FAŁSZ

Mundial w Katarze zakazuje m.in. alkoholu, homoseksualizmu, randek? Sprawdzamy

Rzekomy plakt informujący o tym, czego nie robić podczas mistrzostw świata w piłce nożnej w Katarze
Rzekomy plakat informujący o tym, czego nie robić podczas mistrzostw świata w piłce nożnej w KatarzeShutterstock, Twitter

Grafika krążąca w sieci rzekomo pokazuje listę zakazów dla kibiców na mistrzostwach świata w piłce nożnej. Ich katarscy organizatorzy jakoby zabronili m.in. picia alkoholu czy umawiania się na randki. To nie jest oficjalny dokument.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Dziesiątki tysięcy użytkowników mediów społecznościowych polubiło i podzieliło się grafiką, która rzekomo przedstawia wytyczne dla kibiców zamierzających przyjechać do Kataru na rozpoczynające się pod koniec listopada mistrzostwa świata w piłce nożnej. "Katar wita cię! Okaż swój szacunek do religii i kultury Katarczyków poprzez unikanie tych zachowań" - czytamy na grafice. Poniżej po angielsku i arabsku oraz za pomocą piktogramów wymieniono zakazane i zabronione aktywności: picie alkoholu, homoseksualizm, nieskromny strój, bluźnierstwa, brak szacunku dla miejsc modlitw i kultu, słuchanie głośnej muzyki, randkowanie i robienie zdjęć osobom bez ich zgody.

Komentujący w mediach społecznościowych byli przekonani, że to oficjalna grafika organizatora mundialuTwitter

Grafika jest komentowana w różnych językach. Znaleźliśmy wpisy po arabsku, angielsku, rosyjsku czy polsku. Internauci są przekonani, że została przygotowana przez organizatorów i zawiera zasady obowiązujące kibiców piłkarskich podczas najbliższego mundialu. Grafika stała się popularna po tym, jak udostępnił ją na Twitterze profil @EPLworld, który śledzi 2,8 mln użytkowników. EPLworld.com przedstawia się jako "największy arabski serwis piszący o angielskiej i europejskiej piłce nożnej".

W Polsce grafikę komentowali między innymi dziennikarz sportowi. "Ciche miejsce 3: Katar 2022" - napisał 6 października na Twitterze Michał Pol. Sugerował tym samym, że kibice w Katarze będą musieli zachowywać się bezgłośnie i ostrożnie, niczym bohaterowie popularnego horroru "Ciche miejsce", którzy by przetrwać w postapokaliptycznym świecie i uchronić się przed grasującymi w nim potworami, nie mogą wydawać żadnych dźwięków. "Mundial 2022" - skomentował krótko tego samego dnia Michał Kołodziejczyk, dyrektor Canal+ Sport.

Zbigniew Boniek o rywalach polskiej reprezentacji na MŚ 2022 w Katarze
Zbigniew Boniek o rywalach polskiej reprezentacji na MŚ 2022 w Katarze tvn24

Organizator i FIFA zaprzeczają

Redakcja Reuters Fact Check zapytała organizatora mistrzostw świata w Katarze o komentarz. "Krążąca w mediach społecznościowych grafika z hasłem 'Katar wita cię' nie pochodzi z oficjalnego źródła i zawiera informacje niezgodne ze stanem faktycznym" - odpowiedział niewymieniony z imienia i nazwiska rzecznik prasowy komitetu organizacyjnego. "Gorąco namawiamy kibiców i gości, aby polegali wyłącznie na oficjalnych źródłach od organizatorów turnieju w zakresie porad dotyczących podróży na tegoroczne mistrzostwa świata w Katarze. Wkrótce wydamy obszerny przewodnik dla kibiców, który będzie weryfikował wiele krążących [fałszywych] informacji" - dodał.

Taka sama informacja po arabsku i angielsku pojawiła się 6 października na oficjalnym koncie organizatora mundialu. W zamieszczonym oświadczeniu oznajmiono dodatkowo, że wszyscy w Katarze są mile widziani. "Naród katarski był zawsze otwarty, tolerancyjny i przyjazny" - zapewniono.

Również niewymieniony z imienia i nazwiska rzecznik FIFA przekazał Reutersowi, że krążąca w sieci grafika nie jest oficjalnym materiałem.

Reuters poinformował jednocześnie, że grafika po raz pierwszy pojawiła się 1 października 2022 roku na twitterowym profilu @RYRQatar. RYR to akronim od hasła "Reflect Your Respect", czyli "okaż swój szacunek". Konto to powstała w 2014 roku z inicjatywy islamskich fundamentalistów, którzy przypominają o mających panować w Katarze konserwatywnych zasadach. W opisie konta można przeczytać, że osoby za nim stojące "Przyczyniają się do utrwalenia islamskich wartości i zasad wspierających tożsamość Kataru".

Niektóre zasady dla fanów na mundialu są już znane. Dziennik "The Daily Telegraph" opisał te dotyczące dostępności alkoholu. Obecnie jest on dostępny w kilku miejscach na terenie Kataru dla obcokrajowców powyżej 21 roku życia. Są to głównie bary i restauracje. W trakcie mistrzostw alkohol (piwo) będzie mógł być serwowany na stadionach na trzy godziny przed początkiem meczu i godzinę po jego zakończeniu. Będzie również dostępny w specjalnej strefie Arkadia oraz w kilka nadmorskich strefach dla kibiców w określonych godzinach. Spożywanie alkoholu w miejscach publicznych wciąż będzie nielegalne, a władze zapowiadają politykę "zero tolerancji" dla tego typu zachowań.

Wiosną w mediach społecznościowych popularna była fotografia, na której było widać billboard anty-LGBT ustawiony rzekomo w jednym z miast Kataru. Informowaliśmy wówczas, że to zdjęcie z Bahrajnu.

Stadiony w Katarze na zdjęciach Filipa Adamusa
Stadiony w Katarze na zdjęciach Filipa AdamusaINSTAGRAM @filip_adamus

Im bliżej mundialu, tym większe protesty

W ostatnich tygodniach widać coraz częstsze formy protestu przeciwko organizacji przez Katar mistrzostw świata. Duńska federacja piłkarska poinformowała, że żony i partnerki piłkarzy po raz pierwszy od wielu lat nie będą im towarzyszyły w trakcie mundialu. Na nietypowy bojkot zdecydował się jeden ze sponsorów tamtejszej reprezentacji. Dostarczająca piłkarzom stroje marka Hummel postanowiła nie eksponować na reprezentacyjnych koszulkach żadnych znaków graficznych, w tym swojego logotypu.

Bojkot mundialu zapowiadają również francuskie miasta, które rezygnują z organizacji ogólnodostępnych stref kibica.

Katar spotyka się od chwili przyznania organizacji zawodów z ostrą krytyką ze strony organizacji praw człowieka za złe traktowanie pracowników migracyjnych, których zatrudniano przy budowie obiektów sportowych i pozostałej infrastruktury. Organizacje takie jak Amnesty International i Human Rights Watch domagają się, aby partnerzy FIFA i sponsorzy mistrzostw świata wezwali władze światowego futbolu oraz rząd Kataru do zrekompensowania pracownikom strat, jakie ponieśli w trakcie prac budowlanych.

Oficjalnie w trakcie budowy nowych stadionów oraz innej obiektów infrastruktury na mistrzostwa świata w Katarze zmarło 38 robotników. Jednak media informowały, że ofiar może być dużo więcej. Według brytyjskiego dziennika "The Guardian" - nawet 6,5 tysiąca.

Autor: Jan Kunert / Źródło: Konkret24, Reuters Fact Check; zdjęcie: Shutterstock, Twitter

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock, Twitter

Pozostałe wiadomości

Pracownicy konsulatu Ukrainy mieli prowadzić podziemną drukarnię i legalizować fałszywe ukraińskie paszporty - dowiadujemy się z rozpowszechnianego w mediach społecznościowych filmu. Ma on logo ukraińskiej organizacji rządowej i wygląda jak oficjalny materiał. Ale to fałszywka: zarówno pod względem informacyjnym, jak i montażowym.

Ukraiński konsulat, podziemna drukarnia, fałszywe paszporty. Nic się nie zgadza

Ukraiński konsulat, podziemna drukarnia, fałszywe paszporty. Nic się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

Informacja, jakoby w Katowicach obywatele Ukrainy protestowali przeciwko poborowi do ukraińskiego wojska również tych mężczyzn, którzy są teraz w Polsce, wywołała komentarze w sieci. Nie jest prawdziwa, taki protest się nie odbył. Ten fake news jest jednak wykorzystywany teraz w antyukraińskiej narracji.

Ukraińcy przeciwko poborowi mężczyzn przebywających w Polsce? Takiego protestu nie było

Ukraińcy przeciwko poborowi mężczyzn przebywających w Polsce? Takiego protestu nie było

Źródło:
Konkret24

"Czym ci biedni ludzie mają palić"? - komentują internauci, którzy uwierzyli w rzekomy nowy zakaz planowany w Unii Europejskiej. Krążący w sieci przekaz jest skutkiem sugestii zbudowanej na bazie tytułu jednego z tekstów w specjalistycznym serwisie. Uspokajamy: w UE nie ma takich planów.

Nowy "zakaz Unii Europejskiej" dotyczy ogrzewania pelletem i drewnem? Wyjaśniamy

Nowy "zakaz Unii Europejskiej" dotyczy ogrzewania pelletem i drewnem? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

 W Kanadzie za "mówienie dobrze o samochodach spalinowych" grozi "dwa lata odsiadki", bo to "propaganda antyklimatystyczna" - twierdzą bohaterowie nagrań, które mają tysiące wyświetleń w sieci. Po pierwsze, to nieprawda. Po drugie, internauci mylą promowanie paliw kopalnych z chwaleniem samochodu.

W tym kraju nie wolno mówić "fajna fura" o aucie spalinowym? Nieporozumienie

W tym kraju nie wolno mówić "fajna fura" o aucie spalinowym? Nieporozumienie

Źródło:
Konkret24

Polscy policjanci będą od maja sprawdzać legalność pobytu w Polsce Ukraińców w wieku poborowym i jeśli trzeba, "eskortować" ich do ukraińskiej ambasady - taki przekaz rozpowszechniają polscy internauci. Nie jest to prawda, a film pokazywany jako rzekomy dowód jest klasyczną fałszywką.

Policja "rozpocznie masowe kontrole" Ukraińców w wieku poborowym? MSWiA dementuje

Policja "rozpocznie masowe kontrole" Ukraińców w wieku poborowym? MSWiA dementuje

Źródło:
Konkret24

Miliony wyświetleń w mediach społecznościowych ma nagranie pokazujące, jak mężczyzna podbiega do zatkniętej w polu flagi Autonomii Palestyńskiej, kopie ją - i tym samym aktywuje ukrytą bombę. Czy to się zdarzyło naprawdę? Czy film jest prawdziwy? Czy on przeżył? Internauci pytają, a udzielane odpowiedzi są rozbieżne. Wyjaśniamy więc.

"Przeżył?". "Fejk jak byk". Odpowiedzi są dwie. Różne

"Przeżył?". "Fejk jak byk". Odpowiedzi są dwie. Różne

Źródło:
Konkret24

Wielu internautów wierzy w rozpowszechniany w sieci przekaz, jakoby środki z Krajowego Planu Odbudowy zostały nam wypłacone po bardzo zawyżonym kursie i że Polska będzie spłacała to przez pół wieku. Tyle że to nieprawda.

Pieniądze z KPO według kursu 7,43 zł za 1 euro? Błąd w liczeniu

Pieniądze z KPO według kursu 7,43 zł za 1 euro? Błąd w liczeniu

Źródło:
Konkret24

Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Maciej Świrski uważa, że nikt nie będzie mógł go zastąpić, jeśli zostanie zawieszony po ewentualnym postawieniu przed Trybunałem Stanu. Przestrzega, że nie będzie komu podpisywać dokumentów, a rynek medialny zostanie wręcz "zatrzymany", tak jak i działania koncesyjne. Prawnicy oceniają, że przewodniczący KRRiT się myli.

Świrski: nikt nie może zastąpić przewodniczącego KRRiT. Prawnicy: może

Świrski: nikt nie może zastąpić przewodniczącego KRRiT. Prawnicy: może

Źródło:
Konkrtet24

Po głośnej imprezie w hotelu poselskim Łukasz Mejza tłumaczył z mównicy sejmowej, że w nocy bronił "tradycji polegających na wspólnym, chóralnym śpiewaniu". A w rozmowie z TVN24 tłumaczył się całodniową pracą w sejmowych komisjach i na posiedzeniach. Sprawdziliśmy więc aktywność parlamentarną tego posła PiS. Nie jest to długa analiza.

Mejza tłumaczy nocną imprezę: "skoro się pracuje cały dzień....". Jak on pracuje?

Mejza tłumaczy nocną imprezę: "skoro się pracuje cały dzień....". Jak on pracuje?

Źródło:
Konkret24

To nie ściema kampanijna - tłumaczył minister nauki Dariusz Wieczorek, pytany o obiecane przez Lewicę tysiąc złotych dla studenta. I wyjaśniał, że nie była to obietnica, że "to jest pewien błąd, który wszyscy popełniamy". Przypominamy więc, kto z Lewicy publicznie obiecywał to w kampanii wyborczej.

Minister pytany o obietnicę "tysiąc złotych dla studenta": "to pewien błąd". A kto obiecywał?

Minister pytany o obietnicę "tysiąc złotych dla studenta": "to pewien błąd". A kto obiecywał?

Źródło:
Konkret24

"Wystarczy spojrzeć na dane historyczne i zobaczyć, że zawsze kiedy rządzi Donald Tusk i Platforma Obywatelska, to frekwencja jest niższa" - przekonywał dzień po drugiej turze wyborów samorządowych szef gabinetu prezydenta RP Marcin Mastalerek. Dane PKW o frekwencji nie potwierdzają jego słów.

Mastalerek: "zawsze kiedy rządzi Donald Tusk i PO, to frekwencja jest niższa". Sprawdzamy

Mastalerek: "zawsze kiedy rządzi Donald Tusk i PO, to frekwencja jest niższa". Sprawdzamy

Źródło:
Konkret24

Politycy Prawa i Sprawiedliwości forsują w mediach przekaz, że wraz z powrotem Donalda Tuska na fotel premiera źle się dzieje na ryku pracy. Mateusz Morawiecki jako "dowód" pokazuje mapę z firmami, które zapowiedziały zwolnienia grupowe. Jak sprawdziliśmy, takich zwolnień nie jest więcej, niż było za zarządów Zjednoczonej Prawicy. Eksperci tłumaczą, czego są skutkiem.

Narracja PiS o grupowych zwolnieniach i "powrocie biedy". To manipulacja

Narracja PiS o grupowych zwolnieniach i "powrocie biedy". To manipulacja

Źródło:
Konkret24

"Ukraińcy mają większe prawa w Polsce niż Polacy" - stwierdził jeden z internautów, który rozsyłał przekaz o przyjęciu przez Senat uchwały "o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi". Posty te zawierają szereg nieprawdziwych informacji.

"Senat przyjął uchwałę o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi"? Nic się tu nie zgadza

"Senat przyjął uchwałę o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi"? Nic się tu nie zgadza

Źródło:
Konkret24

"Coś się szykuje" - przekazują zaniepokojeni internauci, rozsyłając zdjęcie zawiadomienia o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie samochodu jako świadczenia na rzecz jednostki wojskowej. Uspokajamy: dokument wygląda groźnie, lecz nie jest ani niczym nowym, ani wyjątkowym.

Masz SUV-a, "to go stracisz"? Kto i dlaczego rozsyła takie pisma 

Masz SUV-a, "to go stracisz"? Kto i dlaczego rozsyła takie pisma 

Źródło:
Konkret24

Po pogrzebie Damiana Sobola, wolontariusza, który zginął w izraelskim ostrzale w Strefie Gazy, internauci zaczęli dopytywać, co wokół jego trumny robiły swastyki i czy były prawdziwe. Sprawdziliśmy.

Swastyki pod trumną Polaka zabitego w Strefie Gazy? Wyjaśniamy

Swastyki pod trumną Polaka zabitego w Strefie Gazy? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Tysiące wyświetleń w mediach społecznościowych ma fotografia dwóch mężczyzn jedzących coś na ulicy przed barem. Jeden to prezydencki doradca Marcin Mastalerek, drugi stoi bokiem, twarzy nie widać. Internauci informują, że to prezydent Duda, który podczas pobytu w Nowym Jorku poszedł ze swoim doradcą na pizzę do baru. Czy na pewno?

Duda i Mastalerek jedzą pizzę na ulicy? Kto jest na zdjęciu

Duda i Mastalerek jedzą pizzę na ulicy? Kto jest na zdjęciu

Źródło:
Konkret24

Według krążącego w sieci przekazu po zmianie prawa Ukraińcom łatwiej będzie uzyskać u nas kartę pobytu na trzy lata. A to spowoduje, że "do Polski będą ściągać jeszcze większe ilości Ukraińców". Przekaz ten jest manipulacją - w rzeczywistości planowane zmiany mają uniemożliwić to, by wszyscy Ukraińcy mogli uzyskiwać karty pobytu i pozostawać u nas trzy lata.

"Każdy, kto zechce" z Ukrainy dostanie kartę pobytu w Polsce? No właśnie nie

"Każdy, kto zechce" z Ukrainy dostanie kartę pobytu w Polsce? No właśnie nie

Źródło:
Konkret24

Ponad milionowe zasięgi generuje w polskiej sieci przekaz, że od początku lipca nie będzie można w Niemczech w weekendy jeździć samochodami osobowymi. Powodem ma być troska o środowisko. Uspokajamy: nie ma takich planów.

W Niemczech od lipca "całkowity zakaz jazdy w weekendy"? To "nieuzasadnione obawy"

W Niemczech od lipca "całkowity zakaz jazdy w weekendy"? To "nieuzasadnione obawy"

Źródło:
Konkret24

Czy Amerykański Czerwony Krzyż nie przyjmuje krwi od osób zaszczepionych przeciw COVID-19? Taką teorię, na podstawie pytań z formularza tej organizacji, wysnuli polscy internauci. Kwestionariusz jest prawdziwy, teoria już nie.

Amerykański Czerwony Krzyż "odmawia przyjmowania krwi" od zaszczepionych? Nie

Amerykański Czerwony Krzyż "odmawia przyjmowania krwi" od zaszczepionych? Nie

Źródło:
Konkret24

Internauci i serwisy internetowe podają przekaz, że polskie wojsko wysyła pracującym pierwsze powołania - że dostają "pracownicze przydziały mobilizacyjne". Wyjaśniamy, o co chodzi.

Pracownikom wysłano "pierwsze powołania do wojska"? Nie, wyjaśniamy

Pracownikom wysłano "pierwsze powołania do wojska"? Nie, wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24