FAŁSZ

Nie będzie państwowych obchodów powstania węgierskiego 1956 roku? To nieprawda

Źródło:
Konkret24
Węgierski działacz opozycyjny ruszył w kierunku Orbana. Interweniowały służby
Węgierski działacz opozycyjny ruszył w kierunku Orbana. Interweniowały służbyReuters
wideo 2/4
Węgierski działacz opozycyjny ruszył w kierunku Orbana. Interweniowały służbyReuters

Węgrzy obchodzą 68. rocznicę wybuchu powstania przeciwko reżimowi komunistycznemu. Jednak w sieci pojawił się doniesienia, że w tym roku na Węgrzech nie będzie państwowych obchodów upamiętniających to wydarzenie. "Oni juz kochaja Putina", "Skąd to info? Co to za brednie?" - pisali internauci w reakcji. Jak sprawdziliśmy, zaplanowano państwowe obchody tego święta.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

"Węgierski rząd nie będzie obchodził w tym roku państwowych obchodów powstania przeciwko Sowietom z 1956 roku. W tej chwili nie pasuje to do ich narracji" - można przeczytać na grafice, która w drugiej połowie października wzbudziła pytania i dyskusję internautów. Poniżej umieszczono archiwalne zdjęcie z okresu powstania węgierskiego z 1956 roku. Widać na nim tłum mężczyzn przed budynkiem parlamentu w Budapeszcie. Część z nich weszła na czołg, ci stojący najwyżej powiewali węgierską flagą. Na zdjęcie na nałożono węgierską flagę z dziurą na środku - symbol rewolucji z 1956 roku (podczas powstania wycinano z flagi komunistyczny herb).

"I co wy na to pisowskie tłuki? Toż to wasz największy sojusznik. Też pokochacie Putina?" - 20 października 2024 roku pytał anonimowy autor wpisu. Ten wyświetlono prawie 15 tys. razy.

FAŁSZ
Wprowadzający w błąd post opublikowany 20 października 2024 roku w serwisie X.x.com

"Oni juz kochaja Putina"; "Grubo"; "Obrzydliwe to wszystko!" - komentowali niektórzy internauci.

"To fake czy naprawdę nie będą obchodzić?; "Skąd to info? Co to za brednie?"; "Źródło?"; "Bo ktoś na demotywatorach napisał?"; "Podstawisz jakiegoś linka? Dla kolegi pytam. Jest tłumaczem. Z węgierskiego" - pytali ci bardziej sceptyczni. Na niektóre z tych komentarzy autor wpisu odpowiadał tak: "Nie. Orban w 2022 wykastrował to święto. Sobie sprawdź"; "Jakiego linka ? Jaja sobie robisz. Od 3 lat już nie ma oficjalnych obchodów państwowych. Sprawdź sobie" (pisownia wszystkich wpisów oryginalna).

Sprawdziliśmy, wiec skąd pochodzi ten przekaz i czy faktycznie w tym roku węgierskie władze nie będą organizowały państwowych obchodów powstania węgierskiego z 1956 roku.

Rewolucja węgierska z 1956 roku

Powstanie węgierskie - nazywane również rewolucją węgierską - wybuchło 23 października 1956 roku. Jego uczestnicy domagali się przywrócenia wolności słowa i innych swobód obywatelskich oraz pełnej niezależności od Związku Radzieckiego. Rozpoczęta 4 listopada interwencja wojsk sowieckich w ciągu kilku tygodni krwawo stłumiła powstanie - zginęło ok. 2,5 tys. Węgrów. Władzę w kraju przejął marionetkowy rząd Janosa Kadara. Represje wobec uczestników powstania trwały jeszcze długo po zdławieniu zrywu. Stracono kilkaset osób, a tysiące trafiły do więzień lub doświadczyły dotkliwych represji w innej formie, ok. 200 tys. Węgrów uciekło z kraju.

Od 1990 roku 23 października - dzień rozpoczęcia rewolucji i walki o wolność w 1956 roku oraz proklamowania Republiki Węgierskiej w 1989 roku - jest na Węgrzech świętem państwowym.

Czy w tym roku będą oficjalne obchody? Już trwają

Czy w tym roku faktycznie nie będzie państwowych obchodów rewolucji węgierskiej, jak sugeruje popularny post z grafiką? Okazuje się, że nie.

Wykorzystana w poście grafika była już wcześniej publikowana w sieci, m.in. na stronie Demotywatory.pl 20 października 2022 roku. Tak więc jej treść nie należy uważać za aktualną.

Co więcej, w poniedziałek 21 października na stronie węgierskiego rządu opublikowano plan tegorocznych centralnych obchodów 68. rocznicy rewolucji węgierskiej 1956 roku. Zgodnie z nim uroczystości rozpoczęto już dzień przed rocznicą, we wtorek 22 października. Zaczęły się od złożenia wieńców pod pomnikiem upamiętniającym powstanie i jego ofiary na Uniwersytecie Techniczno-Ekonomicznym w Budapeszcie. Przemówienie wygłosili Gergely Gulyás, szef kancelarii węgierskiego premiera i László Kövér, przewodniczący parlamentu. Tego dnia przez Budapeszt przeszła tradycyjna marsz z pochodniami.

Tradycyjny pochód z pochodniami podczas obchodów 68. rocznicy rewolucji węgierskie 1956 roku, 22 października 2024 roku.Tibor Illyes/PAP/EPA

Na środę 23 października zaplanowane jest uroczyste podniesienie flagi na placu Lajosa Kossutha i przemówienie premiera Węgier Viktora Orbana w parku Millenaris w Budapeszcie. W ramach obchodów w siedzibie parlamentu zostanie wystawiona korona Świętego Stefana, a przez cały dzień będzie trwało zapalanie zniczy przy Kwaterze 301 na Nowym Cmentarzu Komunalnym - miejscu pochówku licznych ofiar represji po rewolucji 1956 roku.

O planowanych uroczystościach państwowych w Budapeszcie szeroko informowały węgierskie portale informacyjne m.in. Mosthir.hu, Gondola.hu, Szabad Fold, Origio czy Magyar Nemzet.

Warto zauważyć, że w 2020 większość centralnych uroczystości upamiętniających rewolucję węgierską odwołano z powodu pandemii COVID-19. Rok później oficjalne uroczystości powróciły. Ale 23 października 2022 roku premier Orban upamiętniał rewolucję poza stolicą i przemawiał w mieście Zalaegerszeg, a w 2023 był w mieście Veszprem, o czym przypomina portal Magyar Nemzet.

W 2024 roku Orban zdecydował się pozostać w Budapeszcie. "Rok i dwa lata temu obchodów w Budapeszcie nie było, w tym muszą być z uwagi na 'aferę' wokół słów Balazsa Orbana" - zwraca uwagę w komentarzu dla Konkret24 dr Dominik Héjj, politolog specjalizujący się w tematyce węgierskiej, wykładowca akademicki i autor książki "Węgry na nowo. Jak Viktor Orban zaprogramował narodową tożsamość".

O jaką aferę chodzi? 25 września 2024 roku prorządowy węgierski tygodnik "Mandiner" opublikował na swoim kanale na YouTube prawie godzinną rozmowę z Balazsem Orbanem, szefem gabinetu politycznego Viktora Orbana (zbieżność nazwisk przypadkowa). Jedna z wypowiedzi polityka wzbudziła szczególne kontrowersje. "Biorąc pod uwagę doświadczenia 1956 roku, prawdopodobnie nie zrobilibyśmy tego co prezydent Zełenski dwa i pół roku temu. Widzimy, że to nieodpowiedzialne. Poprowadził swój kraj do wojny defensywnej, w której traci wiele żyć i wiele terytoriów" - powiedział w rozmowie Balazs Orban (tłum. za Euractiv.pl).

Słowa te "zostały zinterpretowane jako sprzeniewierzenie się idei powstania, a także zapowiedź, że w przypadku - rosyjskiej inwazji na Węgry (dziś oczywiście ściśle hipotetycznej) - państwo po prostu się podda" - zauważa dr Dominik Héjj w artykule dla "Dziennika Gazety Prawnej".

Później premier Viktor Orban tłumaczył, że wypowiedź jego podwładnego była "błędna" i "dwuznaczna". Zapewniał, że bohaterzy węgierskiej historii, do których należą ofiary rewolucji 1956 roku, są dla nich "święci i nietykalni".

Autorka/Autor:

Źródło: Konkret24

Źródło zdjęcia głównego: PAP/KEYSTONE

Pozostałe wiadomości

Donald Trump nie wysłał własnego samolotu po 200 żołnierzy, którzy utknęli na Florydzie. A publikowane nagrania z wypadku księżnej Diany nie zawsze pokazują to zdarzenie. Wytworzenie zbiorowej fałszywej pamięci - zwanej efektem Mandeli - to jeden z celów ośrodków dezinformacji. Fake newsy wspomagają ten mechanizm.

Efekt Mandeli - co to jest? Możesz być ofiarą

Efekt Mandeli - co to jest? Możesz być ofiarą

Źródło:
Konkret24

Internauci zachwycają się postawą pilota, który rzekomo złamał procedury, by ratować ludzkie życie. Chodzi o o popularne nagranie z momentu lądowania samolotu, które krąży w sieci - także polskiej. Historia jest fascynująca, lecz nieprawdziwa.

"Przewożę serce dawcy". "Łamiesz zasady, zmień kurs!". Co to za film

"Przewożę serce dawcy". "Łamiesz zasady, zmień kurs!". Co to za film

Źródło:
Konkret24

W obwodzie Kurskim w Rosji miały zostać odkryte tysiące ciał zagranicznych najemników walczących dla Ukrainy, w tym Polaków - wykres z taką informacją krąży ostatnio w sieci. Wystarczy spojrzeć, które strony i profile rozpowszechniają ten przekaz, by stwierdzić: to kolejna odsłona prokremlowskiej propagandy.

Ciała "polskich najemników" w Rosji? Uwaga na ten wykres

Ciała "polskich najemników" w Rosji? Uwaga na ten wykres

Źródło:
Konkret24

Politycy Prawa i Sprawiedliwości po raz kolejny forsują przekaz wymierzony w cudzoziemców przebywających w Polsce. Teraz wykorzystują do niego zdjęcie z Nadarzyna, publikując je z fałszywym komentarzem.

"Nadarzyn 2025"? Nie. To "wielkopostne chrześcijaństwo" posła Warchoła

"Nadarzyn 2025"? Nie. To "wielkopostne chrześcijaństwo" posła Warchoła

Źródło:
Konkret24

Komentując słowa Donalda Tuska o repolonizacji, poseł PiS Michał Wójcik stwierdził, że jej przykładem była fuzja Orlenu i Lotosu z czasów rządów Zjednoczonej Prawicy. Eksperci są jednak innego zdania.

Poseł Wójcik: fuzja Orlenu i Lotosu to repolonizacja. Wręcz przeciwnie

Poseł Wójcik: fuzja Orlenu i Lotosu to repolonizacja. Wręcz przeciwnie

Źródło:
Konkret24

Krytykując obecny rząd, opozycja opowiada o "narodowym programie rozbrajania" Polski, twierdząc, że nie są realizowane wcześniej zawarte kontrakty na uzbrojenie. Jarosław Kaczyński jako dowód wskazuje zakup wyrzutni Himars i Chunmoo. Nie ma racji.

Kaczyński o Himarsach i koreańskich wyrzutniach: "to zostało zatrzymane". Nie zostało

Kaczyński o Himarsach i koreańskich wyrzutniach: "to zostało zatrzymane". Nie zostało

Źródło:
Konkret24

Straszenie Ukraińcami i nastawianie Polaków negatywnie do uchodźców zza wschodniej granicy - to cel rozpowszechnianego przez działaczy Konfederacji i Ruchu Narodowego przekazu. Jest on fałszywy, a powstał na podstawie tekstu jednego z ukraińskich serwisów.

Ukraińcy "masowo sięgną po polskie obywatelstwo"? Skąd ta teza

Ukraińcy "masowo sięgną po polskie obywatelstwo"? Skąd ta teza

Źródło:
Konkret24

Wicemarszałek Sejmu Krzysztof Bosak, powołując się na dane niemieckiej policji, opowiada o "ludziach przywożonych z wewnątrz niemieckiego kraju" do Polski. Tylko że owe statystyki nie dotyczą takich przypadków. Polityk Konfederacji manipuluje.

Bosak o "wpychaniu migrantów" z Niemiec. Czego nie rozumie

Bosak o "wpychaniu migrantów" z Niemiec. Czego nie rozumie

Źródło:
Konkret24

Obchody 1000-lecia Królestwa Polskiego i 500-lecia hołdu pruskiego wywołały dyskusję na temat faktycznej daty koronacji pierwszego króla Polski i udziału w niej niemieckiego cesarza. Wyjaśniamy, skąd rozbieżność dat.

Koronowany przez niemieckiego cesarza? Jak to z Chrobrym było

Koronowany przez niemieckiego cesarza? Jak to z Chrobrym było

Źródło:
Konkret24

Konfederacja opowiada, że na podstawie wydawanych pozwoleń na pracę dla cudzoziemców można stwierdzić, że Donald Tusk "sprowadza rocznie do Polski 100 tysięcy islamskich imigrantów". To jednak manipulacja: pozwolenie na pracę nie znaczy "sprowadzenia" do Polski.

Tusk "sprowadza 100 tysięcy islamskich imigrantów"? Manipulacja

Tusk "sprowadza 100 tysięcy islamskich imigrantów"? Manipulacja

Źródło:
Konkret24

Karol Nawrocki ogłosił, że jako prezydent zrobi wszystko, by "to Polacy mieli pierwszeństwo w korzystaniu z polskiej służby zdrowia". Szef jego sztabu wyborczego przekonuje, że kandydat PiS podał już wcześniej szczegóły swojego kontrowersyjnego pomysłu - to nieprawda.

Nawrocki zapowiada "pierwszeństwo" Polaków w kolejkach do lekarzy. A szczegóły?

Nawrocki zapowiada "pierwszeństwo" Polaków w kolejkach do lekarzy. A szczegóły?

Źródło:
Konkret24

Niemcy "podrzucili", "przerzucili" do Polski "dziewięć tysięcy nielegalnych migrantów" - powtarzają od dłuższego czasu politycy Konfederacji i PiS. Choć ta liczba pochodzi z niemieckich statystyk, taki przekaz jest manipulacją i grą na emocjach mającą wzbudzać niepokój w społeczeństwie. Bo wcale nie chodzi głównie o przybyszy z Afryki czy Azji. Wyjaśniamy.

"Tysiące migrantów podrzuconych z Niemiec". Co się kryje za tą liczbą

"Tysiące migrantów podrzuconych z Niemiec". Co się kryje za tą liczbą

Źródło:
Konkret24

W kampanii prezydenckiej politycy PiS punktują kandydata PO Rafała Trzaskowskiego za to, że "nie jest szczery". Bo Warszawa przystąpiła do organizacji C40 Cities, a to - według nich - pociąga za sobą szereg limitów i zakazów, o których Trzaskowski w kampanii nie mówi. Jak jest naprawdę?

"Tego chce Trzaskowski". Opozycja straszy zakazem jedzenia mięsa i nabiału

"Tego chce Trzaskowski". Opozycja straszy zakazem jedzenia mięsa i nabiału

Źródło:
Konkret24

Internauci kpią, że Magdalena Biejat "z geografii nie jest dobra", ponieważ jako państwo wymieniła Frankfurt. Nagranie, które ma tego dowodzić, zostało jednak przycięte, a wypowiedź kandydatki na prezydenta wyrwana z kontekstu.

Biejat wymieniła Frankfurt jako "państwo na F"? Nagranie jest ucięte

Biejat wymieniła Frankfurt jako "państwo na F"? Nagranie jest ucięte

Źródło:
Konkret24

Jarosław Kaczyński spotyka się ostatnio z sympatykami PiS, zachęcając do głosowania na Karola Nawrockiego. Obiecuje, że będzie on najlepszym prezydentem na trudne czasy, bo obecny rząd już doprowadził do tego, "żeśmy się cofnęli" w rozwoju kraju. Na dowód przytacza statystyki - ale błędnie.

Kaczyński o rozwoju kraju: "żeśmy się cofnęli". Nieprawda

Kaczyński o rozwoju kraju: "żeśmy się cofnęli". Nieprawda

Źródło:
Konkret24

Czy ogórki mogą się stać tematem publicznej debaty w kampanii prezydenckiej? Owszem, jeśli dzięki temu można zarzucić konkurentowi hipokryzję. Po tym, jak Rafał Trzaskowski zachwalał na wiecu ogórki pewnego polskiego producenta, oponenci przekonują, że te ogórki "wyprodukowano w Niemczech". Firma, która stała się ofiarą politycznego sporu, wyjaśnia.

PiS: Trzaskowski promuje "niemieckie" ogórki. Mamy wyjaśnienie

PiS: Trzaskowski promuje "niemieckie" ogórki. Mamy wyjaśnienie

Źródło:
Konkret24

Miało być spełnienie obietnicy, wyszło rozwiązanie, którego skutki budzą wątpliwości. Choć niektórzy politycy koalicji przekonują, że zmiana składki zdrowotnej dla przedsiębiorców to realizacja jednego ze 100 konkretów czy punktu umowy koalicyjnej. Rzeczywistość wyraźnie rozmija się z deklaracjami.

Zmiana składki zdrowotnej: realizacja obietnic? Niezupełnie

Zmiana składki zdrowotnej: realizacja obietnic? Niezupełnie

Źródło:
Konkret24

"Warszawa, Ursynów" - z takim opisem krąży w polskiej sieci nagranie pokazujące tłum muzułmanów modlących się obok jakiegoś osiedla. To jednak inne miasto.

Muzułmanie na Ursynowie? To nie Warszawa

Muzułmanie na Ursynowie? To nie Warszawa

Źródło:
Konkret24

Nagłaśniany przez polityków prawicy przekaz, że rząd planuje otworzyć w Czerwonym Borze ośrodek dla "nielegalnych imigrantów", zamiast tworzyć tam planowaną jednostkę wojskową, jest nie tylko nieprawdziwy - to niebezpieczna gra na emocjach. To, do czego prowadzi, pokazały wydarzenia z niedzieli.

Czerwony Bór: ośrodek dla migrantów zamiast jednostki wojskowej? Manipulacja PiS

Czerwony Bór: ośrodek dla migrantów zamiast jednostki wojskowej? Manipulacja PiS

Źródło:
Konkret24

Po awanturze w Sejmie na 51 posłów PiS nałożono kary. Teraz Tomasz Sakiewicz i jego telewizja twierdzą, że w związku z tym poseł Edwarda Siarka trafił do szpitala. Parlamentarzysta jednak zaprzecza, a my wyjaśniamy, o co chodzi w tym fake newsie.

Poseł Siarka, udar i kara finansowa. Nic tu się nie zgadza

Poseł Siarka, udar i kara finansowa. Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

Kandydat Konfederacji na prezydenta porusza na wyborczych wiecach wiele różnych tematów, wygłaszając tezy, które nieraz są manipulacjami. Należą do nich na przykład twierdzenia o wyjeżdżaniu lekarzy z Polski czy o narzuconej przez Unię Europejską konieczności rejestracji wszystkich kur.

Mentzen o rejestrowaniu kur i wyjazdach lekarzy. Dwie nieprawdy

Mentzen o rejestrowaniu kur i wyjazdach lekarzy. Dwie nieprawdy

Źródło:
Konkret24

"Tak nas robią w ciula", "za to powinna być deportacja" - oburzają się internauci, komentując nagranie Ukrainki, która rzekomo pobiera 800 plus dzięki siedmiu ukraińskim paszportom. Wideo rozpowszechniane jest z antyukraińskim przekazem. Dotarliśmy do autorki nagrania. Miał być żart, wyszło inaczej. Oto jej historia.

Ukrainka i 800 plus "na siedem paszportów"? Znaleźliśmy autorkę filmu

Ukrainka i 800 plus "na siedem paszportów"? Znaleźliśmy autorkę filmu

Źródło:
Konkret24

Burmistrzowie kilku dużych angielskich miast to już muzułmanie, w kraju działa trzy tysiące meczetów, a każda szkoła ma obowiązek nauczać o islamie - to przekaz nagrania rozpowszechnianego w mediach społecznościowych. Ma ponad dwa miliony wyświetleń. Lecz przytaczane "dowody" na "muzułmańską" Wielką Brytanię to albo manipulacje, albo nieprawdy. A przekaz nagłaśniają prokremlowskie konta.

Burmistrzowie muzułmanie i lekcje o islamie. W Wielkiej Brytanii?

Burmistrzowie muzułmanie i lekcje o islamie. W Wielkiej Brytanii?

Źródło:
Konkret24

"Warszawa staje się coraz mniej bezpiecznym miastem" - przekonują politycy PiS w kolejnych nagraniach i publicznych wystąpieniach. Sprawdziliśmy więc policyjne statystyki.

PiS: "lawinowy wzrost przestępstw" w Warszawie. A co pokazują dane?

PiS: "lawinowy wzrost przestępstw" w Warszawie. A co pokazują dane?

Źródło:
Konkret24

Sprawa Ryszarda Cyby, skazanego za zabicie działacza PiS, to przykład, jak można robić politykę, budując wśród wyborców poczucie zagrożenia. Niekoniecznie w zgodzie z prawdą i faktami. A także czym skutkuje brak oficjalnych informacji i stosownych reakcji na fakty.

Ryszard Cyba. "Więzienie opuścił morderca". Kalendarium

Ryszard Cyba. "Więzienie opuścił morderca". Kalendarium

Źródło:
Konkret24

Anna Bryłka z Konfederacji twierdzi, że "cały czas zwiększa się liczba wydawanych zezwoleń na pracę" cudzoziemcom. Według polityków koalicji rządzącej jest odwrotnie. Kto ma rację? Sprawdziliśmy statystyki.

Zezwoleń na pracę dla cudzoziemców więcej czy mniej? Mamy dane

Zezwoleń na pracę dla cudzoziemców więcej czy mniej? Mamy dane

Źródło:
Konkret24