FAŁSZ

Ziobro: w Skandynawii notuje się gigantyczny wzrost przestępczości. Dane nie potwierdzają

Źródło:
Konkret24
Zmiany w Kodeksie karnym. Nowelizacja leży na biurku prezydenta (materiał "Faktów po południu)
Zmiany w Kodeksie karnym. Nowelizacja leży na biurku prezydenta (materiał "Faktów po południu)TVN24
wideo 2/4
Zmiany w Kodeksie karnym. Nowelizacja leży na biurku prezydenta (materiał "Faktów po południu)TVN24

Minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro powiedział, że w Skandynawii, gdzie "mamy łagodną politykę karną", notuje się "gigantyczny wzrost przestępczości". Takiego wzrostu nie widać jednak w danych o liczbie przestępstw w Szwecji, Norwegii i Danii.

Minister sprawiedliwości i prokurator generalny Zbigniew Ziobro na antenie radia RMF FM 3 grudnia był pytany o nowelizację Kodeksu karnego, którą dzień wcześniej podpisał prezydent Andrzej Duda. Skonfrontowany z opiniami niektórych karnistów, którzy uważali, że zaostrzenie kar jest zbyt surowe, Ziobro mówił:

Też mam przyjemność współpracować z karnistami, wielu z nich ma zupełnie odmienny pogląd. W Stanach Zjednoczonych mamy twardą politykę karną, w Skandynawii łagodną. Dzisiaj w Skandynawii notuje się gigantyczny wzrost przestępczości. Krótko mówiąc, kara surowa działa.

Te słowa Ziobry został potem opublikowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości na Twitterze. Wielu komentujących zwracało jednak uwagę, że dane o przestępczości w krajach skandynawskich nie potwierdzają słów ministra. "Nie powinien Minister mówić o danych z powietrza"; "O czym ty człowieczku bredzisz? Widziałeś dane statystyczne dot. przestępczości w innych krajach? Zrozumiałeś je?"; "Dawno większej bzdury nie czytałam"; "Można statystyki?" - pisali internauci.

Pokazujemy więc, jak wyglądają dane o przestępczości w trzech krajach skandynawskich: Szwecji, Norwegii i Danii

Szwecja

Szwedzkie dane o liczbie zgłaszanych przestępstw publikuje Szwedzka Rada Narodowa ds. Zapobiegania Przestępczości. W jej statystykach nie widać "gwałtownego wzrostu przestępczości". Po 2015 roku liczba przestępstw przekroczyła 1,5 mln rocznie, ale przez następne 5 lat utrzymywała się na podobnym poziomie, osiągając w 2020 roku 1,567 mln i spadając w 2021 roku ponownie poniżej granicy 1,5 mln. W pierwszym półroczu 2022 roku zgłoszonych przestępstw było natomiast 6 proc. mniej niż w analogicznym okresie roku 2021.

O tym, że przestępczość w Szwecji w ostatnich latach nie wzrasta, mówił też 2 grudnia w rozmowie z Onetem prof. Jerzy Sarnecki, kryminolog z Uniwersytetu Sztokholmskiego.

Przestępczość jest trudna do mierzenia, bo ci, którzy popełniają przestępstwa, nie są zbyt chętni, żeby nam o tym opowiadać. Ogólnie przestępczość w Szwecji jest mniej więcej na takim samym poziomie co przez ostatnie 30 lat. 

"Bardzo mocno spadają kradzieże, wzrastają cyberprzestępstwa i przestępstwa związane z narkotykami, ale niedużo. Rośnie też liczba zarejestrowanych przestępstw spowodowanych nowym prawodawstwem, np. gwałty. Ale te liczby zmieniają się nie dlatego, że wzrastają 'faktyczne gwałty', ale dlatego, że prawo wiele razy definicję gwałtu poszerzało" - wyjaśniał prof. Sarnecki. "Jeśli spojrzy się na poziom zabójstw, to tak, wzrósł od 2012 r., ale dalej jest na niższym poziomie niż np. pod koniec lat 80. Wzrasta liczba zabójstw z bronią palną - to stosunkowo nowy fenomen dla szwedzkiego społeczeństwa. Szwedzka dyskusja na temat przestępczości sprowadza się do gangsterskich zabójstw, które rzeczywiście są problemem. W tym roku do końca grudnia będzie ich ok. 60, w latach poprzednich było ich ok. 14-45" - dodawał.

Norwegia

Norweskie dane o liczbie zgłaszanych przestępstw publikuje Generalna Dyrekcja Policji (odpowiednik polskiej Komendy Głównej Policji). W jej statystykach widać, że wbrew słowom ministra Ziobry od 2012 roku przestępstw z roku na rok jest coraz mniej. Spadek między rokiem 2012 a 2021 wyniósł 30 procent.

Profesor Jakub M. Godzimirski, mieszkający w Oslo antropolog z Norweskiego Instytutu Polityki Zagranicznej (NUPI), w rozmowie z Konkret24 mówi, że "generalnie w Norwegii nie odczuwa się jakiegoś strachu przed rosnącą przestępczością". - Nie jest to temat jakiejś głębszej debaty. Poza tym Norwegia to kraj relatywnie bezpieczny - dodaje Godzimirski. - Przede wszystkim nie wiązałbym jakichkolwiek zmian w poziomie przestępczości i bezpieczeństwa z łagodnym norweskim prawem karnym. To wynika raczej z mentalności mieszkańców Norwegii i tutejszego systemu społecznego - podkreśla.

Wyjaśnia też, skąd mogły się wziąć spadki liczby odnotowywanych przestępstw w dwóch ostatnich latach. - Trzeba wziąć pod uwagę, że okresowo w latach 2020 i 2021 granice były zamknięte przez pandemię. To uniemożliwiło działanie m.in. zorganizowanych grup złodziei samochodów z Polski czy Litwy, o których od czasu do czasu mówi się w mediach. Na ogół, jeśli już dyskutuje się o przestępczości w Norwegii, to raczej mówi się o sąsiedniej Szwecji i rosnącej liczbie zabójstw - mówi.

Dania

Dane o liczbie zgłaszanych przestępstw w Danii można znaleźć na stronach Duńskiego Urzędu Statystycznego. Wynika z nich, że od czterech lat liczba przestępstw z roku na rok maleje. W latach 2012-2017 utrzymywała się na zbliżonym poziomie (500-530 tys.), a między rokiem 2017 i 2021 nastąpił spadek o 20 procent.

Zabójstwa w krajach skandynawskich

Zarówno prof. Sarnecki, jak i prof. Godzimirski mówili o rosnącym poziomie zabójstw w Szwecji. Mieszkający w Sztokholmie kryminolog dodawał, że ten poziom wciąż jest niższy niż w latach 80., a za wzrost w dużej mierze odpowiadają zabójstwa gangsterskie. Rosnącą liczbę zabójstw w Szwecji widać w danych policyjnych publikowanych przez Eurostat. W pozostałych dwóch krajach skandynawskich żadnego wzrostu zabójstw jednak nie odnotowano.

Podsumowując, minister sprawiedliwości niezgodnie z prawdą twierdzi, że w "Skandynawii notuje się gigantyczny wzrost przestępczości". W żadnym z trzech krajów skandynawskich nie potwierdzają tego oficjalne dane.

Autorka/Autor:Michał Istel

Źródło: Konkret24

Pozostałe wiadomości

Wybory do Sejmu i Senatu w 2023 roku były najdroższe ze wszystkich wyborów powszechnych od 2005 roku i dwa razy droższe niż wybory cztery lata wcześniej. Referendum, które wtedy równocześnie przeprowadzono, było kilka razy droższe, niż zapowiadali politycy Zjednoczonej Prawicy.

Najdroższe wybory od lat. W tym 11 milionów złotych na referendum

Najdroższe wybory od lat. W tym 11 milionów złotych na referendum

Źródło:
Konkret24

Zdaniem Przemysława Czarnka winą opozycji z czasów rządów Zjednoczonej Prawicy jest, że środki unijne w ramach Krajowego Planu Odbudowy zostały odblokowane tak późno. I dlatego - jego zdaniem - 60 procent z nich zostało już utracone. Obie tezy posła PiS są fałszywe.

Czarnek: "60 procent z KPO już straciliście". Nieprawda

Czarnek: "60 procent z KPO już straciliście". Nieprawda

Źródło:
Konkret24

Dokument pokazujący, że w procesie rekrutacji premiowane są kobiety i - tak samo - osoby z niepełnosprawnością w stopniu znacznym, wywołał dyskusję internautów na temat dyskryminacji. Część jednak nie wierzyła, że pismo jest autentyczne. Jak sprawdziliśmy, chodzi o projekt sprzed kilku lat. Wyjaśniamy, gdzie i kogo rekrutowano.

Pięć punktów więcej dla kobiet i osób z niepełnosprawnościami. Kogo rekrutowano?

Pięć punktów więcej dla kobiet i osób z niepełnosprawnościami. Kogo rekrutowano?

Źródło:
Konkret24

Bus z rzekomo ukraińskimi numerami rejestracyjnymi, deepfake z ukraińskim politykiem, rzekome portrety zamachowców - po zamachu na centrum handlowe pod Moskwą w sieci szybko publikowano fake newsy i zmanipulowane materiały. Wiele z nich rozsyłały konta regularnie kolportujące rosyjską dezinformację.

Atak terrorystyczny w Moskwie: jak działa prorosyjska dezinformacja

Atak terrorystyczny w Moskwie: jak działa prorosyjska dezinformacja

Źródło:
Konkret24

Do 27 marca siedmiu osobom zamieszanym w aferę wokół Funduszu Sprawiedliwości prokuratura postawiła zarzuty, a wobec trzech będzie wnioskowała o areszt tymczasowy. W sprawę są zamieszani ważni politycy, którzy do niedawna nadzorowali fundusz, a który rozdawał wielomilionowe dotacje.

Pięć rzeczy, które trzeba wiedzieć o Funduszu Sprawiedliwości

Pięć rzeczy, które trzeba wiedzieć o Funduszu Sprawiedliwości

Źródło:
Konkret24

Siedem osób usłyszało zarzuty, a wobec trzech będzie wniosek o areszt - to dotychczasowy efekt działań służb w aferze Funduszu Sprawiedliwości. Prokuratura nie wyklucza wniosków o uchylenie immunitetów posłom. Przybliżamy sylwetki najważniejszych osób związanych z aferą i wyjaśniamy, za co były odpowiedzialne w Funduszu Sprawiedliwości lub jak z niego korzystały.

Afera Funduszu Sprawiedliwości. Najważniejsze osoby - kto jest kim?

Afera Funduszu Sprawiedliwości. Najważniejsze osoby - kto jest kim?

Źródło:
Konkret24

Posłanka Polski 2050 Szymona Hołowni Aleksandra Leo wątpi w to, że ustawa liberalizująca prawo kobiet do legalnej aborcji zostanie szybko uchwalona. Bo - jej zdaniem - od 1993 roku żaden z projektów nie przeszedł w Sejmie do drugiego czytania, czyli szybko był odrzucany. Nie ona jedna tak sądzi. Sprawdziliśmy: nie jest to prawdą.

Wszystkie projekty ustaw o aborcji były "wyrzucane do kosza w pierwszym czytaniu"? Sprawdzamy

Wszystkie projekty ustaw o aborcji były "wyrzucane do kosza w pierwszym czytaniu"? Sprawdzamy

Źródło:
Konkret24

Sprzyjanie powstawaniu mechanizmów korupcjogennych, niecelowe wydawanie środków publicznych oraz miliony dla organizacji powiązanych z władzą, szczególnie z politykami Suwerennej Polski - to niektóre z pojawiających się od lat zarzutów dotyczących zarządzania Funduszem Sprawiedliwości. Przypominamy.

Pięć głównych zarzutów dotyczących Funduszu Sprawiedliwości

Pięć głównych zarzutów dotyczących Funduszu Sprawiedliwości

Źródło:
Konkret24

Ma 33 lata i zdążył już zrobić imponującą karierę w polityce. Był wiceministrem sprawiedliwości i pełnomocnikiem ministra odpowiedzialnym za Fundusz Sprawiedliwości, wcześniej był też ministrem środowiska. Teraz w prokuraturze, z polecenia prokuratora generalnego Adama Bodnara, działa zespół badający nieprawidłowości wokół funduszu. 26 marca dokonano w tej sprawie pierwszych zatrzymań, a agenci ABW przeszukali dom Wosia.

Michał Woś i Fundusz Sprawiedliwości. Kim jest poseł Suwerennej Polski

Michał Woś i Fundusz Sprawiedliwości. Kim jest poseł Suwerennej Polski

Źródło:
Konkret24, TVN24.pl, PAP

Zaufany współpracownik Zbigniewa Ziobry, w Ministerstwie Sprawiedliwości najpierw jego asystent, później zastępca. Tam nadzorował Fundusz Sprawiedliwości. Marcin Romanowski to jedna z czterech osób, której nazwisko pojawiło się dziś w sprawie prokuratorskiego przeszukania skupionego wokół funduszu. Co wiemy o polityku Suwerennej Polski?

To on nadzorował Fundusz Sprawiedliwości. Co wiemy o Marcinie Romanowskim

To on nadzorował Fundusz Sprawiedliwości. Co wiemy o Marcinie Romanowskim

Źródło:
Konkret24

Polityka klimatyczna Unii Europejskiej i Europejski Zielony Ład znalazły się na celowniku twórców antyunijnej dezinformacji. Straszą Polaków, że nie będzie można naprawiać własnych aut, uprawiać własnych warzyw, a rolnik zapłaci za emisję gazów przez krowę i świnię. Tego typu manipulacje rozpowszechniają również niektórzy polscy politycy. Prezentujemy top 10 fake newsów o Zielonym Ładzie i polityce klimatycznej UE.

Zakażą własnych ogródków i pomp ciepła, a nakażą fotowoltaikę? Unia, klimat i fake newsy

Zakażą własnych ogródków i pomp ciepła, a nakażą fotowoltaikę? Unia, klimat i fake newsy

Źródło:
Konkret24

Prezes PiS Jarosław Kaczyński powtarza tezę, że "wprowadzenie euro (...) oznacza gwałtowny wzrost cen". Ponownie podaje przykład Chorwacji, która wspólną walutę ma od ponad roku. Ale analizy ekonomiczne pokazują, że to nieprawda, a obecnie Chorwacja ma najniższą inflację od listopada 2021.

Kaczyński: przyjęcie euro to gwałtowny wzrost cen, jak w Chorwacji. Dane nie potwierdzają

Kaczyński: przyjęcie euro to gwałtowny wzrost cen, jak w Chorwacji. Dane nie potwierdzają

Źródło:
Konkret24

Alarmujące posty o tym, że strategiczne zapasy gazu ziemnego "są wyprzedawane i nieuzupełniane", wzbudzają niepokój internautów i rodzą ich pytania o bezpieczeństwo Polski. Ten pełen emocji przekaz jest manipulacją. To, że magazyny są napełnione obecnie w połowie, nie powinno niepokoić. Wyjaśniamy.

"Tusk wyprzedaje zapasy gazu"? To manipulacyjny przekaz

"Tusk wyprzedaje zapasy gazu"? To manipulacyjny przekaz

Źródło:
Konkret24

"Nie będzie takich zmian", "tego podatku nie będzie" - twierdzą politycy Polski 2050, odżegnując się od planów wprowadzenia podatku od posiadania samochodów spalinowych. Mówią, jakby to już było pewne. Jednak taki podatek wciąż jest wpisany w polskim Krajowym Planie Odbudowy. A decyzję o zmianie musi podjąć Komisja Europejska.

"Tego podatku nie będzie"? Hołownia oświadcza, ale nie on decyduje

"Tego podatku nie będzie"? Hołownia oświadcza, ale nie on decyduje

Źródło:
Konkret24

"Uszy zatkaj!" - krzyczy mężczyzna, gdy na horyzoncie nad rolnikami blokującymi drogę pojawia się wojskowy samolot. Nagranie tej sceny ma setki wyświetleń w mediach społecznościowych. Także rosyjskojęzycznych. Jedni internauci pytają, o co chodziło - inni piszą, że "polski pilot dziękował protestującym rolnikom za walkę w obronie kraju". Sprawdziliśmy, gdzie i co się wydarzyło.

Wojsko "postraszyło" rolników? To "lot treningowy na wysokości lotu koszącego"

Wojsko "postraszyło" rolników? To "lot treningowy na wysokości lotu koszącego"

Źródło:
Konkret24

W Kanadzie rzekomo ma grozić kara dożywocia za "własne zdanie, które jest sprzeczne z rządową narracją" - przekonuje jeden z internautów. Proponowane zmiany w prawie dotyczą jednak czego innego. Wyjaśniamy.

Dożywocie za "własne zdanie, sprzeczne z rządową narracją"? O co chodzi z prawem w Kanadzie

Dożywocie za "własne zdanie, sprzeczne z rządową narracją"? O co chodzi z prawem w Kanadzie

Źródło:
Konkret24

Były minister obrony Mariusz Błaszczak próbował odrzucić zarzuty o zaniedbania w uzyskaniu unijnego wsparcia dla polskich zakładów zbrojeniowych i porównał kwotę dofinansowania dla tych firm z pakietem unijnej pomocy dla Egiptu. To manipulacja, polegająca na zestawianiu rzeczy nieporównywalnych.

Tylko pół miliarda euro na amunicję, aż siedem miliardów dla Egiptu? Manipulacje Mariusza Błaszczaka

Tylko pół miliarda euro na amunicję, aż siedem miliardów dla Egiptu? Manipulacje Mariusza Błaszczaka

Źródło:
Konkret24

Widowiskowe nagranie przedstawiające dużą miejską arterię zablokowaną przez ciągniki zdobywa popularność w mediach społecznościowych - jest opisywane jako rzekomo nakręcone 20 marca w Polsce. Ale opisy i komentarze internautów do tego filmu wprowadzają w błąd.

Strajk rolników w środę? Nie w środę, nie w Polsce

Strajk rolników w środę? Nie w środę, nie w Polsce

Źródło:
Konkret24

Dyrektywa w sprawie efektywności energetycznej budynków, którą niedawno przegłosował Parlament Europejski, stała się źródłem przekłamań i fałszywych tez rozpowszechnianych w sieci. Jedna z nich dotyczy obowiązku montowania paneli fotowoltaicznych na "wszystkich budynkach".

"Obowiązkowa fotowoltaika"? Nie na każdym domu. Wyjaśniamy

"Obowiązkowa fotowoltaika"? Nie na każdym domu. Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Politycy obecnej opozycji zarzucają rządowi nieudolność, ponieważ z ponad pół miliarda euro unijnych funduszy na produkcję amunicji dofinansowanie dostała tylko jedna polska firma i jedynie na 2,1 miliona euro. Lecz przedstawiciele rządu Donalda Tuska wskazują, że to poprzednicy są winni, bo nie przypilnowali składania wniosków. Porządkujemy fakty w tej sprawie.

Afera o pieniądze na amunicję. Kalendarium wydarzeń 

Afera o pieniądze na amunicję. Kalendarium wydarzeń 

Źródło:
Konkret24

W ramach Europejskiego Zielonego Ładu "zakazana ma być hodowla żywności na własne potrzeby" - głosi artykuł, w który uwierzyło wielu internautów. Komisja Europejska zaprzecza tym twierdzeniom. Wprowadzający w błąd przekaz promowali m.in. posłowie Konfederacji. Sprawdziliśmy, jak szeroko rozprzestrzeniał się w sieci.

Zielony Ład zakaże uprawy własnych warzyw i owoców? KE: "całkowicie bezpodstawne" twierdzenie

Zielony Ład zakaże uprawy własnych warzyw i owoców? KE: "całkowicie bezpodstawne" twierdzenie

Źródło:
Konkret24

Hodowanie nawet jednej kury w przydomowym kurniku jest równoznaczne z prowadzeniem zakładu drobiu i wymaga rejestracji pod groźbą wysokiej kary finansowej - napisał w serwisie X znany przedsiębiorca. Sprawdziliśmy, czy ma rację.

200 tys. zł kary za brak rejestracji kury w przydomowej hodowli? To nieprawda

200 tys. zł kary za brak rejestracji kury w przydomowej hodowli? To nieprawda

Źródło:
Konkret24

Komenda Stołeczna Policji zaprzeczyła informacjom przekazywanym przez byłego policyjnego negocjatora, który pisał o żądaniu ujawnienia tożsamości 28 policjantów. Wśród funkcjonariuszy rzekomo ma być ojciec dziecka policyjnej praktykantki.

Doniesienia o 28 funkcjonariuszach i praktykantce w ciąży. Komenda Stołeczna Policji dementuje

Doniesienia o 28 funkcjonariuszach i praktykantce w ciąży. Komenda Stołeczna Policji dementuje

Źródło:
Konkret24

Politycy Konfederacji straszą Polaków, że obecny rząd i Unia Europejska planują "wycofać gotówkę" czy "zakazać płacenia gotówką". Nie jest to nowa narracja w politycznym dyskursie - i nie jest prawdziwa.

Konfederacja: "nadchodzi zakaz płacenia gotówką". Nie nadchodzi

Konfederacja: "nadchodzi zakaz płacenia gotówką". Nie nadchodzi

Źródło:
Konkret24

"Prowokacja w biały dzień", "przygotowywane były kupki kostki brukowej" - w ten sposób politycy PiS i Kukiz'15 tłumaczą, jak doszło do walk protestujących rolników z policją w Warszawie. Zdaniem opozycji kostkę brukową luzem przygotowano celowo, by "rzucać nią w protestujących". Sprawdziliśmy nagrania z kamer, zapisy z monitoringu, relacje reporterskie - nie znaleźliśmy potwierdza tej tezy.

Czarnek o protestach: przygotowano "kupki kostki brukowej, żeby ktoś rzucał". Brak potwierdzenia

Czarnek o protestach: przygotowano "kupki kostki brukowej, żeby ktoś rzucał". Brak potwierdzenia

Źródło:
Konkret24