FAŁSZ

Nie, na 20-funtowym banknocie nie ma nic związanego z 5G i koronawirusem

Zdaniem części internautów na banknocie widać wieżę z nadajnikiem 5G i symbolem koronawirusaShutterstock

Czy na nowym 20-funtowym banknocie widać wieżę z nadajnikiem 5G i symbol koronawirusa? Tak twierdzi część internautów. Tymczasem to wizerunek latarni morskiej z Margate i widok klatki schodowej w galerii Tate Britain. Oba elementy są związane z angielskim malarzem Williamem Turnerem, którego wizerunek zdobi banknot.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

W dezinformacji i fake newsach na temat związków epidemii COVID-19 z technologią 5G pojawiają się coraz to nowe wątki. Niektóre opisaliśmy już w Konkret24. W ostatnich dniach w internecie zaczęła krążyć teoria, że grafika nowego 20-funtowego banknotu nawiązuje do trwającej pandemii i wprowadzanej na świecie technologii 5G.

Boris Johnson opuścił szpital
Boris Johnson opuścił szpitalFB/10DowningStreet

Widzą wieżę 5G, promieniowanie i symbol koronawirusa

Uwagę internautów zwróciły dwa elementy w grafice banknotu. Pierwszy to wizerunek wieży, który ma przedstawiać - zdaniem internautów - wieżę z nadajnikiem 5G. Prowadzący kanał Money Venturz na YouTube zwraca też uwagę na rozchodzące się od wieży fale. "To może być promieniowanie emitowane z masztów 5G" - stwierdza w nagraniu, które odnotowało już ponad 25 tys. wyświetleń.

"Sprawdźcie swój banknot 20-funtowy" - zwraca się z kolei do swoich widzów autor youtubowego kanału BRICKY MINDSET TV. "Powiedzcie mi, że to nie jest wieża z nadajnikiem 5G emitująca promieniowanie, które powoduje choroby wśród ludzi" - przekonuje.

Internauci analizują też widoczny na banknocie okrągły symbol z wypustkami z małą literą "t". "Jest bardzo podobny do symbolu koronawirusa" - twierdzi jeden z youtuberów. "Jest wiele teorii spiskowych. Dajcie mi znać, czy to prawda" - zwraca się do swoich widzów. Jego wideo zanotowało 22 tys. wyświetleń.

"Ci, którzy mają oczy do patrzenia, zobaczą to" - stwierdza tajemniczo inny youtuber.

"Nowy Bank Anglii wprowadza do obiegu banknot 20-funtowy 20 lutego 2020 roku przedstawiający wieżę z nadajnikiem 5G emitującą częstotliwość 60 GHz! Tuż nad wieżą znajduje się symbol koronawirusa! Przypadek?" - pyta z kolei jeden z internautów na Twitterze. Jego wpis podało dalej ponad 700 osób, dołączone do niego wideo ma ponad 25 tys. wyświetleń.

Pojawiające się od wybuchu pandemii COVID-19 teorie spiskowe, których wyznawcy uważają, że technologia 5G wywołuje liczne choroby i ma związek z zakażeniami koronawirusem, zaczynają już mieć wymierne skutki. 10 kwietnia "The New York Times" podał - powołując się na wypowiedzi przedstawicieli brytyjskich władz - że tylko w kwietniu w Wielkie Brytanii doszło do ponad 30 aktów wandalizmu (w tym pożarów) dotyczących masztów telekomunikacyjnych, a 80 razy byli zastraszani pracownicy stawiających je firm.

Facebook: "Fałszywe informacje"

Facebook oznaczył posty zawierające twierdzenia o wieży z nadajnikiem 5G i symbolem koronawirusa na brytyjskim banknocie jako zawierające fałszywe informacje. "Podstawowe stwierdzenia w tych informacjach są niezgodne ze stanem faktycznym" - podaje.

Facebook oznaczył wpisy jako zawierające fałszywe informacjefacebook

Nowy banknot

10 lutego 2020 roku Mark Carney, szef Banku Anglii, zaprezentował nowy polimerowy banknot o nominale 20 funtów. Wszedł on do obiegu dziesięć dni później. Ma być najlepiej zabezpieczonym wśród brytyjskich banknotów.

Zgodnie z tradycją na jego awersie jest wizerunek królowej Elżbiety II. Na rewersie natomiast - autoportret żyjącego na przełomie XVIII i XIX wieku malarza, prekursora angielskiego impresjonizmu Josepha Mallorda Williama Turnera.

"Cieszę się, że dzieło prawdopodobnie najbardziej wpływowego brytyjskiego artysty wszech czasów pojawi się w kolejnych dwóch miliardach dzieł sztuki: nowych banknotach o nominale 20 funtów, z których ludzie mogą korzystać od dziś" – mówił Carney, nawiązując do liczby wydrukowanych banknotów.

Nie wieża, a latarnia morska. Nie wirus, a schody w galerii

Na banknocie nie widać wieży z nadajnikiem 5G, tylko latarnię morską w brytyjskim mieście portowym Margate, gdzie Turner spędził część życia. Tam chodził do szkoły. Jako dorosły często je odwiedzał i tworzył tam swoje dzieła.

prawda

"Niebo nad Thanet jest najpiękniejsze w całej Europie" - miał powiedzieć. Thanet to dystrykt w hrabstwie Kent, gdzie leży Margate.

Natomiast hologram, który internauci uznali za symbol koronawirusa, to widok z góry na schody w galerii Tate Britain. Została wyremontowana w 2013 roku za 45 mln funtów. Odnowiono wówczas także klatkę schodową. Ponowne otwarcie galerii nastąpiło 19 listopada 2013 roku. Znajduje się w niej największa na świece kolekcja dzieł Turnera - również jego autoportret widoczny na banknocie 20-funtowym.

Na banknocie są też inne elementy związane z angielskim malarzem. Za autoportretem widać jeden z jego najsłynniejszych obrazów "Ostatnia droga Temeraire'a". Dzieło było hołdem dla okrętu HMS "Temeraire", który odegrał znaczącą rolę w zwycięstwie Brytyjczyków w bitwie pod Trafalgarem w 1805 roku. W 2005 roku, w głosowaniu zorganizowanym przez BBC Radio 4, obraz został wybrany najwspanialszym w Wielkiej Brytanii. Wisi w Brytyjskiej Galerii Narodowej.

Na banknocie umieszczono również podpis Turnera skopiowany z jego testamentu i cytat z jego wykładu z 1818 roku: "Światło jest także kolorem" (odnosił się do innowacyjnego zastosowania światła, cienia, koloru i tonu na obrazach artysty). Ponadto widać obrys budynku galerii w Margate nazwanej imieniem Turnera.

Wszystkie elementy umieszczone na banknocie tłumaczy Bank Anglii na swojej stronie internetowej.

Autor: Jan Kunert / Źródło: Konkret24, fullfact.org., rp.pl, zdjęcie: Shutterstock

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Gdy jedne znikają, pojawiają się nowe. W serwisie YouTube nastąpił wysyp kanałów z filmami promującymi prezydenta Karola Nawrockiego. Tworzone przez sztuczną inteligencję materiały wydają się niedopracowane, ale budzą emocje - a o to chodzi. Widać w nich klasyczne mechanizmy dezinformacji. Jakby ktoś sprawdzał, które historie chwytają za serce. Jakby badano potencjał, który w przyszłości można wykorzystać.

"Dał lekcję Putinowi", "zmiażdżył Macrona". Nie musisz wierzyć, masz oglądać

"Dał lekcję Putinowi", "zmiażdżył Macrona". Nie musisz wierzyć, masz oglądać

Źródło:
TVN24+

"Czwarty rozbiór Polski", "Tuskowi chodzi o to, żeby wyprzedać Polskę do reszty" - to komentarze internautów na informację o potencjalnym przejęciu polskiej kopalni przez spółkę założoną w Ukrainie. Politycy opozycji piszą o "rozprzedawaniu Polski" i krytykują brak reakcji rządu. Tylko pomijają istotny fakt, o którym mało Polaków wie.

"Ukraińcy przejmą polską kopalnię". Ile w tym prawdy, ile polityki

"Ukraińcy przejmą polską kopalnię". Ile w tym prawdy, ile polityki

Źródło:
Konkret24

Wizyta prezydenta Karola Nawrockiego w Berlinie ponownie uruchomiła w Polsce dyskusję o reparacjach wojennych - a właściwie o tym, jak nazywać teraz nasze żądania. Bo prezydent twierdzi, że "punktem wyjścia jest raport reparacyjny", ale poseł PiS i były wiceszef MSZ mówi, że reparacje to "określenie medialne". W dyskusji widać zmianę narracji polityków prawicy.

Od "reparacji" do "zadośćuczynienia". To jednak nie to samo

Od "reparacji" do "zadośćuczynienia". To jednak nie to samo

Źródło:
Konkret24

Mający milionowe zasięgi influencer rozważa w nagranym filmie, "czy sytuacja z dronami to było celowe działanie Rosji". Polityk Konfederacji zastanawia się, "skąd ta pewność", że drony były rosyjskie. Polscy eurodeputowani oskarżają Unię Europejską, że "nakręca prowojenną histerię w Polsce" i że zagrożenie ze strony Rosji to wina Zachodu. Oto jakie echa rosyjskich narracji znajdujemy w popularnych teraz nagraniach na Facebooku.

Dziki Trener, Pejo, Wyrzykowski.... Rozważania o dronach na rosyjską nutę

Dziki Trener, Pejo, Wyrzykowski.... Rozważania o dronach na rosyjską nutę

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń ma post z nagraniem pokazującym rzekomo, jak rozpędzona tesla uderza w sklep sieci Biedronka. Jedni twierdzą, że to zapis z monitoringu; inni podejrzewają komputerową symulację. Faktem jest, że do podobnego zdarzenia doszło.

Wjechał teslą w sklep? "Co tu się wydarzyło"

Wjechał teslą w sklep? "Co tu się wydarzyło"

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń generują filmy przedstawiające nocny przejazd wojsk, które opisane są jako przerzucanie nowych jednostek NATO do Polski bądź transfer polskich wojsk na wschodnią granicę. Przestrzegamy: oba filmy pokazują inną sytuację i zostały wykorzystane do dezinformacji.

"Polska przesuwa wojska", "NATO dozbraja Polskę"? Dezinformacja z filmami

"Polska przesuwa wojska", "NATO dozbraja Polskę"? Dezinformacja z filmami

Źródło:
Konkret24

Premier zapowiedział, że powstanie plan, by "każdy dorosły mężczyzna w Polsce był szkolony na wypadek wojny". Model szkolenia miał powstać "w ciągu tygodni" - Donald Tusk mówił w marcu 2025 roku. Dziś politycy pytają, co się stało z tą zapowiedzią. Sprawdzamy.

Tusk zapowiedział model szkoleń wojskowych "do końca marca". Czy jest?

Tusk zapowiedział model szkoleń wojskowych "do końca marca". Czy jest?

Źródło:
Konkret24

Według jednych umowa Unii Europejskiej z Mercosur "zniszczy dorobek polskiego rolnictwa". Według innych będzie szansą na zwiększenie polskiego eksportu do krajów Ameryki Południowej. Polityczna dyskusja skupia się jednak na sytuacji rolników, a obaw słyszymy więcej niż argumentów "za". Czy rzeczywiście takowych nie ma? Wyjaśniamy, co kryje się w tej kontrowersyjnej umowie.

Umowa UE z Mercosur. O co w tym wszystkim chodzi

Umowa UE z Mercosur. O co w tym wszystkim chodzi

Źródło:
TVN24+

Czy "jesteśmy w dużej mierze bezbronni" w przypadku masowego ataku dronami? Dlaczego skuteczność ich neutralizowania w Ukrainie jest dużo wyższa niż w Polsce? Jakim sprzętem dysponujemy, na jaki czekamy? Ostatnie incydenty z rosyjskimi bezzałogowcami wywołują takie pytania, ale też wiele rozbieżnych komentarzy. Wyjaśniamy, dlaczego według ekspertów "mur przeciwdronowy" nie ma sensu oraz o czym nie wolno zapominać, porównując Polskę z Ukrainą.

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Źródło:
TVN24+

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek w ramach przywracania praworządności zakłada odzyskiwanie pieniędzy od tak zwanych neo-sędziów. Ponieważ Polska musi za wydane przez nich wyroki wypłacać milionowe odszkodowania, mają te straty pokrywać "z własnej kieszeni". Czy to prawnie możliwe? Różnice zdań wśród prawników nie wieszczą tym planom powodzenia.

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Źródło:
Konkret24

Ciało Carlo Acutisa - zwanego pierwszym świętym z pokolenia millenialsów - od lat wystawione jest na widok publiczny. Wygląda, jakby nastolatek właśnie zapadł w sen. To rodzi pytania, dlaczego 19 lat po śmierci jego ciało nie uległo rozkładowi. Wyjaśniamy krążące w sieci nagranie.

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Źródło:
Konkret24

Niemal milion wyświetleń zyskał anglojęzyczny post pokazujący rzekome ruchy polskich wojsk tuż przed rosyjsko-białoruskimi ćwiczeniami Zapad-2025. To kolejny przykład jak dezinformacja podsyca emocje i buduje narrację o eskalacji napięć.

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Źródło:
Konkret24

Internauci i media szeroko komentują słowa wiceprezydenta USA J.D. Vance'a, który stwierdził, że Donald Trump "nie widzi powodów", by izolować Rosję. Niektórzy sugerowali, że słowa te padły w kontekście naruszenia polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony. Wyjaśniamy, co dokładnie powiedział Vance.

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

Źródło:
Konkret24

Falę komentarzy wzbudziła wypowiedź rzeczniczki resortu spraw wewnętrznych Karoliny Gałeckiej podczas konferencji prasowej. A konkretnie: chodzi o fragment jej wystąpienia, który w mediach społecznościowych zaprezentował właściciel Kanału Zero. Oburzenie wywołał fakt, jak jedno zdanie wykorzystał on do manipulacji.

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Źródło:
Konkret24

Wpis posła Michała Wosia z PiS o zamianie polskiego napisu na niemiecki wywołał burzę w sieci. Część internautów grzmiała o "germanizacji" Gdańska, inni zarzucali posłowi wprowadzanie w błąd. O co chodzi ze zmianą i kiedy do niej doszło.

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

Źródło:
Konkret24

Zdjęcia z pogrzebu ofiar zbrodni wołyńskiej w Puźnikach wzbudzają pytania i komentarze internautów. Chodzi o "rozmiary trumien" - według niektórych są one "zastanawiające", budzą podejrzenia i domysły. Niesłusznie.

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Źródło:
Konkret24

"Sami Ukraińcy na egzaminie", "nawet jednego Polaka" - utyskuje były kandydat na prezydenta, opowiadając o egzaminach do Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Lista przyjętych dowodzi, że mówi nieprawdę. A wyjaśnienie, gdzie on zobaczył "całe sale Ukraińców", jest proste.

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Czy przywrócenie przez Polskę kontroli na zachodniej granicy spowodowało, że maleją liczby przekazywanych nam z Niemiec cudzoziemców? Prezentujemy najświeższe statystyki strony polskiej i niemieckiej.

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

Źródło:
Konkret24

"Nawet Namibia wytargała od nich odszkodowanie, ale Polakom nic się nie należy" - takie głosy padają w dyskusji na temat reparacji od Niemiec dla Polski za drugą wojnę światową. Europoseł PiS twierdzi, że afrykański kraj dostał już od Niemiec ponad miliard euro. Tylko że to fałsz. Nie jedyny w tej narracji.

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Prawo i Sprawiedliwość alarmuje o podwyżce składek ZUS dla przedsiębiorców od 2026 roku. Składki faktycznie mają wzrosnąć, ale mechanizm ich wyliczania nie jest żadną nowością. Działa od lat, a wcześniej korzystała z niego także Zjednoczona Prawica.

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

Źródło:
Konkret24

Historia osady z epoki odkrytej na szkockich wyspach zaciekawiła wielu internautów. Tym większe oburzenie wywołało jednak zdjęcie, które wcale nie przedstawia tego miejsca. Wyjaśniamy, co pokazuje.

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Źródło:
Konkret24

Tylko prąd z węgla jest prawdziwy, a ten z wiatru "to gorsze, słabsze elektrony" - przekonuje autor filmu na TikToku. Dowodem według niego jest "niedoprane pranie". Internauci nie dowierzają, a eksperci wyjaśniają.

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Źródło:
Konkret24

Włosi finansują ze środków KPO wypłaty reparacji za straty spowodowane przez Niemców w czasie drugiej wojny - taki przekaz pojawił się zaraz po tym, gdy prezydent Nawrocki wrócił do tematu wypłaty reparacji dla Polski. Niektórzy twierdzą nawet, że na te wypłaty dla Włochów składają się Polacy - w ramach unijnych składek. Punktujemy główne trzy kłamstwa tej narracji.

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Źródło:
Konkret24

Czy zawetowanie przez prezydenta Karola Nawrockiego ustawy o środkach ochrony roślin spowoduje, że wszyscy będą musieli już od 2026 roku obsługiwać elektroniczny system rejestru? Powstał spór, zapytaliśmy więc Komisję Europejską.

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Źródło:
Konkret24