W popularnym przekazie Niemcy i niemiecka firma rzekomo mają kontrolować poszukiwania "złóż surowców krytycznych" w okolicy Suwałk. Bogate złoża m.in. tytanu i wanadu jakoby "mają trafić do UE, a głównie do Niemiec". Poszukiwania rzeczywiście miały miejsce, ale ich celem wcale nie było wydobycie.
W mediach społecznościowych można natknąć się na informację o tym, że na Suwalszczyźnie ruszyły kontrolowane przez Niemców "poszukiwania złóż surowców krytycznych". Tym samym surowce odkryte w tym regionie w przyszłości mają być wywożone do innych krajów Unii Europejskiej, w tym właśnie do Niemiec. "Prace kontrolują Niemcy a poszukiwania kontroluje niemiecka firma Supracon AG. Surowce z gmin: Krasnopol, Puńsk, Rutka-Tartak, Suwałki, Szypliszki, Wižajny takie jak tytan wanad itp. mają trafić do UE, a głównie do Niemiec. Tylko w gminie Jeleniewo złoża są oszacowane na 1,34 mld ton" - informuje się na nagraniu udostępnianym w sieci (zachowano oryginalną pisownię). "Czy ktoś z was może wie więcej? Prawda czy fejk to jest" - pytano na jednym z kont w serwisie X.
Część komentujących potwierdzała te doniesienia. "Prawda. Idzie wojna, więc potrzeba surowców"; "To z Putina przechodzimy na Niemców, żenada. Kto płaci?"; "A ja się dziwiłem jak widziałem w zeszłym tygodniu Bundeswehrę w centrum Suwałk" - pisali internauci.
Sprawdziliśmy więc, po co prowadzono badania na Suwalszczyźnie i czy rzeczywiście doprowadzą one do tego, że wydobywane surowce będą wywożone za granicę.
Niemcy nie "kontrolują prac"
Rzeczywiście na początku marca 2024 roku Polska Agencja Prasowa podała, że na Suwalszczyźnie rozpoczęto badania złóż surowców krytycznych, w tym żelaza, tytanu i wanadu. Prowadzono je w gminach: Krasnopol, Jeleniewo, Puńsk, Rutka-Tartak, Suwałki, Szypliszki i Wiżajny. Pracę trwały jednak tylko dwa tygodnie i tym samym w czerwcu 2024 roku, kiedy publikowano cytowany wpis o "kontrolowaniu prac przez Niemców", od dawna były już zakończone. Poza tym wpis zawiera kilka nieprawdziwych informacji, które w założeniu mają straszyć czytelników, że surowce z polskich złóż będą wywożone za granicę, w tym do Niemiec.
Wbrew informacjom podawanym w mediach społecznościowych Niemcy nie "kontrolują prac": badania nadzorował polski Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy (PIG). Jak przekazał w marcu PAP rzecznik prasowy Instytutu Artur Baranowski, badania prowadzone z wykorzystaniem helikoptera są elementem projektu badawczego SEMACRET koordynowanego przez Uniwersytet w Oulu w Finlandii. Głównym celem projektu jest zwiększenie elastyczności dostaw surowców (w tym również krytycznych) przez rozwój prac poszukiwawczych i badanie możliwości ich wydobycia w Unii Europejskiej. Badania prowadzi niemiecka firma Supracon AG we współpracy z polską firmą Helipoland z Bielska-Białej.
Celem badań nie jest wydobycie
Czy jednak udział niemieckiej firmy w badaniach na Suwalszczyźnie oznacza, że odkryte złoża będzie wywożone za granicę, np. do Niemiec? Nie, ponieważ głównym celem badań wcale nie jest przyszłe wydobywanie surowców. Potwierdzała to w rozmowie z portalem tvn24.pl w marcu 2024 roku dr Olga Rosowiecka, główny specjalista z Państwowego Instytutu Geologicznego. Tłumaczyła, że przy obecnych uwarunkowaniach ekonomicznych, środowiskowych i technologicznych nie widzi możliwości wydobywania badanych złóż.
"Złoże zlokalizowane jest dość głęboko. Zaczyna się na głębokości około 850 metrów. Jest całkiem spore. Jednak nawet w latach 80., kiedy ówczesne władze wyłożyły duże środki na rozpoznania złoża, nie podjęto decyzji o rozpoczęciu wydobycia" - mówiła Rosowiecka. "Natomiast jest to doskonały obiekt ćwiczebny, żeby posprawdzać różne nieinwazyjne metody badawcze. Tak, abyśmy szukając złóż w miejscach, gdzie nie są one rozpoznane, wiedzieli bez prowadzenia odwiertów, jakich wyników możemy spodziewać się w pomiarach. Dzięki temu łatwiej nam będzie je interpretować" - dodawała.
Szerzej Olga Rosowiecka mówiła o tym również w marcu 2024 roku w rozmowie z serwisem Suwalki.info. "Działania mają na celu sprawdzenie, czy metoda badawcza, którą tutaj próbujemy, zadziała na tak głębokim złożu żelaza, jakie mamy tutaj w tym regionie" - mówiła Rosowiecka. Dodawała, że "jeżeli szczęśliwie okaże się, że coś więcej znaleźliśmy, to będzie to tylko wartość dodana i wtedy będziemy się zastanawiać, co z tym można dalej zrobić". I podkreślała:
Na pewno nie jest naszym celem wydobycie, my jako instytut nie jesteśmy od tego. Ja sobie nie wyobrażam w tutejszych warunkach, żeby ktokolwiek, nawet pomijając względy środowiskowe, żeby ekonomicznie ktokolwiek chciał się takiego przedsięwzięcia podjąć.
Prowadzone na Suwalszczyźnie badania nie spowodują więc, że złoża surowców będą wywożone do innych krajów, w tym do Niemiec, ponieważ ich celem wcale nie jest wydobycie, a sprawdzenie metody badawczej. Specjalistka z instytutu nadzorującego badania tłumaczyła, że złoża są położone zbyt głęboko, żeby ich wydobywanie było ekonomicznie opłacalne.
Źródło: Konkret24
Źródło zdjęcia głównego: andrzej_67/Shutterstock