Informacja, jakoby wkrótce za brak płynu do spryskiwaczy w samochodzie miał grozić mandat, wywołała w internecie burzę komentarzy. Nie jest jednak prawdziwa - ale brak płynu może w szczególnej sytuacji skutkować mandatem.
Źródłem przekazu, że za brak zapasowego płynu do spryskiwaczy w samochodzie od 31 października będą groziły kierowcom mandaty, jest jeden z portali motoryzacyjnych. W artykule z 21 października informował: "od 31 października trzeba to (płyn do spryskiwaczy - red.) już ze sobą wozić w bagażniku. Kto zapomni, otrzyma mandat 500 złotych". Autor materiału we wstępie napisał: "Na kierowcach lada dzień spocznie nowy obowiązek, aby nie przypadł im mandat w trakcie podróży. (...) Wchodzimy w okres, gdzie trzeba wozić ze sobą płyn do spryskiwaczy i to nie tylko w zbiorniku pod maską samochodu. Trzeba mieć go ze sobą również w bagażniku, aby w przypadku jego braku móc go uzupełnić".
W treści artykułu nie pisze już jednak wprost o rzekomej karze mandatu za brak płynu do spryskiwaczy w samochodzie - wyjaśnia tylko, że jesienią i zimą szyby częściej są brudne, co wymaga od kierowców ich częstszego mycia. "Z reguły najczęściej wymaga to niebezpiecznego zatrzymania się przy drodze i przecierania szyb, aby móc przejechać kolejne kilkaset metrów. Policja, widząc takie zachowanie kierowcy czy po prostu brudne szyby, które utrudniają jazdę ma podstawy do tego, aby wystawić mandat. A jego wysokość to 500 złotych" - czytamy.
Prawo drogowe - internetowe dyskusje o "nowym bezprawiu PiSu"
Tak niejasno podane informacje wywołały dyskusje w mediach społecznościowych. "A czy wiecie, że za kilka dni będziecie musieli wozić płyn do spryskiwaczy w bagażniku?" - zapytał jeden z użytkowników Twittera, udostępniając artykuł (pisownia wszystkich postów oryginalna). Jego wpis wywołał niedowierzanie części internautów: "Gdzie w tym artykule pisze że za brak płynu będzie mandat?"; "Wrzucili jakiś chory nagłówek a później piszą o zatrzymaniu się na drodze w celu przetarcia szyby jak się komuś płyn skończył i nie widzi dokąd jedzie. To są zupełnie różne sprawy"; "Artykuł nie wspomina o karaniu za brak zapasu płynu, a jedynie o mandacie w przypadku brudnej szyby i niemożliwości jej umycia".
Z drugiej strony, pojawiły się sugestie, że autorem tego pomysłu może być rząd, który w ten sposób chce zwiększyć sprzedaż płynu do spryskiwaczy na stacjach PKN Orlen. "Nowe bezprawie PiSu nakazuje od 1. listopada w każdym samochodzie wozić pojemnik z płynem do spryskiwacza szyb. Uważam, że to jawne s***o, by Obajtek mógł zarobić kolejne miliony. Proponuję: kupmy, rzecz jasna płyn, bo grożą nam mandatami, ale ni c***a na Orlenie" - napisał jeden z użytkowników Twittera. "Od 1 listopada kierowcy mają obowiązek wozić w bagażniku płyn do spryskiwaczy, brak- mandat 500 zł. Obajtek ma nadprodukcję płynu i musi to opylić??" - stwierdził inny.
Do dyskusji włączył się nawet Jerzy Dziewulski, były policjant i antyterrorysta. "Pytałem 10 min. temu spec ruchu drogowego KGP (Komendy Głównej Policji - red.). Nic nie wiedzą o dodatkowym płynie w bagażniku. Przepis nakazujący czyste szyby jest już od wielu lat i nic nie mówi o płynie w zbiorniczku, a jedynie o czystych szybach nie ograniczających widoczności" - wyjaśnił.
Uspokajamy: rzeczywiście, nowych przepisów dotyczących płynu do spryskiwaczy nie będzie - ale nie oznacza to, że jego brak nie może skończyć się dla kierowcy mandatem. Wyjaśniamy, o co chodzi.
Mandatu za brak płynu do spryskiwaczy nie będzie...
Wszystkie elementy obowiązkowego wyposażenia samochodu osobowego wypisano w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia z dnia 31 grudnia 2002 roku. Zgodnie z tym dokumentem w każdym samochodzie muszą znajdować się trójkąt do ustawiania na drodze i gaśnica. Inne dodatkowe elementy, w tym płyn do spryskiwaczy czy apteczka, nie są prawnie wymagane - choć szczególnie tę drugą zaleca się wozić w samochodzie. Nie znaleźliśmy nowelizacji czy zmian tego rozporządzenia, które miałyby wchodzić w życie 31 października 2022 roku.
Tak więc policjanci nie mogą wystawić mandatu za brak płynu do spryskiwaczy. Jak jednak zauważa dr inż. Jonatan Hasiewicz, radca prawny specjalizujący się w prawie o ruchu drogowym: "Wszelkie artykuły prasowe dotyczące konieczności posiadania w odpowiedniej ilości płynu do spryskiwaczy należy potraktować z pewną dozą ostrożności, co nie znaczy, iż ich autorzy nie mają w pewnym sensie racji".
... ale może być mandat za brak widoczności
Chodzi mianowicie o ustawę Prawo o ruchu drogowym, której art. 66 ust. 1 pkt 1 i 5 mówią, że "pojazd uczestniczący w ruchu ma być tak zbudowany, wyposażony i utrzymany, aby korzystanie z niego: 1) nie zagrażało bezpieczeństwu osób nim jadących lub innych uczestników ruchu, nie naruszało porządku ruchu na drodze i nie narażało kogokolwiek na szkodę, 5) zapewniało dostateczne pole widzenia kierowcy oraz łatwe, wygodne i pewne posługiwanie się urządzeniami do kierowania, hamowania, sygnalizacji i oświetlenia drogi przy równoczesnym jej obserwowaniu".
Odnosząc się do tych zapisów, r. pr. dr inż. Jonatan Hasiewicz pisze w odpowiedzi dla Konkret24, że policja może weryfikować stan pojazdu, m.in. pod kątem zapewnienia odpowiedniej widoczności dla kierowcy.
W przypadku, gdyby przednia szyba była w niedostateczny sposób utrzymana (zabłocenia, zabrudzenia, brak utrzymania czystości), policjant rzeczywiście może (ale nie musi) przeprowadzić czynności wyjaśniające z kierującym pojazdem, co jest powodem takich okoliczności.
Prawnik podkreśla, że do takiej sytuacji z reguły dochodzi nie podczas rutynowej kontroli, tylko po wypadku lub kolizji. "Innymi słowy kierowca mający zanieczyszczoną przednią szybę powodujący wypadek drogowy lub kolizję będzie ponosił negatywne następstwa procesowe (wykroczeniowe) w przypadku ujawnienia takiej okoliczności. W szczególności w sytuacji, gdy nie miał płynu do spryskiwaczy w zasobniku pojazdu oraz nie uzupełnił go z powodu tego, iż nie miał go w zapasie" - wyjaśnia r. pr. dr inż. Jonatan Hasiewicz. W tej sytuacji policja rzeczywiście może nałożyć mandat karny, powołując się na przywołane wyżej przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym.
Dlatego przed wyruszeniem w drogę w okresie jesienno-zimowym warto się upewnić, czy ma się uzupełniony płyn do spryskiwaczy w zbiorniku i czy samochód ma sprawne wycieraczki.
Aktualizacja: 27 października
Po publikacji artykułu otrzymaliśmy odpowiedzi z Biura Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji. Nadkomisarz Robert Opas przekazał w przesłanej wiadomości, że policja "nie posiada informacji o żadnych planowanych zmianach przepisów" w zakresie obowiązkowego wyposażenia samochodu, w tym wożenia zapasowego płynu do spryskiwaczy.
"Ewentualny mandat karny (zastosowanie może mieć także m.in. pouczenie) związany z szybami, które nie zapewniają odpowiedniej widoczności (np. usterka techniczna, zaniedbanie itp.) będzie zależny od konkretnej sytuacji. Podobnie jak ewentualna decyzja o zatrzymaniu dowodu rejestracyjnego pojazdu" - wyjaśnił policjant. Doprecyzował także, że według Kodeksu wykroczeń osobie znajdującej się na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu oraz właścicielowi lub posiadaczowi pojazdu za złamanie zapisów ustawy Prawo o ruchu drogowym grozi mandat do 3 tys. zł lub kara nagany.
Nadkom. Opas dodał, że interwencje policji związane z brudnymi szybami pojazdów "najczęściej mają miejsce w okresie zimowym, kiedy kierowcy nie oczyszczą szyby z śniegu czy lodu i tym samym mogą zagrażać bezpieczeństwu w ruchu drogowym". Następnie stwierdził:
Płyn do spryskiwaczy nie jest wymaganym elementem "wyposażenia pojazdu", aczkolwiek warto go mieć w zapasie, aby uniknąć niebezpiecznych sytuacji na drodze w przypadku wystąpienia trudnych warunków drogowych.
Źródło: Konkret24
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock