FAŁSZ

Duda w Davos: "rozbroiliśmy własną armię"? Co naprawdę powiedział prezydent

Źródło:
Konkret24
Prezydent Andrzej Duda w Davos, 17 stycznia 2023
Prezydent Andrzej Duda w Davos, 17 stycznia 2023WEF
wideo 2/2
PAD

"Dał paliwa ruskiej propagandzie", "opowiada, że jako kraj jesteśmy bezbronni" - komentują internauci rozsyłane w sieci nagranie z wystąpienia prezydenta Andrzeja Dudy w Davos. Ich oburzenie wywołuje zdanie na żółtej belce informacyjnej nałożonej na ekran. Tylko że to, co na niej napisano, jest manipulacją.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

"Andrzej Duda w Davos na World Economic Forum: rozbroiliśmy własą armię aby oddać czołgi Ukrainie" (pisownia oryginalna - red.) - brzmi napis na żółtej belce nałożonej na fragment nagrania z wystąpienia prezydenta Andrzeja Dudy 17 stycznia w Davos podczas Światowego Forum Ekonomicznego. Wideo, które ma potwierdzać takie słowa, pojawiło się jeszcze tego samego dnia na anonimowym polskojęzycznym profilu na Twitterze. Internauta, który je opublikował, napisał w poście: "Prezydent @AndrzejDuda w #Davos płynnym angielskim przyznaje, że nie oddaliśmy czołgów z rezerw tylko rozbroiliśmy własną armię. Bez komentarza...". Wpis szybko stał się popularny, po południu miał niemal 180 tys. wyświetleń i ponad 2 tys. polubień. Na koncie, które podało dalej nagranie z żółtą belką, post miał ponad 1,7 tys. polubień.

Nagranie trwa nieco ponad minutę. Są to połączone dwa fragmenty wystąpienia Andrzeja Dudy tłumaczonego na żywo przez tłumacza TVP Info. Po obrandowaniu kadru widać, że materiał pochodzi z tej stacji - lecz żółta belka na dole ze słowami, które miał powiedzieć prezydent, już nie (w relacji stacji jej nie było). Ma jednak przypominać belki z informacjami znane ze stacji telewizyjnych - i to ona wywołuje komentarze internautów.

FAŁSZ

"To przestaje być zabawne"; "Ale dał paliwa ruskiej propagandzie..."; "Jakim trzeba być kretynem, by mówić publicznie, że jesteśmy rozbrojeni"; "Stan naszej armii jest znany światu. Jednak trzeba być matołem, żeby mówić to publicznie, na międzynarodowym forum"; "W Polsce krzyczy, że jesteśmy potęgą, a na zewnątrz opowiada wszystkim, że jako samodzielny kraj jesteśmy bezbronni"; "Jak to nie trybunał stanu to ja już nie wiem. Chodzi oczywiście o rozbrojenie Polskiej armii" - komentowano na Twitterze (pisownia postów oryginalna).

Sprawdziliśmy jednak: widoczne na żółtym pasku słowa nie padły, takiego przekazu w wystąpieniu prezydenta nie było. Co więc naprawdę powiedział Andrzej Duda?

"Zabraliśmy te czołgi z naszych regularnie stacjonujących jednostek wojskowych"

Polski prezydent w pierwszym dniu Światowego Forum Ekonomicznego wziął udział w dyskusji zatytułowanej "In defence of Europe" ("W obronie Europy"), która była poświęcona wojnie w Ukrainie. W panelu byli też prezydenci: Litwy - Gitanas Nauseda i Macedonii Północnej - Stewo Pendarowski oraz liderka białoruskiej opozycji Swiatłana Cichanouska. Obejrzeliśmy przebieg tego panelu na oficjalnym kanale World Economic Forum na YouTube. Nie sugerowaliśmy się słyszanym na rozsyłanym fragmencie tłumaczeniem słów polskiego prezydenta (w którym nie ma słów widocznych na żółtej belce czy tego typu sugestii).

W pewnym momencie prowadzący panel zapytał o dostarczanie sprzętu wojskowego, by pomóc walczącym z Rosją Ukraińcom. "Pięć dni temu ogłosiłem naszą decyzję dotyczącą przekazania Ukrainie czołgów Leopard. Zdecydowaliśmy się wysłać kompanię czołgów Leopard na Ukrainę" - powiedział Andrzej Duda. Wyraził nadzieję, że Ukraina od koalicji państw dostanie czołgi Leopard 2 i że Niemcy - producent tych maszyn - się na to zgodzą. Dodał, że Polska już wysłała na Ukrainę nowoczesne armatohaubice Krab.

"Wysłaliśmy na Ukrainę ponad 260 naszych starych czołgów. Mieliśmy te czołgi od ZSRR" - powiedział i dodał (ten fragment jest w rozsyłanym wideo): "Z tego, co pamiętam, to było pół roku temu w marcu. Oni w tamtym momencie potrzebowali tych czołgów. To była pilna potrzeba. (...) To było więcej, niż na co nas było stać. Nie mieliśmy tych czołgów w naszych rezerwach. Zabraliśmy te czołgi z naszych stałych jednostek wojskowych". Końcówka tej wypowiedzi jest powtórzona na popularnym teraz nagraniu, a potem następuje kolejny fragment wypowiedzi polskiego prezydenta.

"Był taki moment, że my wysłaliśmy praktycznie wszystkie nasze pioruny"

Pod koniec panelu, w części zadawania pytań przez dziennikarzy, gdy znów było o dostawach broni, Andrzej Duda powiedział: "Nawet Litwa, która jest małym krajem, ale wysłała praktycznie wszystkie...". "Nie całą broń. Nie całą broń" - zaprzeczył, śmiejąc się, prezydent Litwy. "Nie całą broń" - poprawił się Duda i mówi dalej (ten fragment jest na rozsyłanym wideo): "Ale stingery, wszystkie wasze stingery, wszystkie wasze stingery. Był taki moment, że my wysłaliśmy praktycznie wszystkie nasze pioruny".

Nie ma więc w tej wypowiedzi przekazu, jakoby "rozbroiliśmy własną armię, aby oddać czołgi Ukrainie". Tym bardziej takie słowa nie padły z ust prezydenta (czy choćby tłumacza TVP Info) - co sugeruje napis na żółtej belce. Jak sprawdziliśmy, to internauta, który opublikował wideo w sieci, dorobił napisy na żółtym tle. Robi to zresztą regularnie - publikuje materiały nagrania z politykami, umieszczając na żółtym polu swój komentarz, a nie rzeczywiste cytaty.

Autorka/Autor:Jan Kunert

Źródło: Konkret24

Pozostałe wiadomości

Gdy jedne znikają, pojawiają się nowe. W serwisie YouTube nastąpił wysyp kanałów z filmami promującymi prezydenta Karola Nawrockiego. Tworzone przez sztuczną inteligencję materiały wydają się niedopracowane, ale budzą emocje - a o to chodzi. Widać w nich klasyczne mechanizmy dezinformacji. Jakby ktoś sprawdzał, które historie chwytają za serce. Jakby badano potencjał, który w przyszłości można wykorzystać.

"Dał lekcję Putinowi", "zmiażdżył Macrona". Nie musisz wierzyć, masz oglądać

"Dał lekcję Putinowi", "zmiażdżył Macrona". Nie musisz wierzyć, masz oglądać

Źródło:
TVN24+

Wizyta prezydenta Karola Nawrockiego w Berlinie ponownie uruchomiła w Polsce dyskusję o reparacjach wojennych - a właściwie o tym, jak nazywać teraz nasze żądania. Bo prezydent twierdzi, że "punktem wyjścia jest raport reparacyjny", ale poseł PiS i były wiceszef MSZ mówi, że reparacje to "określenie medialne". W dyskusji widać zmianę narracji polityków prawicy.

Od "reparacji" do "zadośćuczynienia". To jednak nie to samo

Od "reparacji" do "zadośćuczynienia". To jednak nie to samo

Źródło:
Konkret24

Mający milionowe zasięgi influencer rozważa w nagranym filmie, "czy sytuacja z dronami to było celowe działanie Rosji". Polityk Konfederacji zastanawia się, "skąd ta pewność", że drony były rosyjskie. Polscy eurodeputowani oskarżają Unię Europejską, że "nakręca prowojenną histerię w Polsce" i że zagrożenie ze strony Rosji to wina Zachodu. Oto jakie echa rosyjskich narracji znajdujemy w popularnych teraz nagraniach na Facebooku.

Dziki Trener, Pejo, Wyrzykowski.... Rozważania o dronach na rosyjską nutę

Dziki Trener, Pejo, Wyrzykowski.... Rozważania o dronach na rosyjską nutę

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń ma post z nagraniem pokazującym rzekomo, jak rozpędzona tesla uderza w sklep sieci Biedronka. Jedni twierdzą, że to zapis z monitoringu; inni podejrzewają komputerową symulację. Faktem jest, że do podobnego zdarzenia doszło.

Wjechał teslą w sklep? "Co tu się wydarzyło"

Wjechał teslą w sklep? "Co tu się wydarzyło"

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń generują filmy przedstawiające nocny przejazd wojsk, które opisane są jako przerzucanie nowych jednostek NATO do Polski bądź transfer polskich wojsk na wschodnią granicę. Przestrzegamy: oba filmy pokazują inną sytuację i zostały wykorzystane do dezinformacji.

"Polska przesuwa wojska", "NATO dozbraja Polskę"? Dezinformacja z filmami

"Polska przesuwa wojska", "NATO dozbraja Polskę"? Dezinformacja z filmami

Źródło:
Konkret24

Premier zapowiedział, że powstanie plan, by "każdy dorosły mężczyzna w Polsce był szkolony na wypadek wojny". Model szkolenia miał powstać "w ciągu tygodni" - Donald Tusk mówił w marcu 2025 roku. Dziś politycy pytają, co się stało z tą zapowiedzią. Sprawdzamy.

Tusk zapowiedział model szkoleń wojskowych "do końca marca". Czy jest?

Tusk zapowiedział model szkoleń wojskowych "do końca marca". Czy jest?

Źródło:
Konkret24

Według jednych umowa Unii Europejskiej z Mercosur "zniszczy dorobek polskiego rolnictwa". Według innych będzie szansą na zwiększenie polskiego eksportu do krajów Ameryki Południowej. Polityczna dyskusja skupia się jednak na sytuacji rolników, a obaw słyszymy więcej niż argumentów "za". Czy rzeczywiście takowych nie ma? Wyjaśniamy, co kryje się w tej kontrowersyjnej umowie.

Umowa UE z Mercosur. O co w tym wszystkim chodzi

Umowa UE z Mercosur. O co w tym wszystkim chodzi

Źródło:
TVN24+

Czy "jesteśmy w dużej mierze bezbronni" w przypadku masowego ataku dronami? Dlaczego skuteczność ich neutralizowania w Ukrainie jest dużo wyższa niż w Polsce? Jakim sprzętem dysponujemy, na jaki czekamy? Ostatnie incydenty z rosyjskimi bezzałogowcami wywołują takie pytania, ale też wiele rozbieżnych komentarzy. Wyjaśniamy, dlaczego według ekspertów "mur przeciwdronowy" nie ma sensu oraz o czym nie wolno zapominać, porównując Polskę z Ukrainą.

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Źródło:
TVN24+

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek w ramach przywracania praworządności zakłada odzyskiwanie pieniędzy od tak zwanych neo-sędziów. Ponieważ Polska musi za wydane przez nich wyroki wypłacać milionowe odszkodowania, mają te straty pokrywać "z własnej kieszeni". Czy to prawnie możliwe? Różnice zdań wśród prawników nie wieszczą tym planom powodzenia.

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Źródło:
Konkret24

Ciało Carlo Acutisa - zwanego pierwszym świętym z pokolenia millenialsów - od lat wystawione jest na widok publiczny. Wygląda, jakby nastolatek właśnie zapadł w sen. To rodzi pytania, dlaczego 19 lat po śmierci jego ciało nie uległo rozkładowi. Wyjaśniamy krążące w sieci nagranie.

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Źródło:
Konkret24

Niemal milion wyświetleń zyskał anglojęzyczny post pokazujący rzekome ruchy polskich wojsk tuż przed rosyjsko-białoruskimi ćwiczeniami Zapad-2025. To kolejny przykład jak dezinformacja podsyca emocje i buduje narrację o eskalacji napięć.

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Źródło:
Konkret24

Internauci i media szeroko komentują słowa wiceprezydenta USA J.D. Vance'a, który stwierdził, że Donald Trump "nie widzi powodów", by izolować Rosję. Niektórzy sugerowali, że słowa te padły w kontekście naruszenia polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony. Wyjaśniamy, co dokładnie powiedział Vance.

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

Źródło:
Konkret24

Falę komentarzy wzbudziła wypowiedź rzeczniczki resortu spraw wewnętrznych Karoliny Gałeckiej podczas konferencji prasowej. A konkretnie: chodzi o fragment jej wystąpienia, który w mediach społecznościowych zaprezentował właściciel Kanału Zero. Oburzenie wywołał fakt, jak jedno zdanie wykorzystał on do manipulacji.

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Źródło:
Konkret24

Wpis posła Michała Wosia z PiS o zamianie polskiego napisu na niemiecki wywołał burzę w sieci. Część internautów grzmiała o "germanizacji" Gdańska, inni zarzucali posłowi wprowadzanie w błąd. O co chodzi ze zmianą i kiedy do niej doszło.

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

Źródło:
Konkret24

Zdjęcia z pogrzebu ofiar zbrodni wołyńskiej w Puźnikach wzbudzają pytania i komentarze internautów. Chodzi o "rozmiary trumien" - według niektórych są one "zastanawiające", budzą podejrzenia i domysły. Niesłusznie.

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Źródło:
Konkret24

"Sami Ukraińcy na egzaminie", "nawet jednego Polaka" - utyskuje były kandydat na prezydenta, opowiadając o egzaminach do Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Lista przyjętych dowodzi, że mówi nieprawdę. A wyjaśnienie, gdzie on zobaczył "całe sale Ukraińców", jest proste.

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Czy przywrócenie przez Polskę kontroli na zachodniej granicy spowodowało, że maleją liczby przekazywanych nam z Niemiec cudzoziemców? Prezentujemy najświeższe statystyki strony polskiej i niemieckiej.

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

Źródło:
Konkret24

"Nawet Namibia wytargała od nich odszkodowanie, ale Polakom nic się nie należy" - takie głosy padają w dyskusji na temat reparacji od Niemiec dla Polski za drugą wojnę światową. Europoseł PiS twierdzi, że afrykański kraj dostał już od Niemiec ponad miliard euro. Tylko że to fałsz. Nie jedyny w tej narracji.

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Prawo i Sprawiedliwość alarmuje o podwyżce składek ZUS dla przedsiębiorców od 2026 roku. Składki faktycznie mają wzrosnąć, ale mechanizm ich wyliczania nie jest żadną nowością. Działa od lat, a wcześniej korzystała z niego także Zjednoczona Prawica.

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

Źródło:
Konkret24

Historia osady z epoki odkrytej na szkockich wyspach zaciekawiła wielu internautów. Tym większe oburzenie wywołało jednak zdjęcie, które wcale nie przedstawia tego miejsca. Wyjaśniamy, co pokazuje.

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Źródło:
Konkret24

Tylko prąd z węgla jest prawdziwy, a ten z wiatru "to gorsze, słabsze elektrony" - przekonuje autor filmu na TikToku. Dowodem według niego jest "niedoprane pranie". Internauci nie dowierzają, a eksperci wyjaśniają.

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Źródło:
Konkret24

Włosi finansują ze środków KPO wypłaty reparacji za straty spowodowane przez Niemców w czasie drugiej wojny - taki przekaz pojawił się zaraz po tym, gdy prezydent Nawrocki wrócił do tematu wypłaty reparacji dla Polski. Niektórzy twierdzą nawet, że na te wypłaty dla Włochów składają się Polacy - w ramach unijnych składek. Punktujemy główne trzy kłamstwa tej narracji.

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Źródło:
Konkret24

Czy zawetowanie przez prezydenta Karola Nawrockiego ustawy o środkach ochrony roślin spowoduje, że wszyscy będą musieli już od 2026 roku obsługiwać elektroniczny system rejestru? Powstał spór, zapytaliśmy więc Komisję Europejską.

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Źródło:
Konkret24