FAŁSZ

"Nie kupuj owoców i warzyw z tym znaczkiem". Kolejna teoria spiskowa

Źródło:
Konkret24
Ekspert o cenach warzyw importowanych
Ekspert o cenach warzyw importowanych TVN24
wideo 2/3
Ekspert o cenach warzyw importowanych TVN24

W polskim internecie rozsyłane są przestrogi, by nie kupować owoców i warzyw z naklejką firmy Apeel, bo produkty te mają być rzekomo powleczone szkodliwą substancją. A w tle tego fałszywego przekazu jest Bill Gates i kolejna spiskowa teoria. Uspokajamy: produkty z tą naklejką nie są niebezpieczne dla zdrowia.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

"Uwaga na warzywa lub owoce oznaczone naklejką 'Apeel'. Produkty tak opakowane zaczynają się pojawiać w sklepach spożywczych. Warzywa lub owoce nie są owinięte w folię, ale jest duży napis, że są powlekane Apeelem, aby zachować świeżość i zmniejszyć odpady z tworzyw sztucznych. Firma jest finansowana przez Billa Gatesa, a WEF (World Economic Forum) bardzo ją popiera" - napisała 24 kwietnia jedna z użytkowniczek Facebooka (pisownia postów oryginalna). Autorka dodała, że "karta charakterystyki mówi: APEEL wskazuje na rodzaj zagrożenia H318 - poważne uszkodzenie oczu; H317 - może powodować reakcję alergiczną skóry: H412 - działa szkodliwie na organizmy wodne, powodując długotrwałe skutki". Po czym stwierdziła, że "Apeel to najnowsza technika żywnościowa", że jest "zaprojektowana jako rzekomo jadalna folia zapobiegająca psuciu się produktów". Post zilustrowała zdjęciem awokado, na którym widać naklejkę z logo i nazwą Appeel. Tylko ten facebookowy wpis udostępniło 1,3 tys. użytkowników, ponad 160 zostawiło reakcję.

Lecz postów podobnej treści pojawiło się dużo więcej od końca kwietnia w polskiej sieci - wysyp takich informacji nastąpił np. w publicznych grupach w komunikatorze Telegram, m.in. na profilach PolskiWirSerca, Strażnicy Wolności, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Wiedzy o Szczepieniach Stop NOP, Anielskie Siostry Jasnowidzki czy Wiadomości Czasów Ostatecznych. "Apeel to najnowszy wynalazek żywnościowy psychopaty Billa #Gates"; "Nie jedz niczego, co ma naklejkę 'Apeel'. Właśnie pojawiło się w naszych sklepach spożywczych, dziś po raz pierwszy je zobaczyliśmy. Ogórki nie są owinięte w folię, ale jest duży napis, że są powlekane Apeelem, aby zachować świeżość i zmniejszyć odpady z tworzyw sztucznych. Ogórki mają również naklejkę ze słowem Apeel. Sprawdziłem firmę, która jest finansowana przez Billa Gatesa i innych, a WEF ją popiera"; "Nie kupujcie owoców i warzyw z tym znaczkiem, należy do Gatesa i super hiper odlotowe dodatki nam funduje"; Niebezpieczna substancja chemiczna, którą Bill Gates powleka Twoje produkty organiczne. Nie możesz już nawet ufać kupowaniu produktów ekologicznych dzięki Fundacji Billa i Melindy Gatesów, Katy Perry i Oprah" - czytamy w postach na Telegramie. Niektórzy zamieszczali rzekome cytaty z karty charakterystyki powłoki firmy Apeel lub zrzuty ekranu mające przedstawiać dokument.

FAŁSZ
Wprowadzające w błąd posty na Facebooku i Telegramie z kwietnia 2023 rokuFacebook, Telegram

Wyjaśnijmy: karta charakterystyki produktu to dokument przedstawiający szczegółowe informacje na temat substancji lub mieszaniny chemicznej. Jest wymagany w m.in. Unii Europejskiej i Stanach Zjednoczonych. "Musi informować użytkownika o zagrożeniach stwarzanych przez substancję lub mieszaninę oraz zawierać informacje dotyczące bezpiecznego magazynowania substancji lub mieszaniny, postępowania z nią oraz jej usuwania" - czytamy w załączniku do rozporządzenia Komisji Europejskiej z 2020 roku.

Czy naklejki z nazwą Apeel rzeczywiście dają powody do obaw? Jak sprawdziliśmy, również w kwietniu podobne twierdzenia krążyły w anglojęzycznym internecie. Dementowały je już agencje informacyjne Associated Press (AP) i Reuters oraz portale fact-checkingowe PolitFact.com i AFP Fact Check. Uznały ten przekaz za wprowadzający w błąd.

Pomylono produkty. Nazwa brytyjskiego środka taka sama jak amerykańskiego, ale przeznaczenie inne

Apeel Sciences (Apeel) to start-up założony 2012 roku w Kalifornii. Produkuje powłokę na bazie roślin o nazwie Edipeel. To bezbarwna, bezwonna i pozbawiona smaku warstwa ochronna mająca pomóc zatrzymać wilgoć, jednocześnie zatrzymując dostęp tlenu. Użyta na owocach i warzywach, pozwala dłużej zachować ich świeżość - czytamy na stronie internetowej Apeel Sciences. Edipeel firmy Apeel Sciences nie jest więc zabójczą substancją chemiczną stworzoną przez Billa Gatesa do zatruwania świeżych warzyw i owoców.

Cytowana przez niektórych internautów karta charakterystyki produktu wcale nie dotyczy powłoki firmy Apeel, tylko produktu do czyszczenia powierzchni twardych o nazwie Apeel, który produkuje brytyjska firma Evans Vanodine. Treść karty błędnie więc przytoczyła polska użytkowniczka Facebooka, informując o rzekomym zagrożeniu powłoki Edipeel. Zrzut ekranu przedstawiający jedną ze stron tego dokumentu - konkretnie: stronę drugą - opublikowano w jednym z postów na Telegramie, także podając, że to charakterystyka produktu firmy z Kalifornii.

"Evans Apeel nie ma związku z Apeel Sciences i nie powinien być stosowany do konserwowania owoców i warzyw" - czytamy teraz wyjaśnienie na stronie brytyjskiego producenta w opisie jego środku do czyszczenia powierzchni.

O bezpieczeństwie powłoki produkowanej przez amerykańską firmę Apeel można przeczytać na jej stronie internetowej. Powłoka Edipeel składa się z oczyszczonych monoglicerydów i diglicerydów, które - jak wyjaśnia producent - są jadalne i występują w różnych produktach spożywczych. Pozyskuje się je ze skórek, nasion i miąższu roślin. Monoglicerydy i diglicerydy są powszechnie stosowane jako dodatki w przetworzonej żywności - przypomina portal PolitiFact. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków uznała te dodatki za "ogólnie uważane za bezpieczne".

Co warto podkreślić, Edipeel nie jest dostępny w Polsce. Do państw, w których jest używany, należą: Stany Zjednoczone, Kanada, Dania, Niemcy, Niderlandy, Hiszpania i Wielka Brytania.

Fałszywy przekaz wpisuje się w teorie spiskowe o Billu Gatesie i WEF

Internauci piszący o marce Apeel twierdzą, że firma ta jest finansowana lub należy do Billa Gatesa, jednej z najbogatszych osób na świecie, byłego prezesa Microsoftu. Twierdzą też, że firma ma poparcie Światowego Forum Ekonomicznego (World Economic Forum).

Otóż firma Apeel Sciences dwukrotnie otrzymała grant z Fundacji Billa i Melindy Gatesów: w 2012 i 2015 roku. A W 2018 roku Apeel Sciences została wybrana przez Światowe Forum Ekonomiczne na jednego z Pionierów Technologii, lecz - jak wyjaśniła ta firma redakcji AFP Fact Check - nigdy nie otrzymała finansowania WEF. Jednak oba te fakty wystarczyły twórcom kolejnej teorii spiskowej, by powiązać Gatesa z fałszywym przekazem o niebezpiecznym środku rzekomo produkowanym przez firmę Apeel. Teoria ta wpisuje się bowiem we wcześniej krążące już teorie spiskowe na temat Billa Gatesa: według nich miliarder ma realizować swój plan kontroli populacji (co jest nieprawdą).

Autorka/Autor:

Źródło: Konkret24

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock/Telegram

Pozostałe wiadomości

Wygląda jak lokalny serwis, ale nim nie jest. Zamiast informować, strona ta szerzy antymigrancki hejt. W rzekomej trosce o bezpieczeństwo mieszkańców karmi ich strachem. Promują ją politycy, a firmuje człowiek z komitetu poparcia Karola Nawrockiego. Portal Gazeta Zielonogórska to modelowe źródło dezinformacji niemedialnej. Na czym polega to zjawisko? 

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Źródło:
TVN24+

Przed zapowiadanymi wielkimi opadami oczy wielu Polaków zwrócone są na największe zbiorniki przeciwpowodziowe w kraju. Zarządzający nimi zapewniają, że wszystkie mają zabezpieczone rezerwy. Porównaliśmy stan ich wypełnienia teraz oraz tuż przed powodzią we wrześniu 2024 roku. Eksperci tłumaczą, czy i jakie wnioski można z tego wyciągnąć.

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Źródło:
Konkret24

Prawica rozpowszechnia przekaz o tysiącach "nielegalnych imigrantów" z Afryki, czy Bliskiego Wschodu zawróconych z Niemiec do Polski. Dane - także te najnowsze - pokazują coś zupełnie innego.

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji grzmią w mediach społecznościowych, że "ludzie Bodnara chcieli zapewnić sobie bezkarność". Jako dowód rozsyłają rzekomy zapis, który miał się znaleźć w ustawie przygotowywanej w Ministerstwie Sprawiedliwości. Resort już się do tego odniósł, a my wyjaśniamy, co dało początek tej narracji.

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie wykonane nocą niedaleko granicy z Niemcami przez umieszczoną w lesie fotopułapkę wywołało oburzenie w sieci. Polityczka Konfederacji uznała bowiem, że kamera pokazała niemiecki patrol po polskiej stronie granicy. Wyjaśniamy, kogo naprawdę widać na fotografii.

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Po głośnym pożarze budynku w podwarszawskich Ząbkach w mediach społecznościowych pojawiły się teorie, że jego przyczyną były panele fotowoltaiczne. Jako potwierdzenie tej tezy publikowano nawet zdjęcia satelitarne. Straż pożarna dementuje ten przekaz.

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Źródło:
Konkret24

"Wszyscy powinni bić na alarm", "dlaczego zbiorniki retencyjne są pełne", "nie spuszczają wody"... - takie komentarze pojawiły się w sieci po informacjach o zbliżających się ulewach. Internauci alarmują, że zbiorniki retencyjne są już zapełnione, a Wody Polskie na to nie reagują. Przedsiębiorstwo zarządzające zbiornikami odpowiada, że "tworzący alternatywne teorie" internauci nie mają racji.

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Źródło:
Konkret24

Internauci dyskutują, czy na nagraniu z płonącym samochodem, które krąży w sieci, rzeczywiście płonie auto elektryczne. Sprawdzamy, więc co o całym zajściu wiadomo.

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

Źródło:
Konkret24

Kolejne państwa strefy Schengen przywracają kontrole graniczne, dlatego coraz częściej można usłyszeć głosy o "końcu" czy nawet "zabiciu Schengen". Eksperci wymieniają jednak zaskakujące powody, dla których ich zdaniem strefa nie tylko przetrwa, ale będzie się rozszerzać.

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Źródło:
TVN24+

Internauci, ale też poseł Marek Jakubiak oburzają się na zdjęcie polskiego policjanta, który na ramieniu ma naszywkę z flagą unijną. Wyjaśniamy, co to za naszywka.

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji utrzymują, że polski rząd nie przedstawia prawdziwych danych o liczbie migrantów "przerzucanych" z Niemiec do Polski, podczas gdy według władz niemieckich są to "duże liczby, tysiące w skali jednego miesiąca". Publikujemy więc najnowsze statystyki otrzymane z niemieckiej policji - nie potwierdzają takich twierdzeń.

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Szef MSZ oferuje Karolowi Nawrockiemu "możliwość zbriefowania" go, jeśli chodzi o politykę zagraniczną rządu. W odpowiedzi przyszły rzecznik kancelarii prezydenta poucza, co należy do prerogatyw głowy państwa. Tak więc w nowej politycznej rzeczywistości wróci stary spór, a konstytucja się przecież nie zmieniła. Wyjaśniamy.

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

Źródło:
Konkret24

W kancelarii prezydenta Nawrockiego ma pozostać przynajmniej jeden minister z czasów obecnego prezydenta. A reszta? I co się stanie obecnymi doradcami Andrzeja Dudy? Wyjaśniamy.

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Źródło:
Konkret24

Poszukujący Tadeusza Dudy policjanci jakoby nawet nie potrafią nosić broni, a sam poszukiwany rzekomo zamieszcza w sieci nagranie obozowiska; na dodatek miał też sfilmować policyjny śmigłowiec, a nagranie zamieścił w sieci. Akcja w okolicach Limanowej stała się pretekstem do drwienia z policjantów biorących w niej udział lub zwiększania zasięgów i popularności w sieci. Pokazujemy przykłady krążących wokół niej fake newsów.

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

Źródło:
Konkret24

Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, stwierdziła, że dla jej partii istotna jest objęcie funkcji wicepremiera w planowanej rekonstrukcji rządu, bo "wicepremier może więcej niż minister". A co na to akty prawne?

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Źródło:
Konkret24

Komentując "patrole obywatelskie" na granicy polsko-niemieckiej, politycy opozycji mówią po raz kolejny o "tysiącach migrantów przerzucanych przez Niemców". Dane o rzeczywistych przekazaniach są jednak dużo niższe. Wyjaśniamy.

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki zamieścił wykres, który miał pokazywać, jak bardzo za rządów PiS rosły dochody budżetu państwa, gdy podczas rządów PO-PSL i obecnej koalicji wzrosty nie są tak znaczące. Ekonomiści tłumaczą, co były premier pomija.

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Źródło:
Konkret24

Po tragedii w Starej Wsi, podczas policyjnej obławy pojawiło się zdjęcie, które ma pokazywać ulicę przed domem, gdzie dokonano zbrodni. Jest rozpowszechniane z twierdzeniem, że podejrzany Tadeusz Duda uciekł stamtąd na motocyklu. Oba przekazy są nieprawdziwe.

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

W sieci pojawił się fragment kodu, który ma świadczyć o tym, że tak zwana aplikacja Mateckiego miała być podłączona do serwerów PKW. Nieznających się na programowaniu może wprowadzać w błąd. Tłumaczymy.

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

Źródło:
Konkret24

Nagranie z kilkudziesięcioma bocianimi gniazdami na słupie wysokiego napięcia przyciągnęło uwagę tysięcy internautów. Jedni twierdzą, że to Polska, inni wskazują na zagranicę. Sprawdziliśmy, co wiadomo o tym materiale.

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

Źródło:
Konkret24

Były wicepremier Jacek Sasin pytał w wywiadzie radiowym, gdzie są pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy i czy "ktoś odczuł jakąś poprawę z tego względu". Pokazujemy więc, na co do tej pory przeznaczono te środki: od pracowni AI, przez żłobki, po oczyszczalnie ścieków i modernizacje linii kolejowych.

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Źródło:
Konkret24

Mimo zawieszenia przyjmowania wniosków o azyl na granicy polsko-białoruskiej, polskie służby wciąż przyjmują ich ponad tysiąc miesięcznie. Internauci komentują, że "Donald Tusk okłamał Polaków", bo "granica jest nieszczelna". Wyjaśniamy, dlaczego te dane o tym nie świadczą.

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji i internauci komentują, że wyborcy masowo wysyłali do Sądu Najwyższego protesty wyborcze według wzoru przygotowanego przez posła Romana Giertycha i z jego numerem PESEL. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Manowska dolała oliwy do ognia, mówiąc, że takich protestów jest kilka tysięcy. Inne zdanie ma jednak rzecznik prasowy instytucji. Wyjaśniamy, co wiemy.

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

Źródło:
Konkret24

Prokurator generalny Adam Bodnar wnioskuje o ponowne przeliczenie głosów z niemal 1,5 tysiąca komisji wyborczych, bowiem w kilkunastu przypadkach, w których przeliczono już głosy, wykazano nieprawidłowości. Monitorujemy na bieżąco, w jakich komisjach sprawdzono jeszcze raz oddane głosy i z jakim wynikiem, oraz stan prokuratorskich śledztw.

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Źródło:
Konkret24

Rzecznik rządu Adam Szłapka jako sukces koalicji rządzącej wymienił wzrost punktualności pociągów do niemal 95 procent. Sprawdziliśmy więc dane.

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Źródło:
Konkret24

Internauci z rozbawieniem komentują materiał pochodzący rzekomo z rosyjskiej telewizji. Przedstawia on reportera, który zachwala nowo wybudowaną drogę w Woroneżu, ale asfalt okazuje się być tylko ogromnym kawałkiem tkaniny. "Propaganda sukcesu" - podsumowują. Tyle że nagranie nie jest autentyczne.

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Źródło:
Konkret24