Błaszczak: "jesteśmy w czołówce państw, które wspierają Ukrainę". Sprawdzamy

Podczas wizyty w Ukrainie 12 lipca wicepremier i minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak spotkał się z prezydentem Wołodymyrem Zełenskim i ministrem obrony Ukrainy Ołeksijem Reznikowem. Szefowie resortów obrony podpisali list intencyjny adresowany do ministrów obrony państw NATO i partnerów dotyczący zwiększenia wsparcia dla Ukrainy. Podczas spotkań była też mowa o polskich armatohaubicach Krab. "Wiemy doskonale, że na froncie artyleria ma zasadnicze znaczenie. Stąd też nasze wsparcie dotyczące Krabów jest ważne dla bezpieczeństwa Ukrainy" - mówił minister Błaszczak. Jak podało MON w komunikacie, powiedział on też w Kijowie, że wartość wsparcia, jakie przekazaliśmy Ukrainie, wynosi miliard siedemset milionów dolarów. "Jesteśmy w czołówce państw, które wspierają Ukrainę i uważamy, że to leży w interesie Polski" – powiedział Mariusz Błaszczak.

Sprawdziliśmy, czy minister ma rację i które państwa przekazują Ukrainie największą pomoc militarną.

36 mld euro – tyle do tej pory wyniosła w sumie oficjalna deklarowana (ogłoszona publicznie) pomoc wojskowa dla Ukrainy udzielona według Instytutu Gospodarki Światowej w Kilonii w Niemczech (The Kiel Institute for the World Economy). To jeden ze znanych niezależnych think tanków o światowej renomie. Opracował on Ukraine Support Tracker Data – bazę gromadzącą przekazywane przez rządy i agencje rządowe poszczególnych państw dane o finansowym wsparciu dla Ukrainy w jej wojnie z Rosją. Baza obejmuje 40 krajów, w szczególności państwa członkowskie Unii Europejskiej, członków G7, a także takie państwa jak Australia, Korea Południowa, Turcja, Norwegia, Nowa Zelandia, Szwajcaria, Chiny, Tajwan i Indie. Można tam znaleźć informacje o wysokości pomocy finansowej, humanitarnej i wojskowej, jakiej poszczególne kraje udzieliły Ukrainie od 24 lutego do 1 lipca. To najnowsze dane, bo baza jest aktualizowana co cztery tygodnie.

Jeśli chodzi o wysokość pomocy wojskowej dla Ukrainy, liderem są Stany Zjednoczone – wartość ich pomocy militarnej wynosi 23,78 mld euro; obejmuje dostawy broni i sprzętu wojskowego (ponad 6 mld euro) i wsparcie finansowe (17 mld euro). Kolejny kraj to Wielka Brytania – 3,77 mld euro (w tym 2,7 mld euro wsparcia finansowego na cele wojskowe). Do piątki najbardziej wspierających Ukrainę należy też Unia Europejska jako instytucja - w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju (European Peace Facility) przeznaczyła dla wsparcia wojskowego Ukrainy 2 mld euro. Na czwartym miejscu jest Polska – 1,8 mld euro (wyłącznie broń i sprzęt wojskowy); baza Ukraine Support Tracker Data podaje więc wyższą wartość, niż wymienił minister Błaszczak, lecz co do obecności Polski w czołówce krajów wspierających minister ma rację. Kolejne są Niemcy - 1,44 mld euro (w tym prawie 0,8 mld euro wsparcia finansowego).

Ponad 920 mln euro na pomoc wojskową dla Ukrainy przeznaczyła Kanada; prawie 500 mln pochodzi z Norwegii; 10 innych państw przeznaczyło od 150 do 260 mln euro.

Kwoty pomocy wojskowej udzielanej Ukrainie przez Stany Zjednoczone czy Wielką Brytanię mogą robić wrażenie, ale nie obrazują, jaki jest rzeczywisty wysiłek niektórych państw w tej aktywności. By to pokazać, odnieśliśmy wielkość pomocy dla Ukrainy do wydatków obronnych danego państwa.

Wydatki obronne krajów w 2021 roku pobraliśmy z bazy SIPRI (Stockholm International Peace Research Institute), Międzynarodowego Instytutu Badań nad Pokojem ze Sztokholmu, który od 1966 roku gromadzi dane dotyczące wydatków na zbrojenia, o produkcji i sprzedaży broni, konfliktach zbrojnych itp. Ponieważ dane o pomocy dla Ukrainy Kiel Institute for World Economy podaje w euro, a dane o wydatkach wojskowych SIPRI - w dolarach amerykańskich, przeliczyliśmy wartość deklarowanej pomocy z euro na dolary amerykańskie po kursie Europejskiego Banku Centralnego z 12 lipca, a następnie odnieśliśmy to do wysokości budżetów obronnych podawanych przez SIPRI.

I tak: biorąc pod uwagę 20 wymienionych wyżej krajów, w przypadku Estonii jej pomoc dla Ukrainy stanowi aż 32,2 proc. wydatków obronnych; dla Łotwy jest to 26,6 proc.; dla Polski – 13,2 proc.

Kraje takie jak Holandia, Australia, Włochy, Francja na pomoc wojskową dla Ukrainy przeznaczyły dotychczas mniej niż 1 proc. swoich wydatków obronnych, Stany Zjednoczone - 3 proc.

The Kiel Institute for World Economy szacuje także, jaka część sprzętu wojskowego z deklarowanej pomocy wojskowej trafiła już do Ukrainy. Według tych danych spośród 20 państw świadczących największą pomoc wojskową Ukrainie sześć dostarczyło wszystko, co do tej pory zadeklarowało. Są to: Polska, Łotwa, Włochy, Belgia, Luksemburg i Finlandia.

Osiem państw zrealizowało deklaracje na poziomie od 82,6 do 98 proc. W przypadku Stanów Zjednoczonych wartość zrealizowanych dostaw wynosi ponad 38 proc. zadeklarowanych wcześniej kwot.

Ogółem dotychczasowa pomoc dla Ukrainy - nie tylko wojskowa, ale również humanitarna i finansowa - według szacunków niemieckiego instytutu przekracza 80 mld euro.

Autor: Piotr Jaźwiński / Źródło: Konkret24, zdjęcie: Darek Delmanowicz /PAP