FAŁSZ

To słowo jest teraz w Białym Domu zakazane? Nie ma potwierdzenia

Źródło:
Konkret24
Zełenski: rozmowy z wysłannikiem prezydenta Trumpa przywracają nadzieję
Zełenski: rozmowy z wysłannikiem prezydenta Trumpa przywracają nadziejęTVN24
wideo 2/4
Zełenski: rozmowy z wysłannikiem prezydenta Trumpa przywracają nadziejęTVN24

W mediach społecznościowych rozpowszechniane jest zdjęcie rzekomej notatki podpisanej przez prezydenta Donalda Trumpa. W piśmie tym ma on zakazywać w Białym Domu używania słowa "przestępca". Wyjaśniamy, skąd się wziął taki przekaz.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Już w pierwszym miesiącu swojej prezydentury Donald Trump wprowadził sporo zmian w administracji i podpisał wiele dekretów wykonawczych, które wywróciły do ​​góry nogami programy rządowe. Zmiany objęły nawet słownictwo używane przez agencje federalne. W Konkret24 opisaliśmy, jak to pracownicy rządowej Narodowej Fundacji Nauki analizują teraz po słowach kluczowych treść finansowanych przez agencję projektów badawczych pod kątem ich zgodności z prezydenckimi rozporządzeniami "Defending Women" i o wstrzymaniu programów DEI (skrót od słów: diversity, equity, inclusion - różnorodność, równość, włączenie). Lista "słów zakazanych" ma służyć do weryfikowania, czy finansowane z federalnych pieniędzy projekty badawcze są zgodne z rozporządzeniami wykonawczymi Trumpa. Ponadto Amerykański Departament Zdrowia zaktualizował definicje niektórych słów, między innymi "kobieta", "mężczyzna" i "płeć" - nowe mają odzwierciedlać stanowisko administracji Trumpa i "przywracać zdrowy rozsądek".

Wśród informacji dotyczących nakazanego bądź zakazanego teraz w rządowych instytucjach słownictwa rozchodzi się również taka, jakoby Donald Trump miał zdecydować, iż na terenie Białego Domu nie można używać słowa "przestępca" (ang. felon). Jako dowód internauci pokazując zdjęcie rzekomej notatki na ten temat podpisanej przez prezydenta.

"W związku z ostatnimi wydarzeniami do odwołania nakazuję wszystkim pracownikom, personelowi obsługi, członkom gabinetu i gościom Białego Domu zaprzestania używania słowa 'przestępca' podczas przebywania w Białym Domu lub na jego terenie, zarówno w rozmowach, jak i na piśmie. Niezastosowanie się do tej dyrektywy skutkować będzie natychmiastowym wydaleniem i/lub postępowaniem dyscyplinarnym" - czytamy w dokumencie. Pismo o sygnaturze 5G-654/T-506 datowane jest na 14 lutego 2025 roku. Miało zostać skierowane do wszystkich pracowników Białego Domu, u dołu widać podpis mający być podpisem prezydenta Trumpa.

W polskich mediach społecznościowych również ta fotografia się rozchodzi. "Ujawniono notatkę Donalda Trumpa do wszystkich urzędników Białego Domu. Zabrania on używania słowa 'Przestępca' (Felon), które pada dość często w jego kontekście" - twierdził 14 lutego jeden z użytkowników serwisu X (pisownia wszystkich postów oryginalna). Dzień później kolejny pisał: "Wolność słowa według JD Vance Właśnie zakazano używania słowa 'przestępca' podczas wizyt w Białym Domu".

FAŁSZ
Posty z fałszywką publikowane w lutym 2025 rokux.com, facebook.com

"To słowo kojarzy mu się z nim samym. Trump właśnie zakazał ludziom używania słowa 'przestępca' podczas wizyty w Białym Domu" - przekonywał 15 lutego użytkownik Facebooka. Do wpisu dodał nie tylko rzekomą notatkę, ale i policyjne zdjęcie Trumpa zrobione po jego aresztowaniu w 2023 roku w związku z oskarżeniami o próbę zmiany wyniku wyborów prezydenckich w stanie Georgia.

"Wolność słowa na poziomie mikro"; "Samodzielnie myśleć też im wkrótce zabroni"; "Teraz wiem jak go nazywać"; "Bo do takiej persony winno się używać zwrotu 'jego lub wasza przestępczość'" - komentowali internauci. Niektórzy są jednak sceptyczni: "To chyba niemożliwe!"; "To fejk?" - pytają.

Dlaczego słowo "przestępca" może boleć Trumpa?

Przekaz o zakazie mający dotyczyć słowa "przestępca" uwiarygadnia fakt, że Trump - jako pierwszy prezydent w historii USA - został skazany za przestępstwa kryminalne. 31 maja 2024 roku ława przysięgłych w Nowym Jorku uznała Trumpa za winnego 34 przestępstw w sprawie dotyczącej zapłaty za milczenie aktorki porno Stormy Daniels.

10 stycznia 2025 roku sąd skazał Trumpa - lecz jednocześnie nakazał bezwarunkowe zwolnienie skazanego od kary. Ogłaszając wyrok, sędzia Juan Merchan przyznał, że decyzja była jedną z najtrudniejszych, z jaką mógł się mierzyć którykolwiek sędzia i stwierdził, że wydany wyrok jest podyktowany "nadzwyczajną ochroną prawną urzędu prezydenta". Była to pierwsza w historii sprawa karna przeciwko byłemu prezydentowi USA.

Lecz nie ma oficjalnego potwierdzenia na to, że Trump faktycznie zakazał używać słowa "przestępca" w Białym domu.

Źródłem przekazu niewiarygodne konto. Brak potwierdzeń na prawdziwość pisma

W połowie lutego doniesienia o rzekomym zakazie zweryfikowały jako fałsz amerykańskie redakcje fact-checkingowe Snopes i Lead Stories. Oficjalne komunikaty Białego Domu nie informują ani nie wspominają o takim zakazie. Wyszukiwanie hasła "fellon" na stronie internetowej Białego Domu nie daje wyników. Żadne wiarygodne media, w tym akredytowane przy Białym Domu, nie donosiły o tego typu notatce. Trump nie informował o takim zakazie na swoich mediach społecznościowych.

Rzekoma notatka prezydenta budzi wątpliwości również dlatego, że ma nadaną sygnaturę, a nie wszystkie oficjalne dokumenty prezydenta USA są takową opatrywane - zauważa Lead Stories. Jako potwierdzenie tych wątpliwości serwis wskazuje list Trumpa do prezydenta Turcji z 2019 roku, który wygląda identycznie jak pokazywane teraz w sieci pismo, a nie miał sygnatury. Według amerykańskich fact-checkerów brak jest jakiegokolwiek potwierdzenia na autentyczność dokumentu.

Zaś na to, że zdjęcie pokazuje fałszywkę i jest żartem, wskazuje fakt, że najstarszy post z rzekomą notatką pochodzi z 14 lutego i ukazał się na koncie o nazwie @roguesnradvisor w serwisie X. Ten użytkownik przedstawia się jako "Rogue WH Snr Advisor", co można przetłumaczyć: "Nieposłuszny starszy doradca Białego Domu". "Trump właśnie zakazał używania słowa 'przestępca'. LOL" - napisał, publikując rzekomą notatkę.

FAŁSZ
Fałszywka mająca być dokumentem podpisanym przez Donalda Trumpa pojawiła się najpierw na znanym z wprowadzania w błąd profilu w serwisie Xx.com

Konto to jest jednak znane z publikowania wprowadzających w błąd treści - zauważają fact-checkerzy. Na przykład na początku lutego pojawił się tam fałszywy wpis Donalda Trumpa o tym, że Departament Edukacji rzekomo wydał miliony na opracowanie hybrydy widelca i łyżki.

Autorka/Autor:

Źródło: Konkret24

Źródło zdjęcia głównego: SHAWN THEW/EPA/PAP

Pozostałe wiadomości

Gdy jedne znikają, pojawiają się nowe. W serwisie YouTube nastąpił wysyp kanałów z filmami promującymi prezydenta Karola Nawrockiego. Tworzone przez sztuczną inteligencję materiały wydają się niedopracowane, ale budzą emocje - a o to chodzi. Widać w nich klasyczne mechanizmy dezinformacji. Jakby ktoś sprawdzał, które historie chwytają za serce. Jakby badano potencjał, który w przyszłości można wykorzystać.

"Dał lekcję Putinowi", "zmiażdżył Macrona". Nie musisz wierzyć, masz oglądać

"Dał lekcję Putinowi", "zmiażdżył Macrona". Nie musisz wierzyć, masz oglądać

Źródło:
TVN24+

Wizyta prezydenta Karola Nawrockiego w Berlinie ponownie uruchomiła w Polsce dyskusję o reparacjach wojennych - a właściwie o tym, jak nazywać teraz nasze żądania. Bo prezydent twierdzi, że "punktem wyjścia jest raport reparacyjny", ale poseł PiS i były wiceszef MSZ mówi, że reparacje to "określenie medialne". W dyskusji widać zmianę narracji polityków prawicy.

Od "reparacji" do "zadośćuczynienia". To jednak nie to samo

Od "reparacji" do "zadośćuczynienia". To jednak nie to samo

Źródło:
Konkret24

Mający milionowe zasięgi influencer rozważa w nagranym filmie, "czy sytuacja z dronami to było celowe działanie Rosji". Polityk Konfederacji zastanawia się, "skąd ta pewność", że drony były rosyjskie. Polscy eurodeputowani oskarżają Unię Europejską, że "nakręca prowojenną histerię w Polsce" i że zagrożenie ze strony Rosji to wina Zachodu. Oto jakie echa rosyjskich narracji znajdujemy w popularnych teraz nagraniach na Facebooku.

Dziki Trener, Pejo, Wyrzykowski.... Rozważania o dronach na rosyjską nutę

Dziki Trener, Pejo, Wyrzykowski.... Rozważania o dronach na rosyjską nutę

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń ma post z nagraniem pokazującym rzekomo, jak rozpędzona tesla uderza w sklep sieci Biedronka. Jedni twierdzą, że to zapis z monitoringu; inni podejrzewają komputerową symulację. Faktem jest, że do podobnego zdarzenia doszło.

Wjechał teslą w sklep? "Co tu się wydarzyło"

Wjechał teslą w sklep? "Co tu się wydarzyło"

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń generują filmy przedstawiające nocny przejazd wojsk, które opisane są jako przerzucanie nowych jednostek NATO do Polski bądź transfer polskich wojsk na wschodnią granicę. Przestrzegamy: oba filmy pokazują inną sytuację i zostały wykorzystane do dezinformacji.

"Polska przesuwa wojska", "NATO dozbraja Polskę"? Dezinformacja z filmami

"Polska przesuwa wojska", "NATO dozbraja Polskę"? Dezinformacja z filmami

Źródło:
Konkret24

Premier zapowiedział, że powstanie plan, by "każdy dorosły mężczyzna w Polsce był szkolony na wypadek wojny". Model szkolenia miał powstać "w ciągu tygodni" - Donald Tusk mówił w marcu 2025 roku. Dziś politycy pytają, co się stało z tą zapowiedzią. Sprawdzamy.

Tusk zapowiedział model szkoleń wojskowych "do końca marca". Czy jest?

Tusk zapowiedział model szkoleń wojskowych "do końca marca". Czy jest?

Źródło:
Konkret24

Według jednych umowa Unii Europejskiej z Mercosur "zniszczy dorobek polskiego rolnictwa". Według innych będzie szansą na zwiększenie polskiego eksportu do krajów Ameryki Południowej. Polityczna dyskusja skupia się jednak na sytuacji rolników, a obaw słyszymy więcej niż argumentów "za". Czy rzeczywiście takowych nie ma? Wyjaśniamy, co kryje się w tej kontrowersyjnej umowie.

Umowa UE z Mercosur. O co w tym wszystkim chodzi

Umowa UE z Mercosur. O co w tym wszystkim chodzi

Źródło:
TVN24+

Czy "jesteśmy w dużej mierze bezbronni" w przypadku masowego ataku dronami? Dlaczego skuteczność ich neutralizowania w Ukrainie jest dużo wyższa niż w Polsce? Jakim sprzętem dysponujemy, na jaki czekamy? Ostatnie incydenty z rosyjskimi bezzałogowcami wywołują takie pytania, ale też wiele rozbieżnych komentarzy. Wyjaśniamy, dlaczego według ekspertów "mur przeciwdronowy" nie ma sensu oraz o czym nie wolno zapominać, porównując Polskę z Ukrainą.

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Źródło:
TVN24+

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek w ramach przywracania praworządności zakłada odzyskiwanie pieniędzy od tak zwanych neo-sędziów. Ponieważ Polska musi za wydane przez nich wyroki wypłacać milionowe odszkodowania, mają te straty pokrywać "z własnej kieszeni". Czy to prawnie możliwe? Różnice zdań wśród prawników nie wieszczą tym planom powodzenia.

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Źródło:
Konkret24

Ciało Carlo Acutisa - zwanego pierwszym świętym z pokolenia millenialsów - od lat wystawione jest na widok publiczny. Wygląda, jakby nastolatek właśnie zapadł w sen. To rodzi pytania, dlaczego 19 lat po śmierci jego ciało nie uległo rozkładowi. Wyjaśniamy krążące w sieci nagranie.

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Źródło:
Konkret24

Niemal milion wyświetleń zyskał anglojęzyczny post pokazujący rzekome ruchy polskich wojsk tuż przed rosyjsko-białoruskimi ćwiczeniami Zapad-2025. To kolejny przykład jak dezinformacja podsyca emocje i buduje narrację o eskalacji napięć.

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Źródło:
Konkret24

Internauci i media szeroko komentują słowa wiceprezydenta USA J.D. Vance'a, który stwierdził, że Donald Trump "nie widzi powodów", by izolować Rosję. Niektórzy sugerowali, że słowa te padły w kontekście naruszenia polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony. Wyjaśniamy, co dokładnie powiedział Vance.

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

Źródło:
Konkret24

Falę komentarzy wzbudziła wypowiedź rzeczniczki resortu spraw wewnętrznych Karoliny Gałeckiej podczas konferencji prasowej. A konkretnie: chodzi o fragment jej wystąpienia, który w mediach społecznościowych zaprezentował właściciel Kanału Zero. Oburzenie wywołał fakt, jak jedno zdanie wykorzystał on do manipulacji.

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Źródło:
Konkret24

Wpis posła Michała Wosia z PiS o zamianie polskiego napisu na niemiecki wywołał burzę w sieci. Część internautów grzmiała o "germanizacji" Gdańska, inni zarzucali posłowi wprowadzanie w błąd. O co chodzi ze zmianą i kiedy do niej doszło.

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

Źródło:
Konkret24

Zdjęcia z pogrzebu ofiar zbrodni wołyńskiej w Puźnikach wzbudzają pytania i komentarze internautów. Chodzi o "rozmiary trumien" - według niektórych są one "zastanawiające", budzą podejrzenia i domysły. Niesłusznie.

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Źródło:
Konkret24

"Sami Ukraińcy na egzaminie", "nawet jednego Polaka" - utyskuje były kandydat na prezydenta, opowiadając o egzaminach do Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Lista przyjętych dowodzi, że mówi nieprawdę. A wyjaśnienie, gdzie on zobaczył "całe sale Ukraińców", jest proste.

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Czy przywrócenie przez Polskę kontroli na zachodniej granicy spowodowało, że maleją liczby przekazywanych nam z Niemiec cudzoziemców? Prezentujemy najświeższe statystyki strony polskiej i niemieckiej.

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

Źródło:
Konkret24

"Nawet Namibia wytargała od nich odszkodowanie, ale Polakom nic się nie należy" - takie głosy padają w dyskusji na temat reparacji od Niemiec dla Polski za drugą wojnę światową. Europoseł PiS twierdzi, że afrykański kraj dostał już od Niemiec ponad miliard euro. Tylko że to fałsz. Nie jedyny w tej narracji.

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Prawo i Sprawiedliwość alarmuje o podwyżce składek ZUS dla przedsiębiorców od 2026 roku. Składki faktycznie mają wzrosnąć, ale mechanizm ich wyliczania nie jest żadną nowością. Działa od lat, a wcześniej korzystała z niego także Zjednoczona Prawica.

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

Źródło:
Konkret24

Historia osady z epoki odkrytej na szkockich wyspach zaciekawiła wielu internautów. Tym większe oburzenie wywołało jednak zdjęcie, które wcale nie przedstawia tego miejsca. Wyjaśniamy, co pokazuje.

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Źródło:
Konkret24

Tylko prąd z węgla jest prawdziwy, a ten z wiatru "to gorsze, słabsze elektrony" - przekonuje autor filmu na TikToku. Dowodem według niego jest "niedoprane pranie". Internauci nie dowierzają, a eksperci wyjaśniają.

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Źródło:
Konkret24

Włosi finansują ze środków KPO wypłaty reparacji za straty spowodowane przez Niemców w czasie drugiej wojny - taki przekaz pojawił się zaraz po tym, gdy prezydent Nawrocki wrócił do tematu wypłaty reparacji dla Polski. Niektórzy twierdzą nawet, że na te wypłaty dla Włochów składają się Polacy - w ramach unijnych składek. Punktujemy główne trzy kłamstwa tej narracji.

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Źródło:
Konkret24

Czy zawetowanie przez prezydenta Karola Nawrockiego ustawy o środkach ochrony roślin spowoduje, że wszyscy będą musieli już od 2026 roku obsługiwać elektroniczny system rejestru? Powstał spór, zapytaliśmy więc Komisję Europejską.

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Źródło:
Konkret24