FAŁSZ

"Igrzyska w irańskiej telewizji", gdy startują kobiety? No nie 

Źródło:
Konkret24
Dobre informacje dla Polski z Paryża. Włodarczyk w finale, Borowska oczyszczona z zarzutów dopingu
Dobre informacje dla Polski z Paryża. Włodarczyk w finale, Borowska oczyszczona z zarzutów dopingu
Artur Molęda/Fakty TVN
Dobre informacje dla Polski z Paryża. Włodarczyk w finale, Borowska oczyszczona z zarzutów dopinguArtur Molęda/Fakty TVN

"Ten, który cenzuruje, ma grzech?", "mogliby chociaż zamiast czarnych pasków flagi dać" - reagują internauci na rozpowszechniane w sieci nagranie pokazujące rzekomo, jak irańska telewizja zakrywa ciała zawodniczek startujących na igrzyskach w Paryżu. Jednak film nie jest z igrzysk, a powstał właśnie jako satyra na irańską telewizję.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Iran wrócił na czołówki gazet po tym, jak 31 lipca lider terrorystycznej organizacji Hamas Ismail Hanija został zabity w ataku. "Iran nie chce eskalacji w regionie, ale musi 'wymierzyć karę' Izraelowi, aby zapobiec dalszej destabilizacji" - oświadczył rzecznik irańskiego MSZ Naser Kanaani 5 sierpnia na konferencji prasowej w Teheranie. Iran wspiera i finansuje terrorystyczną organizację palestyńską Hamas, podobnie jak inne antyizraelskie ugrupowania zbrojne.

Napięcie na Bliskim Wschodzie rośnie więc, a w sieci pojawia się coraz więcej nagrań, które mają pochodzić właśnie z Iranu bądź z irańskich stacji. Nie zawsze dotyczą konfliktu. Jeden z nich odnosi się do trwających właśnie w Paryżu igrzysk olimpijskich. Ma rzekomo pokazywać, jak irańska telewizja transmituje te igrzyska: by nie pokazywać ciał zawodniczek, nakłada na obraz czarne prostokąty lub gwiazdki.

Krótka zbitka klipów przedstawia kobiety rywalizujące trzech dyscyplinach: skoku wzwyż, biegu przez płotki i skokach do wody. Nagrania są słabej jakości, w tle słychać mężczyznę mówiącego w języku perskim. Czarne prostokąty lub gwiazdki mające zakrywać ciała sportsmenek poruszają się wraz z nimi. Lecz "cenzura" nie zawsze "nadąża", momentami widać całe sylwetki kobiet.

FAŁSZ
Wprowadzający w błąd post z 30 lipca 2024 rokux.com

"Tak wygląda transmisja imprez sportowych w irańskiej TV gdy na ekranie pokazywane są kobiety..." - napisał jeden z internautów, który opublikował klip 30 lipca w serwisie X. Post ten z wideo wyświetlono ponad 650 tysięcy razy. Dzień później inne wersje tego samego nagrania udostępniali kolejni internauci. "A tak Igrzyska Olimpijskie wyglądają w irańskiej telewizji"; "Irańska Telewizja relacjonuje Igrzyska Olimpijskie" - informowali.

Kadry z nagrania mającego być relacją igrzysk w Paryżu w irańskiej telewizji x.com

Niektórzy z komentujących uwierzyli, że film pokazuje rzeczywiście transmisje w irackiej stacji i reagowali: "Mogliby chociaż zamiast czarnych pasków flagi dać, przynajmniej wiadomo który reprezentant"; "Kwestia umownej granicy. Różnimy się jedynie tym, że mamy ją nieco dalej posuniętą. Tak, to tak samo blur albo kwadraciki"; "Religia głupota kuli ziemskiej"; "Tego by się nie dało oglądać. Powinni przejść na transmisję radiową"; "za parę lat może tak samo być w Europie". Co bardziej dociekliwi zwracali uwagę, że "cenzura" i tak jest niedokładna, bo widać stopy i włosy kobiet.

"Ale to chyba musi być z opóźnieniem, że tak to jest zrobione, na live chyba nie byłoby to takie proste co?"; "Ten który cenzuruje ma grzech?"; "Ale przecież od lat tak robią, cóż to za sensacja?"; "To chustek na głowie jednak nie trzeba?" - dopytywali niektórzy.

Jednak inni pisali: "Mam nadzieję, że to fejk. Ale boję się, że nie"; "Nie wierzę..."; "Ale poważnie, czy robisz sobie jaja?".

Autor nagrania: "Mój program był programem komediowym"

Jak się okazuje, to jest stare nagranie, które ponownie zyskało popularność w kontekście igrzysk olimpijskich w Paryżu. Nie jest też transmisją telewizyjną irańskiej stacji - to fragment irańskiego satyrycznego programu informacyjnego pt. "OnTen", który Irańczycy mogli oglądać za pośrednictwem Voice of America (VOA) Persian Service. Był emitowany co tydzień i w zabawny sposób przedstawiał bieżące kwestie polityczne i społeczne z kraju i świata.

Zbitkę fragmentów z "ocenzurowanymi" transmisjami wykorzystano w dwóch odcinkach "OnTen", które dostępne są na kanale YouTube programu. Pierwszy opublikowano 19 lipca, drugi 23 sierpnia 2013 roku. Od dziewięciu lat w tym kanale nie pojawiają się nowe materiały.

PRAWDA
Fragment satyrycznego programu "OnTen" z 2013 roku, a nie transmisja igrzysk olimpijskich w irańskiej telewizjiyoutube.com/@TheONTENTV

W sierpniu 2016 roku podobny przekaz dotyczący "cenzurowania" relacji sportowych w Iranie sprawdzał amerykański portal fact-checkingowy Snopes - wtedy klip odżył w sieci podczas igrzysk w Rio de Janeiro. W tym roku, z okazji igrzysk w Paryżu, redakcja przypomniała swoje ustalenia. W 2019 nagranie zweryfikowały redakcje The Observers i AFP Fact Check. W tym roku - indyjski Factly i polski FakeNews.pl. Wszystkie redakcje wyjaśniają, że nagranie jest satyrą.

W październiku 2019 roku producent "OnTen" Saman Arbabi wyjaśniał AFP: "Mój program był programem komediowym, a sekwencja, którą stworzyłem, miała wyśmiewać irański rząd za to, że nie transmituje sportu kobiet. Ta sekwencja kadrów była 'sugestią' dla tych, którzy cenzurują programy telewizyjne - w tym sport kobiet. To był żart".

Sporty kobiece są rzadko pokazywane w irańskiej telewizji. Jak przypomniał Snopes: "Rządowe sieci telewizyjne w Arabii Saudyjskiej i Iranie pokazują kobiety, które nie noszą hidżabu, o ile nie są one zbyt skąpo odziane. W Iranie szorty wydają się być w porządku, ale stroje kąpielowe i trykoty są wykluczone. (Oznacza to zakaz pływania, gimnastyki i siatkówki plażowej). Wydarzenia, w których ciała sportowców są w większości zakryte - takie jak jazda konna i judo - są dopuszczalne". AFP Fact Check informował: "Ogólnie rzecz biorąc, podczas relacjonowania międzynarodowych zawodów sportowych kobiet telewizja podaje jedynie wyniki irańskich zawodniczek, które odniosły sukces. Ewentualnie mogą pokazać zdjęcia sportowców z medalami, a nawet zdjęcia zrobione podczas zawodów, pod warunkiem że drużyny lub zawodnicy są ubrani w 'odpowiedni' strój, co jest rzadkością na międzynarodowych zawodach".

Autorka/Autor:

Źródło: Konkret24

Źródło zdjęcia głównego: ABEDIN TAHERKENAREH/EPA/PAP

Pozostałe wiadomości

W gorącej dyskusji na temat migrantów "przerzucanych" przez niemiecką granicę politycy opozycji stawiają za wzór Danię i Luksemburg. Według nich te dwa kraje mają nie przyjmować żadnych migrantów z Niemiec. Sprawdziliśmy więc, jak to jest. Publikujemy najnowsze niemieckie statystyki.

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Źródło:
Konkret24

Opozycja krytykuje rząd za wprowadzenie zakazu lotów dronami nad zachodnią granicą. Według niej ten zakaz ułatwi "przerzucanie" migrantów z Niemiec. A ponadto politycy opozycji twierdzą, że nie ma podstawy prawnej tej decyzji. Wyjaśniamy.

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Źródło:
Konkret24

Posłowie Konfederacji grzmią, że prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski postanowił przeznaczyć 700 tysięcy złotych na postawienie na Placu Zbawiciela tęczy. Instalacja ma być symbolem społeczności LGBTQ+. Politycy - a za nimi internauci - zarzucają prezydentowi Warszawy marnowanie pieniędzy. Tylko że on nie ma z tym nic wspólnego.

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

Źródło:
Konkret24

"Grok zerwał się z łańcucha", "Grok zwariował" – przestrzegają użytkownicy platformy X należącej do Elona Muska. Rzeczywiście, chatbot oparty na sztucznej inteligencji obraża Tuska i Giertycha, a pozytywnie pisze o Braunie czy Hitlerze. O co chodzi z tym Grokiem? 

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Źródło:
TVN24+

"Germanizacja w pełni" - tak internauci i niektóre media komentują rzekomą zmianę nazwy mostu Grunwaldzkiego we Wrocławiu z polskiej na niemiecką. Konserwator zabytków i urząd miasta zaprzeczają, a my tłumaczymy, skąd wziął się ten fałszywy przekaz.

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

Źródło:
Konkret24

Wygląda jak lokalny serwis, ale nim nie jest. Zamiast informować, strona ta szerzy antymigrancki hejt. W rzekomej trosce o bezpieczeństwo mieszkańców karmi ich strachem. Promują ją politycy, a firmuje człowiek z komitetu poparcia Karola Nawrockiego. Portal Gazeta Zielonogórska to modelowe źródło dezinformacji niemedialnej. Na czym polega to zjawisko? 

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Źródło:
TVN24+

Prawica rozpowszechnia przekaz o tysiącach "nielegalnych imigrantów" z Afryki, czy Bliskiego Wschodu zawróconych z Niemiec do Polski. Dane - także te najnowsze - pokazują coś zupełnie innego.

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Źródło:
Konkret24

Przed zapowiadanymi wielkimi opadami oczy wielu Polaków zwrócone są na największe zbiorniki przeciwpowodziowe w kraju. Zarządzający nimi zapewniają, że wszystkie mają zabezpieczone rezerwy. Porównaliśmy stan ich wypełnienia teraz oraz tuż przed powodzią we wrześniu 2024 roku. Eksperci tłumaczą, czy i jakie wnioski można z tego wyciągnąć.

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji grzmią w mediach społecznościowych, że "ludzie Bodnara chcieli zapewnić sobie bezkarność". Jako dowód rozsyłają rzekomy zapis, który miał się znaleźć w ustawie przygotowywanej w Ministerstwie Sprawiedliwości. Resort już się do tego odniósł, a my wyjaśniamy, co dało początek tej narracji.

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie wykonane nocą niedaleko granicy z Niemcami przez umieszczoną w lesie fotopułapkę wywołało oburzenie w sieci. Polityczka Konfederacji uznała bowiem, że kamera pokazała niemiecki patrol po polskiej stronie granicy. Wyjaśniamy, kogo naprawdę widać na fotografii.

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Po głośnym pożarze budynku w podwarszawskich Ząbkach w mediach społecznościowych pojawiły się teorie, że jego przyczyną były panele fotowoltaiczne. Jako potwierdzenie tej tezy publikowano nawet zdjęcia satelitarne. Straż pożarna dementuje ten przekaz.

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Źródło:
Konkret24

"Wszyscy powinni bić na alarm", "dlaczego zbiorniki retencyjne są pełne", "nie spuszczają wody"... - takie komentarze pojawiły się w sieci po informacjach o zbliżających się ulewach. Internauci alarmują, że zbiorniki retencyjne są już zapełnione, a Wody Polskie na to nie reagują. Przedsiębiorstwo zarządzające zbiornikami odpowiada, że "tworzący alternatywne teorie" internauci nie mają racji.

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Źródło:
Konkret24

Internauci dyskutują, czy na nagraniu z płonącym samochodem, które krąży w sieci, rzeczywiście płonie auto elektryczne. Sprawdzamy, więc co o całym zajściu wiadomo.

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

Źródło:
Konkret24

Kolejne państwa strefy Schengen przywracają kontrole graniczne, dlatego coraz częściej można usłyszeć głosy o "końcu" czy nawet "zabiciu Schengen". Eksperci wymieniają jednak zaskakujące powody, dla których ich zdaniem strefa nie tylko przetrwa, ale będzie się rozszerzać.

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Źródło:
TVN24+

Internauci, ale też poseł Marek Jakubiak oburzają się na zdjęcie polskiego policjanta, który na ramieniu ma naszywkę z flagą unijną. Wyjaśniamy, co to za naszywka.

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji utrzymują, że polski rząd nie przedstawia prawdziwych danych o liczbie migrantów "przerzucanych" z Niemiec do Polski, podczas gdy według władz niemieckich są to "duże liczby, tysiące w skali jednego miesiąca". Publikujemy więc najnowsze statystyki otrzymane z niemieckiej policji - nie potwierdzają takich twierdzeń.

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Szef MSZ oferuje Karolowi Nawrockiemu "możliwość zbriefowania" go, jeśli chodzi o politykę zagraniczną rządu. W odpowiedzi przyszły rzecznik kancelarii prezydenta poucza, co należy do prerogatyw głowy państwa. Tak więc w nowej politycznej rzeczywistości wróci stary spór, a konstytucja się przecież nie zmieniła. Wyjaśniamy.

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

Źródło:
Konkret24

W kancelarii prezydenta Nawrockiego ma pozostać przynajmniej jeden minister z czasów obecnego prezydenta. A reszta? I co się stanie obecnymi doradcami Andrzeja Dudy? Wyjaśniamy.

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Źródło:
Konkret24

Poszukujący Tadeusza Dudy policjanci jakoby nawet nie potrafią nosić broni, a sam poszukiwany rzekomo zamieszcza w sieci nagranie obozowiska; na dodatek miał też sfilmować policyjny śmigłowiec, a nagranie zamieścił w sieci. Akcja w okolicach Limanowej stała się pretekstem do drwienia z policjantów biorących w niej udział lub zwiększania zasięgów i popularności w sieci. Pokazujemy przykłady krążących wokół niej fake newsów.

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

Źródło:
Konkret24

Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, stwierdziła, że dla jej partii istotna jest objęcie funkcji wicepremiera w planowanej rekonstrukcji rządu, bo "wicepremier może więcej niż minister". A co na to akty prawne?

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Źródło:
Konkret24

Komentując "patrole obywatelskie" na granicy polsko-niemieckiej, politycy opozycji mówią po raz kolejny o "tysiącach migrantów przerzucanych przez Niemców". Dane o rzeczywistych przekazaniach są jednak dużo niższe. Wyjaśniamy.

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki zamieścił wykres, który miał pokazywać, jak bardzo za rządów PiS rosły dochody budżetu państwa, gdy podczas rządów PO-PSL i obecnej koalicji wzrosty nie są tak znaczące. Ekonomiści tłumaczą, co były premier pomija.

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Źródło:
Konkret24

Po tragedii w Starej Wsi, podczas policyjnej obławy pojawiło się zdjęcie, które ma pokazywać ulicę przed domem, gdzie dokonano zbrodni. Jest rozpowszechniane z twierdzeniem, że podejrzany Tadeusz Duda uciekł stamtąd na motocyklu. Oba przekazy są nieprawdziwe.

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

W sieci pojawił się fragment kodu, który ma świadczyć o tym, że tak zwana aplikacja Mateckiego miała być podłączona do serwerów PKW. Nieznających się na programowaniu może wprowadzać w błąd. Tłumaczymy.

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

Źródło:
Konkret24

Nagranie z kilkudziesięcioma bocianimi gniazdami na słupie wysokiego napięcia przyciągnęło uwagę tysięcy internautów. Jedni twierdzą, że to Polska, inni wskazują na zagranicę. Sprawdziliśmy, co wiadomo o tym materiale.

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

Źródło:
Konkret24

Były wicepremier Jacek Sasin pytał w wywiadzie radiowym, gdzie są pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy i czy "ktoś odczuł jakąś poprawę z tego względu". Pokazujemy więc, na co do tej pory przeznaczono te środki: od pracowni AI, przez żłobki, po oczyszczalnie ścieków i modernizacje linii kolejowych.

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Źródło:
Konkret24

Mimo zawieszenia przyjmowania wniosków o azyl na granicy polsko-białoruskiej, polskie służby wciąż przyjmują ich ponad tysiąc miesięcznie. Internauci komentują, że "Donald Tusk okłamał Polaków", bo "granica jest nieszczelna". Wyjaśniamy, dlaczego te dane o tym nie świadczą.

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Źródło:
Konkret24