FAŁSZ

"Brytyjski rząd przyznaje", że szczepionki uszkodziły system odpornościowy zaszczepionych? Uwaga na fake newsa

"Brytyjski rząd przyznaje", że szczepionki uszkodziły system odpornościowy zaszczepionych? Uwaga na fake newsa

Na stronie austriackiego parlamentu pojawiła się informacja dowodząca szkodliwości szczepień przeciw COVID-19 - ten przekaz rozpowszechniają użytkownicy TikToka, Facebooka i Twittera. Jednak nie jest to oficjalna informacja rządu, tylko opinia obywatela, w dodatku wynikająca ze złej interpretacji brytyjskiego raportu.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Ponad 300 tys. odtworzeń, 5,7 tys. polubień i 3,8 tys. udostępnień ma na TikToku krótkie nagranie, w którym pokazano zrzut ekranu strony austriackiego parlamentu. Tekst, którego widać tylko część, został automatycznie przetłumaczony z niemieckiego na polski. Tytuł brzmi: "Opinia w sprawie ministerialnego projektu ustawy federalnej o przymusowych szczepieniach przeciwko COVID-19". Poniżej w tekście wyróżniono fragment na szarym tle: "Brytyjski rząd przyznaje, że szczepionki uszkodziły naturalny system odpornościowy podwójnie zaszczepionych. Rząd Wielkiej Brytanii stwierdził, że po podwójnym szczepieniu nigdy więcej nie będziesz w stanie uzyskać pełnej, naturalnej odporności na warianty Covid lub prawdopodobnie na jakikolwiek wirus".

Film zyskał popularność na Tik Toku
Film zyskał popularność na Tik TokuFilm zyskał popularność na Tik TokuTik Tok

Pod filmem pojawiło się ponad 450 komentarzy. "Tylko czemu każdy siedzi cicho.....i tv milczy..." - pytała autorka nagrania (pisownia postów oryginalna). "I to jest prawda ludzie mieszkam w Uk"; "Hahahah śmiali się ze szury, teraz ja się śmieje"; "Zidiociali covidianie nie uwierzą nawet w słowa napisane na stronach rządowych" - komentowali internauci.

Wśród nich były jednak osoby sceptyczne wobec tego, co zobaczyły. Niektóre sugerowały, że pokazana austriacka strona nie istnieje. Jeden uczestnik dyskusji pisał, że film "to kolejna teoria spiskowa". Autorzy kolejnych komentarzy przekonywali, że pokazany tekst to po prostu komentarz internauty. "Każdy mógł to napisać, nie jest to żadne oficjalne badanie" - przekonywała jedna z internautek.

NOP-y po szczepieniu na COVID-19 występują raz na kilka tysięcy szczepień. Głównie to zaczerwienione ramię
NOP-y po szczepieniu na COVID-19 występują raz na kilka tysięcy szczepień. Głównie to zaczerwienione ramięFakty TVN

Felietonista "Do Rzeczy" i popularne posty na Twitterze

Pisane w sensacyjnym tonie posty znaleźliśmy też na Facebooku - żaden nie stał się jednak szczególnie popularny. Jeden odsyłał do felietonu opublikowanego 2 stycznia na stronie tygodnika "Do Rzeczy". Autor przekonywał: "Na stronie parlamentu Austrii można znaleźć informację, że rząd Wielkiej Brytanii przyznaje, że podwójne zaszczepienie uszkadza naturalny system odporności organizmu".

Kilka popularnych postów na ten temat znaleźliśmy na Twitterze. "Pilne!!! Na Stronie parlamentu Austrii można znaleźć taką informację! Rząd Wielkiej Brytanii przyznaje, że szczepionki uszkodziły naturalny układ odpornościowy podwójnie zaszczepionych" - przekonywał internauta, którego post polubiło blisko 500 internautów, a ponad 300 podało dalej. Do wpisu dodał hasztagi: #StopSegregacjiSanitarnej #NieSzczepimySie #StopSS.

Twitterowy wpis z linkiem do strony austriackiego parlamentu
Tweet z linkiem do strony austriackiego parlamentuTwitterowy wpis z linkiem do strony austriackiego parlamentuTwitter

"Jeśli to prawda, to proszę, zostańcie wytrwali" - apelował inny internauta, którego post odsyłający do austriackiej strony polubiło blisko 400 internautów, a ponad 200 podało dalej.

Sprawdziliśmy te doniesienia. Tekst sugerujący zniszczenie układu przez szczepionki rzeczywiście pojawił się na stronie austriackiego parlamentu - ale to komentarz jednego z obywateli, który błędnie zinterpretował brytyjskie dane z października 2021 roku. W brytyjskiej analizie stwierdzono więcej przeciwciał N we krwi osób niezaszczepionych niż u zaszczepionych. Nie dowodzi to wcale zniszczenia układu odpornościowego - dowodzi za to skuteczności szczepień przeciw COVID-19.

Co opublikowano na stronie austriackiego parlamentu?

Na stronie austriackiego parlamentu jest komentarz Reinharda Freitaga - pisze on, że brytyjskie analizy dowiodły zniszczenia układu odpornościowego u osób, które przyjęły dwie dawki szczepionki przeciw COVID-19. O Freitagu nie znaleźliśmy w sieci bliższych informacji. Według informacji na witrynie parlamentu 22 grudnia 2021 roku złożył on swoją opinię w Radzie Narodowej, czyli izbie niższej. Od 1 sierpnia 2021 roku obywatele, instytucje i organy mają bowiem możliwość opiniowania wszystkich propozycji legislacyjnych podczas całego parlamentarnego procesu legislacyjnego.

Opinia do ustawy dot. szczepień na stronie parlamentu austriackiego
Opinia do ustawy na temat szczepień zamieszczona na stronie parlamentu austriackiegoOpinia do ustawy dot. szczepień na stronie parlamentu austriackiegoparlament.gv.at

Freitag powołuje się na jeden z cotygodniowych raportów Brytyjskiej Agencji Bezpieczeństwa Zdrowia (UKHSA) o szczepionkach przeciw COVID-19 - opublikowanego 21 października 2021 roku. Przywołuje zdanie ze strony 23, gdzie są informacje o poziomach przeciwciał S i N stwierdzonych u dawców krwi: "Poziomy przeciwciał N wydają się być niższe u osób, które zakaziły się po przyjęciu dwóch dawek szczepienia".

Zdaniem Freitaga Brytyjczycy udowodnili więc, że szczepionka zakłóca zdolność organizmu do wytwarzania przeciwciał, w tym przeciwciał N. "W szczególności nie wydaje się, aby osoby zaszczepione wytwarzały przeciwciała przeciwko białku nukleokapsydu, otoczki wirusa, która jest kluczową częścią odpowiedzi u osób nieszczepionych" - przekonuje autor opinii.

Czym są przeciwciała S i N?

Co właściwie oznacza cytowane zdanie z brytyjskiego raportu? Czym są przeciwciała N? O wyjaśnienie poprosiliśmy wirusolożkę z Uniwersytetu Oksfordzkiego dr Emilię Skirmuntt. Początkowo nie dowierzała ona, że takie informacje w ogóle zostały opublikowane na witrynie parlamentu. "Jestem zszokowana takim brakiem wiedzy i odpowiedzialności" - napisała dr Skirmuntt w przesłanej nam odpowiedzi.

Jak wyjaśnia ekspertka, przeciwciała N to te, które pojawiają się w organizmie w odpowiedzi na infekcję. Są przeciwciałami wytworzonymi w odpowiedzi na białko nukleokapsydu, które jest w komórce wirusowej osłonione przez otoczkę. "Takie przeciwciała nie mają tak dużego potencjału neutralizacji wirusa, bo nie mają dostępu do tej osłoniętej jego części" - wyjaśnia dr Skirmuntt.

Przeciwciała S - czyli glikoproteiny kolca - pojawiają się i po infekcji, i po szczepieniu, bo szczepienie wszystkimi obecnie dostępnymi szczepionkami (oprócz chińskich szczepionek inaktywowanych) przekazuje organizmowi informacje o tej jednej proteinie. Glikoproteina kolca ma bezpośredni wpływ na to, czy wirus będzie w stanie zarazić nasze komórki. Doktor Skirmuntt tłumaczy, że jest proteiną obecną na powierzchni otoczki wirusowej, więc przeciwciała przeciwko niej skierowane będą miały większy potencjał neutralizujący wirus przez dezaktywacje tej proteiny.

Czym zatem różni się odpowiedź organizmu na kontakt z SARS-CoV-2 u osób niezaszczepionych i zaszczepionych?

Osoby zaszczepione mają już przeciwciała S i u nich, w porównaniu do osób niezaszczepionych, infekcja trwa krócej, jest łagodniejsza i wirus jest szybciej usuwany z organizmu. W związku z tym przeciwciała skierowane na inne części cząsteczki wirusowej poza S mogą się wykształcać w mniejszym stopniu. Nie ma bowiem na to tyle czasu jak przy infekcji osób, które COVID-19 przechodzą długo i z cięższymi symptomami. dr Emilia Skirmuntt

"Nie ma to nic wspólnego z uszkodzeniem jakiejkolwiek części układu odpornościowego" - podsumowuje dr Skirmuntt. Zaznacza, że przeciwciała S i neutralizujące są o wiele ważniejsze dla ochrony przed COVID-19.

Fałszywy przekaz o "odkryciu" brytyjskiego rządu krąży nie tylko w polskim internecie. Pojawił się m.in. w listopadzie na jednym z niemieckich blogów - do czego odniósł się niemiecki zespół fact-checkingowy Correctiv. Wyjaśniając wynik badania pokazujący, że u osób zakażonych zaszczepionych stwierdzono niższy poziom specjalnych przeciwciał niż u osób nieszczepionych, które zaraziły się COVID-19, portal cytuje rzecznika prasowego Brytyjskiej Agencji Bezpieczeństwa Zdrowia. Tłumaczy on, że "odkrycie" nie jest zaskakujące: "wskazuje na łagodniejszy przebieg choroby u osób zaszczepionych, u których powstaje mniej przeciwciał i nie ma to nic wspólnego z niszczeniem układu odpornościowego".

Autor: Krzysztof Jabłonowski / Źródło: Konkret24; zdjęcie tytułowe: Shutterstock/TikTok

Pozostałe wiadomości

Politycy opozycji utrzymują, że polski rząd nie przedstawia prawdziwych danych o liczbie migrantów "przerzucanych" z Niemiec do Polski, podczas gdy według władz niemieckich są to "duże liczby, tysiące w skali jednego miesiąca". Publikujemy więc najnowsze statystyki otrzymane z niemieckiej policji - nie potwierdzają takich twierdzeń.

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Szef MSZ oferuje Karolowi Nawrockiemu "możliwość zbriefowania" go, jeśli chodzi o politykę zagraniczną rządu. W odpowiedzi przyszły rzecznik kancelarii prezydenta poucza, co należy do prerogatyw głowy państwa. Tak więc w nowej politycznej rzeczywistości wróci stary spór, a konstytucja się przecież nie zmieniła. Wyjaśniamy.

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

Źródło:
Konkret24

W kancelarii prezydenta Nawrockiego ma pozostać przynajmniej jeden minister z czasów obecnego prezydenta. A reszta? I co się stanie obecnymi doradcami Andrzeja Dudy? Wyjaśniamy.

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Źródło:
Konkret24

Poszukujący Tadeusza Dudy policjanci jakoby nawet nie potrafią nosić broni, a sam poszukiwany rzekomo zamieszcza w sieci nagranie obozowiska; na dodatek miał też sfilmować policyjny śmigłowiec, a nagranie zamieścił w sieci. Akcja w okolicach Limanowej stała się pretekstem do drwienia z policjantów biorących w niej udział lub zwiększania zasięgów i popularności w sieci. Pokazujemy przykłady krążących wokół niej fake newsów.

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

Źródło:
Konkret24

Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, stwierdziła, że dla jej partii istotna jest objęcie funkcji wicepremiera w planowanej rekonstrukcji rządu, bo "wicepremier może więcej niż minister". A co na to akty prawne?

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Źródło:
Konkret24

Komentując "patrole obywatelskie" na granicy polsko-niemieckiej, politycy opozycji mówią po raz kolejny o "tysiącach migrantów przerzucanych przez Niemców". Dane o rzeczywistych przekazaniach są jednak dużo niższe. Wyjaśniamy.

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki zamieścił wykres, który miał pokazywać, jak bardzo za rządów PiS rosły dochody budżetu państwa, gdy podczas rządów PO-PSL i obecnej koalicji wzrosty nie są tak znaczące. Ekonomiści tłumaczą, co były premier pomija.

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Źródło:
Konkret24

Po tragedii w Starej Wsi, podczas policyjnej obławy pojawiło się zdjęcie, które ma pokazywać ulicę przed domem, gdzie dokonano zbrodni. Jest rozpowszechniane z twierdzeniem, że podejrzany Tadeusz Duda uciekł stamtąd na motocyklu. Oba przekazy są nieprawdziwe.

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

W sieci pojawił się fragment kodu, który ma świadczyć o tym, że tak zwana aplikacja Mateckiego miała być podłączona do serwerów PKW. Nieznających się na programowaniu może wprowadzać w błąd. Tłumaczymy.

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

Źródło:
Konkret24

Nagranie z kilkudziesięcioma bocianimi gniazdami na słupie wysokiego napięcia przyciągnęło uwagę tysięcy internautów. Jedni twierdzą, że to Polska, inni wskazują na zagranicę. Sprawdziliśmy, co wiadomo o tym materiale.

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

Źródło:
Konkret24

Były wicepremier Jacek Sasin pytał w wywiadzie radiowym, gdzie są pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy i czy "ktoś odczuł jakąś poprawę z tego względu". Pokazujemy więc, na co do tej pory przeznaczono te środki: od pracowni AI, przez żłobki, po oczyszczalnie ścieków i modernizacje linii kolejowych.

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Źródło:
Konkret24

Mimo zawieszenia przyjmowania wniosków o azyl na granicy polsko-białoruskiej, polskie służby wciąż przyjmują ich ponad tysiąc miesięcznie. Internauci komentują, że "Donald Tusk okłamał Polaków", bo "granica jest nieszczelna". Wyjaśniamy, dlaczego te dane o tym nie świadczą.

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji i internauci komentują, że wyborcy masowo wysyłali do Sądu Najwyższego protesty wyborcze według wzoru przygotowanego przez posła Romana Giertycha i z jego numerem PESEL. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Manowska dolała oliwy do ognia, mówiąc, że takich protestów jest kilka tysięcy. Inne zdanie ma jednak rzecznik prasowy instytucji. Wyjaśniamy, co wiemy.

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

Źródło:
Konkret24

Prokurator generalny Adam Bodnar wnioskuje o ponowne przeliczenie głosów z niemal 1,5 tysiąca komisji wyborczych, bowiem w kilkunastu przypadkach, w których przeliczono już głosy, wykazano nieprawidłowości. Monitorujemy na bieżąco, w jakich komisjach sprawdzono jeszcze raz oddane głosy i z jakim wynikiem, oraz stan prokuratorskich śledztw.

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Źródło:
Konkret24

Rzecznik rządu Adam Szłapka jako sukces koalicji rządzącej wymienił wzrost punktualności pociągów do niemal 95 procent. Sprawdziliśmy więc dane.

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Źródło:
Konkret24

Internauci z rozbawieniem komentują materiał pochodzący rzekomo z rosyjskiej telewizji. Przedstawia on reportera, który zachwala nowo wybudowaną drogę w Woroneżu, ale asfalt okazuje się być tylko ogromnym kawałkiem tkaniny. "Propaganda sukcesu" - podsumowują. Tyle że nagranie nie jest autentyczne.

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Źródło:
Konkret24

Do sieci powraca zdjęcie, które jest podstawą antyimigranckiego przekazu. "Stop migracji", "straszny widok", "koszmar" - komentują internauci widoczną na fotografii grupę ciemnoskórych, młodych mężczyzn, czekających na przystanku autobusowym. Co o zdjęciu wiadomo?

Imigranci w Nadarzynie? Powraca zdjęcie ze zmanipulowanym przekazem

Imigranci w Nadarzynie? Powraca zdjęcie ze zmanipulowanym przekazem

Źródło:
Konkret24

Poseł PiS Marcin Przydacz, broniąc nieautoryzowanej aplikacji do weryfikacji zaświadczeń wyborczych, stwierdził, że sama PKW zezwoliła na stosowanie "tego typu instrumentów", a aplikacja miała uchronić przed turystyką wyborczą. Oba argumenty są nietrafione.

Przydacz o "aplikacji Mateckiego". Dwa razy fałsz

Przydacz o "aplikacji Mateckiego". Dwa razy fałsz

Źródło:
Konkret24

Do Sądu Najwyższego wpłynęło już ponad 54 tysiące protestów wyborczych, a sąd ma czas na ich rozpatrzenie do 2 lipca. Sąd zarządził też oględziny kart i przeliczenie głosów w kilkunastu komisjach. Te same komisje były wytypowane w modelach, które badały wahnięcia w poparciu na korzyść kandydatów. Wyjaśniamy, czym są te modele i czy na ich podstawie można mówić o jakichś "nieprawidłowościach statystycznych" w wynikach wyborów.

"Nieprawidłowości statystyczne" w wynikach komisji. Co pokazują modele, a czego nie

"Nieprawidłowości statystyczne" w wynikach komisji. Co pokazują modele, a czego nie

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki, komentując domniemany gwałtowny wzrost przestępstw w 2024 roku, stwierdził, że to przez "10 tysięcy nielegalnych migrantów z Niemiec". W jednym zdanie zawarł dwa fałsze. Wyjaśniamy.

Morawiecki mówi o wzroście liczby przestępstw. Dwie nieprawdy

Morawiecki mówi o wzroście liczby przestępstw. Dwie nieprawdy

Źródło:
Konkret24

Wymiana poległych ukraińskich i rosyjskich żołnierzy stała się podstawą do prokremlowskiej dezinformacji wymierzonej w Ukrainę. A wykorzystano do tego sfabrykowany artykuł "The Wall Street Journal".

Ciała 6000 żołnierzy, dekret Zełenskiego i amerykańska gazeta. Co się nie zgadza

Ciała 6000 żołnierzy, dekret Zełenskiego i amerykańska gazeta. Co się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

Europosłanka Hanna Gronkiewicz-Waltz z Koalicji Obywatelskiej przekonuje, że prezydent Andrzej Duda złamał konstytucję, bo na posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego zaprosił prezydenta elekta. Konstytucjonaliści oceniają to jednoznacznie.

"Prezydent Duda, zapraszając Nawrockiego jako prezydenta elekta, złamał konstytucję"? Eksperci nie mają wątpliwości

"Prezydent Duda, zapraszając Nawrockiego jako prezydenta elekta, złamał konstytucję"? Eksperci nie mają wątpliwości

Źródło:
Konkret24

Polacy rzekomo zostali zatrzymani przez ukraińską służbę bezpieczeństwa "za pokazywanie polskich symboli", jakoby oskarżono ich "o naruszanie integralności ukraińskich terytoriów i szerzenie idei separatystycznych". Dowodem ma być krótkie nagranie, które udostępniają niektórzy internauci. Według eksperta to przykład nieudolnej rosyjskiej prowokacji.

"Polacy zatrzymani na Ukrainie za pokazywanie polskich symboli"? Nic w tym filmie nie pasuje

"Polacy zatrzymani na Ukrainie za pokazywanie polskich symboli"? Nic w tym filmie nie pasuje

Źródło:
Konkret24

Najpierw za spłatę przez Polskę ukraińskich odsetek oberwało się premierowi Donaldowi Tuskowi. Potem tłumaczyć się z tego musiał były premier Mateusz Morawiecki. Zamieszanie - i jednocześnie akcję dezinformacyjną w internecie - wywołał jeden z posłów Konfederacji, ukrywając istotny szczegół w swoim przekazie.

"Polska spłaca ukraińskie odsetki". Poseł Konfederacji uderzył w Tuska, tłumaczy się Morawiecki

"Polska spłaca ukraińskie odsetki". Poseł Konfederacji uderzył w Tuska, tłumaczy się Morawiecki

Źródło:
TVN24+

Niemiecki czarnoskóry europoseł miał skrytykować Polskę i stwierdzić, że wybory prezydenckie zostały sfałszowane. Taka informacja, okraszona zdjęciem rzekomego polityka, wywołała w sieci antyunijne i rasistowskie komentarze. Tylko że na zdjęciu jest ktoś inny, przekaz miał być żartem - ale za prawdziwy wziął go nawet poseł PiS.

"Niemiecki europoseł" i "sfałszowane wybory". Miał być żart, jest hejt

"Niemiecki europoseł" i "sfałszowane wybory". Miał być żart, jest hejt

Źródło:
Konkret24

Rząd przygotowuje rzekomo ustawę, dzięki której nielegalni migranci będą przejmować mieszkania komunalne - tak twierdzą politycy PiS. Ministerstwo rozwoju ocenia ten przekaz dosadnie: jako "oderwany od rzeczywistości", nastawiony na "wzbudzanie niepokoju Polaków".

Mieszkania komunalne "dla nielegalnych migrantów"? "Kompletna bzdura"

Mieszkania komunalne "dla nielegalnych migrantów"? "Kompletna bzdura"

Źródło:
Konkret24