Według danych przekazanych Konkret24 przez Ministerstwo Zdrowia w czwartek 1 października współczynnik reprodukcji wirusa w Polsce wynosił tego dnia 1,36. Oznacza to, że 100 osób z koronawirusem zakaża średnio 136 kolejnych. Porównując to z dotychczas udostępnianymi przez resort danymi, okazuje się, że jest to najwyższa wartość współczynnika R w Polsce od marca.

Co nie dziwi, bo od połowy września rośnie dzienna liczba przypadków koronawirusa. 1 października resort raportował o 1967 nowych zachorowaniach - to najwięcej od początku pandemii.

Jeśli chodzi o poszczególne województwa, w porównaniu z danymi z lipca w 13 województwach współczynnik R wzrósł, a zmalał tylko w trzech. Teraz po raz pierwszy (od kiedy resort przekazuje te informacje) R w każdym województwie jest większy niż 1.

W marcu R był wyższy, potem spadał

Współczynnik reprodukcji wirusa R informuje o średniej liczbie ludzi, które zaraża jedna osoba w okresie przechodzenia choroby. Dopiero jeśli współczynnik R spadnie poniżej 1, można stwierdzić, że epidemia wyhamowuje i przestaje się rozprzestrzeniać.

"Z zasady chcemy, by współczynnik R był jak najniższy, a najlepiej dużo poniżej 1, jeśli planujemy zdejmować obostrzenia" - komentuje Emilia Skirmuntt, wirusolożka z Uniwersytetu w Oksfordzie. "Jeśli współczynnik jest w okolicach 1, to epidemia nie wygasa i ma potencjał do wywołania kolejnej fali zachorowań" - wyjaśnia.

Ministerstwo Zdrowia nie podaje regularnie wartości współczynnika R dla Polski. Poprzednie wartości R były następujące:

• 2,6 - informacja ministerstwa z 25 marca
• 1,11 - informacja ministerstwa z 28 kwietnia
• 0,99 - informacja ministerstwa z 13 maja
• 1,11 - informacja ministerstwa z 22 czerwca
• 1,05 - informacja ministerstwa z 18 lipca.

12 sierpnia Konkret24 zapytał Ministerstwo Zdrowia o nowe dane o współczynniku R w Polsce i województwach - odpowiedź otrzymaliśmy dopiero 1 października.

Wartość R najwyższa w kujawsko-pomorskim

Obecnie w pięciu województwach wartość R przekracza 1,5:

• kujawsko-pomorskie: 1,69
• podlaskie: 1,62
• zachodniopomorskie: 1,62
• wielkopolskie: 1,6
• warmińsko-mazurskie: 1,53

W 11 województwach wartość R jest między 1,49 a 1:

• pomorskie: 1,47
• lubuskie: 1,44
• lubelskie: 1,42
• łódzkie: 1,41
• świętokrzyskie: 1,35
• mazowieckie: 1,29
• śląskie: 1,29
• podkarpackie: 1,22
• opolskie: 1,19
• małopolskie: 1,15
• dolnośląskie: 1,09

Wzrost R w 13 województwach

W porównaniu do danych z lipca współczynnik R wzrósł w 13 województwach. Najwięcej w: podlaskim (o 1,03), warmińsko-mazurskim (o 0,84) i wielkopolskim (o 0,75).

Najmniej R wzrósł w świętokrzyskim (0,01), podkarpackim (0,16) i mazowieckim (0,19).

Współczynnik R zmalał tylko w trzech województwach: małopolskim (o -0,39), lubuskim (o -0,2) i dolnośląskim (o -0,03).

R a strefy czerwone i żółte

W czwartek 1 października Ministerstwo Zdrowia przedstawiło nową listę powiatów z najwyższym przyrostem zakażeń koronawirusem. Od 3 października dodatkowe obostrzenia w związku pandemią COVID-19 zaczną obowiązywać w 44 powiatach i siedmiu miastach na prawach powiatu.

Szerokie obostrzenia będą obowiązywać w strefach czerwonych - powiatach, gdzie w ciągu ostatnich 14 dni wykryto więcej niż 12 zakażeń na 10 tys. osób, a lżejsze w żółtych (6-12 zakażeń na 10 tys. osób).

Porównaliśmy zapowiedziane nowe strefy czerwone i żółte z wysokością R w tych województwach - nie ma zależności, że im więcej stref zagrożonych w województwie, tym R jest najwyższy.

Na przykład w kujawsko-pomorskim (R = 1,69) dwa powiaty znajdą się w strefie czerwonej, żaden w żółtej. W zachodniopomorskim (R = 1,62) w strefie żółtej znalazło się tylko miasto Szczecin.

Z kolei w wielkopolskim (R = 1,6) w strefach zagrożonych znajdzie się pięć powiatów: dwa w żółtej, trzy w czerwonej).

Najwięcej powiatów w strefach żółtej i czerwonej - po 11 - leży w województwach pomorskim (R = 1,47) i małopolskim (R = 1,15).