Prokuratura w Szczecinie, prowadząca śledztwo w sprawie byłych urzędników KNF, odmówiła Konkret24 informacji, czy wiceminister sprawiedliwości Patryk Jaki miał wgląd w akta prowadzonego śledztwa. Prokuratura stwierdziła, nie przedstawiając żadnego uzasadnienia, że nie są to „informacje publiczne”.
Trzy dni po tym, jak na polecenie Prokuratury Regionalnej w Szczecinie zatrzymano siedmioro byłych urzędników Komisji Nadzoru Finansowego, sprawę tę komentował na antenie TVN24 wiceminister sprawiedliwości Patryk Jaki. Polityk ostro krytykował działania zatrzymanych w sprawie SKOK Wołomin.
Na ich komputerach, jak powiedział 9 grudnia w programie "Kawa na ławę", "była informacja, że ci panowie wiedzieli twardo już w 2013 roku, że tam jest gigantyczne złodziejstwo".
"Wiem co jest w komputerach"
Wiceminister dodał, że wtedy "tylko oni mieli narzędzia i instrumenty, żeby przerwać to złodziejstwo". Dopytywany, czy wie, co znajduje się w komputerach, które zarekwirowała policja, potwierdził: "tak, wiem co jest w komputerach". Na pytanie, skąd posiada taką wiedzę, odpowiedział, że "to są informacje z prokuratury". – To są publiczne informacje – stwierdził. Pytany, czy nie są to informacje objęte tajemnicą śledztwa, dopowiedział: "jeżeli to przekazuję, to znaczy, że nie".
Czy prokurator poinformował ministra?
W kodeksie postępowania karnego jest generalna zasada, że akta z postępowania przygotowawczego - śledztwa - prokurator je prowadzący udostępnia stronom, obronie, pełnomocnikom, jeśli "nie zachodzi potrzeba zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania lub ochrony ważnego interesu państwa". W artykule 156 kodeksu postępowania karnego, w paragrafie 5 napisano: "za zgodą prokuratora akta w toku postępowania przygotowawczego mogą być w wyjątkowych wypadkach udostępnione innym osobom".
Konkret24 zapytał Prokuraturę Regionalną w Szczecinie, czy prokurator prowadzący to postępowanie udostępnił wiceministrowi Jakiemu akta postępowania w trybie art. 156 par. 5 kodeksu postępowania karnego. Jeśli tak, jaką datę nosi zarządzenie prokuratora, a także czy możemy otrzymać skan pisma w tej sprawie. Nie pytaliśmy więc o toczące się śledztwo, tylko o to, czy prokuratura udzieliła wiceministrowi sprawiedliwości informacji w tej sprawie.
W odpowiedzi z 17 grudnia, podpisanej przez prokuratora Norberta Zawadzkiego, Prokuratura Regionalna w Szczecinie stwierdziła, że żądane przez nas informacje "dotyczące toczącego się postępowania przygotowawczego, nie stanowią informacji publicznej w rozumieniu powołanej ustawy, a zatem w trybie jej przepisów nie mogą zostać udzielone".
- To oczywisty unik, szczególnie, że prokuratura nie uzasadniła dlaczego jej zdaniem ta informacja nie stanowi informacji publicznej – tak dla Konkret24 ocenił to pismo Krzysztof Izdebski, dyrektor programowy Fundacji ePaństwo, działającej na rzecz jawności życia publicznego. Jego zdaniem, informacje na temat postępowania przygotowawczego mieszczą się w określonej w art. 61 Konstytucji definicji informacji publicznej, gdyż dotyczą działania władz publicznych.
- Już tylko z tej przyczyny informacja o tym komu takie akta zostały udostępnione stanowi informację publiczną – podkreśla Izdebski. I dodaje: - O ile, w przypadku gdyby dostępu żądała osoba prywatna, prokurator mógłby odmówić informacji na jej temat z uwagi na ochronę prawa do prywatności, to w tym przypadku mamy do czynienia z wiceministrem, który - jak można założyć - mógł żądać dostępu do akt w związku z pełnieniem funkcji.
Patryk Jaki w ministerstwie sprawiedliwości, zgodnie z podziałem obowiązków, zajmuje się m.in. nadzorem nad Służbą Więzienną, funkcjonowaniem dozoru elektronicznego, jest szefem komisji ds. reprywatyzacji warszawskiej.
- Więc nie dość, że mieści się to również w definicji informacji publicznej z uwagi na zaangażowanie kolejnego organu władzy publicznej, to nie zachodzą też przesłanki odmowy ze względu na ochronę prawa do prywatności – konkluduje Krzysztof Izdebski.
Te same pytania, co szczecińskiej prokuraturze, wysłaliśmy do biura prasowego ministerstwa sprawiedliwości. Resort zwleka z odpowiedzią.
Dzielenie się wiedzą
W programie "Kawa na ławę" Patryk Jaki pytany, czy podawane przez niego informacje nie są objęte tajemnicą śledztwa, dopowiedział: "Jeżeli to przekazuję, to znaczy, że nie."
Nie dowiedzieliśmy się, czy ewentualna zgoda prokuratora na dostęp do akt obejmowała także zgodę na upublicznienie informacji ze śledztwa. Zdaniem Krzysztofa Izdebskiego, bez wyraźnej zgody prokuratora takich informacji nie można upowszechniać.
Zakaz publicznego rozpowszechniania informacji ze śledztwa zapisano w art. 241, par. 1 kodeksu karnego: "kto bez zezwolenia rozpowszechnia publicznie wiadomości z postępowania przygotowawczego, zanim zostały ujawnione w postępowaniu sądowym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2."
To zezwolenie, jak stanowi cytowany już art. 156 par. 5, prokurator może wydać w "wyjątkowych wypadkach". Jak zauważa Elżbieta Jarzęcka-Siwik, długoletni prokurator, a obecnie wicedyrektor Departamentu Prawnego i Orzecznictwa Kontrolnego NIK w publikacji "Ograniczenie dostępu do informacji publicznej o przebiegu postępowania karnego" (Prawo i prokuratura, 3/2005): "niezależnie od powodu udostępnienia akt 'innej osobie', decyzja w tym przedmiocie nie uprawnia jej do publicznego rozpowszechniania wiadomości z postępowania przygotowawczego". Jej zdaniem, "innymi słowy mówiąc, udostępnienie chronionych wiadomości nie czyni ich jawnymi".
Autor: Piotr Jaźwiński / Źródło: Konkret24, tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: tvn24