Czy Julię Przyłębską opisano w Wikipedii jako "polską kucharkę" i "odkrycie towarzyskie Jarka"? Jak sprawdziliśmy, krążący w internecie screen opisu jest prawdziwy, ale z serwisu szybko usunięto tę złośliwą edycję. "Tego typu aktywność internautów nazywamy wandalizmami" - mówi doświadczony wikipedysta.
Rozsyłany w mediach społecznościowych zrzut ekranu wyglądający na wpis z Wikipedii wzbudza dyskusję internautów - pokazuje opis hasła "Julia Przyłębska" brzmiący: "polska kucharka, sędzia Trybunału Konstytucyjnego, odkrycie towarzyskie Jarka". To nawiązanie do rozmowy z prezesem Prawa i Sprawiedliwości Jarosławem Kaczyńskim w "Pytaniu na śniadanie" w TVP2 w maju 2019 roku. Wtedy prezes PiS tak opisał swoje relacje z Julią Przyłębską: "To jest takie moje odkrycie towarzyskie ostatnich lat, ale naprawdę przemiła osoba (...). Ona jest prezesem Trybunału Konstytucyjnego, ale to są całkiem prywatne znajomości, bardzo lubię u niej bywać, zresztą tam bardzo wiele osób bywa, bo ona jest bardzo towarzyska".
Internauci publikują na swoich profilach ten screen, zastanawiając się, czy jest autentyczny. Jedni twierdzą, że tak, inni przeciwnie. "A co to?" - pytała na Twitterze 15 sierpnia jedna z internautek, załączając screen z Wikipedii; jej wpis polubiło niemal pół tysiąca osób. "Wikipedia pojechała po bandzie. Jestem w szoku. Polska kucharka"; "Myślałem, że to fejk, ale nie!"; "Musiałem sprawdzić i to nie żart!!"; "Już nie ma"; "Sprawdziłam. Faktycznie tak jest" - komentują inni pod wpisem.
Post z tego samego dnia kolejnej internautki, która opublikowała zrzut ekranu z Wikipedii z tym hasłem, polubiło niemal 200 osób. "Hej słuchajcie, myślałam że to fejk" - napisała na Twitterze. "To fejk"; "Fejk ale cudowny"; "Fejk - albo ktoś szybko wyedytował to hasło"; "Nie fejk"; "Faktycznie"; "Nie fejk" - zastanawiali się użytkownicy Twittera.
Opis pojawił się w serwisie Wikidane
- To, co jest widoczne na udostępnianych przez internautów screenach, to etykieta wpisu "Julia Przyłębska" znajdującego się w siostrzanym do Wikipedii serwisie Wikidane - wyjaśnia w rozmowie z Konkret24 wikipedysta Wojciech Pędzich, były członek zarządu stowarzyszenia Wikimedia Polska, z którym analizowaliśmy wprowadzone w obu serwisach zmiany hasła "Julia Przyłębska". Może je wprowadzić każdy. Także każdy - zarówno w Wikipedii, jak i w Wikidane każdy może sprawdzić, w jaki sposób zmieniał się dany wpis, kto to zrobił, kiedy i dlaczego. Może nawet przeczytać dyskusję osób edytujących.
W historii edycji etykiety "Julia Przyłębska" jest potwierdzenie, że rzeczywiście pojawił się tam komentowany przez internautów opis: "polska kucharka, sędzia Trybunału Konstytucyjnego, odkrycie towarzyskie Jarka". Stało się to 15 sierpnia o godzinie 15.21. Te kilka słów dodał anonimowy internauta, który nawet nie zarejestrował konta użytkownika, więc stał się nim automatycznie jego adres IP.
Edycja tego wpisu była jego jedyną aktywnością w serwisie Wikidane. Została jednak dostrzeżona przez śledzących na bieżąco zmiany w serwisie internautów i po czterech i pół godzinie treść hasła przywrócono do poprzedniej wersji: "polska prawniczka, sędzia Trybunału Konstytucyjnego". Następnego dnia inny anonimowy użytkownik znów zmienił ten opis na poprzedni, ale po nieco ponad godzinie zmiana została usunięta.
Zmiana na krótko była też w Wikipedii
Przy okazji zauważyliśmy, że tego samego dnia również hasło "Julia Przyłębska" w Wikipedii było kilkakrotnie zmieniane. Również tam anonimowy użytkownik dopisał 15 sierpnia (o godzinie 17.18) określenie "polska kucharka". Aktywność tego użytkownika do tej pory ograniczyła się do zmiany tego hasła oraz dwóch innych wpisów - i to tego samego dnia. Do życiorysu posła Konfederacji Dobromira Sośnierza dopisał, że jest "kucem", a do hasła "prącie człowieka" wpisał wulgaryzmy. Został tego dnia zablokowany na Wikipedii - jako powód podano wulgaryzmy i wygłupy.
Określenie "polska kucharka" przy haśle "Julia Przyłębska" w Wikipedii zostało szybko dostrzeżone i już po ośmiu minutach zmienione przez śledzącego na bieżąco zmiany w serwisie internautę, który przywrócił wygląd wpisu sprzed jego zmiany.
Tego dnia również inni niedoświadczeni użytkownicy Wikipedii dopisywali, że Julia Przyłębska jest np. "natchnieniem i muzą, wybranką serca i bratnią duszą (Jarosława Kaczyńskiego - red.), jedzącą mu z ręki" czy że "lubi porozmawiać z Jarkiem Kaczyńskim o bigosie i Heideggerze". Zmiany te również szybko zauważyli inni internauci i je usuwali, przywracając poprzednie wersje hasła. A 15 sierpnia wieczorem hasło "Julia Przyłębska" zostało zabezpieczone (zresztą nie pierwszy raz) na dwa tygodnie w ten sposób, że teraz zmian w nim mogą dokonywać już tylko doświadczeni wikipedyści.
- Tego typu aktywność internautów nazywamy wandalizmami - stwierdza Wojciech Pędzich. Zaznacza, że od czujności wikipedystów zależy jakość Wikipedii. - W tym przypadku była ona na dobrym poziomie - ocenia.
Autor: Jan Kunert / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Grzegorz Michałowski/PAP