Nie premier ani nawet nie minister sprawiedliwości mieli w 2022 roku najwyższe dochody spośród członków rządu. Ponad połowa ministrów ma zaciągnięte kredyty. Większość trzyma oszczędności w rodzimej walucie, a jeden minister oszczędności nie miał. Konkret24 przeanalizował najnowsze oświadczenia majątkowe członków rządu Mateusza Morawieckiego.
Kancelaria Sejmu opublikowała na swojej stronie oświadczenia majątkowe wszystkich 460 posłów - a więc i tych 23, którzy są jednocześnie członkami Rady Ministrów. Natomiast oświadczenia czworga ministrów niebędących posłami - minister klimatu i środowiska Anny Moskwy, minister finansów Małgorzaty Rzeczkowskiej, ministra zdrowia Adama Niedzielskiego i ministra cyfryzacji Janusza Cieszyńskiego - za ich zgodą opublikowano na stronie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Tak więc w poniższej analizie ujęliśmy oświadczenia majątkowe wszystkich 27 członków rządu Mateusza Morawieckiego.
Przypomnijmy: publikacja oświadczeń majątkowych parlamentarzystów wynika z ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora; oświadczenia majątkowe parlamentarzystów są z mocy tej ustawy jawne. Inaczej jest z oświadczeniami osób, które wymienia ustawa o ograniczeniu prowadzenia działalności przez osoby pełniące funkcje publiczne (tzw. ustawa antykorupcyjna) - to m.in. prezydent, szef jego kancelarii, szefowie kancelarii Sejmu i Senatu, premier i ministrowie, prezes i członkowie zarządu Narodowego Banku Polskiego, Rzecznik Praw Obywatelskich, prezesi i wiceprezesi Najwyższej Izby Kontroli, kadra kierownicza urzędów i instytucji państwowych itp. Ich oświadczenia – poza nielicznymi wyjątkami – mogą być ujawnione za zgodą zainteresowanych osób.
Kwoty złotych, które prezentujemy w zestawieniu, podajemy tak, jak są zapisane w oświadczeniach majątkowych - część podano co do grosza, inne w zaokrągleniu. Kwoty w walutach obcych przeliczamy na złotówki po kursie NBP z 30 grudnia 2022 roku, ponieważ oświadczenia dotyczą stanu majątkowego na koniec roku.
Największe dochody
By policzyć wysokość dochodów ministrów w 2022 roku, uwzględniliśmy wszystkie składniki dochodowe, które ministrowie podali w rubryce: "Inne dochody osiągane z tytułu zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej lub zajęć, z podaniem kwot uzyskiwanych z każdego tytułu". A więc: wynagrodzenia, diety parlamentarne, świadczenia emerytalno-rentowe, świadczenia 500 plus, dochody z najmu itp. Przy czym niektórzy wpisali kwoty przychodu, inni – dochodu brutto, jeszcze inni – netto.
Pięcioro ministrów, którzy w 2022 roku mieli najwyższe dochody (podajemy kwoty brutto), to:
- wicepremier Henryk Kowalczyk - 421 473,05 zł (pensja, dieta, emerytura)
- minister finansów Małgorzata Rzeczkowska - 419 322,27 zł (pensja, 500 plus, świadczenie emerytalne za pracę w Służbie Celnej)
- minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro - 406 537,44 zł (pensja ministra, Prokuratora Generalnego, dieta poselska, dieta z Krajowej Rady Sądownictwa)
- minister członek Rady Ministrów Włodzimierz Tomaszewski - 366 210,45 zł (pensja, uposażenie poselskie, dieta poselska, emerytura)
- minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak - 364 710,13 zł (pensja, dieta poselska).
Premier Mateusz Morawiecki wykazał w 2022 roku 348 490,18 zł dochodu. W porównaniu z rokiem 2021 pozycję lidera w zarobkach stracił Zbigniew Ziobro, który rok wcześniej, jak pisaliśmy w Konkret24, miał łączne dochody w wysokości 345 829,82 zł. Jak widać, w 2022 roku każdy z powyższego top 5 miał już dochód wyższy niż ubiegłoroczny lider.
Z tego, co ujawnili ministrowie, wynika, że troje członków rządu - Henryk Kowalczyk, Małgorzata Rzeczkowska i Zbigniew Ziobro - osiągnęło w 2022 roku dochody powyżej 400 tys. zł (co po przeliczeniu na miesiące daje powyżej 33 tys. zł).
Ośmiu ministrów - w tym premier Morawiecki - zarobiło ponad 300 tys. zł, a czternastu – powyżej 200 tys. zł. Tylko minister sportu i turystyki Kamil Bortniczuk miał dochody niższe niż 200 tys. Waldemar Buda i Zbigniew Rau uzupełniają swoje zarobki dochodami z najmu.
Dwoje ministrów – minister klimatu i środowiska Anna Moskwa i minister zdrowia Adam Niedzielski - nie wpisało swoich ministerialnych pensji (nie są posłami i nie dotyczy ich obowiązek podania kwot rocznego dochodu). Na pytania Konkret24 o wysokość tych wynagrodzeń odpowiedział rzecznik Ministerstwa Klimatu i Środowiska: minister Moskwa w 2022 roku osiągnęła z tego tytułu 236 418,26 zł brutto. Resort zdrowia do publikacji tego tekstu nie podał wynagrodzenia ministra.
Największe oszczędności
Większość ministrów deklaruje oszczędności jako element małżeńskiej wspólnoty majątkowej. Liderem jest premier, choć jego oszczędności stopniały w porównaniu do 2021 roku.
Pięciu ministrów, którzy zadeklarowali największe oszczędności w 2022 roku, to:
- premier Mateusz Morawiecki - ok. 15 700 zł (tak wpisane w oświadczeniu) oszczędności z uwzględnieniem PPK (Pracowniczych Planów Kapitałowych - red.); w 2021 było to 56 tys. zł oraz 4 403 140 zł w obligacjach (w 2021 ich wartość wynosiła 4 600 460 zł)
- minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro – ok. 5000 zł oraz 238 852,71 dolarów amerykańskich - po przeliczeniu: 1 051 381,85 zł. Jak napisał w oświadczeniu, ta kwota pochodzi ze sprzedaży mieszkania (w 2021 roku minister Ziobro miał 150 tys. zł oszczędności)
- minister infrastruktury Andrzej Adamczyk - 388 000 zł i 2600 euro (wspólnie z żoną); w roku 2021 miał 358 tys. zł, 1500 euro i 150 dolarów oszczędności (razem z żoną)
- minister Włodzimierz Tomaszewski – 374 431,32 zł, 1045,47 dolarów amerykańskich, udziały w funduszach na kwotę 1043,57 zł
- wicepremier, minister aktywów państwowych Jacek Sasin - ok. 348 tys. zł (tak napisał w oświadczeniu); na koniec 2021 roku deklarował ok. 47 tys. zł oszczędności i polisę o wartości 130 tys. zł.
Oszczędności dziewięciu członków rządu zmalały w porównaniu z rokiem 2021. Najmniejsze oszczędności w 2022 zadeklarował Waldemar Buda - 13 573,18 zł, ale ma 18 149,09 zł w Pracowniczych Planach Kapitałowych. Tylko minister bez teki Michał Dworczyk zadeklarował, że nie ma żadnych oszczędności.
Najwięcej w nieruchomościach
Posłowie składający oświadczenia majątkowe mają obowiązek pokazać stan posiadania nieruchomości: domów, mieszkań, działek, gospodarstw rolnych. Powinni podać nie tylko ich powierzchnię, ale też wartość.
Pięciu ministrów, którzy zadeklarowali największą wartość swoich nieruchomości w 2022 roku, to:
- premier Mateusz Morawiecki - 7,3 mln zł; dwa domy, segment, mieszkanie i działki (wartość taka sama jak w 2021 roku)
- minister sportu i turystyki Kamil Bortniczuk - 1,7 mln zł; to wartość domu i mieszkania (współwłasność małżeńska, o 100 tys. więcej niż rok wcześniej)
- minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro - 1 647 500 zł; dom z działką i budynkiem gospodarczym, udział w domu i działce, trzy działki (rok wcześniej miał jeszcze mieszkanie warte 1 mln zł, ale je sprzedał)
- minister rolnictwa i rozwoju wsi Robert Telus - 1,6 mln zł; łączna wartość domu, mieszkania, gospodarstwa rolnego i dwóch działek
- minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak - 1,5 mln zł; ma wspólnie z żoną dom, dwa mieszkania i dwie działki.
Przepisy nie wymagają, by podawana wartość nieruchomości była określana przez niezależnego rzeczoznawcę – oceniają sami właściciele. I tak np. w oświadczeniu za 2021 rok minister Adamczyk napisał, że wartość jego domu wynosi 450 tys. zł, a w oświadczeniu za 2022 rok – już 520 tys. zł. 49-metrowe mieszkanie ministra Tomaszewskiego w ciągu roku zyskało na wartości 130 tys. – ze 170 tys. w 2021 roku do 300 tys. w 2022.
Pięcioro ministrów nie podało wartości swoich nieruchomości; minister Łukasz Schreiber w tej rubryce oświadczenia wpisał "nie dotyczy". 10 członków rządu deklaruje, że wartość ich nieruchomości (także tych posiadanych wspólnie z małżonkiem) przekracza milion złotych.
Największe kredyty
Posłowie muszą też podać wartość swoich zobowiązań pieniężnych powyżej 10 tys. zł, czyli ile mają kredytu bądź pożyczki. Niektórzy wpisują w oświadczeniach wartość całych kredytów, inni tylko to, co zostało im do spłaty.
Pięciu ministrów, którzy w 2022 roku mieli największe kwoty kredytów:
- minister cyfryzacji Janusz Cieszyński - 1 063 470,01 zł do spłaty: trzy pożyczki i kredyt hipoteczny
- wicepremier, minister aktywów państwowych Jacek Sasin - 514 811,74 zł to łączna wartość kredytu hipotecznego we frankach szwajcarskich (57 637,90), pożyczki bankowej i pożyczki z Kancelarii Sejmu
- minister członek Rady Ministrów Szymon Szynkowski vel Sęk - ok. 484 tys. zł do spłaty, kredyt mieszkaniowy zaciągnięty razem z żoną
- minister rozwoju i technologii Waldemar Buda - 476 677,71 zł do spłaty, dwa kredyty hipoteczne i jeden gotówkowy
- minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek - 444 129,35 zł do spłaty, kredyt hipoteczny we frankach szwajcarskich i pożyczka z Kancelarii Sejmu.
Kredyty i pożyczki ma w sumie 17 ministrów. Wśród nich jest np. Michał Dworczyk (jedyny minister bez oszczędności), który deklaruje, że na koniec 2022 roku miał do spłaty kredyt hipoteczny i dwie pożyczki o łącznej wartości 345 736,67 zł, w ciągu roku spłacił 30 tys. pożyczki z Sejmu. Z kolei minister Schreiber napisał w oświadczeniu, że spłacił 87 rat kredytu na kampanię wyborczą w wysokości 100 tys. zł (plus odsetki) i 18 rat kredytu 125 tys. zł (plus odsetki) na grób rodzinny i zakup nieruchomości.
Zbigniew Ziobro, który w 2021 roku miał do spłaty 171 370,77 zł kredytu mieszkaniowego i 3103 zł kredytu na fotowoltaikę, w oświadczeniu za 2022 rok w rubryce o zobowiązaniach finansowych wpisał już "nie dotyczy".
Obrazy, broń, darowizna
By mieć pełniejszy obraz stanu majątkowego ministrów, warto spojrzeć na rubrykę "Składniki mienia ruchomego o wartości powyżej 10 000 złotych". Tu z reguły ministrowie wpisują posiadane samochody. Ale np. wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński zadeklarował, że jest właścicielem obrazu Edwarda Dwurnika "Wesołych Świąt". W oświadczeniu za 2020 rok jego wartość wycenił na 25 tys. zł, w roku 2021 – już na 50 tys. zł, podobnie w 2022. Wicepremier Jacek Sasin jest właścicielem obrazu Jakuba Napieraja o wartości 15 tys. zł (nie miał go w 2021 roku).
Z kolei Zbigniew Ziobro w tej rubryce wpisał "broń - ok. 20 000 PLN". O tym, że minister sprawiedliwości ma broń, dowiedzieliśmy się 13 marca tego roku, gdy podczas składania wieńca w kopalni w Rogowcu pod odsłoniętą połą marynarki Ziobry można było zobaczyć wetknięty za pas pistolet. Portal Interia podał, że to Glock 26. Na stronach internetowych sklepów z bronią taki pistolet jest wyceniany na 3-3,5 tys. zł. To by oznaczało, że Zbigniew Ziobro ma też inne sztuki broni.
Uwagę zwraca również ostatnia strona oświadczenia premiera Mateusza Morawieckiego, na której znajdują się niewymagane prawem dopiski. Premier - tak jak to robi w każdym oświadczeniu majątkowym od 2015 roku - informuje o swoim prawie do odroczonej w czasie premii z banku Santander. Może to oznaczać, że po zakończeniu pełnienia funkcji rządowej bank wypłaci mu premię. Nowością w oświadczeniu premiera za 2022 rok jest dopisek o darowiznach przekazanych na różne cele społeczne, których wartość oszacował na 380 tys. zł.
Źródło: Konkret24