FAŁSZ

"Finlandia przenosi sprzęt wojskowy na granicę z Rosją"? Sprawdzamy, dokąd jedzie ten transport

Rzekomy przejazd fińskiego sprzętu wojskowego na granicę z Rosją
Rzekomy przejazd fińskiego sprzętu wojskowego na granicę z RosjąGoogle, Twitter

Film pokazujący transport sprzętu wojskowego koleją rozpowszechniany jest w sieci z opisem, że to Finlandia "rozpoczyna transport sprzętu wojskowego do granicy z Rosją". Wyjaśniamy, co pokazuje nagranie i gdzie zmierza ten skład.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Duży transport kolejowy pojazdów wojskowych jedzie przez środek jakiegoś miasta - na filmiku widzimy bowiem bloki mieszkalne i ulice pod wiaduktem kolejowym. To trwające niecałą minutę nagranie jest publikowane na Twitterze i Facebooku - według internautów pokazuje, że Finlandia przenosi ciężki sprzęt wojskowy na granicę z Federacją Rosyjską. Filmik pojawił się także w polskich mediach społecznościowych. "Finlandia rozpoczyna transport sprzętu wojskowego do granicy z Rosją" - skomentował jeden z użytkowników Twittera 3 maja (pisownia postów oryginalna). Filmik w tym poście wyświetlono ponad 1 tys. razy.

Popularniejszy był inny wpis z tego samego dnia z komentarzem: "Finlandia przerzuciła zabawki pod ruską granicę". Polubiło go ponad 130 internautów, a nagranie wyświetlono 2,8 tys. razy.

fałsz

"Finowie raczej nie pałają miłością do Ruskich"

"Media donoszą, że Finlandia przenosi sprzęt wojskowy na granicę z Rosją" - czytamy w tweecie opublikowanym 4 maja na profilu WojnaNews24PL, który według opisu podaje najważniejsze wiadomości, komentarze i zdjęcia dotyczące wojny w Ukrainie.

Internauci, którzy publikowali nagranie na Facebooku, twierdzili podobnie: "Finlandia przenosi swój ciężki sprzęt na granice z Rosją"; "Finlandia przemieszcza swój sprzęt wojskowy na wschodnią granicę. Mieszkańcy Tampere (Finlandia) odnotowują transfer sprzętu wojskowego na granicę z Moskwą. Są to głównie czołgi Leopard"; "Finlandia zaczęła przenosić swój sprzęt wojskowy na granicę z Rosją"; "Media: Finlandia rozpoczęła aktywny transfer sprzętu na granice z Rosją".

"Finowie raczej nie pałają miłością do Ruskich"; "Do czasu wojny raczej stosunki mieli raczej jedne z lepszych w Europie. Po lutym wszystko się zmieniło"; "Tego się nie nagłaśnia"; "Lepiej będzie dla ruskich jak oddadzą Karelię bez awantury"; "Szykuje sie totalna III wojna" - pisali internauci, komentując posty z nagraniem.

Niektórzy jednak nie uwierzyli, że jest to prawdziwy kontekst filmu. "Źródło? W Niinisalo i Sakkyla, w zachodniej Finlandii, mają obecnie miejsce wspólne z NATO ćwiczenia Arrow 22 i to tam zmierza sprzęt, nie na wschodnią granicę"; "Fake!"; "To jest Fake news Finowie jadą na ćwiczenia które zaplanowali w 2019 roku, czasami warto sprawdzić różne informacje nie tylko jedno źródło...." - pisali.

Transport jechał na zachód, a nie na wschód

Ustaliliśmy miejsce, gdzie nagrano przejazd transportu. Na wideo widać charakterystyczne fragmenty infrastruktury kolejowej i drogowej. Tory są na wiadukcie, pod nim biegnie ulica. Po lewej stronie pociąg mija wielopiętrowy blok, obok którego stoi smukła, ceglana wieża lub komin.

Taki budynek i wieża znajdują się przy torach kolejowych w fińskim mieście Tampere. Zdjęcia dostępne na Google Street View potwierdzają, że jest to lokalizacja, w której nagrano wideo.

Na dalszym planie nagrania widać, że w kierunku, w którym zmierza skład, jest kolejna wieża z charakterystycznym kloszem na górze. Obie wspomniane budowle widać na panoramie dostępnej na Google Street View. Wieża z kloszem to Nasinneula - wieża widokowa na jezioro Nasijarvi i najwyższy (168 m) budynek w Finlandii. Ceglana konstrukcja to komin poprzemysłowy.

Dzięki tym charakterystycznym dwóm punktom możemy stwierdzić, że pociąg kierował się na zachód, a nie na wschód - czyli jechał w kierunku przeciwnym niż fińsko-rosyjska granica.

Transport zmierzał na ćwiczenia Arrow 22

Nagraniu przyjrzała się amerykańska redakcja fact-checkingowa Snopes. Ustaliła, że opisy dołączane do filmu w sieci wprowadzają w błąd. Okazuje się, że na wideo widać fińskie czołgi transportowane na ćwiczenia wojskowe, które rozpoczęły się na początku maja.

4 maja Siły Zbrojne Finlandii (Puolustusvoimat) odniosły się na Twitterze do popularnego nagrania. "W sieci krąży film, na którym ma być widać, jak czołgi są przenoszone na granice Finlandii. To nieprawda. Czołgi były transportowane na ćwiczenia wojskowe Arrow 22. Ćwiczenia odbywają się w Niinisalo i Sakyla" - wyjaśniono na profilu Sił Zbrojnych Finlandii na Twitterze. Niinisalo i Sakyla znajdują się w południowo-zachodniej Finlandii.

prawda

Komunikat z 14 kwietnia opublikowany na stronie fińskich wojsk lądowych (Maavoimat) informował, że ćwiczenia Arrow 22 zaplanowano na 2-13 maja tego roku (nagranie transportu zaczęło być rozpowszechniane przez internautów 3 maja). W ćwiczeniach biorą udział również żołnierze z Wielkiej Brytanii, Łotwy, USA i Estonii.

Wprowadzające w błąd opisy nagrania mogą być związane z napięciami między Rosją a Finlandią, ponieważ ten drugi kraj przygotowuje się do złożenia formalnego wniosku o członkostwo w Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO). W drugiej połowie kwietnia fiński parlament rozpoczął debatę na temat możliwości wstąpienia do NATO. Osiem na dziesięć ugrupowań wyraziło poparcie dla przyłączenia się do sojuszu bądź zawiązania innego sojuszu wojskowego w odpowiedzi na rosyjską inwazję na Ukrainę.

Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24; zdjęcie:

Źródło zdjęcia głównego: Google, Twitter

Pozostałe wiadomości

Niektórzy politycy PSL twierdzą, że złożony projekt ustawy o związkach partnerskich de facto zrównuje tę instytucję z małżeństwem. Wskazują trzy elementy: zawieranie związków partnerskich w urzędach stanu cywilnego, piecza nad dziećmi z poprzednich relacji i możliwość przyjmowania nazwiska partnera. Jednak nie mają racji - różnice są istotne.

Ustawa o związkach partnerskich jest "małżeńskopodobna"? Trzy fałszywe argumenty

Ustawa o związkach partnerskich jest "małżeńskopodobna"? Trzy fałszywe argumenty

Źródło:
Konkret24

Posłanka PSL Urszula Pasławska stwierdziła w telewizyjnym wywiadzie, że polowania z noktowizorami dotyczą tylko działań "związanych z ASF-em" - sugerując, że obejmują one tylko dziki. Przyjrzeliśmy się przepisom. Prawo pozwala na znacznie więcej.

Polowania z noktowizorami tylko w celu zwalczania ASF? Nie tylko

Polowania z noktowizorami tylko w celu zwalczania ASF? Nie tylko

Źródło:
Konkret24

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek przypomniał w TVN24, że wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka zobowiązał Polskę, by wprowadziła możliwość zawierania formalnych związków osób tej samej płci. "To jest obowiązek państwa i ten obowiązek powinien być wykonany" - mówił. Objaśniamy, o co chodziło w tamtym orzeczeniu i co z niego wynika.

RPO o związkach partnerskich: jest orzeczenie i istnieje obowiązek państwa. O jaki wyrok chodzi i co oznacza?

RPO o związkach partnerskich: jest orzeczenie i istnieje obowiązek państwa. O jaki wyrok chodzi i co oznacza?

Źródło:
Konkret24

Krytycy propozycji zawieszenia prawa do azylu w Polsce argumentują, że wówczas białoruscy opozycjoniści nie będą mogli znaleźć u nas schronienia. W odpowiedzi na to wiceministra rodziny Aleksandra Gajewska twierdzi, że w ostatnich latach wniosków o azyl "od tych prześladowanych przez reżim było zero". Sprawdziliśmy.

Azyl w Polsce. "Zero wniosków" od obywateli Białorusi? Ministra Gajewska się myli

Azyl w Polsce. "Zero wniosków" od obywateli Białorusi? Ministra Gajewska się myli

Źródło:
Konkret24

W kolejnym szczycie fali zachorowań i tuż przed rozpoczęciem szczepień przeciw nowym wariantom COVID-19 wróciły fałszywe przekazy o pandemii. W rozpowszechnianych teoriach spiskowych "bohaterem" jest znowu Światowe Forum Ekonomiczne, a w szczepionkach tym razem rzekomo wykryto "nanoboty".

"Test publicznego posłuszeństwa" i "nanoboty" w szczepionkach. Wirus wrócił, teorie spiskowe też

"Test publicznego posłuszeństwa" i "nanoboty" w szczepionkach. Wirus wrócił, teorie spiskowe też

Źródło:
Konkret24

Posłanka PiS Joanna Lichocka poinformowała na Facebooku, że "właściciel polskiej marki Sokołów ogłosił zwolnienia 500 pracowników". Wpis wywołał falę krytyki - wielu komentujących uznało, że redukcje dotyczą Polaków i obwiniło za tę sytuację polski rząd. Tylko że posłanka PiS swoim enigmatycznym postem wprowadza opinię publiczną w błąd.

Lichocka: "właściciel polskiej marki ogłosił zwolnienia". Czego posłanka nie napisała?

Lichocka: "właściciel polskiej marki ogłosił zwolnienia". Czego posłanka nie napisała?

Źródło:
Konkret24

Od kilku dni politycy koalicji rządzącej spierają się publicznie o prawny status projektu ustawy o związkach partnerskich. Ministra z Lewicy Katarzyna Kotula twierdzi, że to projekt rządowy, a politycy PSL zaprzeczają. Ekspert: osoby chcące zawrzeć związek partnerski stają się "podmiotem politycznej gry".

Projekt ustawy o związkach partnerskich: rządowy czy nie? To "polityczna gra"

Projekt ustawy o związkach partnerskich: rządowy czy nie? To "polityczna gra"

Źródło:
Konkret24

Węgrzy obchodzą 68. rocznicę wybuchu powstania przeciwko reżimowi komunistycznemu. Jednak w sieci pojawił się doniesienia, że w tym roku na Węgrzech nie będzie państwowych obchodów upamiętniających to wydarzenie. "Oni juz kochaja Putina", "Skąd to info? Co to za brednie?" - pisali internauci w reakcji. Jak sprawdziliśmy, zaplanowano państwowe obchody tego święta.

Nie będzie państwowych obchodów powstania węgierskiego 1956 roku? To nieprawda

Nie będzie państwowych obchodów powstania węgierskiego 1956 roku? To nieprawda

Źródło:
Konkret24

Minister Marcin Mastalerek przekonywał w TVN24, że prezydent Andrzej Duda ogłaszał inwestycje takie jak elektrownie atomowe czy CPK "i dążył do tego, żeby były one zrobione". Przeanalizowaliśmy archiwum wypowiedzi głowy państwa na te tematy - wystąpień ogłaszających te inwestycje, o których mówił Mastalerek, nie znaleźliśmy.

Mastalerek: "prezydent ogłaszał" CPK i elektrownie atomowe. Niezupełnie

Mastalerek: "prezydent ogłaszał" CPK i elektrownie atomowe. Niezupełnie

Źródło:
Konkret24

Temat migracji stał się ostatnio politycznym tematem numer jeden. Zapowiedź premiera Donalda Tuska o zawieszeniu prawa do azylu, przyjęcie przez rząd strategii migracyjnej, zwrot w polityce unijnej w tej kwestii. Sprawdzamy, jakie teraz obowiązują w Polsce przepisy w kwestii azylu i ile w ostatnich latach było wniosków o objęcie tym rodzajem ochrony.

Prawo do azylu. Jakie teraz obowiązują przepisy, ile było wniosków w ostatnich latach

Prawo do azylu. Jakie teraz obowiązują przepisy, ile było wniosków w ostatnich latach

Źródło:
Konkret24

W lokalu w centrum Warszawy ma powstać nowy meczet - pisał Sebastian Kaleta z Prawa i Sprawiedliwości. "Muzułmanie dostaną MDM za grosze!" - straszył z kolei Witold Tumanowicz z Konfederacji. Nieruchomość w centrum miasta miał zostać bowiem wynajęta muzułmańskiej fundacji. Według polityków to element akcji przyjmowania w kraju migrantów. Okazuje się jednak, że sprawa wynajmu lokalu nie jest wcale rozstrzygnięta, a wpisy posłużyły do rozsiewania antyimigranckich i antymuzułmańskich przekazów.

"Ratusz wynajmie część słynnego MDM pod meczet". Jak prawicowi politycy rozkręcili antymuzułmańską akcję

"Ratusz wynajmie część słynnego MDM pod meczet". Jak prawicowi politycy rozkręcili antymuzułmańską akcję

Źródło:
Konkret24

Według popularnego przekazu z mediów społecznościowych miejsca na uczelniach medycznych zostały "pozajmowane przez obcokrajowców, którym studia opłaca polski podatnik". Wyjaśniamy, co to się zgadza.

Obcokrajowcy "zajmują miejsca na uczelniach medycznych", a płaci "polski podatnik"? Dwie nieprawdy

Obcokrajowcy "zajmują miejsca na uczelniach medycznych", a płaci "polski podatnik"? Dwie nieprawdy

Źródło:
Konkret24

Polski "najemnik" rzekomo zaatakował ukraińskich żołnierzy w trakcie dyskusji o Wołyniu i ludobójstwie tamże. Przestrzegamy przed rosyjskim przekazem propagandowym.

Polski najemnik zaatakował ukraińskich żołnierzy "w związku ze sporem" o Wołyń? To fejk

Polski najemnik zaatakował ukraińskich żołnierzy "w związku ze sporem" o Wołyń? To fejk

Źródło:
Konkret24

We wpisie zamieszczonym w mediach społecznościowych sędzia Kamil Zaradkiewicz, powołany do Sądu Najwyższego w wadliwej procedurze, sugeruje, że niedawna opinia Komisji Weneckiej wpłynęła na sposób podpisywania sędziów z udziałem neo-KRS na antenie TVN i TVN24. Tyle że sam manipuluje.

Jeden sędzia, dwa podpisy pod zdjęciami. "Manipulacja na najwyższym poziomie"

Jeden sędzia, dwa podpisy pod zdjęciami. "Manipulacja na najwyższym poziomie"

Źródło:
Konkret24

Politycy obecnej opozycji straszą, że powstające Centra Integracji Cudzoziemców posłużą do wdrożenia paktu migracyjnego i relokacji migrantów do Polski. Tyle że pomysł na 49 placówek powstał i był rozwijany za czasów rządów Prawa i Sprawiedliwości, wtedy też otwierano centra pilotażowe. Wyjaśniamy, skąd wziął się plan ich utworzenia, na jakim jest etapie i dlaczego wiele tez na temat centrów powielanych w mediach społecznościowych nie jest prawdziwych.

Centra Integracji Cudzoziemców to "realizacja paktu migracyjnego"? Nie, to kontynuacja pomysłu PiS

Centra Integracji Cudzoziemców to "realizacja paktu migracyjnego"? Nie, to kontynuacja pomysłu PiS

Źródło:
Konkret24

W mediach społecznościowych powróciły pytania związane ze wspólnymi patrolami polskiej i niemieckiej policji w Szczecinie. Internauci twierdzą, że takie kontrole nie powinny mieć miejsca. Tłumaczymy zasady współpracy polskich i niemieckich służb.

"Polski i niemiecki policjant w niemieckim radiowozie na terenie Polski. Dlaczego tak jest?" Wyjaśniamy

"Polski i niemiecki policjant w niemieckim radiowozie na terenie Polski. Dlaczego tak jest?" Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

W mediach społecznościowych krąży przekaz, że dopiero niedawno COVID-19 wpisano na listę chorób zakaźnych, a to z kolei rzekomo sprawia, że działania państwa w pandemii nie miały podstaw. Dowodem jest zrzut ekranu ze strony Głównego Inspektoratu Sanitarnego. Wyjaśniamy.

COVID-19 chorobą zakaźną "4,5 roku po ogłoszeniu stanu epidemii"? Nieprawda

COVID-19 chorobą zakaźną "4,5 roku po ogłoszeniu stanu epidemii"? Nieprawda

Źródło:
Konkret24

Donald Tusk zapowiedział, że częścią rządowej strategii migracyjnej będzie "czasowe, terytorialne zawieszenie prawa do azylu". Premier przywołał rozwiązania przyjęte w Finlandii. Wyjaśniamy, co dokładnie tam wprowadzono.

Tusk o "zawieszeniu wniosków azylowych" w Finlandii. Co jest w fińskiej ustawie

Tusk o "zawieszeniu wniosków azylowych" w Finlandii. Co jest w fińskiej ustawie

Źródło:
Konkret24

W mediach społecznościowych kilka tygodni po przejściu powodzi krąży zdjęcie rzekomo pokazujące zapłakaną kilkuletnią dziewczynkę ze szczeniakiem, rzekomą ofiarę kataklizmu. Zdjęciu najczęściej towarzyszy przekaz, że ofiary powodzi nie otrzymują pomocy. Ale zdjęcie nie jest autentyczne, wykorzystywano je też już wcześniej. Wyjaśniamy.

Zapłakana dziewczynka i powódź. Kiedy sztuczna inteligencja wywołuje łzy

Zapłakana dziewczynka i powódź. Kiedy sztuczna inteligencja wywołuje łzy

Źródło:
Konkret24

Nagranie, na którym jakoby migrant zepchnął dziecko z peronu, oburzyło internautów i stało się okazją do wyrażania nienawiści wobec obcych. Okazuje się jednak, że zdarzenie nie ma nic wspólnego z imigrantami. Wyjaśniamy, co na nim widać i gdzie zostało nagrane.

"Ubogacacz kulturowy" spycha dziecko na tory? Co pokazuje to nagranie

"Ubogacacz kulturowy" spycha dziecko na tory? Co pokazuje to nagranie

Źródło:
Konkret24

Polityk PiS zarzucił minister zdrowia, że za jej rządów likwidowane są kierunki lekarskie na uczelniach. Izabela Leszczyna odpowiedziała mu, że wprowadza w błąd, ponieważ jej resort wprowadził "zerowy limit" na przyjęcia na studia. Wyjaśniamy, co oznacza "zerowy limit" i jak ma się do likwidacji kierunku.

PiS: kierunki lekarskie są likwidowane, minister mówi o "zerowym limicie". O co chodzi?

PiS: kierunki lekarskie są likwidowane, minister mówi o "zerowym limicie". O co chodzi?

Źródło:
Konkret24

"Żart?", "fejk?", "serio?" - pytają internauci, dziwiąc się, że prezydent Andrzej Duda otrzymał w Mongolii tytuł doktora honoris causa. Tak, to prawda, ale to nie jest nowa informacja. A ekspert tłumaczy, że "zdarza się w praktyce dyplomatycznej". Lista - nie tylko polskich - prezydentów tak uhonorowanych jest długa.

Andrzej Duda doktorem honoris causa w Mongolii? Tak, takich przypadków jest więcej

Andrzej Duda doktorem honoris causa w Mongolii? Tak, takich przypadków jest więcej

Źródło:
Konkret24

Amerykański instruktor F-16 jakoby zginął podczas rosyjskiego ataku na ukraińską bazę lotniczą - wynika z popularnego przekazu. Dowodem ma być rzekomy post wdowy po żołnierzu. Ten przekaz to przykład rosyjskiej dezinformacji. Oto jak powstała.

Amerykański instruktor F-16 zginął w ukraińskiej bazie? To rosyjska dezinformacja

Amerykański instruktor F-16 zginął w ukraińskiej bazie? To rosyjska dezinformacja

Źródło:
Konkret24