PRAWDA

Przed pandemią Polacy żyli krócej niż mieszkańcy Europy Zachodniej? Sprawdzamy słowa posła PiS

Przed pandemią Polacy żyli krócej niż mieszkańcy Europy Zachodniej? Sprawdzamy słowa posła PiSShutterstock

Przewodniczący sejmowej komisji zdrowia Tomasz Latos tłumaczył w radiu, dlaczego "przed pandemią mieliśmy o kilka lat krótsze życie niż w krajach Europy Zachodniej". Dane Eurostatu pokazują, że tak rzeczywiście było - oraz że pierwszy rok pandemii wpłynął na długość życia również w Europie Zachodniej.

Poseł Prawa i Sprawiedliwości Tomasz Latos - lekarz, przewodniczący sejmowej komisji zdrowia - podczas wywiadu 24 stycznia w Polskim Radiu 24 komentował liczbę nadmiarowych zgonów z powodu COVID-19 w Polsce i innych krajach. Dane przytaczał prowadzący rozmowę. Na to poseł stwierdził: "Przecież przed pandemią mieliśmy o kilka lat jednak krótsze życie średnio niż w krajach Europy Zachodniej". I dalej mówił: "To jest kwestia i pewnego niedbania o profilaktykę, pewnych zaszłości jeżeli chodzi o funkcjonowanie służby zdrowia, tu elementów jest wiele".

Czy rzeczywiście we wskazanym okresie Polacy żyli krócej niż mieszkańcy państw Europy Zachodniej? Przeanalizowaliśmy dane Eurostatu o oczekiwanej długości życia - okazuje się, że poseł Latos ma rację.

Szułdrzyński: na poskromienie piątej fali nie mamy żadnych szans
Szułdrzyński: na poskromienie piątej fali nie mamy żadnych szanstvn24

Oczekiwana długość życia to średnia liczba lat, które dana osoba może spodziewać się przeżyć (licząc od urodzenia), jeśli będzie podlegała obecnym czynnikom ryzyka umieralności przez resztę swojego życia - wyjaśnia Eurostat. To prosty, ale ważny wskaźnik ilustrujący rozwój śmiertelności w danym kraju. Eurostat udostępnia dane za lata 2011-2020 dla 27 członków Unii Europejskiej i członków Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).

Oczekiwana długość życia w Polsce: rok przed pandemią 78 lat

W 2019 roku - rok przed pandemią - oczekiwana długość życia w Polsce wynosiła 78 lat. Był to najwyższy poziom wskaźnika w ostatnich dziesięciu latach (taki sam był jeszcze w 2016 roku) - pokazują dane Eurostatu z maja 2021 roku. W całym tym okresie oczekiwana długość życia wahała się między 76,8 roku (w 2011) a 78 lat. Przy czym od 2011 do 2014 roku długość życia w Polsce rosła stale (w sumie urosła o rok); potem były już niewielkie wahania.

Najniższą oczekiwaną długość życia mieliśmy jednak w 2020 roku - czyli pierwszym roku pandemii: 76,6 roku. Spadła o prawie półtora roku (1,4) wobec 2019.

Oczekiwana długość życia w Polsce w latach 2011-2020Konkret24 | Eurostat

Zobacz szczegółowe dane dla Polski.

Polska vs kraje Europy Zachodniej: tam żyją dłużej

Na poniższym wykresie pokazujemy dane o oczekiwanej długości życia w Polsce (czerwona linia) i w 12 państwach Europy Zachodniej należących do Unii Europejskiej - a także średnią dla 27 państw UE i członków strefy Euro. Wyraźnie widać, że w ostatniej dekadzie oczekiwana długość życia w Polsce była znacznie krótsza niż w Europie Zachodniej. Podczas gdy w Polsce było to 76,8-78 lat, to w analizowanych krajach Europy Zachodniej między 79,9 roku (Dania, 2011 rok) a 84 lata (Hiszpania, 2019 rok).

W 2019 roku oczekiwana długość życia w Polsce była ponad o 3,3 roku krótsza niż średnia w Unii Europejskiej (81,3 roku) i o 4,4 roku krótsza niż średnia dla państw strefy Euro (82,4 roku).

Oczekiwana długość życia w Polsce i wybranych krajach Europy Zachodniej w latach 2011-2020Konkret24 | Eurostat

Zobacz szczegółowe dane dla Polski i krajów Europy Zachodniej.

Wykres nie pokazuje pięciu państw Europy Zachodniej spoza UE, dla których Eurostat podaje dane. Są to: Islandia, Liechtenstein, Norwegia, Szwajcaria i Wielka Brytania. Również w nich w ostatniej dekadzie oczekiwana długość życia była wyższa niż w Polsce - nie spadała poniżej 81 lat.

Szacunki Eurostatu na podstawie danych z 2020 roku pokazują, że pandemia COVID-19 wpłynęła na spadek oczekiwanej długości życia w większości państw UE. Najbardziej w Hiszpanii (spadek o 1,6 roku w porównaniu z 2019), Bułgarii (o 1,5) oraz na Litwie, w Polsce i Rumunii (o 1,4).

Z analizowanych przez nas państw tylko w Danii oczekiwana długość życia wzrosła w 2020 roku wobec 2019: z 81,5 do 81,6 roku.

Mimo tych spadków oczekiwana długość życia w krajach Europy Zachodniej w 2020 roku nadal była wyższa niż w Polsce.

https://konkret24.tvn24.pl/zdrowie,110/piata-fala-uderzyla-w-12-wojewodztwach-ponad-dwukrotny-wzrost-liczby-zakazen,1093104.html

Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Shutterstock

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Osoby wypłacające pieniądze na poczcie, nawet stosunkowo niewielkie sumy, rzekomo muszą wypełniać deklaracje do urzędu skarbowego i określić przeznaczenie pieniędzy - piszą internauci w mediach społecznościowych. To nieprawda, nie ma takiego obowiązku.

Deklaracja do skarbówki przy wypłacie na poczcie? "Muszę kategorycznie zaprzeczyć"

Deklaracja do skarbówki przy wypłacie na poczcie? "Muszę kategorycznie zaprzeczyć"

Źródło:
Konkret24

"To takie ohydne", "to absolutnie nie pomaga zdławić tej historii" - to reakcje internautów na informację, że amerykańska agencja Associated Press usunęła ze swojej strony tekst na temat J.D. Vance'a. Był to fact-check dementujący pewną plotkę o kandydacie na republikańskiego wiceprezydenta. Skąd się wzięła? Wyjaśniamy.

Agencja AP usunęła tekst na temat J.D. Vance'a. O co chodzi

Agencja AP usunęła tekst na temat J.D. Vance'a. O co chodzi

Źródło:
Konkret24

"W tym tygodniu w Niemczech zakazana została litera C" - wpis z takim komunikatem niesie się w polskiej sieci. I wprowadza w błąd. Bo wcale nie chodzi o literę. Wyjaśniamy.

W Niemczech "zakazano litery C"? O jaki symbol chodzi

W Niemczech "zakazano litery C"? O jaki symbol chodzi

Źródło:
Konkret24

Aktorzy Mel Gibson i Mark Wahlberg oraz przedsiębiorca Elon Musk razem rzekomo mają stworzyć filmową inicjatywę antylewicową w ramach walki ze zjawiskiem woke - twierdzą użytkownicy mediów społecznościowych. Musk ma w to zainwestować miliard dolarów. Nie jest to jednak prawda. 

Musk, Gibson i Wahlberg zakładają studio filmowe antywoke? Aktorzy tłumaczą

Musk, Gibson i Wahlberg zakładają studio filmowe antywoke? Aktorzy tłumaczą

Źródło:
Konkret24

Według rozpowszechnianego w sieci przekazu prezydent Wołodymyr Zełenski potwierdził, że Polska przekaże Ukrainie swoje myśliwce F-16. To jednak przekłamanie wynikające z błędnej interpretacji posta prezydenta Ukrainy. Tłumaczymy, jak powstało.

Chcą "oddać Ukrainie nasze F-16"? Wyjaśniamy, skąd ten przekaz

Chcą "oddać Ukrainie nasze F-16"? Wyjaśniamy, skąd ten przekaz

Źródło:
Konkret24

Kilka dni po zamachu na Donalda Trumpa w sieci - także polskiej - zaczął krążyć przekaz, że w Stanach Zjednoczonych powstaje "armia weteranów". Mają oni "tłumić ewentualne niepokoje społeczne i zamieszki". Jako dowód rozpowszechniane jest wideo pokazujące rzekomą "armię". Tylko że przekaz jest fake newsem.

Po zamachu na Trumpa "formują armię weteranów"? Kogo widać na tym filmie

Po zamachu na Trumpa "formują armię weteranów"? Kogo widać na tym filmie

Źródło:
Konkret24

"Religia", "kolejna ideologia" - tak poseł PiS Piotr Kaleta przedstawiał problem dziury ozonowej. Sugerował, że został on wymyślony, a na dowód pytał ironicznie: "co się z nią stało?". Otóż dziura wciąż jest.

Poseł Kaleta: "co się stało z dziurą ozonową"? Odpowiadamy

Poseł Kaleta: "co się stało z dziurą ozonową"? Odpowiadamy

Źródło:
Konkret24

"Ale dać Polakowi to rozdawnictwo", "złodziejstwo" - to reakcje internautów na przekaz w sieci, jakoby "przeciętna ukraińska rodzina" miała dostawać 10 tysięcy złotych miesięcznie w ramach różnego rodzaju świadczeń. To fake news stworzony poprzez manipulację danymi.

10 tysięcy złotych miesięcznie dostaje "przeciętna ukraińska rodzina"? To manipulacja

10 tysięcy złotych miesięcznie dostaje "przeciętna ukraińska rodzina"? To manipulacja

Źródło:
Konkret24

"Brawo uśmiechnięta Polska", "Tusk przysłany przez Niemców wykończy Polskę" - piszą internauci, komentując upadłość Browaru Kościerzyna. Tylko że historia ta działa się za poprzedniego rządu. Wyjaśniamy.

Browar Kościerzyna upadł "po pół roku rządów Tuska"? Co to za historia

Browar Kościerzyna upadł "po pół roku rządów Tuska"? Co to za historia

Źródło:
Konkret24

Prokremlowska dezinformacja nie ustaje w podważaniu faktu, że Rosja stoi za zbombardowaniem szpitala dziecięcego w Kijowie. Wykorzystuje do tego stosowaną od początku wojny metodę: fałszywy fact-checking. Kolejną jego odsłoną jest nagranie, które ma być dowodem, że to Ukraińcy zainscenizowali sceny z lekarzem na gruzach szpitala.

"Koszmarny show" i sztuczna krew. Znowu fałszywy fact-checking

"Koszmarny show" i sztuczna krew. Znowu fałszywy fact-checking

Źródło:
Konkret24

Zdaniem Prawa i Sprawiedliwości po zmianie rządu nowe kierownictwo resortu obrony "zmarnowało szanse", które stworzyły podpisane przez ministra Mariusza Błaszczaka umowy na dostawy uzbrojenia. Z odpowiedzi MON dla Konkret24 wynika jednak, że tak nie jest. Każda z tych umów jest kontynuowana.

PiS pyta MON: "co z pięcioma umowami zbrojeniowymi"? Mamy odpowiedź

PiS pyta MON: "co z pięcioma umowami zbrojeniowymi"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Według rozpowszechnianego w mediach społecznościowych przekazu w dwóch amerykańskich stanach Joe Biden otrzymał nominację i nie można już go skreślić z listy kandydatów na prezydenta. Tłumaczymy, że tak nie jest i dlaczego.

Nevada i Wisconsin: tam Bidena nie można już zmienić? Wyjaśniamy

Nevada i Wisconsin: tam Bidena nie można już zmienić? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Według polityków Konfederacji przyjęta przez Parlament Europejski rezolucja zmusza Polskę i pozostałe państwa unijne do wspierania Ukrainy w wysokości co najmniej 0,25 proc. PKB rocznie. Ale rezolucja nie ma mocy prawnej i jest jedynie "formą pewnej woli politycznej". Wyjaśniamy.

Konfederacja: europarlament zmusza Polskę "do stałego finansowania Ukrainy". Nie zmusza

Konfederacja: europarlament zmusza Polskę "do stałego finansowania Ukrainy". Nie zmusza

Źródło:
Konkret24

"Za pieniądze podatników Mastalerek zakleił sobie ucho?" - ironizują internauci, komentując fotografię, na której widać szefa gabinetu prezydenta z opatrunkiem na uchu. W domyśle jest przekaz, że Marcin Mastalerek, goszcząc na konwencji republikanów w USA, w ten sposób pokazał solidarność z Donaldem Trumpem.

Mastalerek na konwencji w USA "zakleił sobie ucho"? Skąd to zdjęcie

Mastalerek na konwencji w USA "zakleił sobie ucho"? Skąd to zdjęcie

Źródło:
Konkret24

Na krążącym w mediach społecznościowych zdjęciu grupa kilkuletnich dzieci oraz ich nauczycielki stoją roześmiani na tle napisu "Kochamy Tuska". Internauci się oburzają, piszą o indoktrynacji dzieci w szkołach, porównują Polskę do Korei Północnej. Ale zdjęcie nie jest prawdziwe.

"Przedszkole na Jagodnie"? Te osoby nie istnieją, napis też

"Przedszkole na Jagodnie"? Te osoby nie istnieją, napis też

Źródło:
Konkret24

Niedługo po pożarze jednej z najpiękniejszych katedr na świecie w mediach społecznościowych zaczęła krążyć mapa Francji mająca przedstawiać, ile jest tam rzekomo "podpalonych, sprofanowanych, zdemolowanych" kościołów. Tylko że opis tej mapy wprowadza w błąd, a ona sama nie jest aktualna.

"Podpalone, sprofanowane, zdemolowane" kościoły? Ta mapa pokazuje co innego

"Podpalone, sprofanowane, zdemolowane" kościoły? Ta mapa pokazuje co innego

Źródło:
Konkret24

13 milionów, 20 milionów, a nawet 22 miliony złotych mieli rzekomo już otrzymać w ramach premii ministrowie i wiceministrowie obecnego rządu - taki przekaz rozsyłany jest w mediach społecznościowych. Powstał po artykule jednego z dzienników, którego informacje zostały jednak przeinaczone.

22 miliony złotych nagród dla ministrów i wiceministrów? Nie, "nie otrzymywali"

22 miliony złotych nagród dla ministrów i wiceministrów? Nie, "nie otrzymywali"

Źródło:
Konkret24

Według rozsyłanego w sieci przekazu dzięki liberalnemu prawo aborcyjnemu w Czechach przyrost naturalny jest dużo wyższy niż w Polsce. Jednak pomieszano różne dane i wskaźniki. A wiązanie prawa aborcyjnego z przyrostem naturalnym lub współczynnikiem dzietności jest błędem. Wyjaśniamy.

Prawo do aborcji a przyrost naturalny w Polsce i Czechach. Co się tu nie zgadza

Prawo do aborcji a przyrost naturalny w Polsce i Czechach. Co się tu nie zgadza

Źródło:
Konkret24

Politycy Konfederacji zarzucają premierowi złamanie konstytucji i domagają się postawienia Donalda Tuska przed Trybunałem Stanu. Chodzi o podpisanie porozumienia między Polską a Ukrainą. Konstytucjonaliści, z którymi konsultował się Konkret24, w większości nie dostrzegają w tym przypadku złamania prawa - choć mają uwagi.

Umowa rządowa czy międzynarodowa? Eksperci oceniają, co podpisał Tusk z Zełenskim

Umowa rządowa czy międzynarodowa? Eksperci oceniają, co podpisał Tusk z Zełenskim

Źródło:
Konkret24

"Muzeum Narodowe rozprawiło się również z Maryją", "zamiarem tej władzy jest usunięcie nie tylko krzyży" - piszą oburzeni internauci, komentując informację, jakoby z obrazu Jana Matejki wymazano postać Matki Boskiej. W tym rozpowszechnianym między innymi przez Roberta Bąkiewicza fake newsie nie zgadza się nic - z wyjątkiem nazwy muzeum.

Bąkiewicz: z obrazu Matejki usunięto Matkę Boską. To nieprawda

Bąkiewicz: z obrazu Matejki usunięto Matkę Boską. To nieprawda

Źródło:
Konkret24

Po wizycie niemieckiego kanclerza Olafa Scholza w Warszawie wrócił temat reparacji wojennych. Jednak w trwającej debacie publicznej politycy raz mówią o "reparacjach", innym razem o "odszkodowaniach". Oba terminy oznaczają jednak inne pieniądze i dla kogo innego. Wyjaśniamy.

Polska i Niemcy: reparacje vs odszkodowania. Co mylą politycy

Polska i Niemcy: reparacje vs odszkodowania. Co mylą politycy

Źródło:
Konkret24