Ile masła można kupić za emeryturę teraz, a ile w 2013 roku? Minister pyta, my liczymy

Temat cen masła zaistniał w ubiegłym tygodniu w publicznych dyskusjach po wypowiedzi senatora Prawa i Sprawiedliwości Stanisława Karczewskiego, kiedy to 18 maja stwierdził w Programie 1 Polskiego Radia, że masło "wcale nie jest aż takie drogie". Mówił, że widział w sklepie masło po 6 zł. Ponieważ do tego stwierdzenia odnosili się potem politycy i media, senator Karczewski 19 maja pokazał dziennikarzom paragon z niedawnych zakupów. Stwierdził, że kupił dwie kostki masła: za 6,40 i 6,99 zł.

"Fakt" wyliczył, że Karczewski za swoją pensję, czyli 12 145 zł netto, może kupić 1745 kostek masła, podczas gdy za pensję minimalną - 2346 zł netto - można kupić tylko 340 kostek. Dziennik przyjął, że masło kosztuje 6,95 zł. 20 maja minister rolnictwa Henryk Kowalczyk był pytany w "Jeden na jeden" w TVN24 o szacunki "Faktu". Najpierw zdystansował się od tego typu porównań, lecz gdy Agata Adamek stwierdziła, że to nie jest śmieszne, bo wynagrodzenia można przeliczyć na cały koszyk zakupów, powiedział: - Jeśli tak porównamy, no to ja zachęcam redaktora "Faktu", jeśli chce porównywać, żeby porównał na przykład, ile można było kupić kostek masła w roku 2013 za minimalną emeryturę i ile można kupić teraz". Kowalczyk dodał, że specjalnie porównuje wysokość obecnych świadczeń z tymi za rządów Platformy Obywatelskiej, bo: "Emerytury były, jakie były - minimalna 700 zł".

Sprawdziliśmy sugestię ministra rolnictwa, czyli ile kostek masła można było kupić za emeryturę minimalną w 2013 roku, a ile w 2022 roku.

Po marcowej waloryzacji emerytury i renty wzrosły o 7 proc. Wzrosła też minimalna emerytura. Otrzymują ją osoby, które zgromadziły niewiele składek emerytalnych, ale mają długi staż ubezpieczeniowy (kobieta – co najmniej 20 lat, mężczyzna – co najmniej 25 lat). Od 1 marca do końca lutego 2023 roku minimalna emerytura wynosi 1338,44 zł brutto (1217,98 zł netto). Dla porównania: od marca 2021 roku do lutego 2022 roku świadczenia wynosiły 1250,88 zł brutto (1066,24 zł netto).

Jak sprawdziliśmy, od marca 2013 do lutego 2014 roku emerytura minimalna wynosiła 831,5 zł brutto (717,35 zł netto). Przypomnijmy, Henryk Kowalczyk mówił właśnie o emeryturze minimalnej w wysokości 700 zł.

Dane o cenach masła Główny Urząd Statystyczny publikuje w średnich miesięcznych danych o cenach podstawowych produktów (uwzględnia masło świeże o zawartości tłuszczu ok. 82,5 proc., 200 g). Według GUS kostka masła kosztowała w kwietniu tego roku średnio 7,39 zł, a w kwietniu 2013 roku - 4,31 zł.

Na podstawie tych danych sprawdzamy sugestię ministra: otóż w kwietniu 2013 roku za emeryturę minimalną (uwzględniamy netto) można było kupić 166 kostek masła. A w kwietniu 2022 roku, mimo podwyżek emerytur, niemal tyle samo - 165 kostek (w zaokrągleniu do pełnych liczb). Czyli podniesienie świadczeń przez rząd PiS nie dało w tym wypadku wielkiego skutku, bo mamy bardzo wysoką inflację.

Od 2013 do 2022 roku relacja między wysokością emerytury minimalnej a ceną masła bardzo się zmieniała. Od stycznia 2014 roku do maja 2016 roku za emeryturę minimalną można było kupić coraz więcej tłuszczu. W połowie 2016 roku pobierający taką emeryturę mógł kupić aż 199 kostek. Później cena masła gwałtownie rosła i w październiku 2017 roku za minimalną emeryturę można było kupić tylko 121 kostek. W kolejnych miesiącach za najniższą emeryturę można było kupić coraz więcej kostek masła - w marcu 2021 aż 198 kostek. Później za minimalne świadczenie emerytalne znowu można było kupić coraz mniej porcji tego produktu.

Sprawdziliśmy również siłę nabywczą całego koszyka produktów żywnościowych, których ceny podaje GUS. To 24 popularne produkty - m.in. chleb, mięso, wędliny, sery, mleko, jaja, olej, pomarańcze, jabłka czy cukier. I tak: w kwietniu 2013 roku za emeryturę minimalną można było kupić 3,3 koszyka takich produktów. W kwietniu 2022 roku - 3,9 koszyka.

Autor: Krzysztof Jabłonowski / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Shutterstock