FAŁSZ

"Polska składa życzenia Banderze"? Te plakaty są inne, nie w Polsce

Źródło:
Konkret24
Wojna na Ukrainie (29.12.)
Wojna na Ukrainie (29.12.)Reuters
wideo 2/4
Wojna na Ukrainie (29.12.)Reuters

W polskich miastach rzekomo pojawiły się przy drogach billboardy z wizerunkiem Stepana Bandery i "życzeniami od Polaków". Internauci alarmują, że to ''skandal'' i ''poniżenie'' dla naszego kraju. W rzeczywistości takie billboardy zawisły w innym kraju, a rozpowszechniane w sieci zdjęcia to fotomontaż.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Nagranie, na którym widać rzekomo billboardy znajdujące się na terenie Polski, jest w ostatnich dniach popularne w polskich mediach społecznościowych. Na plakatach jest zdjęcie ukraińskiego nacjonalisty Stepana Bandery, przywódcy OUN-B (Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów). W Polsce jest on kojarzony ze zbrodnią wołyńską. Obok jego wizerunku widać napis "życzenia od Polski".

Wpis z takim nagraniem, który został opublikowany na portalu X 27 grudnia 2024 roku, wyświetlono ponad 17 tys. razy. Nagranie trwa niecałą minutę. Oglądamy ujęcia omawianych billboardów rzekomo w różnych miejscach w Polsce. W filmie wmontowane są też inne kadry: różne miejsca w Warszawie (most Siekierkowski, wejście do stacji Metra Wilanowska, Stadion Narodowy, starówka, plac Zamkowy), a także ujęcia ulic, plakatów i reklam na płocie (ten kadr najprawdopodobniej pochodzi z okolic Radomia), jarmarku bożonarodzeniowego, straganów. Przez cały czas na dole ekranu widnieje napis ''obraza pamięci Polski''.

''Na ulicach polskich miast pojawiły się billboardy i banery z wizerunkiem założyciela organizacji ukraińskich nacjonalistów, Stepana Bandery'' – informuje męski głos w filmie. Następnie słychać: ''Napis na plakatach głosi, że Polska składa życzenia Banderze, który pierwszego stycznia obchodzi 116. rocznicę urodzin. Jak się później okazało, było to zamówienie od ukraińskich przesiedleńców w Polsce. Taki czyn to świadoma prowokacja, mająca na celu wzniecanie wrogości i obrażanie narodu polskiego. Bandera - związany z tragicznymi kartami naszej historii - symbolizuje ból i straty dla wielu polskich rodzin. Wykorzystywanie jego wizerunku do takich życzeń to nie tylko demonstracja całkowitego braku moralności, ale także jawne lekceważenie naszej pamięci i godności. Takie działania są niedopuszczalne i wymagają natychmiastowego potępienia'' - komentuje narrator. Oryginał nagrania pochodzi z TikToka, gdzie film ten wygenerował ponad 111 tys. wyświetleń.

FAŁSZ
Pod wprowadzającym w błąd wpisem o rzekomych życzeniach od Polski pojawiło się sporo antyukraińskich komentarzyx.com

Co dokładnie jest napisane na widocznych wielkoformatowych reklamach? Obok wizerunku Bandery znajdują się takie słowa po ukraińsku: ''Polska składa życzenia Stepanowi Banderze z okazji 116. urodzin''. Pod spodem czytamy: ''Jesteś przywódcą, w którym płynie krew bohaterów. Związek Wojskowo-Ochotniczy 'Lwie serce'''.

''Co o tym myślicie??'' – zapytała autorka wpisu, która udostępniła to nagranie na X (pisownia wszystkich wpisów oryginalna). Następnie dodała: ''Ktoś na to pozwolił!!''.

Komentujący nie kryli oburzenia. ''Testują nas jak daleko mogą się posunąć w swojej bezczelności''; ''To w Polsce? Skandal!!!''; ''Należy ustalić kto zamówił, wykonał i pozwolił na wywieszenie takiego haniebnego baneru. Przecież to jest jawne poniżanie Polaków, bezczeszczenie pamięci Polaków pomordowanych przez Bandere i innych ludobójców ukraińskich albo prowokacja. Nie ma i nie może być na to naszej zgody''; ''Deportować. Wszystkich"; "A polski rząd nic z tym nie robi no patałachy i zdrajcy!!'' - pisali.

Jednak niektórzy komentujący wątpią w ten przekaz. ''Przecież to bzdura, weź to skasuj''; ''myślę, że to ściema''; ''Ludzie to wpis to prowokacja. Niby gdzie te banery? Kto je widział, naprawdę'' - odpowiadają. Sprawdziliśmy więc, gdzie te billboardy zawisły i z jaką treścią.

To nie Polska

Po wyszukaniu kadrów z banerami za pomocą odwróconego wyszukiwania obrazem okazuje się, że zostały one przerobione. Dotarliśmy do różnych zagranicznych wpisów w mediach społecznościowych ze zdjęciami prawdziwych billboardów - a te różnią się od tych z rozpowszechnianego nagrania. Zamiast słowa ''Polska'' w oryginale jest ''Donbas".

Na zagranicznych kontach publikowano zdjęcia billboardów z oryginalnym napisemx.com

Pod koniec grudnia 2024 roku ukraińskie media informowały o identycznych plakatach i billboardach, które pojawiły się na kontrolowanym przez ukraińskie siły obszarze obwodu donieckiego. Hasło na nich zaczyna się od słowa "Donbas", a nie "Polska". "Donbas składa życzenia Stepanowi Banderze z okazji 116. urodzin Jesteś przywódcą, w którym płynie krew bohaterów" - brzmi napis w języku ukraińskim. Reszta pozostała w polskiej przeróbce w niezmienionej formie i brzmi tak jak w oryginale: ''Związek Wojskowo-Ochotniczy 'Lwie serce'". To ukraińskie stowarzyszenie ze Lwowa, które jest odpowiedzialne za kampanię. Po lewej stronie podpisu jest logo lwowskiej organizacji pozarządowej Cel, która miała współpracować przy projekcie (za: 24 Kanal).

Plakaty z Banderą i życzeniami pojawiły się m.in. w Kramatorsku, Drużkiwce i Słowiańsku - nie tylko na przydrożnych billboardach, ale też na przystankach autobusowych i ścianach budynków mieszkalnych. 25 grudnia na Facebooku plakatami chwaliło się stowarzyszenie "Lwie serce". O akcji informowały m.in. portal ukraińskiej stacji informacyjnej 24 Kanal (27 grudnia) oraz serwisy Telegraf i Obozrevatel (oba 26 grudnia).

Pod koniec grudnia 2024 roku ukraińskie media informowały o kampanii billboardowej z okazji 116. urodzin Stepana Bandery na kontrolowanych przez Ukrainę terenach obwodu donieckiego.24tv.ua, news.obozrevatel.com, news.telegraf.com.ua

O tym, że billboardy i plakaty pojawiły się w Ukrainie, pisał także polski internauta. ''W Słowiańsku (Donbas) rozpoczęła się uliczna kampania świętowania rocznicy urodzin Stepana Bandery'' - poinformował i zamieścił kilka zdjęć, na których zobaczyć można billboardy z oryginalnym napisem. ''Można to traktować chyba jedynie jako splunięcie w twarz miejscowym, chyba już na odchodnym'' - skomentował.

Wpis polskiego internauty, który załączył zdjęcia oryginalnych billboardów i plakatówx.com

''Ale bzdura!!! Widać fotomontaż!!!'' - napisał pod cytowanym na początku tekstu postem ze zmanipulowanym nagraniem. Ma rację, gdyż rzekome plakaty z różnych miast Polski widoczne w tym filmie to najprawdopodobniej przerobione wersje ze zmienionym słowem. Tak przygotowane posłużyły do szerzenia wśród polskich internautów antyukraińskiego przekazu. Może wskazywać również fakt, że autorka cytowanego tu posta ma w opisie profilu w X obok polskiej flagi - flagę rosyjską. Także konto na TikToku, z którego pochodzi wideo, nie raz publikowało antyukraińskie treści.

Autorka/Autor:

Źródło: Konkret24

Źródło zdjęcia głównego: X.com

Pozostałe wiadomości

W gorącej dyskusji na temat migrantów "przerzucanych" przez niemiecką granicę politycy opozycji stawiają za wzór Danię i Luksemburg. Według nich te dwa kraje mają nie przyjmować żadnych migrantów z Niemiec. Sprawdziliśmy więc, jak to jest. Publikujemy najnowsze niemieckie statystyki.

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Źródło:
Konkret24

Opozycja krytykuje rząd za wprowadzenie zakazu lotów dronami nad zachodnią granicą. Według niej ten zakaz ułatwi "przerzucanie" migrantów z Niemiec. A ponadto politycy opozycji twierdzą, że nie ma podstawy prawnej tej decyzji. Wyjaśniamy.

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Źródło:
Konkret24

Posłowie Konfederacji grzmią, że prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski postanowił przeznaczyć 700 tysięcy złotych na postawienie na Placu Zbawiciela tęczy. Instalacja ma być symbolem społeczności LGBTQ+. Politycy - a za nimi internauci - zarzucają prezydentowi Warszawy marnowanie pieniędzy. Tylko że on nie ma z tym nic wspólnego.

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

Źródło:
Konkret24

"Grok zerwał się z łańcucha", "Grok zwariował" – przestrzegają użytkownicy platformy X należącej do Elona Muska. Rzeczywiście, chatbot oparty na sztucznej inteligencji obraża Tuska i Giertycha, a pozytywnie pisze o Braunie czy Hitlerze. O co chodzi z tym Grokiem? 

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Źródło:
TVN24+

"Germanizacja w pełni" - tak internauci i niektóre media komentują rzekomą zmianę nazwy mostu Grunwaldzkiego we Wrocławiu z polskiej na niemiecką. Konserwator zabytków i urząd miasta zaprzeczają, a my tłumaczymy, skąd wziął się ten fałszywy przekaz.

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

Źródło:
Konkret24

Wygląda jak lokalny serwis, ale nim nie jest. Zamiast informować, strona ta szerzy antymigrancki hejt. W rzekomej trosce o bezpieczeństwo mieszkańców karmi ich strachem. Promują ją politycy, a firmuje człowiek z komitetu poparcia Karola Nawrockiego. Portal Gazeta Zielonogórska to modelowe źródło dezinformacji niemedialnej. Na czym polega to zjawisko? 

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Źródło:
TVN24+

Prawica rozpowszechnia przekaz o tysiącach "nielegalnych imigrantów" z Afryki, czy Bliskiego Wschodu zawróconych z Niemiec do Polski. Dane - także te najnowsze - pokazują coś zupełnie innego.

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Źródło:
Konkret24

Przed zapowiadanymi wielkimi opadami oczy wielu Polaków zwrócone są na największe zbiorniki przeciwpowodziowe w kraju. Zarządzający nimi zapewniają, że wszystkie mają zabezpieczone rezerwy. Porównaliśmy stan ich wypełnienia teraz oraz tuż przed powodzią we wrześniu 2024 roku. Eksperci tłumaczą, czy i jakie wnioski można z tego wyciągnąć.

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji grzmią w mediach społecznościowych, że "ludzie Bodnara chcieli zapewnić sobie bezkarność". Jako dowód rozsyłają rzekomy zapis, który miał się znaleźć w ustawie przygotowywanej w Ministerstwie Sprawiedliwości. Resort już się do tego odniósł, a my wyjaśniamy, co dało początek tej narracji.

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie wykonane nocą niedaleko granicy z Niemcami przez umieszczoną w lesie fotopułapkę wywołało oburzenie w sieci. Polityczka Konfederacji uznała bowiem, że kamera pokazała niemiecki patrol po polskiej stronie granicy. Wyjaśniamy, kogo naprawdę widać na fotografii.

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Po głośnym pożarze budynku w podwarszawskich Ząbkach w mediach społecznościowych pojawiły się teorie, że jego przyczyną były panele fotowoltaiczne. Jako potwierdzenie tej tezy publikowano nawet zdjęcia satelitarne. Straż pożarna dementuje ten przekaz.

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Źródło:
Konkret24

"Wszyscy powinni bić na alarm", "dlaczego zbiorniki retencyjne są pełne", "nie spuszczają wody"... - takie komentarze pojawiły się w sieci po informacjach o zbliżających się ulewach. Internauci alarmują, że zbiorniki retencyjne są już zapełnione, a Wody Polskie na to nie reagują. Przedsiębiorstwo zarządzające zbiornikami odpowiada, że "tworzący alternatywne teorie" internauci nie mają racji.

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Źródło:
Konkret24

Internauci dyskutują, czy na nagraniu z płonącym samochodem, które krąży w sieci, rzeczywiście płonie auto elektryczne. Sprawdzamy, więc co o całym zajściu wiadomo.

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

Źródło:
Konkret24

Kolejne państwa strefy Schengen przywracają kontrole graniczne, dlatego coraz częściej można usłyszeć głosy o "końcu" czy nawet "zabiciu Schengen". Eksperci wymieniają jednak zaskakujące powody, dla których ich zdaniem strefa nie tylko przetrwa, ale będzie się rozszerzać.

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Źródło:
TVN24+

Internauci, ale też poseł Marek Jakubiak oburzają się na zdjęcie polskiego policjanta, który na ramieniu ma naszywkę z flagą unijną. Wyjaśniamy, co to za naszywka.

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji utrzymują, że polski rząd nie przedstawia prawdziwych danych o liczbie migrantów "przerzucanych" z Niemiec do Polski, podczas gdy według władz niemieckich są to "duże liczby, tysiące w skali jednego miesiąca". Publikujemy więc najnowsze statystyki otrzymane z niemieckiej policji - nie potwierdzają takich twierdzeń.

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Szef MSZ oferuje Karolowi Nawrockiemu "możliwość zbriefowania" go, jeśli chodzi o politykę zagraniczną rządu. W odpowiedzi przyszły rzecznik kancelarii prezydenta poucza, co należy do prerogatyw głowy państwa. Tak więc w nowej politycznej rzeczywistości wróci stary spór, a konstytucja się przecież nie zmieniła. Wyjaśniamy.

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

Źródło:
Konkret24

W kancelarii prezydenta Nawrockiego ma pozostać przynajmniej jeden minister z czasów obecnego prezydenta. A reszta? I co się stanie obecnymi doradcami Andrzeja Dudy? Wyjaśniamy.

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Źródło:
Konkret24

Poszukujący Tadeusza Dudy policjanci jakoby nawet nie potrafią nosić broni, a sam poszukiwany rzekomo zamieszcza w sieci nagranie obozowiska; na dodatek miał też sfilmować policyjny śmigłowiec, a nagranie zamieścił w sieci. Akcja w okolicach Limanowej stała się pretekstem do drwienia z policjantów biorących w niej udział lub zwiększania zasięgów i popularności w sieci. Pokazujemy przykłady krążących wokół niej fake newsów.

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

Źródło:
Konkret24

Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, stwierdziła, że dla jej partii istotna jest objęcie funkcji wicepremiera w planowanej rekonstrukcji rządu, bo "wicepremier może więcej niż minister". A co na to akty prawne?

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Źródło:
Konkret24

Komentując "patrole obywatelskie" na granicy polsko-niemieckiej, politycy opozycji mówią po raz kolejny o "tysiącach migrantów przerzucanych przez Niemców". Dane o rzeczywistych przekazaniach są jednak dużo niższe. Wyjaśniamy.

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki zamieścił wykres, który miał pokazywać, jak bardzo za rządów PiS rosły dochody budżetu państwa, gdy podczas rządów PO-PSL i obecnej koalicji wzrosty nie są tak znaczące. Ekonomiści tłumaczą, co były premier pomija.

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Źródło:
Konkret24

Po tragedii w Starej Wsi, podczas policyjnej obławy pojawiło się zdjęcie, które ma pokazywać ulicę przed domem, gdzie dokonano zbrodni. Jest rozpowszechniane z twierdzeniem, że podejrzany Tadeusz Duda uciekł stamtąd na motocyklu. Oba przekazy są nieprawdziwe.

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

W sieci pojawił się fragment kodu, który ma świadczyć o tym, że tak zwana aplikacja Mateckiego miała być podłączona do serwerów PKW. Nieznających się na programowaniu może wprowadzać w błąd. Tłumaczymy.

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

Źródło:
Konkret24

Nagranie z kilkudziesięcioma bocianimi gniazdami na słupie wysokiego napięcia przyciągnęło uwagę tysięcy internautów. Jedni twierdzą, że to Polska, inni wskazują na zagranicę. Sprawdziliśmy, co wiadomo o tym materiale.

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

Źródło:
Konkret24

Były wicepremier Jacek Sasin pytał w wywiadzie radiowym, gdzie są pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy i czy "ktoś odczuł jakąś poprawę z tego względu". Pokazujemy więc, na co do tej pory przeznaczono te środki: od pracowni AI, przez żłobki, po oczyszczalnie ścieków i modernizacje linii kolejowych.

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Źródło:
Konkret24

Mimo zawieszenia przyjmowania wniosków o azyl na granicy polsko-białoruskiej, polskie służby wciąż przyjmują ich ponad tysiąc miesięcznie. Internauci komentują, że "Donald Tusk okłamał Polaków", bo "granica jest nieszczelna". Wyjaśniamy, dlaczego te dane o tym nie świadczą.

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Źródło:
Konkret24