FAŁSZ

Grupa Wagnera "zniszczyła pierwszy czołg Leopard" w Ukrainie? To fake news

Źródło:
Konkret24
Morawiecki: Polska przekazuje Ukrainie cztery pierwsze czołgi Leopard 2 A4
Morawiecki: Polska przekazuje Ukrainie cztery pierwsze czołgi Leopard 2 A4
wideo 2/6
Morawiecki: Polska przekazuje Ukrainie cztery pierwsze czołgi Leopard 2 A4

Autorzy wpisów w różnych językach informują, że najemnicy z Grupy Wagnera zniszczyli w Ukrainie pierwszy czołg Leopard z polsko-niemiecką załogą. Zdjęcie zniszczonego czołgu załączane do wpisów nie pochodzi jednak z Ukrainy, a z innego kraju.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

W mediach społecznościowych, także polskojęzycznych, rozpowszechniana jest informacja o tym, że rosyjscy najemnicy z Grupy Wagnera rzekomo zniszczyli w Ukrainie pierwszy czołg Leopard. W środku miała znajdować się polsko-niemiecka załoga. Publikowanie informacji o rzekomym ataku wygląda na zorganizowaną akcję, ponieważ wiele kont udostępnia tę samą treść w różnych językach, w tym po polsku, rosyjsku, angielsku, hiszpańsku czy francusku: "Dzisiaj, 26.02.2023, w pobliżu wsi Jadnoje, myśliwce Wagner PMC zniszczyły pierwszy czołg Leopard. Żołnierze PKW "Wagner" zaatakowali niemiecki czołg z PPK (przeciwpancernym pociskiem kierowanym - red.), pocisk trafił cel, załoga złożona z polsko-niemieckich najemników została zniszczona".

FAŁSZ
Wpisy z nieprawdziwym przekazem publikowano w różnych językachTwitter

Do wpisów załączane jest zdjęcie szczątków zniszczonego czołgu na polu bitwy. Wielu komentujących sugerowało jednak, że zdjęcie wcale nie pochodzi z Ukrainy i nie jest aktualne, a tym samym informacja o zniszczeniu czołgu jest nieprawdziwa. Rzeczywiście fotografia jest stara, a te doniesienia zdementował sam założyciel Grupy Wagnera, czyli prywatnej firmy paramilitarnej powiązanej z władzami Rosji.

Stare zdjęcie z innego kraju

Najbardziej prawdopodobnym źródłem informacji o zniszczeniu czołgu jest Telegram, a konkretnie rosyjskojęzyczne wpisy w tym serwisie, których treść była identyczna z tą pojawiającą się później w różnych językach w innych serwisach. W niektórych polskich wpisach powielano nawet ten sam błąd wynikający prawdopodobnie z automatycznego tłumaczenia, gdzie słowo "bojcy" (бойцы) błędnie tłumaczono jako "myśliwce", a nie "bojownicy". Co więcej, w niektórych rosyjskich wpisach na Telegramie podawano, że do rzekomego ataku doszło 27 lutego, a nie 26 lutego, jak pisali autorzy polskich wpisów.

Już te nieścisłości mogły sugerować, że informacja nie jest prawdziwa. Jako że do wszystkich wpisów dodawano to samo zdjęcie, można było sprawdzić, skąd pochodzi i czy już wcześniej pojawiało się w sieci.

Wyniki w wyszukiwarce Tineye.com wskazywały, że pierwszy raz fotografię opublikowano już w lutym 2018 roku. Według dodawanych podpisów zdjęcie pochodzi z regionu Afrin w Syrii. Rzeczywiście przedstawia zniszczony czołg Leopard, ale należący do tureckich sił zbrojnych. Atak przeprowadzili członkowie Powszechnych Jednostek Ochrony, czyli kurdyjskiej milicji działającej w Syrii.

PRAWDA
"Czołg Leopard-2A4 tureckiej armii po trafieniu przez YPG w syryjskim regionie Afrin 3 lutego 2018 #OperacjaGałązkaOliwna"Twitter

Pojawienie się tureckich leopardów w północnej Syrii było częścią operacji "Gałązka oliwna", w ramach której tureckie wojska wkroczyły do regionu Afrin rządzonego przez syryjskich Kurdów z Partii Unii Demokratycznej (PYD). Ich celem było zwiększenie tureckiej kontroli nad tym regionem i utworzenie "pasa buforowego" na pograniczu turecko-syryjskim.

Już wcześniej o prawdziwym pochodzeniu zdjęcia pisał m.in. analityk wojskowy Jarosław Wolski. "Ordynarny fejk na poziomie intelektualnym typowym dla wypustów geniuszy rosyjskiej propagandy w necie" - skomentował na Twitterze.

Założyciel wagnerowców zaprzecza

Nie tylko zdjęcie zniszczonego leoparda jest stare, ale i sama informacja o ataku najemników z Grupy Wagnera na taki czołg nieprawdziwa. Co ciekawe, zdementował ją sam założyciel grupy - Jewgienij Prigożyn. Cytowany przez szereg rosyjskich mediów, w tym portal dziennika "Moskowskij Komsomolec", powiedział: "My nie zniszczyliśmy leopardów. Do tej pory nie było żadnych walk z leopardami. Mamy informację, że przyjeżdżają już do Czasiw Jar (miasto w obwodzie donieckim - red.), ale jak dotąd nie spotkaliśmy ich na polu bitwy".

Nieprawdą jest także twierdzenie, że w leopardach przekazanych Ukrainie przez kraje NATO walczą żołnierze spoza Ukrainy. Fejk o tym, że Polacy wysłali czołgi z polskimi załogami, był już rozpowszechniany przez rosyjską dezinformację w przeszłości. Tym informacjom zaprzeczyło polskie Ministerstwo Obrony Narodowej.

Leopardy w Ukrainie

Szef amerykańskiego Pentagonu Lloyd Austin przekazał 14 lutego, że grupa ośmiu państw pracuje wspólnie na rzecz przekazania czołgów niemieckiej produkcji na Ukrainę. Oprócz Polski są to Dania, Hiszpania, Holandia, Kanada, Niemcy, Norwegia i Portugalia. Od tego czasu jeszcze Szwecja zadeklarowała, że przekaże do 10 takich czołgów.

W rocznicę rosyjskiej agresji na Ukrainę, 24 lutego 2023, premier Mateusz Morawiecki podczas wizyty w Kijowie poinformował, że Polska jako pierwsze europejskie państwo przekazuje Ukrainie cztery pierwsze polskie leopardy. - Te czołgi są już w Ukrainie. Będą wzmacniać naszą obronę - potwierdził prezydent Wołodymyr Zełenski. Łącznie Polska obiecała wysłanie 14 leopardów na Ukrainę.

Autorka/Autor:Michał Istel

Źródło: Konkret24

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Po głośnej imprezie w hotelu poselskim Łukasz Mejza tłumaczył z mównicy sejmowej, że w nocy bronił "tradycji polegających na wspólnym, chóralnym śpiewaniu". A w rozmowie z TVN24 tłumaczył się całodniową pracą w sejmowych komisjach i na posiedzeniach. Sprawdziliśmy więc aktywność parlamentarną tego posła PiS. Nie jest to długa analiza.

Mejza tłumaczy nocną imprezę: "skoro się pracuje cały dzień....". Jak on pracuje?

Mejza tłumaczy nocną imprezę: "skoro się pracuje cały dzień....". Jak on pracuje?

Źródło:
Konkret24

Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Maciej Świrski uważa, że nikt nie będzie mógł go zastąpić, jeśli zostanie zawieszony po ewentualnym postawieniu przed Trybunałem Stanu. Przestrzega, że nie będzie komu podpisywać dokumentów, a rynek medialny zostanie wręcz "zatrzymany", tak jak i działania koncesyjne. Prawnicy oceniają, że przewodniczący KRRiT się myli.

Świrski: nikt nie może zastąpić przewodniczącego KRRiT. Prawnicy: może

Świrski: nikt nie może zastąpić przewodniczącego KRRiT. Prawnicy: może

Źródło:
Konkrtet24

To nie ściema kampanijna - tłumaczył minister nauki Dariusz Wieczorek, pytany o obiecane przez Lewicę tysiąc złotych dla studenta. I wyjaśniał, że nie była to obietnica, że "to jest pewien błąd, który wszyscy popełniamy". Przypominamy więc, kto z Lewicy publicznie obiecywał to w kampanii wyborczej.

Minister pytany o obietnicę "tysiąc złotych dla studenta": "to pewien błąd". A kto obiecywał?

Minister pytany o obietnicę "tysiąc złotych dla studenta": "to pewien błąd". A kto obiecywał?

Źródło:
Konkret24

"Wystarczy spojrzeć na dane historyczne i zobaczyć, że zawsze kiedy rządzi Donald Tusk i Platforma Obywatelska, to frekwencja jest niższa" - przekonywał dzień po drugiej turze wyborów samorządowych szef gabinetu prezydenta RP Marcin Mastalerek. Dane PKW o frekwencji nie potwierdzają jego słów.

Mastalerek: "zawsze kiedy rządzi Donald Tusk i PO, to frekwencja jest niższa". Sprawdzamy

Mastalerek: "zawsze kiedy rządzi Donald Tusk i PO, to frekwencja jest niższa". Sprawdzamy

Źródło:
Konkret24

Politycy Prawa i Sprawiedliwości forsują w mediach przekaz, że wraz z powrotem Donalda Tuska na fotel premiera źle się dzieje na ryku pracy. Mateusz Morawiecki jako "dowód" pokazuje mapę z firmami, które zapowiedziały zwolnienia grupowe. Jak sprawdziliśmy, takich zwolnień nie jest więcej, niż było za zarządów Zjednoczonej Prawicy. Eksperci tłumaczą, czego są skutkiem.

Narracja PiS o grupowych zwolnieniach i "powrocie biedy". To manipulacja

Narracja PiS o grupowych zwolnieniach i "powrocie biedy". To manipulacja

Źródło:
Konkret24

"Ukraińcy mają większe prawa w Polsce niż Polacy" - stwierdził jeden z internautów, który rozsyłał przekaz o przyjęciu przez Senat uchwały "o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi". Posty te zawierają szereg nieprawdziwych informacji.

"Senat przyjął uchwałę o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi"? Nic się tu nie zgadza

"Senat przyjął uchwałę o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi"? Nic się tu nie zgadza

Źródło:
Konkret24

"Coś się szykuje" - przekazują zaniepokojeni internauci, rozsyłając zdjęcie zawiadomienia o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie samochodu jako świadczenia na rzecz jednostki wojskowej. Uspokajamy: dokument wygląda groźnie, lecz nie jest ani niczym nowym, ani wyjątkowym.

Masz SUV-a, "to go stracisz"? Kto i dlaczego rozsyła takie pisma 

Masz SUV-a, "to go stracisz"? Kto i dlaczego rozsyła takie pisma 

Źródło:
Konkret24

Po pogrzebie Damiana Sobola, wolontariusza, który zginął w izraelskim ostrzale w Strefie Gazy, internauci zaczęli dopytywać, co wokół jego trumny robiły swastyki i czy były prawdziwe. Sprawdziliśmy.

Swastyki pod trumną Polaka zabitego w Strefie Gazy? Wyjaśniamy

Swastyki pod trumną Polaka zabitego w Strefie Gazy? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Tysiące wyświetleń w mediach społecznościowych ma fotografia dwóch mężczyzn jedzących coś na ulicy przed barem. Jeden to prezydencki doradca Marcin Mastalerek, drugi stoi bokiem, twarzy nie widać. Internauci informują, że to prezydent Duda, który podczas pobytu w Nowym Jorku poszedł ze swoim doradcą na pizzę do baru. Czy na pewno?

Duda i Mastalerek jedzą pizzę na ulicy? Kto jest na zdjęciu

Duda i Mastalerek jedzą pizzę na ulicy? Kto jest na zdjęciu

Źródło:
Konkret24

Według krążącego w sieci przekazu po zmianie prawa Ukraińcom łatwiej będzie uzyskać u nas kartę pobytu na trzy lata. A to spowoduje, że "do Polski będą ściągać jeszcze większe ilości Ukraińców". Przekaz ten jest manipulacją - w rzeczywistości planowane zmiany mają uniemożliwić to, by wszyscy Ukraińcy mogli uzyskiwać karty pobytu i pozostawać u nas trzy lata.

"Każdy, kto zechce" z Ukrainy dostanie kartę pobytu w Polsce? No właśnie nie

"Każdy, kto zechce" z Ukrainy dostanie kartę pobytu w Polsce? No właśnie nie

Źródło:
Konkret24

Ponad milionowe zasięgi generuje w polskiej sieci przekaz, że od początku lipca nie będzie można w Niemczech w weekendy jeździć samochodami osobowymi. Powodem ma być troska o środowisko. Uspokajamy: nie ma takich planów.

W Niemczech od lipca "całkowity zakaz jazdy w weekendy"? To "nieuzasadnione obawy"

W Niemczech od lipca "całkowity zakaz jazdy w weekendy"? To "nieuzasadnione obawy"

Źródło:
Konkret24

Czy Amerykański Czerwony Krzyż nie przyjmuje krwi od osób zaszczepionych przeciw COVID-19? Taką teorię, na podstawie pytań z formularza tej organizacji, wysnuli polscy internauci. Kwestionariusz jest prawdziwy, teoria już nie.

Amerykański Czerwony Krzyż "odmawia przyjmowania krwi" od zaszczepionych? Nie

Amerykański Czerwony Krzyż "odmawia przyjmowania krwi" od zaszczepionych? Nie

Źródło:
Konkret24

Internauci i serwisy internetowe podają przekaz, że polskie wojsko wysyła pracującym pierwsze powołania - że dostają "pracownicze przydziały mobilizacyjne". Wyjaśniamy, o co chodzi.

Pracownikom wysłano "pierwsze powołania do wojska"? Nie, wyjaśniamy

Pracownikom wysłano "pierwsze powołania do wojska"? Nie, wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Sceptycy pandemii COVID-19 i przeciwnicy wprowadzonych wtedy obostrzeń szerzą ostatnio narrację, jakoby "niemiecki rząd przyznał, że nie było pandemii". Wiele wpisów z taką informacją krąży po Facebooku i w serwisie X. Nie jest to jednak prawda.

"Niemiecki rząd przyznał, że nie było pandemii"? Manipulacja pana profesora

"Niemiecki rząd przyznał, że nie było pandemii"? Manipulacja pana profesora

Źródło:
Konkret24

W sieci pojawiły się dramatyczny zbiór nagrań, rzekomo z potężnej burzy, która przeszła nad Dubajem. Niektóre z nich nie mają jednak nic wspólnego z ostatnimi wydarzeniami. Wyjaśniamy.

Powódź w Dubaju. Huragan i drzewo wyrwane z korzeniami? To nie są nagrania stamtąd

Powódź w Dubaju. Huragan i drzewo wyrwane z korzeniami? To nie są nagrania stamtąd

Źródło:
Konkret24

Posłanka PiS Joanna Lichocka zaalarmowała swoich odbiorców, że we Wrocławiu powstał "ruchomy meczet". W poście nawiązała do kwestii nielegalnych migrantów, Donalda Tuska i Unii Europejskiej. Posłanka mija się z prawdą. Pokazujemy, co rzeczywiście stoi przy Stadionie Olimpijskim w stolicy Dolnego Śląska.

"Ruchomy meczet" we Wrocławiu? Posłanka PiS manipuluje, tam stało i stoi boisko

"Ruchomy meczet" we Wrocławiu? Posłanka PiS manipuluje, tam stało i stoi boisko

Źródło:
Konkret24

"Głosują, jak im patroni z Niemiec każą", "lista hańby europosłów", "komu podziękować za pakiet migracyjny" - z takimi komentarzami rozsyłane jest w sieci zestawienie mające pokazywać, jak 25 polskich europosłów rzekomo głosowało "w sprawie pakietu migracyjnego". Tylko że grafika zawiera błędy i nie przedstawia, jak rzeczywiście ci europosłowie głosowali. Wyjaśniamy.

"Lista hańby europosłów"? Nie, grafika z błędami. Kto jak głosował w sprawie paktu migracyjnego?

"Lista hańby europosłów"? Nie, grafika z błędami. Kto jak głosował w sprawie paktu migracyjnego?

Źródło:
Konkret24

Według posłanki PiS Marleny Maląg proponowane przez obecny rząd "babciowe" oznacza likwidację programu wprowadzonego przez rząd Zjednoczonej Prawicy. "Znów oszukali?", "będą zabierać?" - pytała była minister rodziny. To manipulacja. Wyjaśniamy, czy rodzice rzeczywiście stracą na nowym świadczeniu.

Maląg: "babciowe" oznacza likwidację rodzinnego kapitału opiekuńczego. Co pominęła była minister?

Maląg: "babciowe" oznacza likwidację rodzinnego kapitału opiekuńczego. Co pominęła była minister?

Źródło:
Konkret24

Sugerując się tekstami niektórych serwisów internetowych, polscy internauci gratulują Słowakom, że "odrzucili pakt migracyjny" i piszą, że rząd Donalda Tuska powinien zrobić to samo. Sęk w tym, że Słowacja nic nie odrzuciła, a Polska - i Węgry - przyjmują takie samo stanowisko. Wyjaśniamy, na czym polega rozpowszechniany w internecie manipulacyjny przekaz.

Słowacja "odrzuca unijny pakt migracyjny, a Polska?" Uproszczenie i manipulacja

Słowacja "odrzuca unijny pakt migracyjny, a Polska?" Uproszczenie i manipulacja

Źródło:
Konkret24

Salon kosmetyczny z eksperymentalną terapią odchudzającą komarami jakoby działał w Gdańsku. Uchodźczyni z Ukrainy, która go prowadziła, miała na tym zarobić ponad milion złotych - wynika z rzekomego materiału stacji Euronews. Rozpowszechniają go w sieci prorosyjskie konta. Jest sfabrykowany.

Terapia odchudzająca komarami, fałszywe dokumenty i Ukrainka z milionem złotych. Nic tu nie jest prawdą

Terapia odchudzająca komarami, fałszywe dokumenty i Ukrainka z milionem złotych. Nic tu nie jest prawdą

Źródło:
Konkret24

W 2023 roku pierwszy raz od trzech lat spadła liczba osób, wobec których zarządzono kontrolę operacyjną. Wśród nich były też inwigilowane Pegasusem. Cały czas jest to jednak więcej niż przed objęciem rządów przez Zjednoczoną Prawicę.

Nie tylko Pegasus. Ile osób służby inwigilowały w 2023 roku?

Nie tylko Pegasus. Ile osób służby inwigilowały w 2023 roku?

Źródło:
Konkret24