PSL wydaje na media, Lewica na spotkania, Konfederacja na imprezę na strzelnicy. Na co idą pieniądze partii

Od kilku miesięcy dziennikarze różnych mediów ujawniają informacje o kontrowersyjnych wpłatach na konto Prawa i Sprawiedliwości. W listopadzie 2022 roku dziennikarze Grzegorz Łakomski z tvn24.pl i Dariusz Kubik z "Czarno na białym" ustalili, że znaczną część wpłat na kampanię europosłów PiS sfinansowały osoby sprawujące kierownicze stanowiska w zależnych od rządu spółkach i zależnych od PiS instytucjach państwowych.

Nowelizacja ustawy o partiach politycznych zobowiązała je bowiem do publikowania od 1 lipca 2022 roku na własnych stronach internetowych w Biuletynie Informacji Publicznej rejestrów wpłat na rzecz partii. Ta ustawa wprowadziła też inny obowiązek: od 1 lipca 2022 roku wszystkie zarejestrowane w Polsce partie polityczne muszą informować o zawieranych umowach na wykonanie rozmaitych usług. W rejestrze muszą się znaleźć informacje o dacie zawarcia umowy, okresie jej obowiązywania, stronach umowy, jej przedmiocie, wartości i trybie zawarcia. Ale w partyjnych rejestrach są tylko informacje o umowach podpisanych po zmianie przepisów, w dodatku nie ma obowiązku informowania o ich treści.

Jak opisaliśmy w Konkret24, Prawo i Sprawiedliwość zawarło od 1 lipca 2022 roku do 2 marca tego roku umowy na ponad 888 tys. zł - w tym aż 600 tys. zł przeznaczono na badania opinii publicznej. Platforma Obywatelska podpisała w tym czasie umowy na 713 tys. zł, z czego ponad 303 tys. zł także przeznaczono na sondaże i ekspertyzy.

CZYTAJ: Komu, ile i za co płacą PiS i PO? Analizujemy rejestr umów

W przypadku trzech innych partii parlamentarnych, które otrzymują roczne subwencje na działalność - PSL, Lewicy i Konfederacji - wyłaniająca się z zarejestrowanych umów struktura wydatków jest nieco inna.

Według stanu na 8 marca w rejestrze umów zawartych przez Polskie Stronnictwo Ludowe od 1 lipca 2022 roku widnieje 241 pozycji. Ta partia podpisała najwięcej umów ze wszystkich przez nas analizowanych (PiS, PO, PSL, Nowa Lewica, Konfederacja). Część z nich zawarto na miesiąc, trzy lub sześć miesięcy i są odnawiane na kolejne. Łączna wartość wszystkich 241 umów to 1 743 798 zł.

Najwięcej przeznaczono łącznie na umowy dotyczące szeroko pojętej promocji i obsługi medialnej - aż 653 297 zł. Największe wartości umów to: - 77 490 zł na obsługę medialną na Facebooku i Instagramie partii PSL, którą od 5 września do 31 grudnia 2022 roku realizowała firma JMG Consulting Małgorzaty Grochowskiej; - 54 585 zł – za tyle ta sama firma zrealizowała transmisję internetową z dorocznych Zaduszek Witosowych; - 48 954 zł kosztowała realizacja filmu także przygotowanego przez JMG Consulting.

Organizacja dorocznych dożynek kosztowała PSL według zawartych umów 303 047 zł. Umowy na organizację partyjnych spotkań (wynajem sal, obsługa cateringowa) opiewały na 203 953 zł.

Największym kontrahentem PSL jest JMG Consulting Małgorzata Grochowska (jednoosobowa działalność gospodarcza), z którą w analizowanym okresie PSL podpisał dziewięć umów na łączną kwotę 590 483 zł. W ubiegłym roku JMG Consulting wygrała przetarg o wartości 824 tys. zł na kampanię promocyjną flagi Mazowsza zleconą przez Agencję Rozwoju Mazowsza (100 proc. udziałów ma w niej samorząd województwa mazowieckiego).

Cztery umowy na łączną kwotę 159 351 zł dotyczące opracowania oraz druku materiałów informacyjnych i edukacyjnych partia PSL zawarła ze spółką Green Light Media, w której 100 proc. udziałów ma Fundacja Rozwoju założona w 2002 roku przez działaczy PSL.

W rejestrze Nowej Lewicy są w analizowanym okresie 134 umowy. Ich łączna wartość to 642 279 zł - przy czym umowy na najwyższe kwoty dotyczą organizacji kongresu programowego 11 grudnia 2022 roku w Łodzi. Ich łączna wartość wynosi 203 907 zł.

Z analizy zawieranych przez Nową Lewicę umów wynika, że jest to partia, która lubi się spotykać. Umowy związane z wynajmem sal, organizacją spotkań, cateringiem i transportem opiewają w sumie ma 151 428 zł.

Inne umowy Nowej Lewicy o najwyższych kwotach to: - 73 000 zł - taką umowę partia podpisała 17 listopada 2022 roku na organizację i obsługę trasy "Bezpieczna rodzina", która ma być zrealizowana 31 maja tego roku; - 56 790 zł - to miesięczna łączna wartość 14 umów podpisanych na "wykonywanie pracy na podstawie umowy o pracę" - wynikałoby z tego, że Nowa Lewica na zatrudnianie nowych pracowników przeznaczyła najwięcej w analizowanym okresie spośród pięciu przez nas analizowanych; - 48 036 zł - tyle Nowa Lewica zainwestowała w sprzęt do transmisji internetowych.

Największym beneficjentem jest firma eventowa Fresh Sound Technology - ma dwie umowy na łączną kwotę 255 931 zł (przygotowanie kongresu programowego i organizacja trasy "Bezpieczna rodzina").

Koło posłów Konfederacji tworzą w Sejmie politycy trzech podmiotów: Konfederacji Wolność i Niepodległość (przewodniczący Sławomir Mentzen), Ruchu Narodowego (lider Krzysztof Bosak), Konfederacji Korony Polskiej (prezes Grzegorz Braun). Gdyby zsumować wartość umów zawartych w analizowanym okresie przez te ugrupowania (jest ich 57), wyjdzie 106 638 zł.

39 umów, widnieje w rejestrze Konfederacji Wolność i Niepodległość - opiewają na 94 152 zł. Najwięcej z tego przeznaczono dla ZKS Warszawa - to właściciel strzelnicy na warszawskich Bielanach: 23 739 zł z przeznaczeniem na "organizację imprezy publicznej" 8 sierpnia 2022 roku. Partia zawarła pięć umów na zakup sprzętu komputerowego o wartości 15 313 zł oraz sześć umów na 14 665 zł na druk materiałów informacyjnych.

Druk materiałów informacyjnych to największa pozycja wśród umów zawartych przez Ruch Narodowy – jest ich osiem na 5889 zł łącznie. Wszystkich zawartych umów jest 13 na łączną kwotę 9211 zł.

Tylko pięć umów z analizowanego okresu wykazuje w rejestrze Konfederacja Korony Polskiej – w sumie na 3275 zł. Najwyższa wartość dotyczy wynajmu samochodu: 1722 zł miesięcznie.

PSL, Nowa Lewica oraz Konfederacja Wolność i Niepodległość są partiami otrzymującymi z budżetu państwa subwencje na działalność statutową. Jak informuje PKW, w 2021 roku PSL z otrzymanej rocznej subwencji wydało na cele na cele statutowe (niezwiązane bezpośrednio z wyborami lub referendum) 7 645 998,26 zł, w tym: − 3 927 339,63 zł na wynagrodzenia oraz ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia − 138 090,46 zł zł na zużycie materiałów i energii − 3 575 415,17 zł na usługi obce, w tym korzystanie ze środków masowego przekazu, prowizje bankowe − 5 153,00 zł na podatki i opłaty − 440 720,12 zł na spłatę zaciągniętych kredytów bankowych wraz z odsetkami.

Na cele statutowe z subwencji Nowa Lewica wydała 9 748 560,88 zł, w tym: - 4 900 298,87 zł na wynagrodzenia oraz ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia − 1 090 132,38 zł na zużycie materiałów i energii − 3 614 523,65 zł na usługi obce, w tym korzystanie ze środków masowego przekazu − 96 053,48 zł na podatki i opłaty − 47 552,50 zł na pozostałe cele.

Ta partia na cele statutowe (niezwiązane bezpośrednio z wyborami lub referendum) wydała w 2021 roku 3 720 913,85 zł; w tym: − 2 172 696,23 zł na wynagrodzenia oraz ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia − 160 073,44 zł na zużycie materiałów i energii − 1 216 403,32 zł na usługi obce, w tym korzystanie ze środków masowego przekazu − 10 390,00 zł na podatki i opłaty − 161 350,86 zł na pozostałe cele.

Subwencje na działalność otrzymują również Partia Zieloni i Inicjatywa Polska - dlatego że w wyborach parlamentarnych w 2019 roku startowały razem z PO i Nowoczesną w ramach Koalicji Obywatelskiej. Koalicjanci podpisali umowę, na mocy której PO otrzymuje 98 proc. subwencji, Zieloni - 1,5 proc., Inicjatywa Polska - 0,5 proc.

Partia Zieloni ma do dyspozycji rocznie 303 066,27 zł, z czego w 2021 roku na cele statutowe wydała 300 789,37 zł. Od lipca 2022 roku do 8 marca tego roku partia zawarła cztery umowy na łączną kwotę 24 017 zł (umowa o pracę, umowa o dzieło, wykonanie usługi i najem powierzchni).

Inicjatywa Polska otrzymuje z budżetu 101 022,09 zł. W 2021 roku wydała na cele statutowe 18 717,96 zł. W rejestrze jest tylko jedna umowa, zawarta 9 stycznia 2023 roku ze Stowarzyszeniem Komitet Obrony Demokracji na "licencję systemu informatycznego". Jej wartość to 1000 zł, nie zaznaczono, czy jest to kwota miesięczna.

Nowoczesna nie otrzymuje subwencji z budżetu. W 2021 roku na konto Nowoczesnej trafiło 112 805 zł wpłat od osób fizycznych. W rejestrze umów Nowoczesnej jest tylko jedna umowa: dotyczy wynajmu na cztery lata lokalu od Warszawy za 196,80 zł miesięcznie.

Prawa do subwencji z budżetu nie mają obecni koalicjanci PiS, czyli Solidarna Polska i Republikanie. W wyborach w 2019 roku politycy tych partii startowali z list Prawa i Sprawiedliwości, nie było więc zawartej formalnej koalicji. W 2021 roku Solidarna Polska pozyskała od osób fizycznych 397 227 zł. W rejestrze umów SP figuruje tylko umowa na prowadzenie księgi rachunkowej przez biuro księgowe Stanisławy Kusyk, ale nie podano wartości tej umowy. Z kolei Republikanie (w 2021 roku Partia Republikańska - przychody 50 210 zł) mają w rejestrze trzy umowy, wszystkie związane z jednym wydarzeniem: 2 grudnia 2022 roku w Warszawie odbyła się konwencja Republikanów, na której przemawiał prezes PiS Jarosław Kaczyński. Republikanie w tym celu wynajęli firmę ochroniarską Grom Group (ochrania także Jarosława Kaczyńskiego) - umowa była na 12 400 zł netto; umowa na obsługę techniczną konwencji z firmą LDS opiewała na 32 500 zł; wynajem sali razem z cateringiem w warszawskim hotelu należącym do państwowego Polskiego Holdingu Nieruchomości kosztowały 25 000 zł netto.