FAŁSZ

Talibowie w Kandaharze powiesili zdrajcę z helikoptera? Prawda o tym filmie jest inna


Ponad trzy miliony odsłon ma rozsyłane w internecie nagranie, na którym rzekomo widać, jak talibowie w Afganistanie powiesili człowieka z helikoptera. Film jest prawdziwy, ale nie przedstawia egzekucji.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Media społecznościowe na świecie obiegło kilkunastosekundowe wideo, na którym widać lecący nad jakimiś zabudowaniami helikopter z przyczepioną liną, a na jej końcu widoczna jest jakby postać człowieka. Według opisów internautów nagranie powstało w Afganistanie, gdzie talibowie po przejęciu władzy mieli powiesić kogoś z pokładu helikoptera.

Publikując ten film, internauci wyrażali oburzenie wobec okrucieństwa talibów. W wielu komentarzach oskarżano Stany Zjednoczone i prezydenta Joe Bidena, że to oni są winni temu, co oglądamy na filmie. Materiał ten pojawił się m.in. w amerykańskiej stacji Fox News, która poinformowała, że według "New York Post" jest to człowiek wiszący z black hawka. "Nie jesteśmy w stanie tego potwierdzić ale próbujemy ustalić, kto dokładnie tam wisi" - powiedział dziennikarz stacji, a następie stwierdził, że jak to ogląda, "to jest mu niedobrze".

W sieci pojawiło się bardzo dużo wpisów z tym wideo. Także w PolsceTwitter

Nagranie odtworzono ponad 3 mln razy. W mediach społecznościowych komentowali je m.in. amerykańscy republikanie. "Ten wstrząsający obraz podsumowuje afgańską katastrofę Joe Bidena. Talibowie wieszają człowieka z amerykańskiego Blackhawka. Tragiczne. Niewyobrażalne" - skomentował 30 sierpnia na Twitterze Ted Cruz, senator z Teksasu (post już skasowano). "W jakim pieprzonym świecie dobrym pomysłem było oddanie kraju w ręce tych ludzi" - ocenił także na Twitterze Dan Crenshaw, przedstawiciel Teksasu w Izbie Reprezentantów. Ich posty komentowało i cytowało tysiące internautów, którzy także nie kryli oburzenia.

Internauci pisali: "To przykre i oburzające jak teraz ludzie mogą sobie robić takie obrzydliwe rzeczy"; "Pokazują, co będą robić ze swoimi wrogami. USA przekazały terrorystom broń masowej zagłady"; "Wspaniale. Po prostu wspaniale. Może następnym razem wojsko przekaże im broń atomową i gotówkę?"; "Po raz kolejny rozpoczyna się koszmar dla tych pozostawionych samych sobie niewinnych ludzi" (pisownia wszystkich postów oryginalna). A Donald Trump jr. umieścił jako swoje zdjęcie w tle na Twitterze nazwisko prezydenta USA z obrazkiem czerwonego helikoptera z powieszoną na linie postacią.

Krótkie wideo dotarło także do Polski. I również wśród polskich internautów dominowały głosy oburzenia. "Talibowie w Kandaharze powiesili 'zdrajcę'. Użyli do tego liny i amerykańskiego Black Hawka, prezentu od Joe Bidena"; "Talibowie wieszają kolejną osobę z helikoptera w Kandaharze"; "Talibowie otwarcie kpią teraz ze Stanów Zjednoczonych, islamiści używali amerykańskich helikopterów do wieszania 'zdrajców' w Kandaharze w Afganistanie" - komentowali.

"Nad biurem gubernatora Kandaharu został zauważony helikopter z jedną powieszoną osobą"

Jak ustaliła redakcja amerykańskiego dziennika "USA Today", materiał po raz pierwszy pojawił się 30 sierpnia na Telegramie na koncie afgańskiego radia z Kandaharu Tabassum Radio - jego nazwę widać na filmie. Komentarz do filmu po pasztuńsku brzmiał: "Nad biurem gubernatora Kandaharu został zauważony helikopter z jedną powieszoną osobą. Urzędnicy nie skomentowali jeszcze sprawy".

Jednak według amerykańskiego portalu fact-checkinowego Snopes wideo po raz pierwszy zostało opublikowane 30 sierpnia na anglojęzycznym koncie twitterowym Islamskiego Emiratu Afganistanu (zostało już zawieszone) Talib Times wraz z wyrazami radości z wycofania się Amerykanów z Afganistanu. "To nasze siły powietrzne! W tym momencie helikoptery Islamskiego Emiratu Afganistanu latają nad Kandaharem i patrolują miasto" - napisano. Ani słowem nie wspomniano o egzekucji. Nie poinformował o niej również użytkownik Usama Mohammadi przedstawiający się na Twitterze jako dziennikarz pracujący dla Emiratu. Zamieścił zdjęcia tego samego helikoptera z komentarzem wychwalającym przejęcie władzy przez talibów.

Kto nagrał wideo i co naprawdę przedstawia

Indyjski portal fact-checkingowy Fact Crescendo dodzwonił się do Sadiqullah'a Afghan'a, szefa Tabassum Radio. Poinformował, że to on jest autorem nagrania. "Zrobiłem je wczoraj (30 sierpnia - red.) swoim telefonem przy siedzibie gubernatora Kandaharu. Widzieliśmy mężczyznę powieszonego z helikoptera i byliśmy mocno zdziwieni. Potem dowiedzieliśmy się, że był to talib, który próbował umieścić flagę talibów na dachu budynku. Ta cała narracja z mediów społecznościowych, że ktoś został powieszony przez talibów, to nieprawda" - przekazał.

To samo wyjaśnienie przekazało Tabassum Radio portalowi USA Today: "Jeden z talibskich ochroniarzy próbował z powietrza przywiązać flagę do 100-metrowej anteny, ale nie był w stanie tego zrobić" - napisano w przesłanym redakcji e-mailu.

31 sierpnia Bilal Sarwary, niezależny afgański dziennikarz, napisał na Twitterze, że afgańskiego pilota lecącego właśnie tym helikopterem zna od lat. "Mężczyzna próbował z powietrza umieścić flagę (na jednym z budynków - red.) ale ostatecznie misja się nie powiodła" - wyjaśnił.

Indyjski portal fact checkingowy Alt News przeanalizował inne materiały wideo w mediach społecznościowych pokazujących przelot tego helikoptera. Dotarł do filmów dłuższych i nagrywanych pod różnymi kątami. Widać na nich, że przyczepiony liną mężczyzna poruszał się, a nawet machał do ludzi oglądających jego lot, zaś lina nie była zawieszona wokół szyi, tylko miał uprząż.

Afgańska agencja informacyjna Asvaka, która również umieściła podobne wideo w sieci, potwierdziła redakcji Alt News, że widoczny na nagraniach mężczyzna chciał umieścił flagę na budynku gubernatora. "Mamy tam swój zespół. Potwierdził nam, że osoba była sterowana i zwisała z helikoptera aby zamocować flagę" - podała.

Autor: Jan Kunert / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Bashir Darwish/PAP/EPA

Pozostałe wiadomości

Kandydat Konfederacji na prezydenta twierdzi, że sytuacja polskiej opieki zdrowotnej jest dramatyczna. Jako dowód przywołuje zestawienie, według którego polski system ochrony zdrowia jest gorszy niż w Azerbejdżanie i Libanie. Sprawdzamy, na jaki ranking powołuje się polityk.

Mentzen: "ochronę zdrowia mamy za Azerbejdżanem, za Libanem". Co to za źródło

Mentzen: "ochronę zdrowia mamy za Azerbejdżanem, za Libanem". Co to za źródło

Źródło:
Konkret24

Prezydent Rosji "przedstawia warunki zawieszenia broni" - informują prorosyjskie konta w serwisie X, na Facebooku i Instagramie. Do przekazu, który w ostatnich dniach krąży w mediach społecznościowych, załączane jest nagranie z wystąpienia Władimira Putina. Wyjaśniamy, czego dotyczy.

"Putin przedstawia warunki zawieszenia broni". Kiedy?

"Putin przedstawia warunki zawieszenia broni". Kiedy?

Źródło:
Konkret24

Europoseł PiS Michał Dworczyk twierdzi, że polskie firmy zbrojeniowe dostały niewielką część środków unijnych na wsparcie przemysłu obronnego, bo to głównie Niemcy miały "głos decydujący". Wprowadza opinię publiczną w błąd, pomijając istotne fakty. Przyczyna leży po stronie polskich firm.

Dworczyk o faworyzowaniu przemysłu obronnego Niemiec w UE. A jak było?

Dworczyk o faworyzowaniu przemysłu obronnego Niemiec w UE. A jak było?

Źródło:
Konkret24

Epidemia odry w Teksasie i teorie amerykańskiego sekretarza zdrowia Roberta F. Kennedy'ego Jr. na temat szczepionek spowodowały, że w polskiej sieci wraca dyskusja, czy warto się szczepić. Przypominamy, dlaczego nie można dopuścić do przekroczenia "czerwonej linii" - i sprawdzamy, jak jest obecnie w Polsce.

Szczepienia na odrę. Ile brakuje do przekroczenia "czerwonej linii"?

Szczepienia na odrę. Ile brakuje do przekroczenia "czerwonej linii"?

Źródło:
Konkret24

Internauci publikują w sieci zdjęcie, które rzekomo ma pokazywać, jak amerykański lotniskowiec radzi sobie atakowany rakietami i dronami. Ta ilustracja nie jest prawdziwa.

"USA niszczy dziesiątki pocisków Huti"? Ta ilustracja pokazuje coś innego

"USA niszczy dziesiątki pocisków Huti"? Ta ilustracja pokazuje coś innego

Źródło:
Konkret24

Według rozpowszechnianego w sieci przekazu wiceprezydent USA J.D. Vance miał powiedzieć, że Stany Zjednoczone dla dobra Europy "muszą trwale zneutralizować Niemcy". To manipulacja.

J.D. Vance powiedział: "Ameryka musi zneutralizować Niemcy"?

J.D. Vance powiedział: "Ameryka musi zneutralizować Niemcy"?

Źródło:
Konkret24

"Zmarła po pięciu godzinach przesłuchania"; "zginęła z rąk naszych przeciwników", "zapłaciła najwyższą cenę" - tak w dwa dni po śmierci Barbary Skrzypek politycy PiS zbudowali narrację o tym, że jej zgon jest wynikiem przesłuchania w prokuraturze. Przedstawiamy kalendarium wydarzeń.

Śmierć Barbary Skrzypek. Jak zbudowano przekaz "pierwsza ofiara reżimu"

Śmierć Barbary Skrzypek. Jak zbudowano przekaz "pierwsza ofiara reżimu"

Źródło:
Konkret24

"Demokracja to ułuda", "u nas też musi do tego dojść" - tak internauci komentują nagranie z Grecji, gdzie obywatele starli się z policją. Według popularnego przekazu protesty wywołała polityka rządu wobec Ukrainy. Tymczasem powód protestów był inny.

Zamieszki w Grecji z powodu wsparcia dla Ukrainy? Co to za protesty

Zamieszki w Grecji z powodu wsparcia dla Ukrainy? Co to za protesty

Źródło:
Konkret24

Oddano Unii Europejskiej kontrolę nad Wojskiem Polskim, odebrano państwom decyzyjność w sprawach obrony - tak europosłowie PiS tłumaczą, dlaczego głosowali przeciw rezolucji Parlamentu Europejskiego dotyczącej między innymi Tarczy Wschód. Twierdzą też, że projekt nie jest realizowany. Ich tezy wprowadzają w błąd opinię publiczną.

Tarcza Wschód: co już zrobiono. Manipulacje PiS po głosowaniu w PE

Tarcza Wschód: co już zrobiono. Manipulacje PiS po głosowaniu w PE

Źródło:
Konkret24

"Propaganda", "inscenizacja", "reżim kijowski" - to komentarze internautów do filmu, który ma być dowodem na to, że Ukraina zatrudnia aktorów do tworzenia antyrosyjskich treści. Jednak prawda jest zupełnie inna, a metoda dezinformacji oskarżająca Ukrainę o tworzenie propagandówek - powszechna.

Aktorzy zamiast żołnierzy? Jak do prokremlowskiej tezy wykorzystano teledysk

Aktorzy zamiast żołnierzy? Jak do prokremlowskiej tezy wykorzystano teledysk

Źródło:
Konkret24

"Telewizja uczy dzieci nienawiści!", "spot propagandowy uczy najmłodszych donosicielstwa" - komentują internauci, oburzeni rzekomą reklamą, która miała się ukazać w ukraińskiej stacji dla dzieci. Przestrzegamy: to fałszywka. I kolejny przykład rosyjskiej dezinformacji uderzającej w Ukrainę.

"Zgłoś zdradę", donieś na rodzinę. Uwaga: rosyjska fałszywka

"Zgłoś zdradę", donieś na rodzinę. Uwaga: rosyjska fałszywka

Źródło:
Konkret24

Nienaturalnie wykręcone dłonie, znikające ręce i palce - tak wyglądają na zdjęciu kobiety, które rzekomo wspierają kampanię Karola Nawrockiego. Politycy PiS rozsyłają fotografię, a internauci zachwycają się akcją wyborczyń. Tylko że one nie istnieją.

"Polskie dziewczyny za Nawrockim". Wygenerowane komputerowo

"Polskie dziewczyny za Nawrockim". Wygenerowane komputerowo

Źródło:
Konkret24

Plotka o rzekomej konsultacji Wołodymyra Zełenskiego z politykami amerykańskiej Partii Demokratycznej obiegła internet. Prezydent Ukrainy jakoby był namawiany do twardej postawy wobec Donalda Trumpa. Wyjaśniamy, jaką drogę pokonała ta nieprawdziwa informacja, która dotarła do ludzi z najbliższego otoczenia prezydenta Stanów Zjednoczonych.

Plotka o spotkaniu Trump-Zełenski. Jak otoczenie prezydenta USA tworzy fikcję

Plotka o spotkaniu Trump-Zełenski. Jak otoczenie prezydenta USA tworzy fikcję

Źródło:
Konkret24

Jak to jest z produkcją amunicji w Polsce? Zdaniem polityków Konfederacji "nie mamy produkcji amunicji", według innych polityków - mamy, tylko zbyt małą. Sednem sporu jest posiadanie własnych surowców. Wyjaśniamy.

"Polska nie produkuje amunicji"? Jest pewien problem

"Polska nie produkuje amunicji"? Jest pewien problem

Źródło:
Konkret24

"Jak jesteś chory przewlekle, to się ciebie nie leczy, tylko trafiasz na listę do 'odstrzału'" - straszą internauci. W szpitalnych oddziałach ratunkowych rzekomo segregowani są pacjenci, którzy "kwalifikują się do wręczenia protokołu zapobiegania terapii daremniej". To przekaz towarzyszący popularnemu nagraniu, które krąży w mediach społecznościowych. To całkowita nieprawda i szerzenie dezinformacji. Wyjaśniamy.

"Segregacja pacjentów na SOR-ach"? Kłamstwa o terapii daremnej

"Segregacja pacjentów na SOR-ach"? Kłamstwa o terapii daremnej

Źródło:
Konkret24

Zdaniem wicemarszałka Sejmu Piotra Zgorzelskiego nastały czasy, gdy Rosja wróciła do realizacji doktryny Primakowa, a Stany Zjednoczone ożywiły doktrynę Monroego. Dwa wielkie mocarstwa i dwie metody prowadzenia polityki zagranicznej - o co chodzi? Eksperci oceniają, czy teza wicemarszałka jest trafna.

Trump kontra Putin. Doktryny dwóch mocarstw znowu żywe? "Widać echa"

Trump kontra Putin. Doktryny dwóch mocarstw znowu żywe? "Widać echa"

Źródło:
Konkret24

"Czas się zastanowić, komu naprawdę warto pomagać", "zamiast wdzięczności aroganckie komentarze" - reagują internauci na masowo rozpowszechniany film. W nim rzekomo "niewdzięczna Oksana" krytykuje bowiem paczkę pomocową otrzymaną z Polski. Uwaga: to rosyjska i antyukraińska dezinformacja. Film zmanipulowano, prawdziwa autorka mówiła coś odwrotnego.

Ukrainka "pogardza żywnością z Polski"? Nie wierzcie w ten film

Ukrainka "pogardza żywnością z Polski"? Nie wierzcie w ten film

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie ukraińskiego nagrobka ma być dowodem na to, że ojciec obecnego ministra sprawiedliwości Adama Bodnara rzekomo miał powiązania z ukraińską organizacją UPA. Wyjaśniamy.

"Grób ojca Adama Bodnara"? Minister wyjaśnia

"Grób ojca Adama Bodnara"? Minister wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Internauci zachwycają się postawą Jacka Nicholsona, oglądając filmik rzekomo pokazujący scenę, jak aktor ten solidaryzuje się z Ukrainą. Lecz nie jest to ani nowy film, ani znany aktor.

Jack Nicholson wspiera Ukrainę? Wyjaśniamy

Jack Nicholson wspiera Ukrainę? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Polityk Konfederacji przestrzega, że w Unii Europejskiej może zostać wprowadzony zakaz środków do walki z gryzoniami. Internauci reagują na to oburzeniem. Komisja Europejska uspokaja.

Unia Europejska "zakaże trutek na szczury"? Mamy odpowiedź

Unia Europejska "zakaże trutek na szczury"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Premier Donald Tusk zapowiedział plany na zwiększenie obronności, w tym szkolenia wojskowe i potencjalne wycofanie Polski z konwencji ottawskiej i dublińskiej. Wywołało to wiele komentarzy, szczególnie w kontekście konwencji dublińskiej. Wyjaśniamy, co to za umowy i czego dotyczą.

Konwencja ottawska i dublińska. Tusk wypowiedział? Niezupełnie

Konwencja ottawska i dublińska. Tusk wypowiedział? Niezupełnie

Źródło:
Konkret24

"Niemcy będą zwozić imigrantów autobusami", "już w tym tygodniu pierwszy transport nielegalnych migrantów" - alarmują internauci, twierdząc, że takie są ustalenia międzyrządowe. Przekaz ten jest szeroko rozpowszechniany w sieci, między innymi przez Konfederację. Nie jest prawdziwy. To manipulacja stworzona na bazie tekstu niemieckiego serwisu.

"Autobusy z imigrantami" przyjadą z Niemiec? "Kampanijne kłamstwo"

"Autobusy z imigrantami" przyjadą z Niemiec? "Kampanijne kłamstwo"

Źródło:
Konkret24

Wobec zapowiedzi administracji Donalda Trumpa, że warto postawić na reset relacji z Rosją, przypominane są kontakty obecnego prezydenta USA z ludźmi Kremla w przeszłości. W ten sposób nową odsłonę zyskał przekaz, jakoby w latach 80. Trump miał zostać zwerbowany przez radzieckie KGB. Wyjaśniamy, ile w tym prawdy.

Trump, agent "Krasnov" i KGB. Co to za historia

Trump, agent "Krasnov" i KGB. Co to za historia

Źródło:
Snopes

Kandydat PiS na prezydenta Karol Nawrocki wciąż mówi o "trzykrotnym spadku przyjęć" do wojska. Według szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w razie konfliktu Polska może stworzyć półmilionową armię. A jak jest naprawdę z liczebnością naszej armii i rekrutacją do niej? Prezentujemy dane Ministerstwa Obrony Narodowej.

Ilu mamy "żołnierzy pod bronią", a ilu rekrutujemy co roku. Najnowsze dane

Ilu mamy "żołnierzy pod bronią", a ilu rekrutujemy co roku. Najnowsze dane

Źródło:
Konkret24

Po kłótni w Białym Domu w sieci pojawiają się teorie dotyczące umów podpisywanych przez Ukrainę z innymi państwami za plecami Donalda Trumpa. Według jednej Ukraina zawarła wcześniej porozumienie z Wielką Brytanią także co do złóż surowców. Wyjaśniamy.

Zełenski "potajemnie podpisał umowę z Wielką Brytanią" i rozgrywał Trumpa? O co tu chodzi

Zełenski "potajemnie podpisał umowę z Wielką Brytanią" i rozgrywał Trumpa? O co tu chodzi

Źródło:
Konkret24

Kandydat PiS na prezydenta Karol Nawrocki mówił, że rezygnacja z dotacji do aut elektrycznych to sposób na niższe ceny prądu. "My wszyscy płacimy za kilkadziesiąt tysięcy samochodów elektrycznych" - twierdził. Pokazujemy, na ile dokładnie pojazdów wypłacono dotacje i jakie to były kwoty.

Nawrocki chce likwidacji dopłat do elektryków. Sprawdziliśmy, ile wyniosły i kto je otrzymał

Nawrocki chce likwidacji dopłat do elektryków. Sprawdziliśmy, ile wyniosły i kto je otrzymał

Źródło:
Konkret24

Joe Biden miał specjalnie doprowadzić do wzrostu cen jaj, miliony osób powyżej 100. roku życia miały pobierać emerytury, a przy budowie Kanału Panamskiego miało umrzeć tysiące Amerykanów - takie rewelacje wygłaszał prezydent Donald Trump w Kongresie USA. Mijał się też z prawdą, opowiadając o migrantach czy o pomocy dla Ukrainy.

Jak Trump przed Kongresem mijał się z prawdą

Jak Trump przed Kongresem mijał się z prawdą

Źródło:
Konkret24, CNN

Wołodymyr Zełenski odwołuje wybory w Ukrainie, zabił amerykańskiego dziennikarza i nie wie, gdzie są pieniądze, które otrzymał jako wsparcie ze Stanów Zjednoczonych - to tylko niektóre z fałszywych przekazów, które Elon Musk wykorzystywał do dyskredytacji prezydenta Ukrainy i jego otoczenia.

Elon Musk o Zełenskim i Ukrainie. Nieprawdy i manipulacje

Elon Musk o Zełenskim i Ukrainie. Nieprawdy i manipulacje

Źródło:
Konkret24