"Kowidowe szczepionki rozwalają odporność"? Nie, wyjaśniamy, skąd błędne wnioski

"Kowidowe szczepionki rozwalają odporność"? Nie, wyjaśniamy, skąd te błędne wnioski

Dyskusja o tym, że szczepionki na COVID-19 "rozwalają odporność" i zwiększają śmiertelność, znowu rozgorzała w sieci - tym razem dowodem mają być dane z Izraela i Wielkiej Brytanii. Tylko że one nie potwierdzają tej fałszywej tezy.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Przekaz o rzekomej utracie odporności po przyjęciu szczepionki na COVID-19 wciąż pojawia się w polskich mediach społecznościowych - za każdym razem z jakimiś nowymi "dowodami". Jedna z użytkowniczek Twittera zamieściła 6 lutego post treści: "A jeśli okaże się, że kowidowe szczepionki rozwalają odporność i zaszczepieni padają jak muchy, to co wtedy? Bo w Izraelu już umiera więcej zaszczepionych niż niezaszczepionych. I w UK też. A nie tak miało być" (pisownia oryginalna). Profil ma należeć do Katarzyny Treter-Sierpińskiej, która w opisie przedstawia się jako publicystka portalu wPrawo.pl. Tweet polubiło ponad 2 tys. użytkowników, a ponad 400 udostępniło.

Wprowadzający w błąd tweet z 6 lutego 2022 rokuKonkret24 | Twitter.com

"Dane niemieckiego rządu", "oficjalne dane z Izraela"...

Pod tweetem rozgorzała dyskusja. "To już wiadomo. Są oficjalne dane niemieckiego min.zdrowia i @rki_de potwierdzające wcześniejsze przypuszczenia" - napisała w odpowiedzi jedna z użytkowniczek Twittera (pisownia wszystkich postów oryginalna). Udostępniła swój tweet, również z 6 lutego, z podobnym twierdzeniem: "U osób zaszczepionych spada ogólna odporność - wynika z danych niemieckiego rządu. Wśród odnotowanych w RFN przypadków #Omikron zdecydowana większość wystąpiła u osób, które przyjęły preparat". W tym poście był link do artykułu na stronie dailyexpose.uk. Twitter oznaczył ten post informacją: "Ten tweet kieruje użytkowników do strony, która może zawierać nieprawdziwe informacje na temat Covid-19".

"Proszę nie kłamać. 12% niezaszczepionych żydów generuje prawie połowę zgonów. Mówimy o fali Omikron. Przy zbliżonej populacji od początku pandemii Izrael ma 4x mniej zgonów niż Czechy" - napisał w odpowiedzi jeden z twitterowiczów, podając link do artykułu opublikowanego na stronie izraelskiej gazety haaretz.com.

Coraz więcej dzieci cierpi na PIMS. Lekarze ostrzegają i apelują o szczepienia
Coraz więcej dzieci cierpi na PIMS. Lekarze ostrzegają i apelują o szczepieniaFakty TVN

"O paradoksie wyszczepialności Pani słyszała? Oficjalne dane z Izraela mówią o ponad 11 razy większym ryzyku hospitalizacji i zgonów" - stwierdził inny użytkownik Twittera. Inni komentowali: "Mógłby ktoś ktoś podać źródła tych danych o zgonach zaszczepionych?"; "to nic. Selekcja naturalna. Dla nich i tak nie byłoby ratunku"; "Ja powtarzam od jakiegoś czasu, ten Izrael wygląda podejrzanie. Wyszczep na maksa i umieralność jeszcze większą. Chcą się pozbyć Żydów czy jak?"; "Będzie jak w filmie 'Epoka Lodowcowa' wielkie wymieranie.!".

Szczepionki "rozwalają oporność"? Nie, one ją wzmacniają

Twierdzenie, że szczepienie przeciw COVID-19 obniża odporność organizmu, w polskich mediach społecznościowych krążyło już na początku stycznia tego roku. Zbudowano je na fałszywych doniesieniach o 87-proc. niższej odporności u zaszczepionych - wówczas zweryfikowaliśmy to jako nieprawdę. A właśnie ten przekaz przywołała cytowana wyżej użytkowniczka Twittera.

I tak: według wciąż rozsyłanego artykułu ze strony dailyexpose.uk. dane o 87-proc. niższej odporności u zaszczepionych mają pochodzić z raportu Instytutu Roberta Kocha (RKI). Tylko że w raporcie wcale nie ma takiej informacji - ona powstała w wyniku błędnych wyliczeń anonimowego autora owego tekstu. Tak powstał rozsyłany teraz fejk (więcej czytaj w Konkret24).

Szczepionka nie wywołuje też AIDS, czyli zespołu nabytego niedoboru odporności. Wbrew krążącym w sieci twierdzeniom nie istnieje poszczepionkowa wersja AIDS nazywana VAIDS (słowo "vaccine" dodano do pełnej nazwy AIDS i powstała fałszywa nazwa: vaccine acquired immunodeficiency syndrome).

Bo prawa jest taka, że dopuszczone do użycia w Polsce szczepionki pomagają wzmocnić odpowiedź immunologiczną organizmu na COVID-19. Ich przyjęcie przygotowuje organizm na kontakt z wirusem SARS-CoV-2, zwiększa szanse na uniknięcie ciężkiego zachorowania na COVID-19, powikłań wynikających z przechorowania i zgonu. Szczepionki mRNA lub te oparte na wektorze wirusowym zawierają "instrukcje" dla organizmu, jak wytworzyć odpowiedni antygen z niewielką i nieszkodliwą częścią wirusa. Układ odpornościowy rozpoznaje następnie antygen jako "obcy" i zaczyna wytwarzać odpowiednie przeciwciała. Jeśli później zaszczepiona osoba zetknie się z wirusem SARS-CoV-2, jej układ odpornościowy będzie już "pamiętać", jak ma na niego zareagować - szybko wytworzy odpowiednie przeciwciała, które zniszczą wirusa. W ten sposób szczepienie może uchronić nas przed chorobą COVID-19 - wyjaśnia Europejski Portal Informacji o Szczepieniach vaccination-info.eu.

Izrael i Wielka Brytania: wskaźnik zgonów wśród zaszczepionych niższy niż wśród niezaszczepionych

Autorka cytowanego na początku posta podała, jakoby w Izraelu i Wielkiej Brytanii z powodu COVID-19 miało umierać więcej zaszczepionych niż niezaszczepionych. Statystyki tego nie potwierdzają.

Dane o zgonach z COVID-19 w podziale na zaszczepionych i niezaszczepionych dla Izraela dostępne są na stronie tamtejszego ministerstwa zdrowia. Te same dane przytoczono w artykule na stronie haaretz.com. Obejmują okres od 11 stycznia do 9 lutego 2022 roku i są podane w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców z podziałem na status szczepienia (takie przeliczenie nazywamy wskaźnikiem zgonów z COVID-19) dla całej populacji oraz w podziale na osoby przed i od 60. roku życia (poniżej pokazujemy te dane dla całej populacji).

W Izraelu wskaźnik zgonów z COVID-19 wśród osób zaszczepionych w styczniu i lutym tego roku był przeważnie niższy niż wśród niezaszczepionych. Dla niezaszczepionych wahał się między 0 a 0,9; dla zaszczepionych był na niższym poziomie - od 0,1 do 0,5. Według danych z 8 lutego dla niezaszczepionych wynosił 0,4, a dla zaszczepionych 0,1.

Zgony z COVID-19 w Izraelu na 100 tysięcy mieszkańców (dane od 11 stycznia do 8 lutego 2022)Konkret24 | health.gov.il

Zauważmy, że 8 lutego w pełni zaszczepionych na COVID-19 było 65,75 proc. mieszkańców Izraela (według Our World in Data).

W Wielkiej Brytanii również niezaszczepieni częściej niż zaszczepieni umierają na COVID-19. Częściej też są hospitalizowani - wynika z danych brytyjskiego resortu zdrowia. Poniższa tabela pochodzi z cotygodniowego raportu o pandemii na Wyspach z 3 lutego tego roku (tabela 13., strona 47). Przedstawia dane o przypadkach, hospitalizacjach i zgonach z COVID-19 z podziałem na grupy wiekowe i osoby zaszczepione (trzema dawkami) oraz niezaszczepione. Jak widać, wskaźnik zgonów z COVID-19 w każdej z grup wiekowych był wyższy wśród niezaszczepionych niż wśród zaszczepionych.

Wskaźnik zgonów w Wielkiej Brytanii w poszczególnych grupach wiekowych z podziałem na zaszczepionych i niezaszczepionychKonkret24 | UK Health Security Agency

I tak wskaźnik zgonów z COVID-19 (przeliczany na 100 tys. mieszkańców) w poszczególnych grupach wiekowych w Wielkiej Brytanii przedstawiał się następująco:

do 18 lat - brak zgonów zaszczepionych; 0,1 niezaszczepionych

18-29 lat - 0,2 zaszczepionych i 0,8 niezaszczepionych

30-39 lat - 0,3 zaszczepionych i 1,6 niezaszczepionych

40-49 lat - 0,6 zaszczepionych i 3,9 niezaszczepionych

50-59 lat - 1,4 zaszczepionych i 14 niezaszczepionych

60-69 lat - 4,3 zaszczepionych i 44,4 niezaszczepionych

70-79 lat - 14 zaszczepionych i 111,8 niezaszczepionych

80+ - 78 zaszczepionych i 325,5 niezaszczepionych.

W Wielkiej Brytanii odsetek zaszczepionych wynosił 8 lutego 71,32 proc.

Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Shutterstock/Twitter

Pozostałe wiadomości

Według jednych umowa Unii Europejskiej z Mercosur "zniszczy dorobek polskiego rolnictwa". Według innych będzie szansą na zwiększenie polskiego eksportu do krajów Ameryki Południowej. Polityczna dyskusja skupia się jednak na sytuacji rolników, a obaw słyszymy więcej niż argumentów "za". Czy rzeczywiście takowych nie ma? Wyjaśniamy, co kryje się w tej kontrowersyjnej umowie.

Umowa UE z Mercosur. O co w tym wszystkim chodzi

Umowa UE z Mercosur. O co w tym wszystkim chodzi

Źródło:
TVN24+

Setki tysięcy wyświetleń generują filmy przedstawiające nocny przejazd wojsk, które opisane są jako przerzucanie nowych jednostek NATO do Polski bądź transfer polskich wojsk na wschodnią granicę. Przestrzegamy: oba filmy pokazują inną sytuację i zostały wykorzystane do dezinformacji.

"Polska przesuwa wojska", "NATO dozbraja Polskę"? Dezinformacja z filmami

"Polska przesuwa wojska", "NATO dozbraja Polskę"? Dezinformacja z filmami

Źródło:
Konkret24

Premier zapowiedział, że powstanie plan, by "każdy dorosły mężczyzna w Polsce był szkolony na wypadek wojny". Model szkolenia miał powstać "w ciągu tygodni" - Donald Tusk mówił w marcu 2025 roku. Dziś politycy pytają, co się stało z tą zapowiedzią. Sprawdzamy.

Tusk zapowiedział model szkoleń wojskowych "do końca marca". Czy jest?

Tusk zapowiedział model szkoleń wojskowych "do końca marca". Czy jest?

Źródło:
Konkret24

Jednym z fałszywych przekazów po naruszeniu polskiej przestrzeni powietrznej jest ten, że znalezione drony były klejone taśmą i to ma być dowód, że zrobiono je chałupniczo w Ukrainie. Przestrzegamy: to rosyjska dezinformacja. Wyjaśnienie, skąd ta taśma na dronach, jest proste.

"Drony klejone na taśmę"? Tak, celowo. Nie wierz dezinformacji

"Drony klejone na taśmę"? Tak, celowo. Nie wierz dezinformacji

Źródło:
Konkret24

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek w ramach przywracania praworządności zakłada odzyskiwanie pieniędzy od tak zwanych neo-sędziów. Ponieważ Polska musi za wydane przez nich wyroki wypłacać milionowe odszkodowania, mają te straty pokrywać "z własnej kieszeni". Czy to prawnie możliwe? Różnice zdań wśród prawników nie wieszczą tym planom powodzenia.

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Źródło:
Konkret24

Ciało Carlo Acutisa - zwanego pierwszym świętym z pokolenia millenialsów - od lat wystawione jest na widok publiczny. Wygląda, jakby nastolatek właśnie zapadł w sen. To rodzi pytania, dlaczego 19 lat po śmierci jego ciało nie uległo rozkładowi. Wyjaśniamy krążące w sieci nagranie.

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Źródło:
Konkret24

Czy "jesteśmy w dużej mierze bezbronni" w przypadku masowego ataku dronami? Dlaczego skuteczność ich neutralizowania w Ukrainie jest dużo wyższa niż w Polsce? Jakim sprzętem dysponujemy, na jaki czekamy? Ostatnie incydenty z rosyjskimi bezzałogowcami wywołują takie pytania, ale też wiele rozbieżnych komentarzy. Wyjaśniamy, dlaczego według ekspertów "mur przeciwdronowy" nie ma sensu oraz o czym nie wolno zapominać, porównując Polskę z Ukrainą.

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Źródło:
TVN24+

Nie maleje natężenie fałszywych przekazów na temat rosyjskich dronów nad Polską. Prorosyjskie trolle zaprzeczają wręcz udokumentowanym faktom i podważają relacje ofiar uderzenia dronami. Małżeństwo, którego dom został zniszczony wskutek działań po pojawieniu się bezzałogowych obiektów, czuje się wręcz zaszczute falą kłamstw i manipulacji. Celem tej akcji Kremla jest też podważanie wiarygodności profesjonalnych mediów.

"Ludzie, mieszkam na tej wsi". Nie mieszka. Trolle Kremla uderzają w ofiary

"Ludzie, mieszkam na tej wsi". Nie mieszka. Trolle Kremla uderzają w ofiary

Źródło:
Konkret24

Niemal milion wyświetleń zyskał anglojęzyczny post pokazujący rzekome ruchy polskich wojsk tuż przed rosyjsko-białoruskimi ćwiczeniami Zapad-2025. To kolejny przykład jak dezinformacja podsyca emocje i buduje narrację o eskalacji napięć.

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Źródło:
Konkret24

Internauci i media szeroko komentują słowa wiceprezydenta USA J.D. Vance'a, który stwierdził, że Donald Trump "nie widzi powodów", by izolować Rosję. Niektórzy sugerowali, że słowa te padły w kontekście naruszenia polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony. Wyjaśniamy, co dokładnie powiedział Vance.

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

Źródło:
Konkret24

Dysfunkcyjne państwo, podważanie pomocy NATO, straszenie wojną - takie kremlowskie narracje będą sączone Polakom w najbliższych tygodniach. Ich celem wcale nie jest to, byśmy polubili Rosję, tylko byśmy przestali ufać sojusznikom i jeszcze bardziej skłócili się z Ukrainą. Wlatujące do Polski drony i rozpoczynające się manewry rosyjsko-białoruskie nie są tu bez znaczenia.

Jedna wojna już trwa. Ta o nasze umysły. "Rosja próbuje nowych rzeczy"

Jedna wojna już trwa. Ta o nasze umysły. "Rosja próbuje nowych rzeczy"

Źródło:
Konkret24

Falę komentarzy wzbudziła wypowiedź rzeczniczki resortu spraw wewnętrznych Karoliny Gałeckiej podczas konferencji prasowej. A konkretnie: chodzi o fragment jej wystąpienia, który w mediach społecznościowych zaprezentował właściciel Kanału Zero. Oburzenie wywołał fakt, jak jedno zdanie wykorzystał on do manipulacji.

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Źródło:
Konkret24

Premier Donald Tusk zapowiedział w Sejmie uruchomienie konsultacji sojuszniczych w NATO na podstawie artykułu 4. Traktatu Północnoatlantyckiego. Wyjaśniamy, z czym się wiążą te przepisy.

Artykuł 4. traktatu o NATO: o czym stanowi? Co powoduje?

Artykuł 4. traktatu o NATO: o czym stanowi? Co powoduje?

Źródło:
Konkret24

Wpis posła Michała Wosia z PiS o zamianie polskiego napisu na niemiecki wywołał burzę w sieci. Część internautów grzmiała o "germanizacji" Gdańska, inni zarzucali posłowi wprowadzanie w błąd. O co chodzi ze zmianą i kiedy do niej doszło.

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

Źródło:
Konkret24

Zdjęcia z pogrzebu ofiar zbrodni wołyńskiej w Puźnikach wzbudzają pytania i komentarze internautów. Chodzi o "rozmiary trumien" - według niektórych są one "zastanawiające", budzą podejrzenia i domysły. Niesłusznie.

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Źródło:
Konkret24

"Sami Ukraińcy na egzaminie", "nawet jednego Polaka" - utyskuje były kandydat na prezydenta, opowiadając o egzaminach do Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Lista przyjętych dowodzi, że mówi nieprawdę. A wyjaśnienie, gdzie on zobaczył "całe sale Ukraińców", jest proste.

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Czy przywrócenie przez Polskę kontroli na zachodniej granicy spowodowało, że maleją liczby przekazywanych nam z Niemiec cudzoziemców? Prezentujemy najświeższe statystyki strony polskiej i niemieckiej.

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

Źródło:
Konkret24

"Nawet Namibia wytargała od nich odszkodowanie, ale Polakom nic się nie należy" - takie głosy padają w dyskusji na temat reparacji od Niemiec dla Polski za drugą wojnę światową. Europoseł PiS twierdzi, że afrykański kraj dostał już od Niemiec ponad miliard euro. Tylko że to fałsz. Nie jedyny w tej narracji.

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Prawo i Sprawiedliwość alarmuje o podwyżce składek ZUS dla przedsiębiorców od 2026 roku. Składki faktycznie mają wzrosnąć, ale mechanizm ich wyliczania nie jest żadną nowością. Działa od lat, a wcześniej korzystała z niego także Zjednoczona Prawica.

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

Źródło:
Konkret24

Widok wygłodzonego skrzypka w Auschwitz, kobiety uratowanej z rzezi wołyńskiej czy pielęgniarki na plaży Omaha porusza. "Historia jak żywa" - myślisz. Tymczasem ktoś przy innym komputerze liczy zyski. Bo w tych obrazach nie chodzi ani o sentyment, ani o historyczną pamięć. Historycy ostrzegają i mówią o metahistorii.

Wyglądają jak żywi. Nigdy nie istnieli. Metahistoria to groźne zjawisko

Wyglądają jak żywi. Nigdy nie istnieli. Metahistoria to groźne zjawisko

Źródło:
TVN24+

Historia osady z epoki odkrytej na szkockich wyspach zaciekawiła wielu internautów. Tym większe oburzenie wywołało jednak zdjęcie, które wcale nie przedstawia tego miejsca. Wyjaśniamy, co pokazuje.

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Źródło:
Konkret24

Tylko prąd z węgla jest prawdziwy, a ten z wiatru "to gorsze, słabsze elektrony" - przekonuje autor filmu na TikToku. Dowodem według niego jest "niedoprane pranie". Internauci nie dowierzają, a eksperci wyjaśniają.

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Źródło:
Konkret24

Włosi finansują ze środków KPO wypłaty reparacji za straty spowodowane przez Niemców w czasie drugiej wojny - taki przekaz pojawił się zaraz po tym, gdy prezydent Nawrocki wrócił do tematu wypłaty reparacji dla Polski. Niektórzy twierdzą nawet, że na te wypłaty dla Włochów składają się Polacy - w ramach unijnych składek. Punktujemy główne trzy kłamstwa tej narracji.

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Źródło:
Konkret24

Czy zawetowanie przez prezydenta Karola Nawrockiego ustawy o środkach ochrony roślin spowoduje, że wszyscy będą musieli już od 2026 roku obsługiwać elektroniczny system rejestru? Powstał spór, zapytaliśmy więc Komisję Europejską.

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Źródło:
Konkret24

Członek organizacji paramilitarnej związanej z Grzegorzem Braunem alarmuje w sieci, że rząd Donalda Tuska zakazał policjantom noszenia na mundurach naszywek z polską flagą. Nagranie jest szeroko komentowane Wyjaśniamy, czego jego autor nie wie.

"Tuskoland" zakazał flagi na mundurze? Policja wyjaśnia

"Tuskoland" zakazał flagi na mundurze? Policja wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Po tym, jak w nagraniu opublikowanym w mediach społecznościowych Donald Tusk pokazał dane o "tym, co zostaje w portfelu każdego dnia", w sieci pojawiły się głosy, że przedstawił stare statystyki. Według europosła PiS Tusk "sam się zaorał", bo przypisał sobie osiągnięcia rządu Zjednoczonej Prawicy. Skąd więc pochodzą liczby zaprezentowane przez premiera?

"Tusk sam się zaorał"? Jakie dane pokazał

"Tusk sam się zaorał"? Jakie dane pokazał

Źródło:
Konkret24