"Nie ma czegoś takiego jak kryzys klimatyczny". Sprawdzamy słowa Grety Thunberg


Szwedzka aktywistka klimatyczna miała zmienić poglądy i w wywiadzie zaprzeczyła istnieniu kryzysu klimatycznego. Nagranie z jej udziałem zostało zmanipulowane.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

W krótkim nagraniu rozpowszechnianym na Twitterze Greta Thunberg miała powiedzieć, że kryzys klimatyczny nie istnieje. "Greta mówi: 'Nie ma czegoś takiego jak kryzys klimatyczny!'. How dare you! (Jak śmiesz!) A może po prostu skończyły się rosyjskie pieniądze wysyłane na ekopropagandę?" - napisał 18 kwietnia jeden z internautów (pisownia wszystkich wpisów oryginalna). Tweet zdobył ponad 550 polubień i blisko 200 podań dalej.

fałsz

Internauta przekonuje, że Greta Thunberg zaprzeczyła istnieniu kryzysu klimatycznego
Internauta przekonuje, że Greta Thunberg zaprzeczyła istnieniu kryzysu klimatycznegoInternauta przekonuje, że Greta Thunberg zaprzeczyła istnieniu kryzysu klimatycznegoTwitter

Do tweeta dołączono nagranie z fragmentem wywiadu Grety Thunberg dla amerykańskiej telewizji MSNBC. Dziennikarz pyta, co by odpowiedziała, gdyby "on" (nie wiemy kto, możemy się domyślać, że chodzi o Joe Bidena) zadzwonił do niej i zapytał, co musi zmienić w swoich działaniach (w sprawie zmian klimatycznych), bo może użyć "prezydenckiej magicznej różdżki". Thunberg najpierw zastrzega, że nie odpowiedziałaby nic, bo takie podpowiedzi uważa za niezgodne z duchem demokracji. Chwilę później jednak stwierdza, że poradziłaby mówić o sytuacji zgodnie ze stanem faktycznym. "Skoro kryzys klimatyczny nie istnieje, jak możemy oczekiwać od ludzi podejmowania działań dla klimatu?" - pyta aktywistka.

Susza uderza w rolnictwo. Plony w tym roku mogą być mniejsze
Susza uderza w rolnictwo. Plony w tym roku mogą być mniejszeFakty TVN

"Greta! How dare you?", "Zaczyna się wycofywać rakiem"

Internauci triumfowali: "Gówniara dorośleje..."; "To był przepał od początku..."; "Zarobila juz swoje wiec zaczyna sie wycofywac rakiem" - komentowali. Autorzy kilku wpisów przekonywali, że Thunberg była wcześniej zależna finansowo od Rosjan: "Greta już swoje zarobiła na Ruskiej propagandzie"; "Bez ruskiej forsy zmienia się punkt widzenia".

"Czy ja dobrze słyszę?,'Największy autorytet' od klimatu odwołał właśnie kryzys klimatyczny? Greta mówi, że coś takiego jak ,'kryzys klimatyczny no exist' Piekło zamarzło!" - to treść innego popularnego tweeta z 18 kwietnia. Polubiło go ponad 200 internautów, ponad 100 podało dalej. "Greta! How dare you?"; "Grecia spadnie z piedestału za 3…2…1…" - komentowali internauci.

Autorzy obu podanych wyżej komentarzy wykorzystali nagranie wideo z niemieckojęzycznego wpisu z 17 kwietnia. Na Twitterze równolegle krąży popularny wpis w języku angielskim z 19 kwietnia z tym samym nagraniem. Nie jest to jednak nowe wideo. W czerwcu 2021 roku serwisy fact-checkingowe Reuters Fact-Check i Politifact informowały, że fragment rozmowy opublikowano m.in. na instagramowym profilu Republican Party (nie jest to oficjalne konto amerykańskiej partii politycznej).

Oryginalne nagranie zostało przemontowane w taki sposób, by uwiarygodnić tezę o Grecie Thunberg negującej kryzys klimatyczny.

Thunberg o postawie polityków wobec kryzysu klimatycznego

Sześciominutowy wywiad z marca 2021 roku można obejrzeć na profilu MSNBC w serwisie YouTube. Rozpoczyna się od pytania Mehdiego Hasana o ocenę pierwszych dni prezydentury Joe Bidena.

Hasana interesują konkretne działania dotyczące zmian klimatycznych, które Greta Thunberg doradziłaby Joe Bidenowi. Aktywistka zastrzega, że wolałaby nie doradzać niczego z uwagi na poszanowanie [zasad] demokracji, gdyż przywódcy wybierani w demokratycznych wyborach, nie powinni podejmować działań bez wsparcia wyborców. Mówiła, że potrzeba przede wszystkim podnoszenia świadomości i kształtowania opinii publicznej. "Jeśli ludzie nie będą świadomi kryzysu, z którym mamy do czynienia, to oczywiście nie będą wywierać nacisku na wybranych przywódców" - przekonywała. Prezydentowi USA doradziłaby przedstawianie sytuacji "taką, jaka jest".

Thunberg przywołała doświadczenie rozmów z wieloma światowymi przywódcami, którzy swoją powściągliwość we wprowadzaniu ekologicznych rozwiązań tłumaczyli brakiem poparcia wyborców. Właśnie dlatego, według Thunberg, najważniejszą radą dla polityków powinno być ich świadome podejście do zagrożeń związanych z kryzysem klimatycznym.

prawda

Jak można oczekiwać wsparcia i presji ze strony wyborców, jeśli nie traktuje się kryzysu [klimatycznego] jak kryzysu. Skoro kryzys klimatyczny "nie istnieje", jak możemy oczekiwać, że ludzie będą chcieli działań na rzecz klimatu? Greta Thunberg, wywiad dla MSNBC z 8 marca 2021 roku

Fragmenty wywiadu Grety Thunberg wykorzystane w wyżej omawianych tweetach nie uwzględniają pełnego kontekstu wypowiedzi. Retoryczne pytanie Szwedki dotyczące "nieistniejącego kryzysu klimatycznego" zostało użyte jako zdanie oznajmujące. Słowa aktywistki nie miały obrazować jej poglądów, a błędną postawę polityków. Z kolei zdania niepasujące do koncepcji autorów manipulacji usunięto. W wypowiedzi dla MSNBC Thunberg wielokrotnie mówi o kryzysie klimatycznym jako realnym zagrożeniu.

8 marca 2021 roku Mehdi Hasan opublikował na Twitterze prawie trzyminutowy fragment wywiadu. "'Chciałabym tylko, żeby [Biden] traktował kryzys klimatyczny jak kryzys' - Greta Thunberg mówi mi w programie Mehdi Hasan Show na MSNBC. Politycy 'sami powiedzieli, że jest to zagrożenie egzystencjalne i lepiej, żeby traktowali je odpowiednio, czego nie robią'" - napisał Hasan.

Autor: Krzysztof Jabłonowski / Źródło: Konkret24; zdjęcie: PAUL WENNERHOLM/EPA/PAP/Twitter

Pozostałe wiadomości

Sprawa Ryszarda Cyby, skazanego za zabicie działacza PiS, to przykład, jak można robić politykę, budując wśród wyborców poczucie zagrożenia. Niekoniecznie w zgodzie z prawdą i faktami. A także jak brak reakcji na fakty rodzi fałsz, który trudno powstrzymać - nawet jeśli wszystko zrobiono zgodnie z procedurami.

"Więzienie opuścił morderca". Kalendarium szerzenia paniki

"Więzienie opuścił morderca". Kalendarium szerzenia paniki

Źródło:
Konkret24

Na kolejnych spotkaniach z wyborcami i w kolejnych wypowiedziach publicznych kandydat PiS na prezydenta Karol Nawrocki powtarza te same twierdzenia - nie zawsze zgodne z prawdą. Niektóre powtarza szczególnie chętnie i często.

Dziesięć nieprawd Karola Nawrockiego

Dziesięć nieprawd Karola Nawrockiego

Anna Bryłka z Konfederacji twierdzi, że "cały czas zwiększa się liczba wydawanych zezwoleń na pracę" cudzoziemcom. Według polityków koalicji rządzącej jest odwrotnie. Kto ma rację? Sprawdziliśmy statystyki.

Zezwoleń na pracę dla cudzoziemców więcej czy mniej? Mamy dane

Zezwoleń na pracę dla cudzoziemców więcej czy mniej? Mamy dane

Źródło:
Konkret24

"Unijna złodziejka!", "zamordyzm", "źle się to kojarzy" - tak internauci komentują nową inicjatywę unijną. Twierdzą, że Komisja Europejska będzie mogła przejmować prywatne oszczędności obywateli i przeznaczać je jako inwestycje w swoje projekty. Przekaz powtarzają politycy prawicy. Jest fałszywy.

UE szykuje "zamach na oszczędności"? Chodzi o pewną strategię

UE szykuje "zamach na oszczędności"? Chodzi o pewną strategię

Źródło:
Konkret24

Sławomir Mentzen opowiada na spotkaniach z wyborcami, że stopień przestępczości w Niemczech gwałtownie wzrósł po napływie imigrantów - i jako "dowód" zestawia dane dotyczące Algierczyków i Japończyków. Choć istnieją takie liczby, to jednak takie ich przedstawienie jest manipulacją i wprowadzaniem opinii publicznej w błąd.

Mentzen woli Japończyków od Algierczyków. I manipuluje

Mentzen woli Japończyków od Algierczyków. I manipuluje

Źródło:
Konkret24

"Wzruszające", "serce ściska", "szacunek dla pieska" - komentują internauci zdjęcia mające pokazywać uroczystość pożegnania policyjnego psa w jednej z jednostek. To obrazy wprawdzie poruszające, ale nieprawdziwe.

"Niewdzięczna służba, dzięki piesku". Pogrzeb, którego nie było

"Niewdzięczna służba, dzięki piesku". Pogrzeb, którego nie było

Źródło:
Konkret24

- Singapur wydaje znacznie mniej niż Polska, a mimo to ma znacznie lepszy system ochrony zdrowia - przekonuje Sławomir Mentzen, kandydat Konfederacji na prezydenta RP. Wyjaśniamy, czego nie mówi o singapurskim systemie, a co powinniśmy o nim wiedzieć, by się z nim porównywać.

Mentzen porównuje Singapur do Polski. O czym nie mówi?

Mentzen porównuje Singapur do Polski. O czym nie mówi?

Źródło:
Konkret24

Europoseł PiS Piotr Mueller alarmuje, że Unia Europejska planuje zabronić wymiany różnych części auta, jeśli dojdzie do ich usterki. Twierdzi, że nowe samochody będą musiały iść na złom. Uspokajamy: to nieprawda.

Piotr Mueller: nowe auto trzeba będzie oddać na złom. Nieprawda

Piotr Mueller: nowe auto trzeba będzie oddać na złom. Nieprawda

Źródło:
Konkret24

Antyimigrancki hejt wzbudza rozpowszechniane w mediach społecznościowych - między innymi przez polityków PiS - nagranie z Wrocławia. Widać na nim gromadzących się na ulicy cudzoziemców, a ironiczny opis głosi, że to "przyjazd inżynierów". Politycy opozycji informują wręcz, że to "inżynierowie z Afryki sprowadzani przez PO i Tuska". To fałsz.

"Inżynierowie z Afryki" przyjechali do Wrocławia? Skąd to nagranie

"Inżynierowie z Afryki" przyjechali do Wrocławia? Skąd to nagranie

Źródło:
Konkret24

Ponad 50 zgłoszonych komitetów wyborczych, ponad 40 zarejestrowanych. O co chodzi? Raczej nie o wygraną w wyborach. To skutek paradoksu polskiego prawa. Tłumaczymy, jakie są korzyści z rejestracji komitetu wyborczego, który jednak zarejestrowanego kandydata nie ma.

44 komitety wyborcze zarejestrowane. Wśród nich "semiwirtualne"

44 komitety wyborcze zarejestrowane. Wśród nich "semiwirtualne"

Źródło:
Konkret24

Prezydent USA "nie wie", na jakiej podstawie Dania rości sobie prawa do Grenlandii. Nie sądzi, "żeby to było prawdą". Jednak tak właśnie jest, w dodatku wiele lat temu zwierzchnictwo Danii nad wyspą uznały także Stany Zjednoczone.

Dlaczego Grenlandia jest duńska? Trump "nie wie, czy to prawda"

Dlaczego Grenlandia jest duńska? Trump "nie wie, czy to prawda"

Źródło:
Konkret24

Zwolennicy kawy z mlekiem i cukrem oburzają się na rzekomy zakaz, który ma wprowadzić Unia Europejska. "Co będzie następne? Zakaz soli?", "idiotyzmy" - komentują. Podstawą tych fałszywych doniesień jest artykuł jednego z polskich serwisów, który opatrznie zrozumiano. Wyjaśniamy, co naprawdę ograniczy UE.

UE "zakazuje mleka i cukru w kawie"? Czegoś innego

UE "zakazuje mleka i cukru w kawie"? Czegoś innego

Źródło:
Konkret24

Ilu policjantów brakuje w całym kraju? Kilka tysięcy? Kilkanaście? Opozycja włączyła temat braków kadrowych w policji do kampanii prezydenckiej, ale problem ten istnieje od lat. Zwiększanie liczby etatów w czasach Zjednoczonej Prawicy nie pomogło.

Ilu policjantów brakuje w kraju? Cztery garnizony dominują

Ilu policjantów brakuje w kraju? Cztery garnizony dominują

Źródło:
Konkret24

W Warszawie zacznie rzekomo obowiązywać "ustawa o aresztowaniu dzwonów kościelnych" czy "likwidacja kościelnych dzwonnic" - alarmują politycy opozycji i internauci. Wszystko z powodu pewnego projektu grupy radnych, który wykorzystano do tej manipulacji.

Trzaskowski "chce uciszyć kościelne dzwony"? Skąd ten przekaz

Trzaskowski "chce uciszyć kościelne dzwony"? Skąd ten przekaz

Źródło:
Konkret24

Co oznacza mała czarna gwiazdka przy niektórych cenach? Tak duński właściciel sieci Netto postanowił pomóc klientom bojkotować amerykańskie produkty. Według polskich internautów to rozwiązanie ma się też pojawić w sklepach sieci w naszym kraju. Wyjaśniamy.

Bojkot amerykańskich produktów także w Polsce? Jeszcze nie

Bojkot amerykańskich produktów także w Polsce? Jeszcze nie

Źródło:
Konkret24

Polscy internauci alarmują, że Unia Europejska chce zabronić korzystania z plastikowych dowodów osobistych. Podstawą jest artykuł jednego z serwisów, który nie do końca podał prawdę.

"Pożegnaj się z dowodem osobistym"? Co planuje UE

"Pożegnaj się z dowodem osobistym"? Co planuje UE

Źródło:
Konkret24

"Tak było. Ale teraz nikt nie pamięta"; "przy obecnej demografii to nie wróci" - komentują internauci rozsyłane w sieci zdjęcia, które mają przedstawiać kolejki do urzędów pracy za pierwszych rządów Donalda Tuska. Sprawdziliśmy, kiedy powstały te zdjęcia.

Kolejki do urzędów pracy "za Tuska"? Również w czasach PiS

Kolejki do urzędów pracy "za Tuska"? Również w czasach PiS

Źródło:
Konkret24

Prorosyjskie konta w Polsce i na świecie rozsyłają rzekomy materiał francuskiego dziennika o sondażu dotyczącym popularności polityków. Według niego 71 procent Francuzów uważa, że byłoby im lepiej pod rządami Władimira Putina. Nic tu jednak nie jest prawdziwe.

71 procent Francuzów woli Putina od Macrona? Mamy wyjaśnienie "Le Figaro"

71 procent Francuzów woli Putina od Macrona? Mamy wyjaśnienie "Le Figaro"

Źródło:
Konkret24

Kandydat PiS na prezydenta Karol Nawrocki - a za nim politycy tej partii - od kilku dni rozgłaszają, że "rząd po cichu przepchnął przepisy", które pozwolą stawiać wiatraki 500 metrów od domostw. Po pierwsze, przyjmowanie i konsultowanie projektu odbywało się otwarcie i zgodnie z procedurami. Po drugie, ustawa nie została jeszcze przegłosowana.

PiS: "rząd po cichu przepchnął przepisy". A naprawdę?

PiS: "rząd po cichu przepchnął przepisy". A naprawdę?

Źródło:
Konkret24

Na spotkaniach z wyborcami Szymon Hołownia mówi między innymi o problemach demograficznych Polski. W Częstochowie przedstawił nawet, jak wygląda tam trend spadkowy urodzeń. Czy ma rację?

Ile dzieci rodzi się w Częstochowie? Hołownia wylicza, my sprawdzamy

Ile dzieci rodzi się w Częstochowie? Hołownia wylicza, my sprawdzamy

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń w mediach społecznościowych generuje nagranie mające udowadniać, że Ukraińcy wykorzystują wojnę do propagandy. Tymczasem ten film jest przykładem prorosyjskiej dezinformacji. Przekaz o "wojennych aktorach" nie jest nowy, sposób stworzenia fałszywki również.

"Aktorka z frontu"? Nie, ale "ciemny lud kupuje"

"Aktorka z frontu"? Nie, ale "ciemny lud kupuje"

Źródło:
Konkret24

Twórcom tych stron chodzi nie tylko o przemycanie rosyjskich punktów widzenia do polskiego internetu. Dzięki takim witrynom można też cytować rosyjskie media państwowe, w Polsce zakazane. A w kanałach rosyjskich pokazywać, że "polskie media" podzielają rosyjską wizję świata. Oto 10 portali, przed którymi przestrzegamy. Szerzą prokremlowską dezinformację.

Sieć prorosyjskich portali oplata Polskę. Oto 10 przykładów

Sieć prorosyjskich portali oplata Polskę. Oto 10 przykładów

Źródło:
Konkret24

Posłowie Konfederacji - między innymi Sławomir Mentzen i Bartłomiej Pejo - przekonują, że średni wiek polskich rezerwistów wynosi 50 lat. Sprawdziliśmy, skąd biorą taką informację i co na to resort obrony.

Konfederacja o "średnim wieku rezerwistów": 50 lat. Źródło jest niewiarygodne

Konfederacja o "średnim wieku rezerwistów": 50 lat. Źródło jest niewiarygodne

Źródło:
Konkret24

Dyskusja o szczepieniach na błonicę - po wykryciu pierwszego od lat przypadku tej choroby - stała się dla środowisk antyszczepionkowych pretekstem do szerzenia kolejnej teorii. Ich zdaniem nagłaśnianie tematu błonicy to sposób na wypromowanie pakietu krztuścowego. Eksperci ostrzegają przed tą dezinformacją.

Błonica a pakiet krztuścowy. Jest różnica? Jest

Błonica a pakiet krztuścowy. Jest różnica? Jest

Źródło:
Konkret24

Prezydent USA Donald Trump ma być winny temu, że w Chinach nie będzie można więcej zjeść amerykańskiej wołowiny. Władze w Pekinie w odpowiedzi na nałożone cła rzekomo anulowały import tego mięsa ze Stanów Zjednoczonych. Rzeczywiście w tej kwestii zaszły zmiany, ale zawieszenie dostaw do Chin dotyczy wołowiny z innych krajów.

Chiny "anulowały" import wołowiny z USA? Nie stamtąd

Chiny "anulowały" import wołowiny z USA? Nie stamtąd

Źródło:
Konkret24, Snopes