FAŁSZ

Wybory w USA. Fejki i dezinformacja wokół liczenia głosów


Fake newsy, manipulacje i zwykłe oszustwa rozpowszechniano w mediach społecznościowych od 3 listopada, kiedy w Stanach Zjednoczonych rozpoczęło się liczenie głosów w wyborach prezydenckich. Autorzy fake newsów ścigali się z amerykańskimi fact-checkerami, ale wiele fałszywych informacji zdołało zdobyć spore zasięgi i dotrzeć do opinii publicznej.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Donald Trump nie uznaje jeszcze swojej porażki w wyborach prezydenckich w Stanach Zjednoczonych. Na Twitterze zamieścił serię wpisów o nieprawidłowościach podczas liczenia głosów. Amerykańskie media fact-checkują te wypowiedzi, a wiele z nich określają jako fałszywe. Przedstawiamy niektóre z nich, a także kilka fake newsów i manipulacji, które w ostatnich dniach masowo udostępniali amerykańscy internauci.

07.11.2020 | Tłumy na ulicach Waszyngtonu po ogłoszeniu wygranej Bidena
07.11.2020 | Tłumy na ulicach Waszyngtonu po ogłoszeniu wygranej BidenaPiotr Kraśko | Fakty TVN

To nieprawda, że obserwatorzy nie przyglądali się liczeniu głosów

Według Donalda Trumpa nieprawidłowości przy liczeniu głosów polegały m.in. na niedopuszczaniu obserwatorów jego partii do lokali wyborczych. "Obserwatorzy nie byli wpuszczani do lokali wyborczych. To ja wygrałem te wybory, zdobyłem 71 000 000 ważnych głosów. Działy się złe rzeczy, których nasi obserwatorzy nie mogli zobaczyć. To nigdy wcześniej się nie zdarzyło. Miliony kart zostało wysłanych do osób, nie mających prawa do głosowania" - napisał na Twitterze Trump 7 listopada.

W ocenie CNN nie było doniesień o systematycznych nieprawidłowościach związanych z pracą obserwatorów wyborczych gdziekolwiek w Stanach Zjednoczonych. „Nie ma żadnych dowodów na poparcie twierdzeń prezydenta, że republikańscy obserwatorzy zostali wyłączeni z procesu, a kampania Trumpa nadal nie poparła tego twierdzenia w sądzie” – można przeczytać w artykule na stronie internetowej stacji.

Portal stacji CBS sprawdził szczegółowe zarzuty Trumpa dotyczące rzekomych nieprawidłowości. Prezydent wyliczył je na konferencji prasowej 5 listopada. CBS nazywa fałszywymi m.in. zarzuty jakoby w Pensylwanii demokraci nie chcieli dopuścić do obserwowania liczenia głosów przedstawicieli Partii Republikańskiej. W rzeczywistości spór sądowy w tym stanie dotyczył odległości obserwatorów od stołów, przy których liczono głosy. Sąd nakazał, by obserwatorzy mogli stać w odległości 6 stóp (ok. 1,8 m) od stołów.

Nie, Joe Bidenowi nie dopisano nagle ponad 100 tys. głosów

Inne manipulacje krążyły w sieci już od dnia wyborów 3 listopada. Czy podczas liczenia głosów w stanie Michigan Joe Bidenowi przypisano nagle wszystkie z ponad 128 tys. nowo zliczonych kart? Taką informację zamieścił na Twitterze konserwatywny publicysta Matt Mackowiak. Później tweeta skasował i wyjaśnił, że nieporozumienie było wynikiem literówki w pliku wprowadzonym do systemu informatycznego w jednym z hrabstw.

Według przekazanego portalowi BuzzFeed stanowiska firmy Decision Desk HQ dostarczającej system informatyczny raportujący o oddanych głosach był to "błąd w pliku stworzonym przez stan" [prawd. stan Michigan - red.]. Firma podkreśliła, że przedstawiciele stanu sami wychwycili pomyłkę i przesłali poprawiony plik.

Portal fact-checkingowy Snopes zauważył, że prawdopodobnie chodziło o źle postawiony przecinek w wynikach głosowania przesłanych przez hrabstwo Shiawassee - zamiast 15,371 głosów na Bidena zadeklarowano 153,710 głosów.

Zanim poprawiono wynik w systemie informatycznym zmanipulowana informacja zaczęła krążyć po Twitterze. Wprowadzający w błąd tweet Matta Mackowiaka podał dalej pisarz Matt Walsh, a z kolei jego tweeta - prezydent Donald Trump. "O co w tym wszystkim chodzi?" - pytał Trump w komentarzu.

Doniesienia o rzekomych nieprawidłowościach w Michigan rozprowadzano też za pomocą polskich kont na Twitterze. "Dziś rano w Michigan 'odnaleziono' 138.339 głosów na Bidena i ZERO na Trumpa. Takich przypadków nie ma. Matematycznie niemożliwe" - napisał podróżnik i dziennikarz Wojciech Cejrowski. Jego tweeta polubiło ok 1,7 tys. internautów.

Tweet Wojciecha Cejrowskiego o Michigan
Tweet Wojciecha Cejrowskiego o MichiganTweet Wojciecha Cejrowskiego o MichiganTwitter

W Wisconsin nie oddano więcej głosów niż było uprawnionych do głosowania

Polski podróżnik i zadeklarowany zwolennik Donalda Trumpa rozpowszechniał także inne wprowadzające w błąd informacje. "W Wisconsin oddano więcej głosów niż istnieje tam głosujących. To jeden z tych stanów, gdzie #Biden w nocy stracił szansę, a rano 'cudem' odzyskał" - napisał Cejrowski i obok hasztagu #Trump2020 postawił hasztag #wałek.

Wojciech Cejrowski tweetował również o liczeniu głosów w Wisconsin
Wojciech Cejrowski tweetował również o liczeniu głosów w WisconsinWojciech Cejrowski tweetował również o liczeniu głosów w WisconsinTwitter

Cejrowski zamieścił grafikę podawaną dalej przez amerykańskich internautów. Wynika z niej, że w stanie Wisconsin policzono 3 mln 239 tys. 920 głosów podczas gdy jest tylko 3 mln 129 tys. zarejestrowanych głosujących.

Jak wyjaśnia portal Snopes komisja wyborcza stanu Wisconsin informowała, że 1 listopada 2020 roku zarejestrowanych było 3 mln 684 tys. 726 głosujących. W chwili pisania tego tekstu The New York Times informował o oddaniu 3 mln 297 tys. 473 głosów w Wisconsin. Ich liczba nie przekroczyła zatem liczby zarejestrowanych wyborców.

Liczba 3 mln 129 tys. głosujących w Wisconsin odnosi się do wyborców zarejestrowanych przed amerykańskimi wyborami w 2018 roku.

Członkowie komisji sami wypełniali karty wyborcze? Nie, tylko kopiowali uszkodzone karty

Wbrew wielu głosom internautów nie doszło do oszustwa wyborczego w stanie Pensylwania. Jeden z internautów zamieścił fragment udostępnianego na żywo sygnału wideo liczenia głosów w hrabstwie Delaware. Na nagraniu widać mężczyznę - prawdopodobnie członka komisji wyborczej - piszącego na kartach do głosowania. Wideo komentowano, także w Polsce, jako dowód na oszustwo polegające na wypełnianiu kart przez liczących głosy.

Portal Fox29.com cytuje lokalne władze hrabstwa, które wyjaśniają sytuację. Rozpowszechniany w sieci kadr nagrania pochodzącego z kamery w komisji wyborczej został przycięty w taki sposób, że nie widać na nim wielu innych członków komisji, a także obserwatorów nadzorujących proces liczenia głosów.

Hrabstwo potwierdziło również, że pracownicy komisji rzeczywiście sami wypełniali niektóre karty wyborcze, ale nie po to by zafałszować wynik głosowania. Wręcz przeciwnie - maszyna otwierająca pakiety wyborcze uszkodziła część kart. Aby mogły one zostać zliczone przez urządzenie, które skanuje i automatycznie zlicza głosy, pracownicy komisji skopiowali głosy na nowe karty. Władze hrabstwa zapewniły, że czynności te wykonano przy nadzorze obserwatorów, a oryginalne uszkodzone karty wyborcze zostały zachowane.

Nieprawidłowości w Detroit? To grafika sprzed roku

W mediach społecznościowych od początku listopada krąży też grafika stworzona przez amerykańską stację telewizyjną Fox 2. Miałaby udowadniać nieprawidłowości przy tworzeniu list wyborców w Detroit, w stanie Michigan.

Na grafice jest informacja, że w tej sprawie złożono pozew do sądu. W Detroit niemal 5 tysięcy wyborców miało zostać zarejestrowanych podwójnie. Miało także zostać oddanych o 32 tysiące głosów więcej niż jest uprawnionych wyborców. Miało też zostać zarejestrowanych 2,5 tysiąca już nieżyjących wyborców, a najstarszy z nich miał się urodzić w 1823 roku, czyli w 2019 roku miałby 196 lat.

"Zadzwońcie do autorów Księgi Rekordów Guinnessa. Znaleźliśmy najstarszego, żyjącego człowieka na świecie" zakpił na Twitterze 4 października, czyli już w czasie liczenia głosów Aubrey Huff, były amerykański baseballista i dodał popularny hasztag wskazujący, że doszło do wyborczego oszustwa. Jego wpis polubiło niemal 6 tysięcy osób.

"Czy to możliwe? Oszustwo w Michigan?" - zapytał dzień później również na Twitterze Rich Valdes prezenter jednej z amerykańskiej rozgłośni radiowych, również publikując kadr z Fox 2.

Kadr trafił również do Polski. Udostępnił go na Twitterze między innymi były poseł Przemysław Wipler. "Tak się robi rekordową frekwencję w wyborach! Podwójnie zarejestrowani głosujący, więcej głosujących niż uprawnionych, nieżyjący a głosujący, 197-letni wyborcy i raptem przegrana o włos... Swoją drogą tak trywialne problemy 'techniczne' w cyfrowym supermocarstwie to mega obciach" - skomentował 5 października.

"Czytam, że w USA głos zabrały 190-letnie osoby. Słabi są. W Warszawie wymyślili to już 12 lat temu" - zakpił 5 października Patryk Jaki, europoseł Prawa i Sprawiedliwości. Jego komentarz polubiło ponad 3 tysiące osób.

"Jednak życie w Wisconsin gwarantuje długowieczność. Najstarszy głosujący w moim stanie urodził się w 1823 roku!!!" - skomentowała z kolei jedna z polskich użytkowniczek Twittera. Jej wpis polubiło ponad tysiąc osób.

Komentarze internautów w tej sprawie lub po prostu data publikacji ich wpisów miałyby wskazywać, że podczas obecnie trwającego liczenia głosów doszło do nieprawidłowości w Detroit, a w wyborach wzięła udział osoba mająca 197 lat.

Jak jednak sprawdziły amerykańskie portale fact-checkingowe snopes.com oraz politifact.com, stacja Fox 2 informowała o wniesionym pozwie w sprawie domniemanych nieprawidłowości na listach wyborczych ale na początku grudnia 2019.

prawda

Informacja Fox 2 o złożonym w grudniu 2019 roku pozwie Fox 2

Wówczas pozew złożyła The Public Interest Legal Foundation. Portal Snopes opisuje tę fundację jako konserwatywną organizację prawniczą, mającą niezliczone powiązania z administracją Donalda Trumpa oraz z prawicowymi mediami.

Fundacja składała w 2019 roku w całym kraju wnioski o dostęp do list wyborców między innymi po to, aby urzędnicy pilnowali ich aktualności. Taki pozew został złożony również w Detroit. Jednak pół roku później sama go wycofała, gdy listy zaczęły być poprawiane, o czym doniósł na początku lipca 2019 roku Detroit News.

Miejska urzędniczka Janice M. Winfrey stwierdziła wówczas, że aktualizacja list była w dużej mierze wynikiem systematycznych prac konserwacyjnych, ale dodała też, że jej biuro przyjrzało się kilku zarzutom zawartym w pozwie, w tym rejestracji osoby urodzonej w 1823 roku. "Przeprowadziliśmy szczegółowe poszukiwania w archiwum, bo jest to śmieszne. Chcieliśmy zobaczyć, o co chodzi" - powiedziała dziennikarzom i dodała, że okazało się, że wprowadzona data 1823 to "był błąd typograficzny". Michigan jest stanem od 1837 roku.

Biden przyznaje się do oszustw? 17 mln odtworzeń wideo

W ostanie dni października w sieci pojawiło się krótkie 24-sekundowe wideo, na którym widać wypowiadającego się kandydata demokratów.

Na opublikowanym nagraniu widać, jak rywal Donalda Trumpa w wyścigu o prezydencki fotel mówi: "Mamy obecnie taką sytuacją, że my, jak i wcześniej administracja prezydenta Obamy, stworzyliśmy najbardziej rozległą i wszechstronną organizację do spraw oszustw wyborczych w historii amerykańskiej polityki".

Wideo pojawiło się wówczas między innymi na jednym z oficjalnych kont na Twitterze Partii Republikańskiej oraz na koncie Kayleigh McEnany, rzeczniczki prasowej Białego Domu. Odniósł się do niego także Donald Trump. "Co za straszną rzecz powiedział Biden. Sfałszowane wybory? - napisał na Twitterze. Wpis polubiło niemal 59 tysięcy internautów. Dzień wcześniej wideo zostało opublikowane na oficjalnym koncie prezydenta na Youtube, gdzie zanotowało ponad milion odsłon.

Klip w czasie liczenia głosów w amerykańskich wyborach wrócił i to ze zdwojoną siłą.

4 listopada opublikowała go rzeczniczka Partii Republikańskiej Elizabeth Harrington. "Dwa tygodnie temu Joe Biden chwalił się, że ma 'najbardziej rozległą i wszechstronną organizację do oszustw wyborczych w historii amerykańskiej polityki' - skomentowała, a jej wpis polubiło niemal 15 tysięcy osób.

Dzień później wideo pojawiło się też na jednym z oficjalnych kont na Twitterze sztabu Donalda Trumpa, gdzie zanotowało ponad 28 tysięcy polubień. Niemal 19 tysięcy osób podało dalej ten wpis z załączonym wideo.

Opublikowała je pół godziny później również Ryann McEnany, strateg kampanii Donalda Trumpa w mediach społecznościowych. Zarzuciła Snapchatowi, że usunął ten klip z oficjalnego konta prezydenta USA właśnie na tej platformie. Napisała, że Biden własnymi słowami powiedział: "Stworzyliśmy najbardziej rozbudowaną i wszechstronną organizację do wyborczych oszustw w historii amerykańskiej polityki".

6 listopada 24-sekundowy klip pojawił się na oficjalnym koncie na Facebooku Erika Trumpa, syna prezydenta. "Ileż prawdy jest w tych słowach" - zakpił. Na jego post w trzy godziny zareagowało niemal 6 tysięcy osób.

Jak podsumował New York Times klip został we wszystkich mediach społecznościowych odtworzony ponad 17 milionów razy.

Bardzo popularne w sieci wideo to fragment rozmowy z Bidenem, która pojawiła się 24 października na podcaście Pod Save America, a następnie na Youtube, na kanale Crooked Media.

Na koniec rozmowy jeden z prowadzących wywiad zadał Bidenowi dwa pytania: Co by powiedział tym mieszkańcom USA, którzy do tej pory nigdy nie głosowali i tego nie planują oraz co ci, którzy biorą udział w wyborach mogą jeszcze przed dniem głosowania zrobić, żeby wygrał.

Kandydat w pierwszych słowach mówił w superlatywach o poprzednim prezydencie USA i o tym, jakim honorem było dla niego pracować (Biden był wiceprezydentem w latach 2009-2017). Potem szczegółowo opisywał, w jaki sposób osoby nie planujące głosować powinny przejść całą procedurę.

Po tym Biden dodał: "Mamy obecnie taką sytuację, że zarówno my, jak i wcześniej administracja prezydenta Obamy, stworzyliśmy najbardziej rozległą i wszechstronną organizację do spraw oszustw wyborczych w historii amerykańskiej polityki. Co prezydent (Trump - red.) planuje zrobić, to zniechęcić ludzi do głosowania poprzez twierdzenia, że ich głosy się nie liczą, nie mogą zostać policzone, trzeba to sprawdzić, a jeśli zagłosuje wystarczająca liczba osób to przeciąży to system. Widzicie (Biden zwrócił się do prowadzących - red.) to, co ja. Te kolejki do wcześniejszego głosowania. Miliony ludzi już wypełniło swoją kartę do głosowania. (W tym momencie Biden zwrócił się do widzów - red.) Nie dajcie się zastraszyć".

Dodał, że jeśli wyborcy będą mieli jakikolwiek problem z głosowaniem mogą zadzwonić pod specjalny numer telefonu do zgłaszania nieprawidłowości. "Zadzwońcie tam. Mamy ponad tysiąc prawników. Otrzymacie potrzebną pomoc" - podkreślił.

Po skończonym wywiadzie w sieci zaczął krążyć po kontach republikanów oraz ich sympatyków klip niezawierający całej tej wypowiedzi oraz kontekstu. Komentowali, że Biden przyznaje się do oszustw wyborczych.

Wówczas sztabowcy w komentarzach udzielanych mediom, informowali, że kandydat demokratów opisywał swoje starania, aby powstrzymać wywieraną presję na wyborców oraz przeciwdziałanie fałszywym oskarżeniom Trumpa na temat powszechnych fałszerstw wyborczych.

TJ Ducklo, rzecznik kampanii Bidena wyjaśnił, że kandydat demokratów - jak widać na całym nagraniu - omawiał wysiłki, aby przeciwdziałać oszustwom wyborczym. "Zebraliśmy najsolidniejszy i najbardziej wyrafinowany zespół w historii kampanii prezydenckiej, aby stawić czoła presji na wyborcach i zwalczać oszustwa wyborcze" - dodał.

Noc, tajemniczy mężczyzna z czerwonym wózkiem i miejsce liczenia głosów

Podczas liczenia głosów olbrzymie kontrowersje oraz emocje wywołało także krótkie wideo kręcone telefonem przez nieznaną kobietę z wnętrza samochodu.

Na nagraniu widać stojący z przodu biały samochód dostawczy, który zamyka pewien mężczyzna. Następnie bierze czerwony wózek z walizką, której zawartości nie widać i udaje się do budynku, gdzie w Detroit będą liczone głosy. Wszystko dzieje się w nocy.

Słychać kobiecy głos: "Skąd ten gość się tak późno tutaj wziął? Myślałam, że lokale wyborcze są już zamknięte, a tu proszę - mamy walizkę".

Sympatycy Donalda Trumpa twierdzili potem, że film jest "tajemniczy". Pisali też, że w walizce znajdowały się wypełnione karty do głosowania.

4 października jedna z prawicowych amerykańskich stron Gateway Pundit podała, że autorką nagrania jest jedna z teksańskich prawniczek i że zarejestrowano "wysoce podejrzaną aktywność". Kobieta miała przekazać, że opublikowała wideo, aby "podnieść alarm, że do miejsca liczenia głosów mogą być dostarczane pudła na głosy, na długo zanim powinny się tam pojawić".

Według CrowdTangle tekst Gateway Pundit dotarł do 1,7 miliona użytkowników Facebooka. 5 października zalinkował do niego Eric Trump. Z kolei jego wpis podało dalej ponad 35 tysięcy użytkowników Twittera.

Jeszcze tego samego dnia Ross Jones, dziennikarz śledczy lokalnego portalu WXYZ z Detroit poinformował na Twitterze, że widoczny na popularnym wideo mężczyzna to jego operator, który w walizce miał swój sprzęt. Napisał także kilka słów o kobiecie, która miała być autorem wideo. "Mam nadzieję, że jest lepszym prawnikiem niż detektywem" - skomentował.

Do podnoszonych w sieci zarzutów odniosły się także miejskie władze. W komentarzu dla CNN urzędnicy przekazali, że żadne głosy albo pudła z głosami nie były transportowane na czerwonych wózkach.

CNN wskazało, że właśnie do tego wideo zdawał się także odnosić Donald Trump 5 listopada, gdy mówił o tym, że - jego zdaniem - wybory były nieuczciwe i ukradli je demokraci. Wspominał o "niewyjaśnionym" opóźnieniu w dostarczaniu głosów do liczenia w Detroit.

"Ostatnia partia nie dotarła do 4 rano, chociaż lokale zamknięto o 20 - powiedział Trump. "A tu partie się pojawiły nikt nie wiedział, skąd pochodzą" - dodał.

Autor: Krzysztof Jabłonowski, Jan Kunert / Źródło: Konkret24, Tvn24.pl, PAP; zdjęcie: PAP/EPA/TRACIE VAN AUKEN

Pozostałe wiadomości

Gdy jedne znikają, pojawiają się nowe. W serwisie YouTube nastąpił wysyp kanałów z filmami promującymi prezydenta Karola Nawrockiego. Tworzone przez sztuczną inteligencję materiały wydają się niedopracowane, ale budzą emocje - a o to chodzi. Widać w nich klasyczne mechanizmy dezinformacji. Jakby ktoś sprawdzał, które historie chwytają za serce. Jakby badano potencjał, który w przyszłości można wykorzystać.

"Nawrocki spojrzał Putinowi prosto w oczy". Fikcja, która zdobywa zasięg

"Nawrocki spojrzał Putinowi prosto w oczy". Fikcja, która zdobywa zasięg

Źródło:
TVN24+

Mający milionowe zasięgi influencer rozważa w nagranym filmie, "czy sytuacja z dronami to było celowe działanie Rosji". Polityk Konfederacji zastanawia się, "skąd ta pewność", że drony były rosyjskie. Polscy eurodeputowani oskarżają Unię Europejską, że "nakręca prowojenną histerię w Polsce" i że zagrożenie ze strony Rosji to wina Zachodu. Oto jakie echa rosyjskich narracji znajdujemy w popularnych teraz nagraniach na Facebooku.

Dziki Trener, Pejo, Wyrzykowski.... Rozważania o dronach na rosyjską nutę

Dziki Trener, Pejo, Wyrzykowski.... Rozważania o dronach na rosyjską nutę

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń ma post z nagraniem pokazującym rzekomo, jak rozpędzona tesla uderza w sklep sieci Biedronka. Jedni twierdzą, że to zapis z monitoringu; inni podejrzewają komputerową symulację. Faktem jest, że do podobnego zdarzenia doszło.

Wjechał teslą w sklep? "Co tu się wydarzyło"

Wjechał teslą w sklep? "Co tu się wydarzyło"

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń generują filmy przedstawiające nocny przejazd wojsk, które opisane są jako przerzucanie nowych jednostek NATO do Polski bądź transfer polskich wojsk na wschodnią granicę. Przestrzegamy: oba filmy pokazują inną sytuację i zostały wykorzystane do dezinformacji.

"Polska przesuwa wojska", "NATO dozbraja Polskę"? Dezinformacja z filmami

"Polska przesuwa wojska", "NATO dozbraja Polskę"? Dezinformacja z filmami

Źródło:
Konkret24

Premier zapowiedział, że powstanie plan, by "każdy dorosły mężczyzna w Polsce był szkolony na wypadek wojny". Model szkolenia miał powstać "w ciągu tygodni" - Donald Tusk mówił w marcu 2025 roku. Dziś politycy pytają, co się stało z tą zapowiedzią. Sprawdzamy.

Tusk zapowiedział model szkoleń wojskowych "do końca marca". Czy jest?

Tusk zapowiedział model szkoleń wojskowych "do końca marca". Czy jest?

Źródło:
Konkret24

Według jednych umowa Unii Europejskiej z Mercosur "zniszczy dorobek polskiego rolnictwa". Według innych będzie szansą na zwiększenie polskiego eksportu do krajów Ameryki Południowej. Polityczna dyskusja skupia się jednak na sytuacji rolników, a obaw słyszymy więcej niż argumentów "za". Czy rzeczywiście takowych nie ma? Wyjaśniamy, co kryje się w tej kontrowersyjnej umowie.

Umowa UE z Mercosur. O co w tym wszystkim chodzi

Umowa UE z Mercosur. O co w tym wszystkim chodzi

Źródło:
TVN24+

Czy "jesteśmy w dużej mierze bezbronni" w przypadku masowego ataku dronami? Dlaczego skuteczność ich neutralizowania w Ukrainie jest dużo wyższa niż w Polsce? Jakim sprzętem dysponujemy, na jaki czekamy? Ostatnie incydenty z rosyjskimi bezzałogowcami wywołują takie pytania, ale też wiele rozbieżnych komentarzy. Wyjaśniamy, dlaczego według ekspertów "mur przeciwdronowy" nie ma sensu oraz o czym nie wolno zapominać, porównując Polskę z Ukrainą.

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Źródło:
TVN24+

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek w ramach przywracania praworządności zakłada odzyskiwanie pieniędzy od tak zwanych neo-sędziów. Ponieważ Polska musi za wydane przez nich wyroki wypłacać milionowe odszkodowania, mają te straty pokrywać "z własnej kieszeni". Czy to prawnie możliwe? Różnice zdań wśród prawników nie wieszczą tym planom powodzenia.

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Źródło:
Konkret24

Ciało Carlo Acutisa - zwanego pierwszym świętym z pokolenia millenialsów - od lat wystawione jest na widok publiczny. Wygląda, jakby nastolatek właśnie zapadł w sen. To rodzi pytania, dlaczego 19 lat po śmierci jego ciało nie uległo rozkładowi. Wyjaśniamy krążące w sieci nagranie.

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Źródło:
Konkret24

Niemal milion wyświetleń zyskał anglojęzyczny post pokazujący rzekome ruchy polskich wojsk tuż przed rosyjsko-białoruskimi ćwiczeniami Zapad-2025. To kolejny przykład jak dezinformacja podsyca emocje i buduje narrację o eskalacji napięć.

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Źródło:
Konkret24

Internauci i media szeroko komentują słowa wiceprezydenta USA J.D. Vance'a, który stwierdził, że Donald Trump "nie widzi powodów", by izolować Rosję. Niektórzy sugerowali, że słowa te padły w kontekście naruszenia polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony. Wyjaśniamy, co dokładnie powiedział Vance.

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

Źródło:
Konkret24

Falę komentarzy wzbudziła wypowiedź rzeczniczki resortu spraw wewnętrznych Karoliny Gałeckiej podczas konferencji prasowej. A konkretnie: chodzi o fragment jej wystąpienia, który w mediach społecznościowych zaprezentował właściciel Kanału Zero. Oburzenie wywołał fakt, jak jedno zdanie wykorzystał on do manipulacji.

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Źródło:
Konkret24

Wpis posła Michała Wosia z PiS o zamianie polskiego napisu na niemiecki wywołał burzę w sieci. Część internautów grzmiała o "germanizacji" Gdańska, inni zarzucali posłowi wprowadzanie w błąd. O co chodzi ze zmianą i kiedy do niej doszło.

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

Źródło:
Konkret24

Zdjęcia z pogrzebu ofiar zbrodni wołyńskiej w Puźnikach wzbudzają pytania i komentarze internautów. Chodzi o "rozmiary trumien" - według niektórych są one "zastanawiające", budzą podejrzenia i domysły. Niesłusznie.

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Źródło:
Konkret24

"Sami Ukraińcy na egzaminie", "nawet jednego Polaka" - utyskuje były kandydat na prezydenta, opowiadając o egzaminach do Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Lista przyjętych dowodzi, że mówi nieprawdę. A wyjaśnienie, gdzie on zobaczył "całe sale Ukraińców", jest proste.

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Czy przywrócenie przez Polskę kontroli na zachodniej granicy spowodowało, że maleją liczby przekazywanych nam z Niemiec cudzoziemców? Prezentujemy najświeższe statystyki strony polskiej i niemieckiej.

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

Źródło:
Konkret24

"Nawet Namibia wytargała od nich odszkodowanie, ale Polakom nic się nie należy" - takie głosy padają w dyskusji na temat reparacji od Niemiec dla Polski za drugą wojnę światową. Europoseł PiS twierdzi, że afrykański kraj dostał już od Niemiec ponad miliard euro. Tylko że to fałsz. Nie jedyny w tej narracji.

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Prawo i Sprawiedliwość alarmuje o podwyżce składek ZUS dla przedsiębiorców od 2026 roku. Składki faktycznie mają wzrosnąć, ale mechanizm ich wyliczania nie jest żadną nowością. Działa od lat, a wcześniej korzystała z niego także Zjednoczona Prawica.

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

Źródło:
Konkret24

Historia osady z epoki odkrytej na szkockich wyspach zaciekawiła wielu internautów. Tym większe oburzenie wywołało jednak zdjęcie, które wcale nie przedstawia tego miejsca. Wyjaśniamy, co pokazuje.

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Źródło:
Konkret24

Tylko prąd z węgla jest prawdziwy, a ten z wiatru "to gorsze, słabsze elektrony" - przekonuje autor filmu na TikToku. Dowodem według niego jest "niedoprane pranie". Internauci nie dowierzają, a eksperci wyjaśniają.

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Źródło:
Konkret24

Włosi finansują ze środków KPO wypłaty reparacji za straty spowodowane przez Niemców w czasie drugiej wojny - taki przekaz pojawił się zaraz po tym, gdy prezydent Nawrocki wrócił do tematu wypłaty reparacji dla Polski. Niektórzy twierdzą nawet, że na te wypłaty dla Włochów składają się Polacy - w ramach unijnych składek. Punktujemy główne trzy kłamstwa tej narracji.

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Źródło:
Konkret24

Czy zawetowanie przez prezydenta Karola Nawrockiego ustawy o środkach ochrony roślin spowoduje, że wszyscy będą musieli już od 2026 roku obsługiwać elektroniczny system rejestru? Powstał spór, zapytaliśmy więc Komisję Europejską.

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Źródło:
Konkret24