Wojsko "postraszyło" rolników? To "lot treningowy na wysokości lotu koszącego"

Blisko 330 tys. wyświetleń na TikToku ma opublikowany 21 marca dziewięciosekundowy film, na którym widać przelot samolotu wojskowego nad protestującymi na drodze rolnikami. Ciągniki rolnicze z polskimi flagami stoją ustawione na jakiejś drodze. Słychać głos mężczyzny krzyczącego: "uszy zatkaj!". Po chwili z ogromnym hukiem nadlatuje samolot i przelatuje nisko nad zgromadzonymi. "Protest rolników Poland 20/03/2024 Jest moc!" - brzmi napis nałożony na nagranie.

Ale kopie tego wideo krążą też w innych mediach społecznościowych - często z opisami sugerującymi, że pilot wpierał rolnicze protesty. "Polski pilot podziękował protestującym rolnikom za walkę w obronie kraju!" - taki napis nałożono na kopię nagrania, którą rozsyłano 22 marca w serwisie X. Post z komentarzem: "Polski samolot myśliwsko-bombowy Su-22M4 przelatuje na niskiej wysokości nad protestującymi rolnikami" ma ponad 170 tys. wyświetleń (pisownia wszystkich postów oryginalna). "Myśliwiec wojskowy nisko przelatuje nad protestującymi rolnikami. W tej chwili nie mamy pojęcia czy to miała być próba zastraszenie, czy też oddanie hołdu, ale jedno jest pewne, to nietypowa sytuacja" - to z kolei opis tego nagrania opublikowanego 20 marca na Facebooku.

"'Pokazowy' przelot polskiego SU-22M4 nad jednym z rolniczych protestów, jak twierdzą rolnicy 'pilot okazał solidarność z protestującymi'" - napisał jeden z internautów, udostępniając film. W komentarzach pod każdym postem z nagraniem pojawiają się pytania o to, gdzie doszło do takiej sytuacji i dlaczego pilot przeleciał tak nisko nad protestującymi. Wyjaśniamy.

Użytkownicy TikToka pisali, że film nagrano w Bończy, w okolicach Świdwina czy Piątnicy. Niektórzy wspominali o Brokęcinie w województwie wielkopolskim, w powiecie złotowskim. To właściwy trop - miejsce zdarzenia znaleźliśmy na mapach Google. Tego dnia (20 marca) w okolicach Brokęcina rzeczywiście odbywał się protest rolników.

Poprosiliśmy Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych o wyjaśnienie, czy i dlaczego wojskowy samolot pojawił się 20 marca nad rolniczym protestem. W rozmowie z Konkret24 ppłk Marek Pawlak, rzecznik prasowy Dowódcy Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych, potwierdza: nagranie pokazuje zdarzenie z 20 marca, niedaleko Brokęcina, w okolicach drogi krajowej nr 11. Pilot i maszyna byli z 1. Skrzydła Lotnictwa Taktycznego.

- To był lot treningowy w wyznaczonej strefie, na wysokości lotu koszącego. Lot został zorganizowany zgodnie z programem szkolenia na samolotach Su-22 - mówi ppłk Pawlak. Zaprzecza interpretacji internautów, jakoby pilot znalazł się w tamtym miejscu po to, by cokolwiek zamanifestować. - Nie należy łączyć tego przelotu z protestem rolników. Absolutnie nie było żadnego związku pomiędzy tymi dwoma zdarzeniami - zastrzega.

Podpułkownik Pawlak dodaje, że - "aby uniknąć jakichkolwiek wątpliwości" - zdarzenie zostało zgłoszone już do Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego. - Z naszych informacji wynika jednak, że nie było tutaj mowy o wystąpieniu zagrożenia - podkreśla.

Cytowany wyżej internauta zauważył też: "Nagranie rozchodzi się również w rosyjskiej i białoruskiej infosferze gdzie często jest używane w manipulacyjnej narracji mówiącej jakoby wojsko monitorowało protesty i chciało w ten sposób wywrzeć presję i 'postraszyć' rolników".

Rzeczywiście, wideo krąży też w rosyjskojęzycznym intenecie. Rano 22 marca opublikował je na swoim kanale w Telegramie Oleksandr Semchenko, prorosyjski bloger z Doniecka wspierający separatystyczne działania samozwańczej Donieckiej Republiki Ludowej. "Samoloty Su-22M4 Sił Powietrznych RP nad strajkującymi rolnikami. Co sugeruje rząd? Na przykład zbombardowanie tych, którzy wyjdą z flagami?" – napisał w poście z nagraniem.

"Polskie Su-22M4 nad strajkującymi rolnikami. Można było zejść niżej. Pilot to p****, ja p*******" – z takim komentarzem film pojawił się na telegramowym kanale o Białoruski siłowik (siłowik, czyli funkcjonariusz bezpieczeństwa – red.).