FAŁSZ

"Tylko 83 zgony z powodu COVID-19 w Australii?". Nie, to źle odczytane dane

"Tylko 83 zgony z powodu COVID-19 w Australii?". Nie. Liczba jest innaShutterstock

Dziennikarz w australijskiej telewizji oświadczył, że z powodu COVID-19 zmarły w tym kraju tylko 83 osoby - a internauci podchwycili przekaz i rozsyłają jako dowód, że pandemia jest oszustwem. Tylko że to nieprawda, bo dziennikarz źle przytoczył statystyki.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Zagraniczni internauci - a za nimi użytkownicy polskich mediów społecznościowych - przekazują w internecie informację, jakoby w Australii z powodu COVID-19 zmarły jedynie 83 osoby. Ta rzekomo niska liczba zgonów pandemicznych stała się kolejną okazją do krytyki wprowadzonych obostrzeń i w ogóle do kwestionowania pandemii.

"83 osoby zmarły na COVID w Australii podczas 'pandemii', podczas gdy my zniszczyliśmy ludziom środki do życia, gospodarkę i odebraliśmy młodym ludziom 2 lata, których już nigdy nie odzyskają" - to jeden z komentarzy na Twitterze. Inne brzmiały podobnie: "83 osoby w całej Australii zmarły od COVID-u. Nie z COVID-em, albo z powodu COVID-u. W ciągu 2 lat. To jest oszustwo, za które będziemy płacić jeszcze przez dziesiątki lat"; "Twój rząd zniszczył ci życie, zabrał oszczędności, firmy, rodzinę i wolność z powodu 83 zgonów na COVID-19 w ciągu ostatnich 2 lat... Z przykrością muszę stwierdzić, że wielu z nas o tym mówiło" - oceniają internauci.

fałsz

Posty o 83 zgonach na COVID-19 w Australii niosły się szeroko w sieciTwitter, Tik-Tok

W dyskusję włączyli się też polskojęzyczni użytkownicy Twittera. "Prawdziwa liczba zgonów z powodu COVID-19 w Australii tylko 83 w ciągu 2 lat. A teraz powiedz mi, że to jest pandemia. Czas przestawić się na inne tory" - napisał jeden z nich.

Australijski dziennikarz: "Tylko 83 zgony z powodu COVID-19"

Wpisy krążą wraz z nagraniami jednego z telewizyjnych programów lub ze zdjęciami podanych na ekranie informacji. Jak sprawdziliśmy, jest to program Paula Murraya w Sky News Australia "Paul Murray live". Widać belkę na dole ekranu z napisem po angielsku: "Tylko fakty związane z COVID. Żadnej histerii".

Prowadzący mówi na początku rozsyłanego filmiku, że "dane zawsze mówią nam prawdę na temat tego, co się dzieje". Następnie informuje, że w 2020 roku COVID-19 był 38. przyczyną zgonów wśród Australijczyków. "Teraz się okazuje, że wśród wszystkich zmarłych od czasu gromadzenia danych tylko jeden procent zgonów jest związany z COVID-19. 2639 jest jednym procentem ze wszystkich zarejestrowanych zgonów, których było 273 901" - mówi, a jego słowa ilustrują informacje na ekranie.

"Z tych 2639 zmarłych 96,7 proc. miało już choroby przewlekłe zagrażające życiu" - mówi Murray. Jak informuje, dane mają pochodzić z Australijskiego Biura Statystycznego, które następnie cytuje: "Przewlekłe choroby serca były najczęstszą istniejącą wcześniej chorobą przewlekłą u osób, u których jako przyczynę zgonu podano COVID-19".

"Zatem: ile osób tak naprawdę zmarło tylko z powodu COVID-19 w ostatnich latach?" - pyta Murray i odpowiada: "83". Taka informacja pojawia się w tym momencie na ekranie.

Apel o zniesienie obostrzeń. "Taka jest prawda"

Jak sprawdziliśmy, program wyemitowano 15 lutego 2022 roku. Jest dostępny online. Murray, zapowiadając ten fragment programu, w którym będzie przekazywał dane dotyczące COVID-19 w Australii, mówi: "Mamy dzisiaj fakty, nie strach, nie spin, nie prawicowy czy lewicowy punkt widzenia, nie jakieś dziwne liczby, które twój znajomy mógł znaleźć gdzieś w odmętach Facebooka. To są zwykłe dane".

Po przedstawieniu danych w podsumowaniu Murray podkreśla, że każda z tych śmierci i tych, które nastąpią, to ogromna tragedia, "ale ja patrzę na to z odpowiedniej perspektywy" - mówi. Podważa sens wprowadzonych obostrzeń w Australii w związku z pandemią, skoro - jak informuje - tylko 83 osoby zmarły z powodu COVID-19, a reszta miała od dawna choroby przewlekłe i dlatego zmarły. "Taka jest prawda. Taka jest rzeczywistość. To, że setki osób nie może pójść do pracy, bo ktoś w domu choruje na COVID-19 jest śmieszne" - stwierdza. I apeluje: "Pozbądźmy się paszportów covidowych, otwórzmy granicę, zaopiekujmy się osobami najbardziej narażonymi. Cały czas mediana osób zmarłych wynosi ponad 80 lat".

Australia to kraj z wyjątkowo drastycznymi obostrzeniami. Różnie to wyglądało w zależności od stanu, ale wprowadzone lockdowny były dotkliwe - nie można było wyjechać z kraju, były zamknięte granice między samymi stanami, nie można było opuszczać swojego domu. Jesienią 2021 roku wybuchły w Australii duże protesty przeciwko obostrzeniom, dochodziło do zamieszek z policją.

Prawdziwe dane: 2556 zgonów z powodu COVID-19

Paul Murray w swoim programie odnosił się do opublikowanej tego dnia informacji Australijskiego Biura Statystycznego odnoszącej się do zgonów covidowych w czasie pandemii do 31 stycznia 2022 roku. Jest w niej zastrzeżenie, że źródłem jest system ewidencji ludności, a nie systemy służb medycznych oraz że są to wstępne dane.

Jak sprawdziliśmy, zarówno Murray, jak i internauci błędnie przekazali, że 83 zgony nastąpiły tylko z powodu COVID-19. Było wręcz przeciwnie.

Według tych danych w Australii w związku z COVID-19 zmarło bowiem 2639 osób - co rzeczywiście stanowi ok. 1 proc. wszystkich zgonów odnotowanych (273 901). Lecz z liczby 2639 zgonów aż 2556 przypadków to zgony, których podstawową przyczyną był COVID-19. 83 zmarłych miało z kolei pozytywny test, ale umarło z innych przyczyn (np. z powodu raka, chorób układu krążenia, choroby Alzheimera) - czyli nie jest tak, jak twierdził Murray.

Okazuje się, że większość osób zmarła z powodu COVID-19, a nie mniejszość, jak twierdził australijski dziennikarz.

W programie podano nieprawdziwą informację o 83 zgonach tylko z powodu COVID-19Sky News Australia

W przypadku 220 z 2556 zgonów (8,6 proc.) w akcie zgonu jako przyczynę śmierci wymieniono tylko COVID-19, w większości przypadków (91,4 proc) zmarli mieli też stwierdzone inne schorzenia.

Z powodu COVID-19 zmarło w Australii więcej mężczyzn (1428) niż kobiet (1128). Najwięcej zgonów było wśród osób w wieku 80-89 lat. Mediana wieku zmarłych z powodu COVID-19 wyniosła 83,7 lat (81,2 lat dla mężczyzn, 86 lat dla kobiet).

Rzecznik Australijskiego Biura Statystycznego w odpowiedzi na pytania australijskiej redakcji Associated Press potwierdził, że w 2639 przypadkach wykazano w akcie zgonu COVID-19 jako przyczynę śmierci. "Z tego w 83 przypadkach śmierć nastąpiła nie z powodu zakażenia, ale innych chorób, na przykład raka" - poinformował.

Dwa dni po programie Murraya na portalu Sky News pojawiło się omówienie danych dotyczących zgonów na COVID-19 przekazanych przez Australijskie Biuro Statystyczne - tym razem zostały podane prawidłowo.

Według Our World in Data w Australii w pełni zaszczepione jest 79,2 proc. społeczeństwa.

Autor: Jan Kunert, współpraca Gabrierla Sieczkowska / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Shutterstock/Twitter

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Rafał Trzaskowski i Karol Nawrocki starli się w ostatniej debacie przed drugą turą wyborów prezydenckich. Podczas ostrej wymiany zdań padały twierdzenia, które wprowadzały w błąd. Wyjaśniamy najistotniejsze kwestie.

Debata Trzaskowski-Nawrocki. Nie obyło się bez fałszów i manipulacji

Debata Trzaskowski-Nawrocki. Nie obyło się bez fałszów i manipulacji

Źródło:
Konkret24

"Czy PKP finansuje kampanię Trzaskowskiego?" - pytają w sieci oburzeni posłowie PiS. Posłanka tej partii nagrała bowiem przyjazd i odjazd specjalnego pociągu Kolei Śląskich, który sympatyków Rafała Trzaskowskiego przywiózł na marsz do stolicy. Dowiedzieliśmy się, kto go wynajął.

"Darmowy" pociąg dla "wtajemniczonych" na "rządowy marsz"? Wiemy, kto za niego zapłacił

"Darmowy" pociąg dla "wtajemniczonych" na "rządowy marsz"? Wiemy, kto za niego zapłacił

Źródło:
Konkret24

Pakt migracyjny obowiązuje od czasów Tuska, to obecny premier na pakt się zgodził, a wcześniej to "kotwica Morawieckiego" blokowała pakt - takie tezy przedstawili politycy PiS na konferencji prasowej. Mimo że były one kilkukrotnie obalane, opozycja dalej gra nimi w kampanii prezydenckiej, dlatego raz jeszcze przedstawiamy fakty.

Morawiecki znów mówi o pakcie migracyjnym. I znów manipuluje

Morawiecki znów mówi o pakcie migracyjnym. I znów manipuluje

Źródło:
Konkret24

Donald Tusk w ostatnich wywiadach telewizyjnych namawiał do poparcia w drugiej turze wyborów prezydenckich Rafała Trzaskowskiego. Jednak zarówno w rozmowie w "Faktach po Faktach " w TVN24, jak i we wcześniejszej w TVP Info kilka razy minął się z prawdą. Sprawdziliśmy, co mówił premier.

Inflacja, push backi, 800 plus. Sprawdzamy słowa premiera

Inflacja, push backi, 800 plus. Sprawdzamy słowa premiera

Źródło:
konkret24

Zapytany o swoją obietnicę obniżki cen prądu, Karol Nawrocki zasugerował, że wkrótce Trybunał Konstytucyjny ma podjąć decyzję o odrzuceniu systemu handlu uprawnieniami do emisji CO2. Nie wiadomo, skąd kandydat PiS to wie. Wiadomo natomiast, że Polska nie może wyjść z ETS-u, nie wychodząc z Unii Europejskiej.

Nawrocki obiecuje "odrzucić ETS". Tylko że to niemożliwe

Nawrocki obiecuje "odrzucić ETS". Tylko że to niemożliwe

Źródło:
Konkret24

Trwa walka o wyborców tych kandydatów, którzy nie weszli do drugiej tury. Adam Bielan w radiowym wywiadzie stwierdził, że "nie przypomina sobie" ostrych wypowiedzi polityków PiS na temat Grzegorza Brauna. Przypominamy więc.

Co PiS mówił o Braunie? Europoseł PiS "nie przypomina sobie". Pomagamy

Co PiS mówił o Braunie? Europoseł PiS "nie przypomina sobie". Pomagamy

Źródło:
Konkret24

Po sieci niesie się przekaz, że Chiny zrzucają z samolotów pomoc humanitarną dla Palestyńczyków w Strefie Gazy. Na filmikach w internecie widać olbrzymie spadochrony i przeloty nad piramidami. Wyjaśniamy, co pokazują.

"Chiny zrzucają pomoc dla Gazy"? Co to za nagrania

"Chiny zrzucają pomoc dla Gazy"? Co to za nagrania

Źródło:
Konkret24

"Nie dla podatku katastralnego" - oświadczył Karol Nawrocki w rozmowie ze Sławomirem Mentzenem. Ten wytknął jednak kandydatowi PiS niekonsekwencję w tej sprawie. Bo rzeczywiście, nie po raz pierwszy Nawrocki zmieniał zdanie co do wprowadzenia podatku katastralnego.

Nawrocki o podatku katastralnym. Raz za, raz przeciw

Nawrocki o podatku katastralnym. Raz za, raz przeciw

Źródło:
Konkret24

"To jest kpina"; "to nie twój kraj"; "hańba" - tak internauci reagują na film pokazujący rzekomo, że Ukraińcy brali udział w niedzielnych wyborach prezydenta Polski. Jednak para z nagrania nie pochodzi z Ukrainy. Dotarliśmy do nich. Są zdumieni hejtem, jaki na nich spadł.

"Ukraińcy wybierają polskiego prezydenta"? Kim są Katya i Leonid

"Ukraińcy wybierają polskiego prezydenta"? Kim są Katya i Leonid

Źródło:
TVN24+

W mediach społecznościowych rozpowszechniane jest zdjęcie ulotki z logo Platformy Obywatelskiej. To "deklaracja" do wypełnienia dla "wiernego wyborcy" partii. Ma on zaznaczyć, ilu przyjmie migrantów pod swój dach. Przedstawiciel PO dementuje, że partia jest autorką tych ulotek.

"Przyjmę i nakarmię migranta". PO odcina się od tej akcji

"Przyjmę i nakarmię migranta". PO odcina się od tej akcji

Źródło:
Konkret24

Politycy PiS, komentując wyniki pierwszej tury wyborów prezydenckich, podkreślają wygraną Rafała Trzaskowskiego wśród głosujących więźniów. Waldemar Buda postuluje, by automatycznie odbierać prawo do głosowania skazanym za najcięższe zbrodnie. Europoseł najwyraźniej nie wie, że to rozwiązanie w polskim prawie już jest.

Głosowanie w więzieniach. Europoseł PiS ma postulat, ale "wyważa otwarte drzwi"

Źródło:
Konkret24

Grzegorz Braun trzy lata temu szarpał w warszawskim szpitalu byłego ministra Łukasza Szumowskiego, a w tym roku uwięził w gabinecie lekarkę w szpitalu w Oleśnicy. Jednak według posła PiS Jacka Sasina tego typu zachowanie to było "obywatelskie zatrzymanie" i "korzystanie z prawa obywatelskiego" - dozwolone prawem. To nieprawda.

Sasin broni Brauna i jego "obywatelskich zatrzymań". Bezpodstawnie

Sasin broni Brauna i jego "obywatelskich zatrzymań". Bezpodstawnie

Źródło:
Konkret24

Sławomir Mentzen złożył propozycję Karolowi Nawrockiemu i Rafałowi Trzaskowskiemu. Zaprosił ich do rozmowy na jego kanale w serwisie YouTube. Zapowiedział, że poprosi ich o podpisanie deklaracji zawierającej osiem punktów, które dotyczą m.in. podatków, wysyłania polskich żołnierzy na Ukrainę czy relacji z Unią Europejską. Sprawdziliśmy, co o postulatach lidera Konfederacji mówili dotychczas kandydaci.

Osiem punktów Mentzena. Co mówili o tym Nawrocki i Trzaskowski

Osiem punktów Mentzena. Co mówili o tym Nawrocki i Trzaskowski

Źródło:
Konkret24

Nie wszystko, co mówili kandydaci podczas kończącej się kampanii przed pierwszą turą wyborów, było zgodne z prawdą. I nie tylko o pomyłki tu chodzi, lecz o całe narracje zbudowane na błędnych tezach. 

10 tematów kampanii opartych na fałszu. Warto wiedzieć

10 tematów kampanii opartych na fałszu. Warto wiedzieć

Źródło:
Konkret24

"Sprzedają nawet naszą krew", "państwo handluje krwią Polaków" - komentują internauci, oburzeni opublikowanymi danymi, ile Polska zyskuje na sprzedaży nadwyżek osocza. Wielu jest zaskoczonych, że na bezpłatnie oddawanej przez nich krwi ktoś potem "robi biznes". To nie tak. Wyjaśniamy.

Oddaję krew, a "państwo nią handluje"? Co sprzedajemy, co zyskujemy

Oddaję krew, a "państwo nią handluje"? Co sprzedajemy, co zyskujemy

Źródło:
TVN24+

Czy Krystyna Janda naprawdę obraziła wyborców w reakcji na wyniki pierwszej tury wyborów prezydenckich? Tak sugeruje rozpowszechniany w sieci post, który został oparty na zrzucie ekranu z wyszukiwarki. To manipulacja. Wyjaśniamy, ofiarą jakiego mechanizmu padła aktorka.

Janda o wyborach. "Chamstwo i cwaniactwo króluje"? Tak nie napisała

Janda o wyborach. "Chamstwo i cwaniactwo króluje"? Tak nie napisała

Źródło:
Konkret24

"Niemcy się wygadali", "zagadka aut Bundeswehry rozwiązana" - komentują internauci informację, jakoby niemiecki rząd "ujawnił tajną umowę" z 2014 roku. Rzekomo pozwala ona przerzucać z Niemiec migrantów bez zgody Polski. To nieprawda, a rozpowszechnia ją znany działacz młodzieżówki PiS.

Niemcy "ujawniają tajną umowę" z Polską o migrantach? Wielostopniowa manipulacja

Niemcy "ujawniają tajną umowę" z Polską o migrantach? Wielostopniowa manipulacja

Źródło:
Konkret24

Cisza wyborcza nie spowodowała, że dezinformacja w mediach społecznościowych na temat prezydenckich wyborów ustała. Fake newsy dotyczyły zarówno samego głosowania, jak i niektórych polityków.

Obcięta karta, kserowanie zaświadczeń, fałszywe zdjęcia. Wyborcza dezinformacja

Obcięta karta, kserowanie zaświadczeń, fałszywe zdjęcia. Wyborcza dezinformacja

Źródło:
Konkret24

Komentarze w sieci wywołuje informacja, jakoby we Włoszech miały zostać zakazane małżeństwa osób tej samej płci. Trudno jednak zakazać czegoś, co i tak nie jest dozwolone. Wyjaśniamy, na co pozwala włoskie prawo.

Włochy "zakazały małżeństw homoseksualnych"? Duża nieścisłość

Włochy "zakazały małżeństw homoseksualnych"? Duża nieścisłość

Źródło:
Konkret24

Węgierskie wojsko przemieszcza się w stronę granicy z Ukrainą - informują internauci, a jako "dowód" publikują nagranie kolumny ciężkiego sprzętu wojskowego jadącej przez jakieś miasto. To klasyczna rosyjska dezinformacja, której celem jest potęgowanie napięć między Węgrami a Ukrainą, ale także wzbudzanie niepokoju obywateli innych państw.

"Węgierskie czołgi przy granicy z Ukrainą"? Co pokazuje mapa

"Węgierskie czołgi przy granicy z Ukrainą"? Co pokazuje mapa

Źródło:
Konkret24

Po jednej z ostatnich blokad trasy S8 w Warszawie organizowanych przez aktywistów Ostatniego Pokolenia w sieci zaczęło krążyć zdjęcie mężczyzny, który rzekomo uczestniczył w proteście. Internauci twierdzili, że to Wojtek - jeden z aktywistów klimatycznych, którzy przykleili się do asfaltu. Mylili się.

Wojtek z Ostatniego Pokolenia? Inny znany aktywista

Wojtek z Ostatniego Pokolenia? Inny znany aktywista

Źródło:
Konkret24

Wybory już za trzy dni, więc zwolennicy poszczególnych kandydatów nasilają w mediach społecznościowych swoje wsparcie dla nich - niejednokrotnie publikując fake newsy. Tak właśnie jest z plakatem zachęcającym do głosowania na Karola Nawrockiego.

"Patrioci za Nawrockim". A kto jest na zdjęciu?

"Patrioci za Nawrockim". A kto jest na zdjęciu?

Źródło:
Konkret24

Na trzy dni przed wyborami prezydenckimi internauci pokazują w mediach społecznościowych otrzymywane SMS-y mające zachęcać do głosowania na Rafała Trzaskowskiego. Sztab kandydata zaprzecza i nazywa to "masową akcją dezinformacji wyborczej". Ostrzegamy przed oszustami.

"Agitacja wyborcza PO"? Nie, uwaga na oszustów

"Agitacja wyborcza PO"? Nie, uwaga na oszustów

Źródło:
Konkret24

Administracja Trumpa nie wprowadzi jednak ograniczeń eksportu chipów stosowanych w systemach sztucznej inteligencji. Miały dotyczyć sporej grupy krajów, w tym Polski. Politycy PiS twierdzą, że to "sukces" niedawnej wizyty Karola Nawrockiego w USA. Fakty, które przeanalizowaliśmy, nie potwierdzają tej tezy.

USA znoszą restrykcje na chipy AI, PiS ogłasza "sukces Nawrockiego". Jak było naprawdę?

USA znoszą restrykcje na chipy AI, PiS ogłasza "sukces Nawrockiego". Jak było naprawdę?

Źródło:
Konkret24

Rozsyłając nagranie, na którym kongresmen prezentuje wejście do tajemniczego tunelu pod amerykańskim Kapitolem, internauci twierdzą, że był on wykorzystywany przez siatkę pedofili. Oto jak poglądowy filmik połączono ze znaną teorią spiskową.

Siatka pedofili i tunel pod Kapitolem? Co pokazuje kongresmen

Siatka pedofili i tunel pod Kapitolem? Co pokazuje kongresmen

Źródło:
Konkret24

W polskiej sieci krąży nagranie z przekazem, jakoby władze Holandii zniosły pomoc socjalną dla Ukraińców. To miało wywołać protesty ukraińskich uchodźców na holenderskich ulicach. Ten przekaz jednak niewiele ma to wspólnego z prawdą.

Ukraińcy protestują "po odcięciu socjalu"? Co to za marsz

Ukraińcy protestują "po odcięciu socjalu"? Co to za marsz

Źródło:
Konkret24

Miliony wyświetleń generuje nagranie, które jakoby pokazuje, jak papież Leon XIV "sprytnie uniknął" flagi społeczności LGBT+, którą powiewał jeden z wiernych. Tyle że to wcale nie była "flaga dumy".

Papież "odwraca się" od flagi LGBT? To inna flaga

Papież "odwraca się" od flagi LGBT? To inna flaga

Źródło:
Konkret24

Tusz z długopisów w lokalach wyborczych można usunąć za pomocą zapalniczki - sugerują internauci, pokazując jako "dowód" pewne nagranie. Zalecają, by na wybory zabrać własny długopis. Uwaga: to jedna z odsłon dezinformacji o planowanym fałszerstwie wyborczym. Wyjaśniamy.

"Weź długopis na wybory"? Uwaga: dezinformacja

"Weź długopis na wybory"? Uwaga: dezinformacja

Źródło:
Konkret24

Ostatnia debata prezydencka przed wyborami, która odbędzie się 12 maja, wywołuje dodatkowe emocje z powodu przekazu polityków PiS. W mediach społecznościowych sugerują, jakoby losowanie kolejności wypowiedzi zostało ustawione na korzyść kandydata KO Rafała Trzaskowskiego. Podobnie mówili na porannej konferencji prasowej. To nieprawda.

PiS o "skandalicznym losowaniu" kolejności w debacie. Bezpodstawny zarzut

PiS o "skandalicznym losowaniu" kolejności w debacie. Bezpodstawny zarzut

Źródło:
Konkret24

Paczuszka z białym narkotykiem i łyżeczka do jego zażywania - to według internautów miało leżeć na stole, przy którym w pociągu do Kijowa spotkali się Emmanuel Macron, Friedrich Merz i Keir Starmer. Przestrzegamy, to prorosyjska dezinformacja.

Macron, Merz, Starmer w pociągu. Co ukryto przed kamerami?

Macron, Merz, Starmer w pociągu. Co ukryto przed kamerami?

Źródło:
Konkret24

Internauci z oburzeniem komentują rzekomy nowy zakup Wołodymyra Zełenskiego - ma to być willa na Florydzie warta 20 milionów dolarów. Twierdzą, że zapłacono za nią środkami przekazanymi Ukrainie na walkę z Rosją. To nieprawda, kolejny fake news prorosyjskiej propagandy.

Willa Zełenskiego na Florydzie? To nie jego

Willa Zełenskiego na Florydzie? To nie jego

Źródło:
Konkret24