Szczepionka na koronawirusa będzie nieskuteczna, bo wirus mutuje? Teza wynikająca z niewiedzy

Szczepienie przeciw koronawirusowi nieskuteczne przez mutacje? Eksperci: teza wynikająca z niewiedzyPixabay

Koronawirus mutuje i będzie mutował, więc szczepionka na niego szybko stanie się nieskuteczna i trzeba będzie robić nową – taką tezę rozpowszechniają przeciwnicy szczepień na COVID-19. Wirusolodzy tłumaczą, że tego typu twierdzenia wynikają z niewiedzy, co tak naprawdę mutuje, a na co działa szczepionka.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Jeszcze zanim pierwsze koncerny farmaceutyczne ogłosiły ponad 90-procentową skuteczność swojej szczepionki przeciw koronawirusowi SARS-CoV-2, w internecie i przestrzeni publicznej rozpowszechniano już tezę, że w wyniku mutacji wirusa szczepionka szybko stanie się bezużyteczna.

Zwolennicy takiego twierdzenia przekonują, że nie warto się szczepić przeciw COVID-19, ponieważ wywołujący tę chorobę koronawirus i tak zmieni swoją charakterystykę, więc szczepionka nie będzie już przed nim chronić.

"Szczepionka będzie robiona co roku, ponieważ wirusy mutują"

Wśród tych, którzy przekonują, że szczepić się nie należy, jest piosenkarz Iwan Komarenko. W przeszłości wielokrotnie negował istnienie pandemii COVID-19. W rozmowie z dziennikarką Superstacji na początku listopada mówił, że "globaliści chcą nas zniewolić", a dowodem na to ma być fakt, iż "szczepionka będzie robiona naturalnie co roku, ponieważ wirusy mutują. (…) Więc ta szczepionka, która była zrobiona, załóżmy, rok temu, ona już nie działa, więc trzeba zrobić nową. My będziemy uzależnieni od tych szczepionek jak narkomani".

Wpis z tym wywiadem został udostępniony tylko na Facebooku przez ponad 20 tys. osób.

Podobne sugestie muzyk wysuwał już wcześniej. W maju w wywiadzie dla "Super Expressu" Komarenko zapewniał, że "nie da się zaszczepić", tłumacząc to właśnie mutacjami koronawirusa. "Wszyscy doskonale wiemy, że nawet wirus grypy mutuje w bardzo krótkim czasie" – mówił.

Twierdzenia o nieskuteczności szczepionki z powodu mutacji wirusa SARS-CoV-2 można znaleźć w wielu wpisach w mediach społecznościowych. "Szczepionka na koronawirus nie będzie skuteczna, ponieważ wirus cały czas mutuje. Podobno wyodrębniono już cztery różne mutacje koronawirusa. Na logikę jak w takim razie szczepionka ma być skuteczna?" – pytał jeden z internautów na Twitterze. I sam sobie odpowiedział: "Tu chodzi o coś więcej niż zarażenie.. Przez szczepionkę chodzi o kontrolę NAS..".

"Nie stwierdzono, by mutacje koronawirusa wpłynęły na jego strukturę antygenową"

Czy rzeczywiście z powodu mutacji wirusa trzeba będzie robić kolejne nowe szczepionki? Pytani przez Konkret24 wirusolodzy zaprzeczają. Tłumaczą, że by zrozumieć tę kwestię, trzeba wiedzieć, co tak naprawdę mutuje m.in. w obecnym koronawirusie.

– Osoby głoszące takie tezy nie są w stanie lub nie chcą zrozumieć faktu, że nie zawsze mutacje w obrębie materiału genetycznego wirusa przekładają się na zmiany w jego strukturze antygenowej, czyli w białkach powierzchniowych wirusa, a to właśnie one mają wpływ na skuteczność szczepionki. Nie stwierdzono dotychczas, żeby mutacje koronawirusa wpłynęły na jego strukturę antygenową – tłumaczy dr hab. Tomasz Dzieciątkowski, wirusolog z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

– Owszem, koronawirus SARS-CoV-2 mutuje jak wszystkie wirusy. Do tej pory wyróżniono już sześć jego podstawowych wariantów genetycznych. Ale teza, że nie warto się szczepić z powodu tych mutacji, jest nieprawdziwa i wynika z niewiedzy – mówi.

Podobnie tę kwestię wyjaśnia dr Grażyna Cholewińska-Szymańska, konsultant wojewódzki w dziedzinie chorób zakaźnych z Wojewódzkiego Szpitala Zakaźnego w Warszawie. – Szczepionki produkuje się przeciwko antygenom podstawowym, które niezależnie od mutacji są zawsze takie same. Dla wirusów SARS, wszystkiego rodzaju koronawirusów, są określone białka i wobec nich produkuje się szczepionkę, żeby indukować przeciwciała – tłumaczy dr Cholewińska-Szymańska. W związku z tym:

Niezależnie od tego, czy koronawirus bardzo się zmutuje, czy nie, szczepionki będą skuteczne. Dr Grażyna Cholewińska-Szymańska

Lekarka też potwierdza, że wirus SARS-CoV-2 mutuje, jednak nie wpływa to na skuteczność przygotowywanej szczepionki. – Mimo że obecnie mamy do czynienia z nieco innym wirusem niż tym pierwotnym, który wyszedł z Wuhan, jego baza pozostaje taka sama, charakterystyczna dla koronawirusów. Ta właśnie ta korona, złożona z białek, pozostaje niezmienna, a szczepionka działa właśnie przeciw tym białkom. Niewątpliwie więc obecna szczepionka będzie kompatybilna wobec genotypów, białek i wszystkich podstawowych odmian wirusowych tego koronawirusa – zapewnia.

Najnowszy koronawirus ma "ograniczoną różnorodność"

Jeszcze inne wyjaśnienie tej kwestii w majowym wywiadzie dla "Magazynu TVN24.pl" przedstawiła dr Marta Łuksza - informatyczka, biolog obliczeniowy ze szpitala Mount Sinai w Nowym Jorku. Zajmuje się m.in. tworzeniem schematu mutacji wirusa SARS-CoV-2. Pytana o zdolność koronawirusa do mutacji uodparniających go na szczepionki, odpowiedziała, że "bardzo wolne tempo mutacji" może wskazywać, iż "wirus SARS-CoV-2 nie będzie mutował na tyle szybko, żeby dostosować się do odporności potencjalnych nosicieli". "To może oznaczać, że jeśli raz stworzymy szczepionkę, jest duże prawdopodobieństwo, że będzie ona skuteczna na długo" - stwierdziła ekspertka.

Dr Marta Łuksza: koronawirus mutuje trzy razy wolniej niż grypa
Dr Marta Łuksza: koronawirus mutuje trzy razy wolniej niż grypatvn24

Teraz, po pół roku od tamtych słów, bazując na najnowszych badaniach, opinię tę powtarza dr hab. Tomasz Dzieciątkowski. – Nic nie wskazuje na to, żeby w najbliższym czasie miała się pojawić taka mutacja koronawirusa SARS-CoV-2, która stałaby się odporna na opracowywane szczepionki – zapewnia. - Szczepionkę opartą na technologii mRNA bardzo łatwo jest zmodyfikować tak, żeby odpowiadała aktualnemu wariantowi koronawirusa - dodaje.

Takie są również wnioski naukowców, którzy we wrześniu tego roku w czasopiśmie "Proceedings of the National Academy of Sciences of the USA" opublikowali wyniki badań na temat szczepionki i mutacji. Po przeanalizowaniu ponad 18,5 tys. niezależnych sekwencji genomu wirusa pobranych od chorych z 84 krajów ustalili, że najnowszy koronawirus wykazuje "ograniczoną różnorodność", która "nie powinna uniemożliwić zapewnienia globalnej ochrony za pomocą jednej szczepionki".

Wirus grypy a koronawirus to co innego

Zwolennicy tezy, że mutacje wirusa spowodują rychłą nieskuteczność szczepionki, często porównują koronawirus do wirusa grypy. Doktor Tomasz Dzieciątkowski odpowiada na to: - Grypa to jest zupełnie co innego niż COVID-19.

– Wirus grypy mutuje zdecydowanie częściej, co wynika z segmentacji genomu tego wirusa – porównuje wirusolog. – Lecz to również nie oznacza, że co roku pojawia się jakiś nowy super wariant grypy, ponieważ gdyby tak było, co roku mielibyśmy kolejną pandemię. Większość z tych mutacji to tak zwane mutacje ciche, czyli niedające żadnych efektów. Gdyby spojrzeć na tak zwaną charakterystykę produktu leczniczego szczepionek przeciw grypie z ostatnich sześciu lat, zobaczyłoby się, że dotyczyły one tych samych wariantów wirusa grypy – dodaje.

Dopiero w obecnym sezonie epidemicznym - 2020/2021 - jest potrzeba uwzględnienia zmian w typie wirusa grypy znajdującym się w szczepionce.

Czym grypa różni się od koronawirusa SARS-CoV-2?
Czym grypa różni się od koronawirusa SARS-CoV-2?tvn24

Oczywiście nie da się wykluczyć, że szczepienia na koronawirusa również trzeba będzie powtarzać sezonowo. Doktor Grażyna Cholewińska-Szymańska tłumaczy jednak, że dziś nie mamy informacji, czy takie ponowne szczepienia będą konieczne ani czy należałoby wykonywać je przykładowo co rok, co trzy lub co pięć lat.

Podkreśla, że niezależnie od tego szczepienia na koronawirusa mogą przynieść wiele dobrego. – Nawet jeśli szczepionka nie będzie najmocniejsza immunogennie i jeśli od razu nie u wszystkich uzyskamy uodpornienie, ale przykładowo uda się to u 80 procent wyszczepionych, to i tak zabezpieczy naszą populację – tłumaczy dr Cholewińska-Szymańska. – Tym bardziej że nie trzeba wyszczepić całego społeczeństwa. Nie będą musiały się szczepić przykładowo te osoby, które przeszły już chorobę i nabyły naturalną odporność. Miejmy nadzieję, że pozostała grupa uzyska odporność w wyniku szczepienia – podsumowuje.

Autor: Michał Istel / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Pixabay

Źródło zdjęcia głównego: Pixabay

Pozostałe wiadomości

Wybory do Sejmu i Senatu w 2023 roku były najdroższe ze wszystkich wyborów powszechnych od 2005 roku i dwa razy droższe niż wybory cztery lata wcześniej. Referendum, które wtedy równocześnie przeprowadzono, było kilka razy droższe, niż zapowiadali politycy Zjednoczonej Prawicy.

Najdroższe wybory od lat. W tym 11 milionów złotych na referendum

Najdroższe wybory od lat. W tym 11 milionów złotych na referendum

Źródło:
Konkret24

Zdaniem Przemysława Czarnka winą opozycji z czasów rządów Zjednoczonej Prawicy jest, że środki unijne w ramach Krajowego Planu Odbudowy zostały odblokowane tak późno. I dlatego - jego zdaniem - 60 procent z nich zostało już utracone. Obie tezy posła PiS są fałszywe.

Czarnek: "60 procent z KPO już straciliście". Nieprawda

Czarnek: "60 procent z KPO już straciliście". Nieprawda

Źródło:
Konkret24

Dokument pokazujący, że w procesie rekrutacji premiowane są kobiety i - tak samo - osoby z niepełnosprawnością w stopniu znacznym, wywołał dyskusję internautów na temat dyskryminacji. Część jednak nie wierzyła, że pismo jest autentyczne. Jak sprawdziliśmy, chodzi o projekt sprzed kilku lat. Wyjaśniamy, gdzie i kogo rekrutowano.

Pięć punktów więcej dla kobiet i osób z niepełnosprawnościami. Kogo rekrutowano?

Pięć punktów więcej dla kobiet i osób z niepełnosprawnościami. Kogo rekrutowano?

Źródło:
Konkret24

Bus z rzekomo ukraińskimi numerami rejestracyjnymi, deepfake z ukraińskim politykiem, rzekome portrety zamachowców - po zamachu na centrum handlowe pod Moskwą w sieci szybko publikowano fake newsy i zmanipulowane materiały. Wiele z nich rozsyłały konta regularnie kolportujące rosyjską dezinformację.

Atak terrorystyczny w Moskwie: jak działa prorosyjska dezinformacja

Atak terrorystyczny w Moskwie: jak działa prorosyjska dezinformacja

Źródło:
Konkret24

Do 27 marca siedmiu osobom zamieszanym w aferę wokół Funduszu Sprawiedliwości prokuratura postawiła zarzuty, a wobec trzech będzie wnioskowała o areszt tymczasowy. W sprawę są zamieszani ważni politycy, którzy do niedawna nadzorowali fundusz, a który rozdawał wielomilionowe dotacje.

Pięć rzeczy, które trzeba wiedzieć o Funduszu Sprawiedliwości

Pięć rzeczy, które trzeba wiedzieć o Funduszu Sprawiedliwości

Źródło:
Konkret24

Siedem osób usłyszało zarzuty, a wobec trzech będzie wniosek o areszt - to dotychczasowy efekt działań służb w aferze Funduszu Sprawiedliwości. Prokuratura nie wyklucza wniosków o uchylenie immunitetów posłom. Przybliżamy sylwetki najważniejszych osób związanych z aferą i wyjaśniamy, za co były odpowiedzialne w Funduszu Sprawiedliwości lub jak z niego korzystały.

Afera Funduszu Sprawiedliwości. Najważniejsze osoby - kto jest kim?

Afera Funduszu Sprawiedliwości. Najważniejsze osoby - kto jest kim?

Źródło:
Konkret24

Posłanka Polski 2050 Szymona Hołowni Aleksandra Leo wątpi w to, że ustawa liberalizująca prawo kobiet do legalnej aborcji zostanie szybko uchwalona. Bo - jej zdaniem - od 1993 roku żaden z projektów nie przeszedł w Sejmie do drugiego czytania, czyli szybko był odrzucany. Nie ona jedna tak sądzi. Sprawdziliśmy: nie jest to prawdą.

Wszystkie projekty ustaw o aborcji były "wyrzucane do kosza w pierwszym czytaniu"? Sprawdzamy

Wszystkie projekty ustaw o aborcji były "wyrzucane do kosza w pierwszym czytaniu"? Sprawdzamy

Źródło:
Konkret24

Sprzyjanie powstawaniu mechanizmów korupcjogennych, niecelowe wydawanie środków publicznych oraz miliony dla organizacji powiązanych z władzą, szczególnie z politykami Suwerennej Polski - to niektóre z pojawiających się od lat zarzutów dotyczących zarządzania Funduszem Sprawiedliwości. Przypominamy.

Pięć głównych zarzutów dotyczących Funduszu Sprawiedliwości

Pięć głównych zarzutów dotyczących Funduszu Sprawiedliwości

Źródło:
Konkret24

Ma 33 lata i zdążył już zrobić imponującą karierę w polityce. Był wiceministrem sprawiedliwości i pełnomocnikiem ministra odpowiedzialnym za Fundusz Sprawiedliwości, wcześniej był też ministrem środowiska. Teraz w prokuraturze, z polecenia prokuratora generalnego Adama Bodnara, działa zespół badający nieprawidłowości wokół funduszu. 26 marca dokonano w tej sprawie pierwszych zatrzymań, a agenci ABW przeszukali dom Wosia.

Michał Woś i Fundusz Sprawiedliwości. Kim jest poseł Suwerennej Polski

Michał Woś i Fundusz Sprawiedliwości. Kim jest poseł Suwerennej Polski

Źródło:
Konkret24, TVN24.pl, PAP

Zaufany współpracownik Zbigniewa Ziobry, w Ministerstwie Sprawiedliwości najpierw jego asystent, później zastępca. Tam nadzorował Fundusz Sprawiedliwości. Marcin Romanowski to jedna z czterech osób, której nazwisko pojawiło się dziś w sprawie prokuratorskiego przeszukania skupionego wokół funduszu. Co wiemy o polityku Suwerennej Polski?

To on nadzorował Fundusz Sprawiedliwości. Co wiemy o Marcinie Romanowskim

To on nadzorował Fundusz Sprawiedliwości. Co wiemy o Marcinie Romanowskim

Źródło:
Konkret24

Polityka klimatyczna Unii Europejskiej i Europejski Zielony Ład znalazły się na celowniku twórców antyunijnej dezinformacji. Straszą Polaków, że nie będzie można naprawiać własnych aut, uprawiać własnych warzyw, a rolnik zapłaci za emisję gazów przez krowę i świnię. Tego typu manipulacje rozpowszechniają również niektórzy polscy politycy. Prezentujemy top 10 fake newsów o Zielonym Ładzie i polityce klimatycznej UE.

Zakażą własnych ogródków i pomp ciepła, a nakażą fotowoltaikę? Unia, klimat i fake newsy

Zakażą własnych ogródków i pomp ciepła, a nakażą fotowoltaikę? Unia, klimat i fake newsy

Źródło:
Konkret24

Prezes PiS Jarosław Kaczyński powtarza tezę, że "wprowadzenie euro (...) oznacza gwałtowny wzrost cen". Ponownie podaje przykład Chorwacji, która wspólną walutę ma od ponad roku. Ale analizy ekonomiczne pokazują, że to nieprawda, a obecnie Chorwacja ma najniższą inflację od listopada 2021.

Kaczyński: przyjęcie euro to gwałtowny wzrost cen, jak w Chorwacji. Dane nie potwierdzają

Kaczyński: przyjęcie euro to gwałtowny wzrost cen, jak w Chorwacji. Dane nie potwierdzają

Źródło:
Konkret24

Alarmujące posty o tym, że strategiczne zapasy gazu ziemnego "są wyprzedawane i nieuzupełniane", wzbudzają niepokój internautów i rodzą ich pytania o bezpieczeństwo Polski. Ten pełen emocji przekaz jest manipulacją. To, że magazyny są napełnione obecnie w połowie, nie powinno niepokoić. Wyjaśniamy.

"Tusk wyprzedaje zapasy gazu"? To manipulacyjny przekaz

"Tusk wyprzedaje zapasy gazu"? To manipulacyjny przekaz

Źródło:
Konkret24

"Nie będzie takich zmian", "tego podatku nie będzie" - twierdzą politycy Polski 2050, odżegnując się od planów wprowadzenia podatku od posiadania samochodów spalinowych. Mówią, jakby to już było pewne. Jednak taki podatek wciąż jest wpisany w polskim Krajowym Planie Odbudowy. A decyzję o zmianie musi podjąć Komisja Europejska.

"Tego podatku nie będzie"? Hołownia oświadcza, ale nie on decyduje

"Tego podatku nie będzie"? Hołownia oświadcza, ale nie on decyduje

Źródło:
Konkret24

"Uszy zatkaj!" - krzyczy mężczyzna, gdy na horyzoncie nad rolnikami blokującymi drogę pojawia się wojskowy samolot. Nagranie tej sceny ma setki wyświetleń w mediach społecznościowych. Także rosyjskojęzycznych. Jedni internauci pytają, o co chodziło - inni piszą, że "polski pilot dziękował protestującym rolnikom za walkę w obronie kraju". Sprawdziliśmy, gdzie i co się wydarzyło.

Wojsko "postraszyło" rolników? To "lot treningowy na wysokości lotu koszącego"

Wojsko "postraszyło" rolników? To "lot treningowy na wysokości lotu koszącego"

Źródło:
Konkret24

W Kanadzie rzekomo ma grozić kara dożywocia za "własne zdanie, które jest sprzeczne z rządową narracją" - przekonuje jeden z internautów. Proponowane zmiany w prawie dotyczą jednak czego innego. Wyjaśniamy.

Dożywocie za "własne zdanie, sprzeczne z rządową narracją"? O co chodzi z prawem w Kanadzie

Dożywocie za "własne zdanie, sprzeczne z rządową narracją"? O co chodzi z prawem w Kanadzie

Źródło:
Konkret24

Były minister obrony Mariusz Błaszczak próbował odrzucić zarzuty o zaniedbania w uzyskaniu unijnego wsparcia dla polskich zakładów zbrojeniowych i porównał kwotę dofinansowania dla tych firm z pakietem unijnej pomocy dla Egiptu. To manipulacja, polegająca na zestawianiu rzeczy nieporównywalnych.

Tylko pół miliarda euro na amunicję, aż siedem miliardów dla Egiptu? Manipulacje Mariusza Błaszczaka

Tylko pół miliarda euro na amunicję, aż siedem miliardów dla Egiptu? Manipulacje Mariusza Błaszczaka

Źródło:
Konkret24

Widowiskowe nagranie przedstawiające dużą miejską arterię zablokowaną przez ciągniki zdobywa popularność w mediach społecznościowych - jest opisywane jako rzekomo nakręcone 20 marca w Polsce. Ale opisy i komentarze internautów do tego filmu wprowadzają w błąd.

Strajk rolników w środę? Nie w środę, nie w Polsce

Strajk rolników w środę? Nie w środę, nie w Polsce

Źródło:
Konkret24

Dyrektywa w sprawie efektywności energetycznej budynków, którą niedawno przegłosował Parlament Europejski, stała się źródłem przekłamań i fałszywych tez rozpowszechnianych w sieci. Jedna z nich dotyczy obowiązku montowania paneli fotowoltaicznych na "wszystkich budynkach".

"Obowiązkowa fotowoltaika"? Nie na każdym domu. Wyjaśniamy

"Obowiązkowa fotowoltaika"? Nie na każdym domu. Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Politycy obecnej opozycji zarzucają rządowi nieudolność, ponieważ z ponad pół miliarda euro unijnych funduszy na produkcję amunicji dofinansowanie dostała tylko jedna polska firma i jedynie na 2,1 miliona euro. Lecz przedstawiciele rządu Donalda Tuska wskazują, że to poprzednicy są winni, bo nie przypilnowali składania wniosków. Porządkujemy fakty w tej sprawie.

Afera o pieniądze na amunicję. Kalendarium wydarzeń 

Afera o pieniądze na amunicję. Kalendarium wydarzeń 

Źródło:
Konkret24

W ramach Europejskiego Zielonego Ładu "zakazana ma być hodowla żywności na własne potrzeby" - głosi artykuł, w który uwierzyło wielu internautów. Komisja Europejska zaprzecza tym twierdzeniom. Wprowadzający w błąd przekaz promowali m.in. posłowie Konfederacji. Sprawdziliśmy, jak szeroko rozprzestrzeniał się w sieci.

Zielony Ład zakaże uprawy własnych warzyw i owoców? KE: "całkowicie bezpodstawne" twierdzenie

Zielony Ład zakaże uprawy własnych warzyw i owoców? KE: "całkowicie bezpodstawne" twierdzenie

Źródło:
Konkret24

Hodowanie nawet jednej kury w przydomowym kurniku jest równoznaczne z prowadzeniem zakładu drobiu i wymaga rejestracji pod groźbą wysokiej kary finansowej - napisał w serwisie X znany przedsiębiorca. Sprawdziliśmy, czy ma rację.

200 tys. zł kary za brak rejestracji kury w przydomowej hodowli? To nieprawda

200 tys. zł kary za brak rejestracji kury w przydomowej hodowli? To nieprawda

Źródło:
Konkret24

Komenda Stołeczna Policji zaprzeczyła informacjom przekazywanym przez byłego policyjnego negocjatora, który pisał o żądaniu ujawnienia tożsamości 28 policjantów. Wśród funkcjonariuszy rzekomo ma być ojciec dziecka policyjnej praktykantki.

Doniesienia o 28 funkcjonariuszach i praktykantce w ciąży. Komenda Stołeczna Policji dementuje

Doniesienia o 28 funkcjonariuszach i praktykantce w ciąży. Komenda Stołeczna Policji dementuje

Źródło:
Konkret24

Politycy Konfederacji straszą Polaków, że obecny rząd i Unia Europejska planują "wycofać gotówkę" czy "zakazać płacenia gotówką". Nie jest to nowa narracja w politycznym dyskursie - i nie jest prawdziwa.

Konfederacja: "nadchodzi zakaz płacenia gotówką". Nie nadchodzi

Konfederacja: "nadchodzi zakaz płacenia gotówką". Nie nadchodzi

Źródło:
Konkret24

"Prowokacja w biały dzień", "przygotowywane były kupki kostki brukowej" - w ten sposób politycy PiS i Kukiz'15 tłumaczą, jak doszło do walk protestujących rolników z policją w Warszawie. Zdaniem opozycji kostkę brukową luzem przygotowano celowo, by "rzucać nią w protestujących". Sprawdziliśmy nagrania z kamer, zapisy z monitoringu, relacje reporterskie - nie znaleźliśmy potwierdza tej tezy.

Czarnek o protestach: przygotowano "kupki kostki brukowej, żeby ktoś rzucał". Brak potwierdzenia

Czarnek o protestach: przygotowano "kupki kostki brukowej, żeby ktoś rzucał". Brak potwierdzenia

Źródło:
Konkret24