FAŁSZ

"Brytyjski rząd przyznaje", że szczepionki uszkodziły system odpornościowy zaszczepionych? Uwaga na fake newsa

"Brytyjski rząd przyznaje", że szczepionki uszkodziły system odpornościowy zaszczepionych? Uwaga na fake newsa

Na stronie austriackiego parlamentu pojawiła się informacja dowodząca szkodliwości szczepień przeciw COVID-19 - ten przekaz rozpowszechniają użytkownicy TikToka, Facebooka i Twittera. Jednak nie jest to oficjalna informacja rządu, tylko opinia obywatela, w dodatku wynikająca ze złej interpretacji brytyjskiego raportu.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Ponad 300 tys. odtworzeń, 5,7 tys. polubień i 3,8 tys. udostępnień ma na TikToku krótkie nagranie, w którym pokazano zrzut ekranu strony austriackiego parlamentu. Tekst, którego widać tylko część, został automatycznie przetłumaczony z niemieckiego na polski. Tytuł brzmi: "Opinia w sprawie ministerialnego projektu ustawy federalnej o przymusowych szczepieniach przeciwko COVID-19". Poniżej w tekście wyróżniono fragment na szarym tle: "Brytyjski rząd przyznaje, że szczepionki uszkodziły naturalny system odpornościowy podwójnie zaszczepionych. Rząd Wielkiej Brytanii stwierdził, że po podwójnym szczepieniu nigdy więcej nie będziesz w stanie uzyskać pełnej, naturalnej odporności na warianty Covid lub prawdopodobnie na jakikolwiek wirus".

Film zyskał popularność na Tik Toku
Film zyskał popularność na Tik TokuFilm zyskał popularność na Tik TokuTik Tok

Pod filmem pojawiło się ponad 450 komentarzy. "Tylko czemu każdy siedzi cicho.....i tv milczy..." - pytała autorka nagrania (pisownia postów oryginalna). "I to jest prawda ludzie mieszkam w Uk"; "Hahahah śmiali się ze szury, teraz ja się śmieje"; "Zidiociali covidianie nie uwierzą nawet w słowa napisane na stronach rządowych" - komentowali internauci.

Wśród nich były jednak osoby sceptyczne wobec tego, co zobaczyły. Niektóre sugerowały, że pokazana austriacka strona nie istnieje. Jeden uczestnik dyskusji pisał, że film "to kolejna teoria spiskowa". Autorzy kolejnych komentarzy przekonywali, że pokazany tekst to po prostu komentarz internauty. "Każdy mógł to napisać, nie jest to żadne oficjalne badanie" - przekonywała jedna z internautek.

NOP-y po szczepieniu na COVID-19 występują raz na kilka tysięcy szczepień. Głównie to zaczerwienione ramię
NOP-y po szczepieniu na COVID-19 występują raz na kilka tysięcy szczepień. Głównie to zaczerwienione ramięFakty TVN

Felietonista "Do Rzeczy" i popularne posty na Twitterze

Pisane w sensacyjnym tonie posty znaleźliśmy też na Facebooku - żaden nie stał się jednak szczególnie popularny. Jeden odsyłał do felietonu opublikowanego 2 stycznia na stronie tygodnika "Do Rzeczy". Autor przekonywał: "Na stronie parlamentu Austrii można znaleźć informację, że rząd Wielkiej Brytanii przyznaje, że podwójne zaszczepienie uszkadza naturalny system odporności organizmu".

Kilka popularnych postów na ten temat znaleźliśmy na Twitterze. "Pilne!!! Na Stronie parlamentu Austrii można znaleźć taką informację! Rząd Wielkiej Brytanii przyznaje, że szczepionki uszkodziły naturalny układ odpornościowy podwójnie zaszczepionych" - przekonywał internauta, którego post polubiło blisko 500 internautów, a ponad 300 podało dalej. Do wpisu dodał hasztagi: #StopSegregacjiSanitarnej #NieSzczepimySie #StopSS.

Twitterowy wpis z linkiem do strony austriackiego parlamentu
Tweet z linkiem do strony austriackiego parlamentuTwitterowy wpis z linkiem do strony austriackiego parlamentuTwitter

"Jeśli to prawda, to proszę, zostańcie wytrwali" - apelował inny internauta, którego post odsyłający do austriackiej strony polubiło blisko 400 internautów, a ponad 200 podało dalej.

Sprawdziliśmy te doniesienia. Tekst sugerujący zniszczenie układu przez szczepionki rzeczywiście pojawił się na stronie austriackiego parlamentu - ale to komentarz jednego z obywateli, który błędnie zinterpretował brytyjskie dane z października 2021 roku. W brytyjskiej analizie stwierdzono więcej przeciwciał N we krwi osób niezaszczepionych niż u zaszczepionych. Nie dowodzi to wcale zniszczenia układu odpornościowego - dowodzi za to skuteczności szczepień przeciw COVID-19.

Co opublikowano na stronie austriackiego parlamentu?

Na stronie austriackiego parlamentu jest komentarz Reinharda Freitaga - pisze on, że brytyjskie analizy dowiodły zniszczenia układu odpornościowego u osób, które przyjęły dwie dawki szczepionki przeciw COVID-19. O Freitagu nie znaleźliśmy w sieci bliższych informacji. Według informacji na witrynie parlamentu 22 grudnia 2021 roku złożył on swoją opinię w Radzie Narodowej, czyli izbie niższej. Od 1 sierpnia 2021 roku obywatele, instytucje i organy mają bowiem możliwość opiniowania wszystkich propozycji legislacyjnych podczas całego parlamentarnego procesu legislacyjnego.

Opinia do ustawy dot. szczepień na stronie parlamentu austriackiego
Opinia do ustawy na temat szczepień zamieszczona na stronie parlamentu austriackiegoOpinia do ustawy dot. szczepień na stronie parlamentu austriackiegoparlament.gv.at

Freitag powołuje się na jeden z cotygodniowych raportów Brytyjskiej Agencji Bezpieczeństwa Zdrowia (UKHSA) o szczepionkach przeciw COVID-19 - opublikowanego 21 października 2021 roku. Przywołuje zdanie ze strony 23, gdzie są informacje o poziomach przeciwciał S i N stwierdzonych u dawców krwi: "Poziomy przeciwciał N wydają się być niższe u osób, które zakaziły się po przyjęciu dwóch dawek szczepienia".

Zdaniem Freitaga Brytyjczycy udowodnili więc, że szczepionka zakłóca zdolność organizmu do wytwarzania przeciwciał, w tym przeciwciał N. "W szczególności nie wydaje się, aby osoby zaszczepione wytwarzały przeciwciała przeciwko białku nukleokapsydu, otoczki wirusa, która jest kluczową częścią odpowiedzi u osób nieszczepionych" - przekonuje autor opinii.

Czym są przeciwciała S i N?

Co właściwie oznacza cytowane zdanie z brytyjskiego raportu? Czym są przeciwciała N? O wyjaśnienie poprosiliśmy wirusolożkę z Uniwersytetu Oksfordzkiego dr Emilię Skirmuntt. Początkowo nie dowierzała ona, że takie informacje w ogóle zostały opublikowane na witrynie parlamentu. "Jestem zszokowana takim brakiem wiedzy i odpowiedzialności" - napisała dr Skirmuntt w przesłanej nam odpowiedzi.

Jak wyjaśnia ekspertka, przeciwciała N to te, które pojawiają się w organizmie w odpowiedzi na infekcję. Są przeciwciałami wytworzonymi w odpowiedzi na białko nukleokapsydu, które jest w komórce wirusowej osłonione przez otoczkę. "Takie przeciwciała nie mają tak dużego potencjału neutralizacji wirusa, bo nie mają dostępu do tej osłoniętej jego części" - wyjaśnia dr Skirmuntt.

Przeciwciała S - czyli glikoproteiny kolca - pojawiają się i po infekcji, i po szczepieniu, bo szczepienie wszystkimi obecnie dostępnymi szczepionkami (oprócz chińskich szczepionek inaktywowanych) przekazuje organizmowi informacje o tej jednej proteinie. Glikoproteina kolca ma bezpośredni wpływ na to, czy wirus będzie w stanie zarazić nasze komórki. Doktor Skirmuntt tłumaczy, że jest proteiną obecną na powierzchni otoczki wirusowej, więc przeciwciała przeciwko niej skierowane będą miały większy potencjał neutralizujący wirus przez dezaktywacje tej proteiny.

Czym zatem różni się odpowiedź organizmu na kontakt z SARS-CoV-2 u osób niezaszczepionych i zaszczepionych?

Osoby zaszczepione mają już przeciwciała S i u nich, w porównaniu do osób niezaszczepionych, infekcja trwa krócej, jest łagodniejsza i wirus jest szybciej usuwany z organizmu. W związku z tym przeciwciała skierowane na inne części cząsteczki wirusowej poza S mogą się wykształcać w mniejszym stopniu. Nie ma bowiem na to tyle czasu jak przy infekcji osób, które COVID-19 przechodzą długo i z cięższymi symptomami. dr Emilia Skirmuntt

"Nie ma to nic wspólnego z uszkodzeniem jakiejkolwiek części układu odpornościowego" - podsumowuje dr Skirmuntt. Zaznacza, że przeciwciała S i neutralizujące są o wiele ważniejsze dla ochrony przed COVID-19.

Fałszywy przekaz o "odkryciu" brytyjskiego rządu krąży nie tylko w polskim internecie. Pojawił się m.in. w listopadzie na jednym z niemieckich blogów - do czego odniósł się niemiecki zespół fact-checkingowy Correctiv. Wyjaśniając wynik badania pokazujący, że u osób zakażonych zaszczepionych stwierdzono niższy poziom specjalnych przeciwciał niż u osób nieszczepionych, które zaraziły się COVID-19, portal cytuje rzecznika prasowego Brytyjskiej Agencji Bezpieczeństwa Zdrowia. Tłumaczy on, że "odkrycie" nie jest zaskakujące: "wskazuje na łagodniejszy przebieg choroby u osób zaszczepionych, u których powstaje mniej przeciwciał i nie ma to nic wspólnego z niszczeniem układu odpornościowego".

Autor: Krzysztof Jabłonowski / Źródło: Konkret24; zdjęcie tytułowe: Shutterstock/TikTok

Pozostałe wiadomości

W gorącej dyskusji na temat migrantów "przerzucanych" przez niemiecką granicę politycy opozycji stawiają za wzór Danię i Luksemburg. Według nich te dwa kraje mają nie przyjmować żadnych migrantów z Niemiec. Sprawdziliśmy więc, jak to jest. Publikujemy najnowsze niemieckie statystyki.

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Źródło:
Konkret24

Iga Świątek pokonała Amandę Anisimovą w finale Wimbledonu, przechodząc do historii tenisa. Jej zwycięstwo skomentował premier Donald Tusk, lecz nie ustrzegł się przy tym wpadki.

Tusk o Świątek: "jeszcze nikt nigdy" nie wygrał tak finału Wimbledonu. Wygrał

Tusk o Świątek: "jeszcze nikt nigdy" nie wygrał tak finału Wimbledonu. Wygrał

Źródło:
Konkret24

Te historie poruszają. Szczególnie tych rodziców, którzy stracili dzieci, a teraz widzą zdjęcia nastolatków i czytają, że zginęli w wypadkach, lecz ich organy posłużyły do przeszczepów. Autorzy takich wpisów "błagają o udostępnienia" - a my ostrzegamy: to fake newsy.

"Odszedł z tego świata". Fałszywe zdjęcia i prawdziwe żerowanie na uczuciach

"Odszedł z tego świata". Fałszywe zdjęcia i prawdziwe żerowanie na uczuciach

Źródło:
Konkret24

Poseł PiS postanowił zaalarmować o wzroście bezrobocia wśród młodych ludzi w Polsce. Choć posłużył się wiarygodnymi danymi, to przedstawił je w taki sposób, że czytelnik może wyciągać błędne wnioski. Wyjaśniamy.

Poseł PiS zrobił wykres wzrostu bezrobocia. Co policzył, a czego nie?

Poseł PiS zrobił wykres wzrostu bezrobocia. Co policzył, a czego nie?

Źródło:
Konkret24

Opozycja krytykuje rząd za wprowadzenie zakazu lotów dronami nad zachodnią granicą. Według niej ten zakaz ułatwi "przerzucanie" migrantów z Niemiec. A ponadto politycy opozycji twierdzą, że nie ma podstawy prawnej tej decyzji. Wyjaśniamy.

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Źródło:
Konkret24

Posłowie Konfederacji grzmią, że prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski postanowił przeznaczyć 700 tysięcy złotych na postawienie na Placu Zbawiciela tęczy. Instalacja ma być symbolem społeczności LGBTQ+. Politycy - a za nimi internauci - zarzucają prezydentowi Warszawy marnowanie pieniędzy. Tylko że on nie ma z tym nic wspólnego.

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

Źródło:
Konkret24

"Grok zerwał się z łańcucha", "Grok zwariował" – przestrzegają użytkownicy platformy X należącej do Elona Muska. Rzeczywiście, chatbot oparty na sztucznej inteligencji obraża Tuska i Giertycha, a pozytywnie pisze o Braunie czy Hitlerze. O co chodzi z tym Grokiem? 

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Źródło:
TVN24+

"Germanizacja w pełni" - tak internauci i niektóre media komentują rzekomą zmianę nazwy mostu Grunwaldzkiego we Wrocławiu z polskiej na niemiecką. Konserwator zabytków i urząd miasta zaprzeczają, a my tłumaczymy, skąd wziął się ten fałszywy przekaz.

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

Źródło:
Konkret24

Wygląda jak lokalny serwis, ale nim nie jest. Zamiast informować, strona ta szerzy antymigrancki hejt. W rzekomej trosce o bezpieczeństwo mieszkańców karmi ich strachem. Promują ją politycy, a firmuje człowiek z komitetu poparcia Karola Nawrockiego. Portal Gazeta Zielonogórska to modelowe źródło dezinformacji niemedialnej. Na czym polega to zjawisko? 

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Źródło:
TVN24+

Prawica rozpowszechnia przekaz o tysiącach "nielegalnych imigrantów" z Afryki, czy Bliskiego Wschodu zawróconych z Niemiec do Polski. Dane - także te najnowsze - pokazują coś zupełnie innego.

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Źródło:
Konkret24

Przed zapowiadanymi wielkimi opadami oczy wielu Polaków zwrócone są na największe zbiorniki przeciwpowodziowe w kraju. Zarządzający nimi zapewniają, że wszystkie mają zabezpieczone rezerwy. Porównaliśmy stan ich wypełnienia teraz oraz tuż przed powodzią we wrześniu 2024 roku. Eksperci tłumaczą, czy i jakie wnioski można z tego wyciągnąć.

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji grzmią w mediach społecznościowych, że "ludzie Bodnara chcieli zapewnić sobie bezkarność". Jako dowód rozsyłają rzekomy zapis, który miał się znaleźć w ustawie przygotowywanej w Ministerstwie Sprawiedliwości. Resort już się do tego odniósł, a my wyjaśniamy, co dało początek tej narracji.

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie wykonane nocą niedaleko granicy z Niemcami przez umieszczoną w lesie fotopułapkę wywołało oburzenie w sieci. Polityczka Konfederacji uznała bowiem, że kamera pokazała niemiecki patrol po polskiej stronie granicy. Wyjaśniamy, kogo naprawdę widać na fotografii.

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Po głośnym pożarze budynku w podwarszawskich Ząbkach w mediach społecznościowych pojawiły się teorie, że jego przyczyną były panele fotowoltaiczne. Jako potwierdzenie tej tezy publikowano nawet zdjęcia satelitarne. Straż pożarna dementuje ten przekaz.

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Źródło:
Konkret24

"Wszyscy powinni bić na alarm", "dlaczego zbiorniki retencyjne są pełne", "nie spuszczają wody"... - takie komentarze pojawiły się w sieci po informacjach o zbliżających się ulewach. Internauci alarmują, że zbiorniki retencyjne są już zapełnione, a Wody Polskie na to nie reagują. Przedsiębiorstwo zarządzające zbiornikami odpowiada, że "tworzący alternatywne teorie" internauci nie mają racji.

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Źródło:
Konkret24

Internauci dyskutują, czy na nagraniu z płonącym samochodem, które krąży w sieci, rzeczywiście płonie auto elektryczne. Sprawdzamy, więc co o całym zajściu wiadomo.

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

Źródło:
Konkret24

Kolejne państwa strefy Schengen przywracają kontrole graniczne, dlatego coraz częściej można usłyszeć głosy o "końcu" czy nawet "zabiciu Schengen". Eksperci wymieniają jednak zaskakujące powody, dla których ich zdaniem strefa nie tylko przetrwa, ale będzie się rozszerzać.

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Źródło:
TVN24+

Internauci, ale też poseł Marek Jakubiak oburzają się na zdjęcie polskiego policjanta, który na ramieniu ma naszywkę z flagą unijną. Wyjaśniamy, co to za naszywka.

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji utrzymują, że polski rząd nie przedstawia prawdziwych danych o liczbie migrantów "przerzucanych" z Niemiec do Polski, podczas gdy według władz niemieckich są to "duże liczby, tysiące w skali jednego miesiąca". Publikujemy więc najnowsze statystyki otrzymane z niemieckiej policji - nie potwierdzają takich twierdzeń.

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Szef MSZ oferuje Karolowi Nawrockiemu "możliwość zbriefowania" go, jeśli chodzi o politykę zagraniczną rządu. W odpowiedzi przyszły rzecznik kancelarii prezydenta poucza, co należy do prerogatyw głowy państwa. Tak więc w nowej politycznej rzeczywistości wróci stary spór, a konstytucja się przecież nie zmieniła. Wyjaśniamy.

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

Źródło:
Konkret24

W kancelarii prezydenta Nawrockiego ma pozostać przynajmniej jeden minister z czasów obecnego prezydenta. A reszta? I co się stanie obecnymi doradcami Andrzeja Dudy? Wyjaśniamy.

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Źródło:
Konkret24

Poszukujący Tadeusza Dudy policjanci jakoby nawet nie potrafią nosić broni, a sam poszukiwany rzekomo zamieszcza w sieci nagranie obozowiska; na dodatek miał też sfilmować policyjny śmigłowiec, a nagranie zamieścił w sieci. Akcja w okolicach Limanowej stała się pretekstem do drwienia z policjantów biorących w niej udział lub zwiększania zasięgów i popularności w sieci. Pokazujemy przykłady krążących wokół niej fake newsów.

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

Źródło:
Konkret24

Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, stwierdziła, że dla jej partii istotna jest objęcie funkcji wicepremiera w planowanej rekonstrukcji rządu, bo "wicepremier może więcej niż minister". A co na to akty prawne?

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Źródło:
Konkret24

Komentując "patrole obywatelskie" na granicy polsko-niemieckiej, politycy opozycji mówią po raz kolejny o "tysiącach migrantów przerzucanych przez Niemców". Dane o rzeczywistych przekazaniach są jednak dużo niższe. Wyjaśniamy.

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki zamieścił wykres, który miał pokazywać, jak bardzo za rządów PiS rosły dochody budżetu państwa, gdy podczas rządów PO-PSL i obecnej koalicji wzrosty nie są tak znaczące. Ekonomiści tłumaczą, co były premier pomija.

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Źródło:
Konkret24

Po tragedii w Starej Wsi, podczas policyjnej obławy pojawiło się zdjęcie, które ma pokazywać ulicę przed domem, gdzie dokonano zbrodni. Jest rozpowszechniane z twierdzeniem, że podejrzany Tadeusz Duda uciekł stamtąd na motocyklu. Oba przekazy są nieprawdziwe.

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24