Rosyjski transporter obrzucony w Kijowie koktajlami Mołotowa - to zdjęcie z 2014 roku
W mediach społecznościowych krąży krótkie wideo, na którym widać jak transporter opancerzony jest obrzucany koktajlami Mołotowa. To jest nagranie z Kijowa - ale z 2014 roku.
Ukraina została zaatakowana przez Rosję nad ranem 24 lutego. Po kolejnej nocy, podczas której Rosjanie próbowali zająć Kijów, w mediach społecznościowych lotem błyskawicy rozeszło się wideo nagrane właśnie nocą, na którym widać zbudowaną w poprzek ulicy barykadę i transporter opancerzony próbujący ją pokonać. Zostaje obrzucony koktajlami Mołotowa przez tłum ludzi zza barykady i staje w płomieniach.
Nagranie krąży z przekazem, że tak właśnie wyglądała noc z 25 na 26 lutego w stolicy Ukrainy. Internauci są przekonani, że pojazd był rosyjski, a koktajlami rzucali Ukraińcy. "Konfrontacja na ulicach Kijowa" - to tłumaczenie jednego z popularnych wpisów po portugalsku, który został opublikowany na Twitterze 26 lutego. Ma ponad pół miliona wyświetleń. "Ludzie rzucali koktajlami Mołotowa w rosyjski czołg w nocy, na Ukrainie, w Kijowie" - to z kolei jeden z anglojęzycznych wpisów, który pojawił się tego samego dnia o podobnej porze.
To wideo z kijowskiego Majdanu z 2014 roku
Jak sprawdziliśmy, wideo jest fragmentem dłuższego materiału krążącego w sieci już od kilku lat. Znaleźliśmy go np. na YouTube z datą publikacji 19 lutego 2014 roku. W rzeczywistości przedstawia jedną ze scen, jak rozegrała się na kijowskim Majdanie Niezależności w 2014 roku podczas rewolucji godności.
Autor: Jan Kunert / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Twitter
Źródło zdjęcia głównego: YouTube
Podziel się
- Podziel się
- Tweetnij
- Wyślij znajomemu
Poseł Konfederacji Michał Wawer straszy "polskimi emeryturami dla Hindusów", czyli że ZUS będzie hojnie dopłacał do "skromnych indyjskich emerytur". Mechanizm tej manipulacji jest podobny, jak w fałszywej narracji o uprawnieniach emerytalnych dla Ukraińców. Chodzi o umowy o zabezpieczeniu społecznym, które Polska standardowo zawiera z wieloma krajami.
"Polskie emerytury dla Hindusów"? Co zakłada ta umowa
Wojna prezydenta Donalda Trumpa z Uniwersytetem Harvarda trwa. Według rozsyłanego w sieci przekazu w odwecie za zabranie uczelni funduszy jej władze odrzuciły aplikację najmłodszego syna Trumpa - Barrona. Jednak żadnych dowodów na tę teorię nie ma.
Harvard nie przyjął na studia syna Trumpa? Skąd taka plotka
Posłowie i senatorowie PiS mieli wpłacać na partię minimum tysiąc złotych miesięcznie, europosłowie PiS - minimum pięć tysięcy. Tak zarządził Jarosław Kaczyński, gdy PiS nie dostał części subwencji. Konkret24 pozyskał rejestr wszystkich wpłat dla tej partii za 2024 rok. Oto kto wpłacił najwięcej, a kto w ogóle.
Mieli "wspierać partię finansowo". Kto ile wpłacił? Mamy rejestry PiS
Czy Grzegorz Braun ma szansę na poparcie zapewniające mu wejście do drugiej tury wyborów prezydenckich? Taki scenariusz sugeruje sondaż, który miał zostać wykonany przez znany ośrodek badania opinii publicznej. Lecz ta sondażownia nigdy czegoś takiego nie opublikowała.
Braun notuje "olbrzymi wzrost poparcia"? To nie ten CBOS
Miliony wyświetleń notuje w sieci nagranie przedstawiające grupę osób idących nocą z walizkami przez miasto. Zostało opublikowane, by zwrócić uwagę na pewien problem mieszkańców - tymczasem internauci wykorzystują je do hejtu na cudzoziemców i migrantów. Przestrzegamy przed jego rozpowszechnianiem.
"Nocą, żeby ludzie nie widzieli"? Ten film miał inny cel
Do szpitala w Oleśnicy europoseł i poseł przybyli z "interwencją poselską" w celu "obywatelskiego zatrzymania" lekarki. Tak przynajmniej tłumaczyli się Grzegorz Braun i Roman Fritz. Jednak politycy powołali się na przepisy, które ich zachowania nie dotyczą. Wyjaśniamy, dlaczego przekroczyli uprawnienia.
Braun w szpitalu w Oleśnicy. Co jest interwencją poselską, a co nie
Według popularnego w sieci przekazu dopiero po zmianie prezydenta USA - czyli po powrocie na to stanowisko Donalda Trumpa - w Nowym Jorku mogła się odbyć procesja wielkanocna. Dowodem ma być opublikowane wideo. Tylko że nie ma ono nic wspólnego z Wielkanocą.
Procesja w Nowym Jorku możliwa dopiero za Trumpa? Co to za nagranie
Czy marszałek Sejmu Szymon Hołownia spowodował wypadek samochodowy i wjechał w ogrodzenie? Na podstawie pewnego nagrania twierdzi tak wielu internautów, według części z nich - polityk musiał być pod wpływem alkoholu. Ale Hołownia w żadnym takim zdarzeniu nie brał udziału. Jego sztab wyborczy zaprzecza, a my wyjaśniamy ten przekaz.
Hołownia wjechał autem w płot? Jest odpowiedź sztabu
Teksty z trzynastu polskich serwisów informacyjnych wykorzystano w kolejnej fazie operacji wpływu prowadzonej przez rosyjski ośrodek dezinformacji. W specjalnie tworzonych postach linkowano do artykułów, które zawierały treści przydatne Kremlowi. A potem w ruch szły boty.
Operacja Doppelganger. Cel: polskie wybory
Internauci zachwycają się postawą pilota, który rzekomo złamał procedury, by ratować ludzkie życie. Chodzi o o popularne nagranie z momentu lądowania samolotu, które krąży w sieci - także polskiej. Historia jest fascynująca, lecz nieprawdziwa.
"Przewożę serce dawcy". "Łamiesz zasady, zmień kurs!". Co to za film
Donald Trump nie wysłał własnego samolotu po 200 żołnierzy, którzy utknęli na Florydzie. A publikowane nagrania z wypadku księżnej Diany nie zawsze pokazują to zdarzenie. Wytworzenie zbiorowej fałszywej pamięci - zwanej efektem Mandeli - to jeden z celów ośrodków dezinformacji. Fake newsy wspomagają ten mechanizm.
Efekt Mandeli - co to jest? Możesz być ofiarą
W obwodzie Kurskim w Rosji miały zostać odkryte tysiące ciał zagranicznych najemników walczących dla Ukrainy, w tym Polaków - wykres z taką informacją krąży ostatnio w sieci. Wystarczy spojrzeć, które strony i profile rozpowszechniają ten przekaz, by stwierdzić: to kolejna odsłona prokremlowskiej propagandy.
Ciała "polskich najemników" w Rosji? Uwaga na ten wykres
Krytykując obecny rząd, opozycja opowiada o "narodowym programie rozbrajania" Polski, twierdząc, że nie są realizowane wcześniej zawarte kontrakty na uzbrojenie. Jarosław Kaczyński jako dowód wskazuje zakup wyrzutni Himars i Chunmoo. Nie ma racji.
Kaczyński o Himarsach i koreańskich wyrzutniach: "to zostało zatrzymane". Nie zostało
Straszenie Ukraińcami i nastawianie Polaków negatywnie do uchodźców zza wschodniej granicy - to cel rozpowszechnianego przez działaczy Konfederacji i Ruchu Narodowego przekazu. Jest on fałszywy, a powstał na podstawie tekstu jednego z ukraińskich serwisów.
Ukraińcy "masowo sięgną po polskie obywatelstwo"? Skąd ta teza
Wicemarszałek Sejmu Krzysztof Bosak, powołując się na dane niemieckiej policji, opowiada o "ludziach przywożonych z wewnątrz niemieckiego kraju" do Polski. Tylko że owe statystyki nie dotyczą takich przypadków. Polityk Konfederacji manipuluje.
Bosak o "wpychaniu migrantów" z Niemiec. Czego nie rozumie
Obchody 1000-lecia Królestwa Polskiego i 500-lecia hołdu pruskiego wywołały dyskusję na temat faktycznej daty koronacji pierwszego króla Polski i udziału w niej niemieckiego cesarza. Wyjaśniamy, skąd rozbieżność dat.
Koronowany przez niemieckiego cesarza? Jak to z Chrobrym było
Konfederacja opowiada, że na podstawie wydawanych pozwoleń na pracę dla cudzoziemców można stwierdzić, że Donald Tusk "sprowadza rocznie do Polski 100 tysięcy islamskich imigrantów". To jednak manipulacja: pozwolenie na pracę nie znaczy "sprowadzenia" do Polski.
Tusk "sprowadza 100 tysięcy islamskich imigrantów"? Manipulacja
Karol Nawrocki ogłosił, że jako prezydent zrobi wszystko, by "to Polacy mieli pierwszeństwo w korzystaniu z polskiej służby zdrowia". Szef jego sztabu wyborczego przekonuje, że kandydat PiS podał już wcześniej szczegóły swojego kontrowersyjnego pomysłu - to nieprawda.
Nawrocki zapowiada "pierwszeństwo" Polaków w kolejkach do lekarzy. A szczegóły?
Niemcy "podrzucili", "przerzucili" do Polski "dziewięć tysięcy nielegalnych migrantów" - powtarzają od dłuższego czasu politycy Konfederacji i PiS. Choć ta liczba pochodzi z niemieckich statystyk, taki przekaz jest manipulacją i grą na emocjach mającą wzbudzać niepokój w społeczeństwie. Bo wcale nie chodzi głównie o przybyszy z Afryki czy Azji. Wyjaśniamy.
"Tysiące migrantów podrzuconych z Niemiec". Co się kryje za tą liczbą
W kampanii prezydenckiej politycy PiS punktują kandydata PO Rafała Trzaskowskiego za to, że "nie jest szczery". Bo Warszawa przystąpiła do organizacji C40 Cities, a to - według nich - pociąga za sobą szereg limitów i zakazów, o których Trzaskowski w kampanii nie mówi. Jak jest naprawdę?
"Tego chce Trzaskowski". Opozycja straszy zakazem jedzenia mięsa i nabiału
Internauci kpią, że Magdalena Biejat "z geografii nie jest dobra", ponieważ jako państwo wymieniła Frankfurt. Nagranie, które ma tego dowodzić, zostało jednak przycięte, a wypowiedź kandydatki na prezydenta wyrwana z kontekstu.
Biejat wymieniła Frankfurt jako "państwo na F"? Nagranie jest ucięte
Jarosław Kaczyński spotyka się ostatnio z sympatykami PiS, zachęcając do głosowania na Karola Nawrockiego. Obiecuje, że będzie on najlepszym prezydentem na trudne czasy, bo obecny rząd już doprowadził do tego, "żeśmy się cofnęli" w rozwoju kraju. Na dowód przytacza statystyki - ale błędnie.