Prawo i Sprawiedliwość alarmuje o podwyżce składek ZUS dla przedsiębiorców od 2026 roku. Składki faktycznie mają wzrosnąć, ale mechanizm ich wyliczania nie jest żadną nowością. Działa od lat, a wcześniej korzystała z niego także Zjednoczona Prawica.
"ZUS w górę! Od 2026 r. składka wzrośnie z 1770 zł do 1920 zł" - głosi post Prawa i Sprawiedliwości opublikowany 4 września w serwisie X. Dalej bezpośrednio zwraca się do przedsiębiorców: "Przedsiębiorco - przygotuj się, bo rząd znowu łata dziury Twoimi pieniędzmi". Do wpisu dołączono grafikę z nagłówkiem "Alarm! Nadchodzą wysokie podatki od 2026 r.". Na środku umieszczono wykres słupkowy: po lewej kwota "dotychczasowej" składki - a tak naprawdę obowiązującej w 2025 roku, co wyjaśnimy później - 1770 złotych; po prawej czerwony, wyższy słupek z podpisem "od 1 stycznia 2026 roku" i kwotą - 1920 zł. Oznacza to wzrost o składki o 150 zł. Poniżej w czerwonym prostokącie czytamy: "Podniesienie ZUS-u dla przedsiębiorców z 1770 zł do 1920 zł".
Wpis wyświetlono niemal 170 tys. razy. Takie same wpisy umieszczono też na Facebooku i Instagramie PiS gdzie zebrały setki komentarzy i reakcji.
"Brygada, uśmiechajcie się" vs. "w PiS-ie myślą, że ludzie mają alzheimera"
"Tanio to już było. Brygada, uśmiechajcie się, co tacy smutni jesteście. Zus w gore dla przedsiębiorców a KPO dla swingersów i techno na balkonie"; "Tusk uważa, że ludziom teraz tak dobrze, że mogą płacić na wszystko, a swoim klakierów KPO, łodzie, samochody, sauny itd..." - komentowali niektórzy oburzeni sprawą podwyżek (pisownia wszystkich wpisów oryginalna).
Wielu internautów nie kierowało swojej krytyki wobec obecnej władzy, lecz wobec PiS. "Musicie mieć swoich wyborców za totalnych debili wrzucając coś takiego"; "Macie wyborców za idiotów" - pisali kolejni. Inni zarzucali PiS hipokryzję. "W ciągu 8 lat waszych rządów wzrósł z 800 zł do 1400 więc się nie odzywajcie. Prawie 60% podwyżki"; "Jestem przedsiębiorcą od ponad 11 lat. Co roku za rządów PiSu ZUS wyraźnie wzrastał i wtedy nie płakaliście że łatacie dziury. Ależ hipokryzja"; "Tylko że PiS też podnosił ZUS i drastycznie składkę zdrowotną, co oni w pisie myślą, że ludzie mają alzheimera" - twierdzili.
Kolejni starali się wyjaśnić, dlaczego tak naprawdę składki rosną: "Wysokość składki ZUS zależy od przeciętnego wynagrodzenia i zmienia się co roku. Za taką manipulację prowadzący konto jednej z głównych partii powinien załapać siarczystego lepa"; "Przecież ZUS wzrasta co roku, zgodnie z ustawą. Więc z czego robicie problem? Mogliście zmienić ustawę i składki byłyby stałe. Ale zaraz...To wy wprowadziliście polski (nie)ład".
Wyjaśniamy więc, gdzie w przekazie PiS o wzroście składki ZUS dla przedsiębiorców kryje się manipulacja.
Podstawa składki ZUS dla przedsiębiorców
Podstawą wymiaru składek na tak zwany duży ZUS od przedsiębiorców jest 60 proc. kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Wynika to z art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych:
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5 i 5a, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.
Co roku minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego ogłasza w obwieszczeniu w Monitorze Polskim kwotę ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składki, oraz przyjętą do jej ustalenia kwotę prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (art. 19 ust. 10). Najnowsze takie obwieszczenie opublikowała w grudniu 2024 roku ministra rodziny, pracy i polityki społecznej, Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. Przyjęto w nim, że kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w 2025 roku wynosi 8673 zł. Tak więc podstawa wymiaru składki w 2025 roku wynosi 5203,80 zł.
Nie ma jeszcze obwieszczenia o prognozowanym przeciętnym wynagrodzeniu na rok 2026. Skąd więc obliczenia składki na przyszły rok w poście PiS?
Podstawa składki na 2026 rok jeszcze nie ostateczna
Prognozowane przeciętne wynagrodzenie zapisano ją w projekcie ustawy budżetowej na 2026 roku, które Ministerstwo Finansów opublikowało pod koniec sierpnia. Zgodnie z art. 24 "prognozowane przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej wynosi 9 420 zł". Należy jednak pamiętać, że to projekt budżetu na 2026 rok. Aby wszedł w życie, musi zostać uchwalony przez Sejm i Senat i podpisany przez prezydenta. Dlatego na tym etapie należy traktować go wyłącznie jako propozycję, której ostateczny kształt może jeszcze ulec zmianie.
Informacja z projektu budżetu pozwala jednak na oszacowanie jakich zmian mogą spodziewać się przedsiębiorcy. Takie wstępne szacunki publikowały na początku września portale ekonomiczne m.in. Gazeta Prawna, Business Insider, czy WP Finanse.
I tak w 2026 roku podstawa naliczania składek na tzw. duży ZUS od przedsiębiorców może wynieść 5652 zł (60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia). Wyliczany z niej tzw. duży ZUS może więc wynieść 1926,76 zł, szacuje Gazeta Prawna. Jest to o ok. 153 zł więcej niż w 2025 roku.
Podstawa wymiaru składki w 2025 roku wynosi 5203,80 zł. Składki do zapłaty jest 1773,96 zł, podaje ZUS.
"Baza" do wyliczania składki ZUS rosła też za czasów rządów PiS
Prawo i Sprawiedliwość krytykuje dziś podwyżki składek ZUS dla przedsiębiorców, ale to za rządów Zjednoczonej Prawicy "baza" dla wyliczania składki - prognozowane przeciętne wynagrodzenie - rosła regularnie.
Prognozowane przeciętne wynagrodzenie na 2017 rok ministra Elżbieta Rafalska w rządzie Zjednoczonej Prawicy ustaliła na 4263 zł; na 2019 rok prognoza wyniosła 4765 zł; na 2021 rok - już 5259 zł. Na początku grudnia 2023, czyli tuż po wyborach parlamentarnych gdy przez dwa tygodnie trwał trzeci rząd Mateusza Morawieckiego, ówczesna ministra rodziny i polityki społecznej Dorota Bojemska ogłosiła, że kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia na 2024 rok wynosi 7824 zł.
Źródło: Konkret24
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock