań. Co jeszcze wiemy?

Po kilka mieszkań, działki, akcje, obrazy. Oświadczenia majątkowe kandydatów na prezydenta

Po kilka mieszkań, działki, akcje, obrazy. Oświadczenia majątkowe kandydatów na prezydenta

Źródło:
Konkret24

Szefowa kancelarii prezydenta Małgorzata Paprocka broni Andrzeja Dudy jako strażnika konstytucji. Według niej "nie było żadnego wyborów sędziów dublerów". Przypominamy więc, jak w 2015 roku wybrano sędziów do Trybunału Konstytucyjnego.

Nieprawda minister Paprockiej. Dotyczy sędziów dublerów

Nieprawda minister Paprockiej. Dotyczy sędziów dublerów

Źródło:
Konkret24

Kilka godzin po tragedii na Uniwersytecie Warszawskim w mediach społecznościowych zaczęła krążyć informacja, jakoby sprawcą ataku był Ukrainiec. Przestrzegamy przed rozpowszechnianiem takich pogłosek, nie są prawdziwe.

Tragedia na uniwersytecie. Dezinformacja o sprawcy

Tragedia na uniwersytecie. Dezinformacja o sprawcy

Źródło:
Konkret24

Niedługo po ataku Indii na Pakistan zaczęto rozpowszechniać w sieci nagrania mające przedstawiać moment ataku. Jak często bywa w przypadku konfliktów zbrojnych, nie wszystkie publikowane teraz nagrania są aktualne. Przestrzegamy.

Indie bombardują Pakistan? To inne zdarzenie

Indie bombardują Pakistan? To inne zdarzenie

Źródło:
Konkret24

Jedni straszą hordami migrantów; drudzy twierdzą, że Polska jest wyłączona z lokowania migrantów. Jedni alarmują, że pakt migracyjny już działa; drudzy uspokajają, że nie wejdzie w życie. Wyborca może odnieść wrażenie, że Unia Europejska właśnie decyduje w sprawie paktu migracyjnego - nic bardziej mylnego. To kampanijna gra. Ekspert tłumaczy, dlaczego się opłaca.

Pakt migracyjny w ogniu kampanii. Faulują obie strony

Pakt migracyjny w ogniu kampanii. Faulują obie strony

Źródło:
TVN24+

Spór o referendum w sprawie prawa aborcyjnego był jednym z gorętszych momentów debaty Szymona Hołowni i Magdaleny Biejat. Marszałek Sejmu przekonywał, że w obecnej sytuacji "optymalne będzie referendum". Wyjaśniamy, dlaczego samo referendum nie przesądzi o zmianie prawa. 

Hołownia o prawie do aborcji: niech "naród zdecyduje". To tak nie działa

Hołownia o prawie do aborcji: niech "naród zdecyduje". To tak nie działa

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń w sieci generuje nagranie z fragmentem przemówienia Donalda Tuska w Holandii. Na jego podstawie internauci twierdzą, że polski premier o wybuch drugiej wojny światowej obwinił... Polskę. Lecz Tusk powiedział coś innego.

Tusk o "polskim ataku na Westerplatte"? Skąd taka wersja

Tusk o "polskim ataku na Westerplatte"? Skąd taka wersja

Źródło:
Konkret24

"Ukraińcy masowo ruszyli po polskie obywatelstwo" - ogłosił na nagraniu europoseł Konfederacji Marcin Sypniewski. Według niego w 2024 roku 40 tysięcy z nich dostało polski paszport. Nieprawda, o wiele mniej.

40 tysięcy Ukraińców z polskim paszportem w ciągu roku? Polityk Konfederacji zmyśla

40 tysięcy Ukraińców z polskim paszportem w ciągu roku? Polityk Konfederacji zmyśla

Źródło:
Konkret24

Karol Nawrocki, odpowiadając na pytania dotyczące swoich mieszkań, zapewnił, że "nie ma nic do ukrycia". Mówił, że opublikuje swoje oświadczenie majątkowe, jeśli tylko będzie taka możliwość prawna. Tylko że zdaniem ekspertów już może to zrobić. Oto dlaczego zależy to od samego prezesa IPN.

Nawrocki o ujawnieniu oświadczenia majątkowego: "jeśli będzie możliwość prawna". Przecież jest

Nawrocki o ujawnieniu oświadczenia majątkowego: "jeśli będzie możliwość prawna". Przecież jest

Źródło:
Konkret24

Czy premier kiedykolwiek zapowiadał, że będzie obchodził polskie prawo? Tak w kontekście dyskusji o przestrzeganiu konstytucji twierdzą posłowie PiS Zbigniew Bogucki i Michał Wójcik. Tylko że manipulują głośną już wypowiedzią Donalda Tuska.

Politycy PiS: Tusk zapowiadał "łamanie prawa". Manipulują cytatem

Politycy PiS: Tusk zapowiadał "łamanie prawa". Manipulują cytatem

Źródło:
Konkret24

Pożar kościoła, do którego doszło w Walii, wywołał kolejną falę antyimigranckich komentarzy - także w polskiej sieci. Powodem jest stworzony na bazie tego wydarzenia fake news, jakoby ogień podłożyło dwoje Pakistańczyków. Policja jednak zaprzecza.

Pożar kościoła w Walii. Internauci winią migrantów, policja dementuje 

Pożar kościoła w Walii. Internauci winią migrantów, policja dementuje 

Źródło:
Konkret24

W sieci krążą dwa niemal identyczne zdjęcia z uroczystości w ogrodzie Białego Domu. Na jednym z nich wśród gości widać Karola Nawrockiego, na drugim - w tym samym miejscu stoi zupełnie inny, nieznany mężczyzna. Sprawdziliśmy, które z tych zdjęć jest autentyczne, a które jest przeróbką.

Nawrocki w Białym Domu. "Które zdjęcie jest prawdziwe"?

Nawrocki w Białym Domu. "Które zdjęcie jest prawdziwe"?

Źródło:
Konkret24

Pismo jednego z polskich dowódców wojskowych ma być dowodem, że Polska wyśle "korpus interwencyjny" na Ukrainę - tak twierdzą posłowie Roman Fritz i Konrad Berkowicz. Dowództwo operacyjne zaprzecza tym informacjom i pisze o "pożywce dla rosyjskich ośrodków propagandowych".

Posłowie dezinformują o polskich żołnierzach na Ukrainie. Wyjaśniamy

Posłowie dezinformują o polskich żołnierzach na Ukrainie. Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Temat bykowego, czyli podatku dla osób bezdzietnych, wrócił w publicznej debacie za sprawą petycji, która trafiła do Sejmu. Ten pomysł forsuje również kandydujący na prezydenta Marek Jakubiak. Jako wzór wskazuje Niemcy. Porównanie jest niewłaściwe, a ekspert tłumaczy, dlaczego bykowe kłóci się z konstytucją.

Bykowe: Jakubiak nawołuje, petycja w Sejmie. Czy to w ogóle możliwe?

Bykowe: Jakubiak nawołuje, petycja w Sejmie. Czy to w ogóle możliwe?

Źródło:
TVN24+

"Niesamowite, Polska się budzi!" - ogłosił europoseł PiS Waldemar Buda, publikując zdjęcie dwóch plakatów na jakimś ogrodzeniu. Wynika z niego, że na jednym banerze ktoś "przeprasza za baner" obok z wizerunkiem Rafała Trzaskowskiego. Śmieszne? Przede wszystkim nieprawdziwe. Bazowe dla tej przeróbki zdjęcie istnieje i już wcześniej intrygowało internautów.

"Przepraszam za baner". Wyborcza wojna na plakaty i... fejki

"Przepraszam za baner". Wyborcza wojna na plakaty i... fejki

Źródło:
Konkret24

Sławomir Mentzen twierdzi, że Ukraińcy przebywający w Polsce w świadczeniach socjalnych dostają więcej, niż wpłacają do budżetu państwa w podatkach. Dostępne opracowania pokazują jednak coś odwrotnego.

Mentzen o tym, ile wydajemy na Ukraińców, a ile zyskujemy. Nie ma racji

Mentzen o tym, ile wydajemy na Ukraińców, a ile zyskujemy. Nie ma racji

Źródło:
Konkret24

W sieci rozchodzi się informacja, jakoby Polska była "rekordzistą" pod względem złożonych wniosków azylowych w tym roku. Przekaz ten podają dalej między innymi działacze Konfederacji i PiS. Jednak autor posta, który stał się źródłem tych doniesień, manipulacyjnie dobrał dane. I o czymś nie wspomniał.

Rekord wniosków o azyl w Polsce? Podwójna manipulacja

Rekord wniosków o azyl w Polsce? Podwójna manipulacja

Źródło:
Konkret24

Prezydent Andrzej Duda wykorzystał zaproszenie na konwencję Karola Nawrockiego w Łodzi, żeby chwalić osiągnięcia rządów Zjednoczonej Prawicy i skrytykować działania gabinetu Donalda Tuska. W niektórych kwestiach mijał się jednak z prawdą, wprowadzając opinię publiczną w błąd.

Duda na konwencji Nawrockiego. Cztery nieprawdy

Duda na konwencji Nawrockiego. Cztery nieprawdy

Źródło:
Konkret24

Poseł Konfederacji Michał Wawer straszy "polskimi emeryturami dla Hindusów", czyli że ZUS będzie hojnie dopłacał do "skromnych indyjskich emerytur". Mechanizm tej manipulacji jest podobny, jak w fałszywej narracji o uprawnieniach emerytalnych dla Ukraińców. Chodzi o umowy o zabezpieczeniu społecznym, które Polska standardowo zawiera z wieloma krajami.

"Polskie emerytury dla Hindusów"? Co zakłada ta umowa

"Polskie emerytury dla Hindusów"? Co zakłada ta umowa

Źródło:
Konkret24

Wojna prezydenta Donalda Trumpa z Uniwersytetem Harvarda trwa. Według rozsyłanego w sieci przekazu w odwecie za zabranie uczelni funduszy jej władze odrzuciły aplikację najmłodszego syna Trumpa - Barrona. Jednak żadnych dowodów na tę teorię nie ma.

Harvard nie przyjął na studia syna Trumpa? Skąd taka plotka

Harvard nie przyjął na studia syna Trumpa? Skąd taka plotka

Źródło:
Konkret24

Teksty z trzynastu polskich serwisów informacyjnych wykorzystano w kolejnej fazie operacji wpływu prowadzonej przez rosyjski ośrodek dezinformacji. W specjalnie tworzonych postach linkowano do artykułów, które zawierały treści przydatne Kremlowi. A potem w ruch szły boty.

Operacja Doppelganger. Cel: polskie wybory

Operacja Doppelganger. Cel: polskie wybory

Źródło:
Konkret24

"Jakaś masakra", "ekologia to fikcja" - komentują internauci film, który notuje miliony wyświetleń w sieci. Ma przedstawiać cmentarz elektrycznych skuterów. Co o nim wiemy?

"Cmentarz elektrycznych skuterów"? Niezupełnie

"Cmentarz elektrycznych skuterów"? Niezupełnie

Źródło:
Konkret24

Posłowie i senatorowie PiS mieli wpłacać na partię minimum tysiąc złotych miesięcznie, europosłowie PiS - minimum pięć tysięcy. Tak zarządził Jarosław Kaczyński, gdy PiS nie dostał części subwencji. Konkret24 pozyskał rejestr wszystkich wpłat dla tej partii za 2024 rok. Oto kto wpłacił najwięcej, a kto w ogóle.

Mieli "wspierać partię finansowo". Kto ile wpłacił? Mamy rejestry PiS

Mieli "wspierać partię finansowo". Kto ile wpłacił? Mamy rejestry PiS

Źródło:
TVN24+