Zachorowania na COVID-19 wśród zaszczepionych i niezaszczepionych. "Teraz chorują jeszcze młodsi"

"Spodziewaliśmy się, że zachorowań będzie mniej. (...) Spodziewaliśmy się, że ci chorzy będą lżejsi klinicznie. Natomiast zachorowań mamy sporo i ci chorzy trafiają do nas w ciężkim stanie" - mówiła 10 grudnia w "Jeden na jeden" w TVN24 doktor Magda Wiśniewska, kierownik Szpitala Tymczasowego w Szczecinie. Stwierdziła, że sytuacja epidemiczna w Polsce "przerosła oczekiwania" kadry medycznej. A na uwagę, że u osób zaszczepionych przebieg choroby jest dużo łagodniejszy, doktor Wiśniewska odparła: "Bezdyskusyjnie". Powiedziała, że 9 na 10 pacjentów leczonych na COVID-19 to pacjenci niezaszczepieni. "Na ECMO to jest sto procent" - dodała.

ECMO to metoda pozaustrojowego natleniania krwi, która najciężej chorym daje szansę na przeżycie. Pacjenci leczeni tą metodą leżą m.in. na oddziale intensywnej terapii Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA w Warszawie. 4 grudnia z lekarzami tego oddziału rozmawiał reporter "Faktów" TVN. "Jak popatrzymy, są to głównie pacjenci młodzi. Między trzydziestym a czterdziestym rokiem życia, praktycznie wszyscy niezaszczepieni" - mówił Kamil Chudziński, anestezjolog.

Wirus w wariancie delta jest bowiem bardziej niebezpieczny. "Przedtem już chorowali ludzie młodzi, teraz chorują jeszcze młodsi, a śmiertelność wydaje się wyższa, wyniki są gorsze" - alarmował w "Faktach" prof. Piotr Knapik, kierownik Oddziału Intensywnej Terapii Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu.

Z rządowej bazy danych opublikowanej 10 grudnia na portalu dane.gov.pl, gdzie wykazano wszystkie zakażenia z podziałem na pacjentów zaszczepionych i niezaszczepionych, również wynika, że średni wiek chorych na COVID-19 obniżał się.

Analizę rządowych danych na temat zgonów z COVID-19 wśród osób zaszczepionych i niezaszczepionych przedstawiliśmy w Konkret24 10 grudnia. Dowodzą skutecznej ochrony szczepień przed ciężkim przebiegiem COVID-19 i śmiercią. Wśród 50,7 tys. Polaków wszystkich zmarłych na COVID-19 w tym roku osoby w pełni zaszczepione stanowiły do 7 grudnia jedynie 7,5 proc. Ich średnia wieku wynosi 77,8 roku.

Teraz przyjrzeliśmy się danym o zakażeniach SARS-CoV-2 wśród osób w pełni zaszczepionych i niezaszczepionych (ta druga grupa obejmuje też osoby, które nie przyjęły wszystkich wymaganych dawek szczepionki). Jako w pełni zaszczepioną traktuje się osobę po upływie 14 dni od przyjęcia dwóch dawek szczepionki dwudawkowej (Pfizer, Moderna, Astra Zeneca) lub szczepionki jednodawkowej (Johnson & Johnson). Baza obejmuje dane od początku 2021 roku do 7 grudnia włącznie. Z opublikowanych statystyk wynika, że Ministerstwo Zdrowia liczy zaszczepionych wszystkimi dawkami od 27 stycznia. Dlatego też wszystkie poniższe dane dotyczą właśnie okresu od 27 stycznia do 7 grudnia. Przedstawiamy, co pokazują te dane, jeśli chodzi o zachorowania na COVID-19 osób zaszczepionych i niezaszczepionych - w podziale na wiek, miejsce zamieszkania i okres pandemii.

Od 27 stycznia do 7 grudnia na COVID-19 zachorowały w Polsce 2 243 233 osoby. W pełni zaszczepieni stanowili jedynie 15 proc. tej grupy (337 338). Oznacza to, że aż 85 proc. zachorowań na COVID-19 dotyczyło niezaszczepionych Polaków (1 905 895).

Większość tych, którzy zachorowali mimo zaszczepienia, to kobiety: 58,5 proc. Pierwsze takie zachorowanie zanotowano 3 lutego w powiecie śremskim.

Jak pokazuje poniższe zestawienie, najczęściej na COVID-19 mimo zaszczepienia chorowały osoby w grupach wiekowych 30-39 lat i 40-49 lat - czyli aktywne zawodowo. W grupie 40-49 lat było to 71 918 osób (21,3 proc.); w grupie 30-39 lat - 62 141 (18,4 proc.). Wszystkie one stanowiły 39,7 proc. zachorowań wśród zaszczepionych między 27 stycznia a 7 grudnia tego roku (w bazie brak danych o wieku 25 osób).

W dwóch kolejnych pod względem liczby grupach wiekowych statystyki zakażeń wyglądają następująco: 50-59 lat - 50 082 (14,8 proc.); 60-69 lat - 56 188 (16,7 proc.). Jak widać, wraz z wiekiem liczba zakażeń malała. W grupie powyżej 90. roku życia 3103 infekcje stanowiły tylko 0,9 proc. wszystkich wśród zaszczepionych.

W najmłodszej grupie (0-19 lat) zakażeń zanotowano 11 500 (3,4 proc.) - niemal wszystkie zdarzyły się dopiero w drugiej połowie roku. Bo szczepienia młodzieży rozpoczęły się później: osób w wieku 16-17 lat od 25 maja; dzieci od 12 lat od 12 czerwca.

Przyjrzyjmy się danym w podziale na województwa. We wszystkich większość zakażeń dotyczyła osób niezaszczepionych. Odsetek zaszczepionych w ogólnej liczbie zakażeń przekroczył 15 proc. tylko w województwach: lubelskim, zachodniopomorskim, mazowieckim i podlaskim.

W pozostałych województwach zaszczepieni wśród wszystkich zakażonych stanowili: opolskie - 14,7 proc.; warmińsko-mazurskie - 13,7 proc.; małopolskie - 14,2 proc.; kujawsko-pomorskie - 14 proc.; łódzkie - 14,9 proc.; pomorskie - 14,4 proc.; śląskie - 12,3 proc.; świętokrzyskie - 12,3 proc.; wielkopolskie - 13,1 proc.; dolnośląskie - 13,6 proc.; podkarpackie - 10,6 proc.; lubuskie - 12,4 proc.

Liczba zachorowań wśród osób zaszczepionych rosła podczas fal pandemii - tak samo, jak ogólne statystyki zachorowań. Miało na to wpływ kilka zjawisk: wzrost ogólnej liczby zaszczepionych w kraju; pojawienie się nowych wariantów koronawirusa; spadek odporności organizmu wraz z upływem czasu od zaszczepienia (stąd rekomendacja do szczepień trzecią dawką). Rósł też więc odsetek zakażeń zaszczepionych w ogólnej liczbie zakażeń. I tak: we wrześniu, na początku czwartej fali, odsetek ten wyniósł 28,4 proc., w październiku - 35,4 proc, w listopadzie - 39,4 proc.

Podczas wiosennej, trzeciej fali najwięcej zachorowań na COVID-19 wśród zaszczepionych (3829) odnotowano w kwietniu. Średnia wieku chorych wyniosła wtedy 65,3 roku, lecz odsetek zaszczepionych wśród zakażonych był wówczas bardzo niski (z racji małej liczby zaszczepionych w kraju). Natomiast średnia wieku chorych we wrześniu obniżyła się do 54,5 roku. W październiku wyniosła 52,5 roku; w listopadzie - 49,4.

Z analiz statystyk zakażeń wśród osób niezaszczepionych (przypominamy: ujęci są tu także ci, którzy nie przyjęli wszystkich wymaganych dawek szczepionki) wynika, że najwięcej było - podobnie jak wśród zaszczepionych - w grupach wiekowych: 30-39 lat - 352 367 (18,5 proc.) i 40-49 lat - 339 424 (17,8 proc.). W grupie 50-50 lat zakażeń było 252 740 (13,3 proc.), 60-69 lat - 269 244 (14,1 proc.); 70-79 lat - 147 796 (7,8 proc.), 80-89 lat - 63 112 (3,3 proc.); powyżej 90 lat - 15 818 (0,8 proc.). W bazie danych brak danych o wieku 2170 osób.

Im starsze osoby, tym mniej było zachorowań. Podobnie jest w przypadku młodych pacjentów niezaszczepionych - im młodsza grupa wiekowa, tym mniej zachorowań. Wśród dzieci do lat 9 było ich 104 628, w grupie 10-19 lat - 134 900.

Średnia wieku osób niezaszczepionych, które zachorowały na COVID-19, malała szybciej w kolejnych miesiącach niż u zaszczepionych. W styczniu, gdy prawie cała populacja nie była jeszcze zaszczepiona, wynosiła 51,1 proc. Ale we wrześniu, gdy w Polsce było już 50 proc. zaszczepionych wszystkimi wymaganymi dawkami, wynosiła 38,4 roku. W listopadzie zmalała do 35,1 roku.

Warto zauważyć, że w miesiącach czwartej fali średnia wieku nieszczepionych, którzy zachorowali na COVID-19, była niższa niż osób zaszczepionych. We wrześniu średnia wieku niezaszczepionych wynosiła 39,6 roku, a zaszczepionych - 54,5 roku; w październiku odpowiednio 36,8 i 52,5 roku; w listopadzie: 35,1 i 49,4.

W pierwszych miesiącach prawie wszystkie zachorowania dotyczyły osób niezaszczepionych - wtedy bowiem akcja szczepień dopiero się rozkręcała. Udział zachorowań osób niezaszczepionych do czerwca utrzymywał się powyżej 90 proc., w lipcu spadł do 84 proc. W kolejnych miesiącach czwartej fali pandemii odsetek zachorowań wśród niezaszczepionych pozostawał wyższy niż zaszczepionych. W listopadzie wynosił 60,6 proc.

Autor: Krzysztof Jabłonowski, współpraca: Michał Istel, Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24, Tvn24.pl; zdjęcie: Jakub Walasek/East News