Zaszczepieni vs niezaszczepieni: dane o zgonach z COVID-19 dużo mówią


Prawie trzech na czterech zmarłych na COVID-19 Polaków w ostatnim miesiącu czwartej fali nie było zaszczepionych - wynika z analizy danych resortu zdrowia za okres 8 grudnia-10 stycznia. Chociaż zakażały się zarówno osoby zaszczepione, jak i niezaszczepione, to w tej drugiej grupie było więcej młodych.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Podczas gdy część polskich internautów - w tym lekarze - cytują w mediach społecznościowych najnowsze dane ze Szwajcarii pokazujące, że wśród zaszczepionych na COVID-19 jest tam dziewięciokrotnie mniejsza śmiertelność po zakażeniu koronawirusem niż wśród niezaszczepionych (a po trzeciej dawce poziom śmiertelności jeszcze spada) - inni internauci rozpowszechniają wybiórcze dane z Polski, pokazując, że u nas szczepienia na COVID-19 nie są skuteczne.

Ta walka przeciwników szczepień na udowadnianie poprzez statystki, że szczepionki nie chronią przed ciężkim COVID-19, trwa w sieci od tygodni. Kilkakrotnie wyjaśnialiśmy, że manipulacja polega na pokazywaniu danych z krótkiego okresu, wybranych grup, bez uwzględniania wieku i trendów. A przede wszystkim: bez analizy śmiertelności na COVID-19 wśród osób, które przyjęły szczepionkę i wśród tych, które jej nie przyjęły. Bo to właśnie - podkreślają eksperci - świadczy o jej skuteczności bądź nie.

Polska u progu piątej fali epidemii. "Około 1/3 pracujących Polaków może być wyłączonych z pracy"
Polska u progu piątej fali epidemii. "Około 1/3 pracujących Polaków może być wyłączonych z pracy"Fakty TVN

Jeden z popularnych postów na Twitterze w tym temacie, oparty na danych Ministerstwa Zdrowia, umieścił 15 stycznia autor konta Jerzy Wasiukiewicz (zebrał ponad 4,2 tys. polubień). A za nim cytował portal tygodnika "Najwyższy Czas!": "Stało się. Bariera przełamana. W Polsce więcej zakażonych wśród w pełni zaszczepionych niż wśród niezaszczepionych w tygodniu od 4 do 10 stycznia 2022 r.".

Pokazujące to dane są rzeczywiście w rządowej bazie Ministerstwa Zdrowia. Lecz są tam też dane o zgonach: otóż wśród 2220 osób zmarłych na COVID-19 w tamtym tygodniu aż 74,5 proc. (1654) było niezaszczepionych. Resort w wyjaśnieniach do danych bazy zastrzega: "Analiza krótkookresowa liczby zakażeń i/lub zgonów w wyniku COVID-19 w podziale na status zaszczepienia nie daje pełnego obrazu ze względu na wykształcanie się odpowiedzi układu odpornościowego, która, zgodnie z stanowiskiem Światowej Organizacji Zdrowia, trwa zwykle przez kilka tygodni".

Żeby pokazać, dlaczego z jednej podanej liczby nie należy wyciągać wniosków co do skuteczności szczepień, przeanalizowaliśmy dostępne statystyki z najcięższego miesiąca czwartej fali. Z nich wyłania się zgoła inny obraz, niż kreują sceptycy szczepień.

Wirusolog prof. Krystyna Bieńkowska-Szewczyk o kolejnej fali zakażeń: zacznie się gdzieś pod koniec stycznia
Wirusolog prof. Krystyna Bieńkowska-Szewczyk o kolejnej fali zakażeń: zacznie się gdzieś pod koniec styczniatvn24

Zgony i zakażenia w miesiącu: zaszczepieni się zakażali, ale umierali znacznie rzadziej

Baza resortu zawiera wszystkie zgony z COVID-19: osób w pełni zaszczepionych oraz niezaszczepionych. Jako w pełni zaszczepioną traktuje się osobę po upływie 14 dni od przyjęcia dwóch dawek szczepionki dwudawkowej (Pfizer, Moderna, Astra Zeneca) lub szczepionki jednodawkowej (Johnson & Johnson). Jak wynika z tej bazy, ministerstwo liczy zaszczepionych wszystkimi dawkami od 27 stycznia.

Nasza ostatnia analiza danych rządowych obejmowała okres od początku 2021 roku do 7 grudnia włącznie. Przypomnijmy: od 27 stycznia do 7 grudnia na COVID-19 lub jego powiązanie z chorobami współistniejącymi zmarły w Polsce 50 743 osoby. W pełni zaszczepieni stanowili 7,5 proc. tej grupy (3809) - czyli 92,5 proc. zmarłych z COVID-19 to niezaszczepieni (46 934 osoby). 75 proc. - czyli aż trzy czwarte - wszystkich zmarłych do tego czasu (38,1 tys.) było obciążonych chorobami współistniejącymi lub obniżeniem odporności. W samej grupie zmarłych zaszczepionych odsetek był podobny: 76,7 proc.

Wątpiący w skuteczność i sensowność szczepień zazwyczaj argumentują, że takie dane obejmują okres, gdy zaszczepionych Polaków było mało i że należy brać pod uwagę te miesiące, gdy poziom zaszczepienia populacji był znaczny. Wzięliśmy więc teraz pod uwagę okres od 8 grudnia 2021 roku do 10 stycznia 2022 roku (najnowsze dostępne dane) - ostatni miesiąc czwartej fali; potem w niektórych regionach widać już początek piątej. Wtedy zaszczepionych już było 56 proc. Polaków. Początek analizowanego okresu przypadł na sam szczyt czwartej fali, potem do końca roku raportowano już mniej nowych zakażeń - ale za to duże liczby zgonów z COVID-19, nawet 700 dziennie. Pod tym względem był to tragiczny miesiąc.

Łącznie od 8 grudnia do 10 stycznia w Polsce zanotowano 499,8 tys. zakażeń koronawirusem. Dane Ministerstwa Zdrowia pokazują, że w tej grupie:

55 proc. stanowili niezaszczepieni - 274,9 tys. osób

45 proc. stanowili zaszczepieni - 224,9 tys. osób.

Różnica między oboma grupami nie jest duża. Jednak - jak podkreślają lekarze - szczepionki chronią przed zakażaniem, ale nie w stu procentach. Szczególnie, że już po opracowaniu szczepionek na COVID-19 pojawił się nowy, zaraźliwy wariant delta, a potem omikron. Zaś odporność po szczepieniu z czasem przecież spada, stąd zalecenie przyjmowania trzeciej dawki. Dlatego lekarze zaznaczają, że szczepionka szczególnie chroni przed ciężkim przechorowaniem COVID-19 oraz zgonem z powodu zakażenia.

I to widać w dysproporcji liczb zgonów. Rządowa baza pokazuje, że od 8 grudnia do 10 stycznia na COVID-19 lub jego powiązanie z chorobami współistniejącymi zmarło w Polsce 13 459 osób. W tej grupie:

74 proc. stanowili niezaszczepieni - 9945 osób

26 proc. stanowili zaszczepieni - 3414 osób.

Kolejne tygodnie: w każdym co najmniej 72 proc. zgonów to niezaszczepieni

Przeanalizowaliśmy również dane z tego okresu, wyszczególniając pełne tygodnie (cztery): od 13 grudnia 2021 do 9 stycznia 2022 roku. W trzech pierwszych zakażeń było więcej wśród osób niezaszczepionych niż zaszczepionych. Tylko w ostatnim tygodniu - zbliżonym do tego podanego w "Najwyższym czasie!" (3-9 stycznia) - więcej zachorowań dotyczyło osób zaszczepionych (52 proc.).

Zakażenia COVID-19 według tygodnitvn24/dane.gov.pl

A spójrzmy teraz na dane o zgonach w kolejnych tygodniach. W każdym udział zgonów osób zaszczepionych wśród wszystkich zgonów był dużo niższy niż osób niezaszczepionych: wynosił od 25 do 28 proc. Czyli około trzy czwarte zmarłych na COVID-19 w tych tygodniach to osoby, które nie przyjęły szczepionki. Ta różnica liczbowo jest duża: osób niezaszczepionych umierało w każdym tygodniu 150-200 proc. więcej.

Nawet więc jeśli w ostatnim analizowanym tygodniu zachorowało na COVID-19 więcej zaszczepionych Polaków, to dane pokazują, że takie osoby są lepiej chronione przed zgonem.

Zgony z COVID-19 według tygodnitvn24/dane.gov.pl

Zachorowania a wiek

Ważna jest też analiza podziału zakażonych i zmarłych na COVID-19 według wieku. Czwarta fala pandemii dotknęła bowiem młodszych Polaków niż wcześniejsze. W analizowanym okresie najwięcej chorych wśród zaszczepionych miało od 30 do 49 lat. Widoczna jest mniejsza liczba zakażeń wśród osób zaszczepionych powyżej 70. roku życia - ta grupa wiekowa jest najlepiej zaszczepiona w Polsce (ponad 86 proc. populacji). Udział poszczególnych grup wiekowych wśród osób zakażonych zaszczepionych wygląda następująco:

do 19 lat - 4 proc.

20-29 lat - 14 proc.

30 - 39 lat - 21 proc.

40-49 lat - 20 proc.

50-59 lat - 13 proc.

60-69 lat - 15 proc.

70-79 lat - 8 proc.

80-89 lat - 4 proc.

90 i więcej lat - 1 proc.

Zachorowania na COVID-19 wśród zaszczepionychtvn24/dane.gov.pl

Natomiast wśród osób niezaszczepionych widać obniżenie się średniego wieku: dzieci i młodzież do 19. roku życia stanowili jedną czwartą wszystkich zakażeń w analizowanym okresie. Chorych w tej grupie jest o ponad 660 proc. więcej niż chorych zaszczepionych w wieku do 19 lat. Na wykresie widać, jak z wiekiem spada liczba chorych niezaszczepionych. Udział grup wiekowych wśród zakażonych niezaszczepionych wygląda następująco:

do 19 lat - 25 proc.

20-29 lat - 13 proc.

30 - 39 lat - 19 proc.

40-49 lat - 14 proc.

50-59 lat - 9 proc.

60-69 lat - 9 proc.

70-79 lat - 5 proc.

80-89 lat - 4 proc.

90 i więcej lat - 1 proc.

Zachorowania na COVID-19 wśród niezaszczepionychtvn24/dane.gov.pl

Zgony na COVID-19 a wiek

W obu grupach - osób zaszczepionych i niezaszczepionych - najwięcej zmarłych na COVID-19 miało 70-89 lat. Zaledwie 6 proc. wśród zmarłych zaszczepionych miało poniżej 60 lat. Średnia wieku zaszczepionych zmarłych na COVID-19 w analizowanym okresie wynosi 76 lat.

Zgony na COVID-19 wśród zaszczepionychtvn24/dane.gov.pl

Natomiast średnia wieku osób niezaszczepionych zmarłych na COVID-19 w analizowanym okresie wynosi 75 lat. We wszystkich grupach wiekowych takich zmarłych było znacząco więcej niż w odpowiednich grupach osób zaszczepionych. W szczególnie narażonych grupach wiekowych 70-79 lat i 80-89 lat było to odpowiednio 120 i 180 proc. więcej. Poniżej 60 lat miało 12 proc. zmarłych niezaszczepionych - czyli dwukrotnie więcej niż wśród zaszczepionych.

Zgony na COVID-19 wśród niezaszczepionychtvn24/dane.gov.pl

Autor: Michał Istel / Źródło: Konkret24, zdjęcie: Leszek Szymański/PAP

Pozostałe wiadomości

Donald Trump nie wysłał własnego samolotu po 200 żołnierzy, którzy utknęli na Florydzie. A publikowane nagrania z wypadku księżnej Diany nie zawsze pokazują to zdarzenie. Wytworzenie zbiorowej fałszywej pamięci - zwanej efektem Mandeli - to jeden z celów ośrodków dezinformacji. Fake newsy wspomagają ten mechanizm.

Efekt Mandeli - co to jest? Możesz być ofiarą

Efekt Mandeli - co to jest? Możesz być ofiarą

Źródło:
Konkret24

W obwodzie Kurskim w Rosji miały zostać odkryte tysiące ciał zagranicznych najemników walczących dla Ukrainy, w tym Polaków - wykres z taką informacją krąży ostatnio w sieci. Wystarczy spojrzeć, które strony i profile rozpowszechniają ten przekaz, by stwierdzić: to kolejna odsłona prokremlowskiej propagandy.

Ciała "polskich najemników" w Rosji? Uwaga na ten wykres

Ciała "polskich najemników" w Rosji? Uwaga na ten wykres

Źródło:
Konkret24

Politycy Prawa i Sprawiedliwości po raz kolejny forsują przekaz wymierzony w cudzoziemców przebywających w Polsce. Teraz wykorzystują do niego zdjęcie z Nadarzyna, publikując je z fałszywym komentarzem.

"Nadarzyn 2025"? Nie. To "wielkopostne chrześcijaństwo" posła Warchoła

"Nadarzyn 2025"? Nie. To "wielkopostne chrześcijaństwo" posła Warchoła

Źródło:
Konkret24

Komentując słowa Donalda Tuska o repolonizacji, poseł PiS Michał Wójcik stwierdził, że jej przykładem była fuzja Orlenu i Lotosu z czasów rządów Zjednoczonej Prawicy. Eksperci są jednak innego zdania.

Poseł Wójcik: fuzja Orlenu i Lotosu to repolonizacja. Wręcz przeciwnie

Poseł Wójcik: fuzja Orlenu i Lotosu to repolonizacja. Wręcz przeciwnie

Źródło:
Konkret24

Krytykując obecny rząd, opozycja opowiada o "narodowym programie rozbrajania" Polski, twierdząc, że nie są realizowane wcześniej zawarte kontrakty na uzbrojenie. Jarosław Kaczyński jako dowód wskazuje zakup wyrzutni Himars i Chunmoo. Nie ma racji.

Kaczyński o Himarsach i koreańskich wyrzutniach: "to zostało zatrzymane". Nie zostało

Kaczyński o Himarsach i koreańskich wyrzutniach: "to zostało zatrzymane". Nie zostało

Źródło:
Konkret24

Straszenie Ukraińcami i nastawianie Polaków negatywnie do uchodźców zza wschodniej granicy - to cel rozpowszechnianego przez działaczy Konfederacji i Ruchu Narodowego przekazu. Jest on fałszywy, a powstał na podstawie tekstu jednego z ukraińskich serwisów.

Ukraińcy "masowo sięgną po polskie obywatelstwo"? Skąd ta teza

Ukraińcy "masowo sięgną po polskie obywatelstwo"? Skąd ta teza

Źródło:
Konkret24

Wicemarszałek Sejmu Krzysztof Bosak, powołując się na dane niemieckiej policji, opowiada o "ludziach przywożonych z wewnątrz niemieckiego kraju" do Polski. Tylko że owe statystyki nie dotyczą takich przypadków. Polityk Konfederacji manipuluje.

Bosak o "wpychaniu migrantów" z Niemiec. Czego nie rozumie

Bosak o "wpychaniu migrantów" z Niemiec. Czego nie rozumie

Źródło:
Konkret24

Obchody 1000-lecia Królestwa Polskiego i 500-lecia hołdu pruskiego wywołały dyskusję na temat faktycznej daty koronacji pierwszego króla Polski i udziału w niej niemieckiego cesarza. Wyjaśniamy, skąd rozbieżność dat.

Koronowany przez niemieckiego cesarza? Jak to z Chrobrym było

Koronowany przez niemieckiego cesarza? Jak to z Chrobrym było

Źródło:
Konkret24

Konfederacja opowiada, że na podstawie wydawanych pozwoleń na pracę dla cudzoziemców można stwierdzić, że Donald Tusk "sprowadza rocznie do Polski 100 tysięcy islamskich imigrantów". To jednak manipulacja: pozwolenie na pracę nie znaczy "sprowadzenia" do Polski.

Tusk "sprowadza 100 tysięcy islamskich imigrantów"? Manipulacja

Tusk "sprowadza 100 tysięcy islamskich imigrantów"? Manipulacja

Źródło:
Konkret24

Karol Nawrocki ogłosił, że jako prezydent zrobi wszystko, by "to Polacy mieli pierwszeństwo w korzystaniu z polskiej służby zdrowia". Szef jego sztabu wyborczego przekonuje, że kandydat PiS podał już wcześniej szczegóły swojego kontrowersyjnego pomysłu - to nieprawda.

Nawrocki zapowiada "pierwszeństwo" Polaków w kolejkach do lekarzy. A szczegóły?

Nawrocki zapowiada "pierwszeństwo" Polaków w kolejkach do lekarzy. A szczegóły?

Źródło:
Konkret24

Niemcy "podrzucili", "przerzucili" do Polski "dziewięć tysięcy nielegalnych migrantów" - powtarzają od dłuższego czasu politycy Konfederacji i PiS. Choć ta liczba pochodzi z niemieckich statystyk, taki przekaz jest manipulacją i grą na emocjach mającą wzbudzać niepokój w społeczeństwie. Bo wcale nie chodzi głównie o przybyszy z Afryki czy Azji. Wyjaśniamy.

"Tysiące migrantów podrzuconych z Niemiec". Co się kryje za tą liczbą

"Tysiące migrantów podrzuconych z Niemiec". Co się kryje za tą liczbą

Źródło:
Konkret24

W kampanii prezydenckiej politycy PiS punktują kandydata PO Rafała Trzaskowskiego za to, że "nie jest szczery". Bo Warszawa przystąpiła do organizacji C40 Cities, a to - według nich - pociąga za sobą szereg limitów i zakazów, o których Trzaskowski w kampanii nie mówi. Jak jest naprawdę?

"Tego chce Trzaskowski". Opozycja straszy zakazem jedzenia mięsa i nabiału

"Tego chce Trzaskowski". Opozycja straszy zakazem jedzenia mięsa i nabiału

Źródło:
Konkret24

Internauci kpią, że Magdalena Biejat "z geografii nie jest dobra", ponieważ jako państwo wymieniła Frankfurt. Nagranie, które ma tego dowodzić, zostało jednak przycięte, a wypowiedź kandydatki na prezydenta wyrwana z kontekstu.

Biejat wymieniła Frankfurt jako "państwo na F"? Nagranie jest ucięte

Biejat wymieniła Frankfurt jako "państwo na F"? Nagranie jest ucięte

Źródło:
Konkret24

Jarosław Kaczyński spotyka się ostatnio z sympatykami PiS, zachęcając do głosowania na Karola Nawrockiego. Obiecuje, że będzie on najlepszym prezydentem na trudne czasy, bo obecny rząd już doprowadził do tego, "żeśmy się cofnęli" w rozwoju kraju. Na dowód przytacza statystyki - ale błędnie.

Kaczyński o rozwoju kraju: "żeśmy się cofnęli". Nieprawda

Kaczyński o rozwoju kraju: "żeśmy się cofnęli". Nieprawda

Źródło:
Konkret24

Czy ogórki mogą się stać tematem publicznej debaty w kampanii prezydenckiej? Owszem, jeśli dzięki temu można zarzucić konkurentowi hipokryzję. Po tym, jak Rafał Trzaskowski zachwalał na wiecu ogórki pewnego polskiego producenta, oponenci przekonują, że te ogórki "wyprodukowano w Niemczech". Firma, która stała się ofiarą politycznego sporu, wyjaśnia.

PiS: Trzaskowski promuje "niemieckie" ogórki. Mamy wyjaśnienie

PiS: Trzaskowski promuje "niemieckie" ogórki. Mamy wyjaśnienie

Źródło:
Konkret24

Miało być spełnienie obietnicy, wyszło rozwiązanie, którego skutki budzą wątpliwości. Choć niektórzy politycy koalicji przekonują, że zmiana składki zdrowotnej dla przedsiębiorców to realizacja jednego ze 100 konkretów czy punktu umowy koalicyjnej. Rzeczywistość wyraźnie rozmija się z deklaracjami.

Zmiana składki zdrowotnej: realizacja obietnic? Niezupełnie

Zmiana składki zdrowotnej: realizacja obietnic? Niezupełnie

Źródło:
Konkret24

"Warszawa, Ursynów" - z takim opisem krąży w polskiej sieci nagranie pokazujące tłum muzułmanów modlących się obok jakiegoś osiedla. To jednak inne miasto.

Muzułmanie na Ursynowie? To nie Warszawa

Muzułmanie na Ursynowie? To nie Warszawa

Źródło:
Konkret24

Nagłaśniany przez polityków prawicy przekaz, że rząd planuje otworzyć w Czerwonym Borze ośrodek dla "nielegalnych imigrantów", zamiast tworzyć tam planowaną jednostkę wojskową, jest nie tylko nieprawdziwy - to niebezpieczna gra na emocjach. To, do czego prowadzi, pokazały wydarzenia z niedzieli.

Czerwony Bór: ośrodek dla migrantów zamiast jednostki wojskowej? Manipulacja PiS

Czerwony Bór: ośrodek dla migrantów zamiast jednostki wojskowej? Manipulacja PiS

Źródło:
Konkret24

Po awanturze w Sejmie na 51 posłów PiS nałożono kary. Teraz Tomasz Sakiewicz i jego telewizja twierdzą, że w związku z tym poseł Edwarda Siarka trafił do szpitala. Parlamentarzysta jednak zaprzecza, a my wyjaśniamy, o co chodzi w tym fake newsie.

Poseł Siarka, udar i kara finansowa. Nic tu się nie zgadza

Poseł Siarka, udar i kara finansowa. Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

Kandydat Konfederacji na prezydenta porusza na wyborczych wiecach wiele różnych tematów, wygłaszając tezy, które nieraz są manipulacjami. Należą do nich na przykład twierdzenia o wyjeżdżaniu lekarzy z Polski czy o narzuconej przez Unię Europejską konieczności rejestracji wszystkich kur.

Mentzen o rejestrowaniu kur i wyjazdach lekarzy. Dwie nieprawdy

Mentzen o rejestrowaniu kur i wyjazdach lekarzy. Dwie nieprawdy

Źródło:
Konkret24

"Tak nas robią w ciula", "za to powinna być deportacja" - oburzają się internauci, komentując nagranie Ukrainki, która rzekomo pobiera 800 plus dzięki siedmiu ukraińskim paszportom. Wideo rozpowszechniane jest z antyukraińskim przekazem. Dotarliśmy do autorki nagrania. Miał być żart, wyszło inaczej. Oto jej historia.

Ukrainka i 800 plus "na siedem paszportów"? Znaleźliśmy autorkę filmu

Ukrainka i 800 plus "na siedem paszportów"? Znaleźliśmy autorkę filmu

Źródło:
Konkret24

Burmistrzowie kilku dużych angielskich miast to już muzułmanie, w kraju działa trzy tysiące meczetów, a każda szkoła ma obowiązek nauczać o islamie - to przekaz nagrania rozpowszechnianego w mediach społecznościowych. Ma ponad dwa miliony wyświetleń. Lecz przytaczane "dowody" na "muzułmańską" Wielką Brytanię to albo manipulacje, albo nieprawdy. A przekaz nagłaśniają prokremlowskie konta.

Burmistrzowie muzułmanie i lekcje o islamie. W Wielkiej Brytanii?

Burmistrzowie muzułmanie i lekcje o islamie. W Wielkiej Brytanii?

Źródło:
Konkret24

"Warszawa staje się coraz mniej bezpiecznym miastem" - przekonują politycy PiS w kolejnych nagraniach i publicznych wystąpieniach. Sprawdziliśmy więc policyjne statystyki.

PiS: "lawinowy wzrost przestępstw" w Warszawie. A co pokazują dane?

PiS: "lawinowy wzrost przestępstw" w Warszawie. A co pokazują dane?

Źródło:
Konkret24

Sprawa Ryszarda Cyby, skazanego za zabicie działacza PiS, to przykład, jak można robić politykę, budując wśród wyborców poczucie zagrożenia. Niekoniecznie w zgodzie z prawdą i faktami. A także czym skutkuje brak oficjalnych informacji i stosownych reakcji na fakty.

Ryszard Cyba. "Więzienie opuścił morderca". Kalendarium

Ryszard Cyba. "Więzienie opuścił morderca". Kalendarium

Źródło:
Konkret24

Anna Bryłka z Konfederacji twierdzi, że "cały czas zwiększa się liczba wydawanych zezwoleń na pracę" cudzoziemcom. Według polityków koalicji rządzącej jest odwrotnie. Kto ma rację? Sprawdziliśmy statystyki.

Zezwoleń na pracę dla cudzoziemców więcej czy mniej? Mamy dane

Zezwoleń na pracę dla cudzoziemców więcej czy mniej? Mamy dane

Źródło:
Konkret24