"Nie ma czegoś takiego jak kryzys klimatyczny". Sprawdzamy słowa Grety Thunberg


Szwedzka aktywistka klimatyczna miała zmienić poglądy i w wywiadzie zaprzeczyła istnieniu kryzysu klimatycznego. Nagranie z jej udziałem zostało zmanipulowane.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

W krótkim nagraniu rozpowszechnianym na Twitterze Greta Thunberg miała powiedzieć, że kryzys klimatyczny nie istnieje. "Greta mówi: 'Nie ma czegoś takiego jak kryzys klimatyczny!'. How dare you! (Jak śmiesz!) A może po prostu skończyły się rosyjskie pieniądze wysyłane na ekopropagandę?" - napisał 18 kwietnia jeden z internautów (pisownia wszystkich wpisów oryginalna). Tweet zdobył ponad 550 polubień i blisko 200 podań dalej.

fałsz

Internauta przekonuje, że Greta Thunberg zaprzeczyła istnieniu kryzysu klimatycznego
Internauta przekonuje, że Greta Thunberg zaprzeczyła istnieniu kryzysu klimatycznegoInternauta przekonuje, że Greta Thunberg zaprzeczyła istnieniu kryzysu klimatycznegoTwitter

Do tweeta dołączono nagranie z fragmentem wywiadu Grety Thunberg dla amerykańskiej telewizji MSNBC. Dziennikarz pyta, co by odpowiedziała, gdyby "on" (nie wiemy kto, możemy się domyślać, że chodzi o Joe Bidena) zadzwonił do niej i zapytał, co musi zmienić w swoich działaniach (w sprawie zmian klimatycznych), bo może użyć "prezydenckiej magicznej różdżki". Thunberg najpierw zastrzega, że nie odpowiedziałaby nic, bo takie podpowiedzi uważa za niezgodne z duchem demokracji. Chwilę później jednak stwierdza, że poradziłaby mówić o sytuacji zgodnie ze stanem faktycznym. "Skoro kryzys klimatyczny nie istnieje, jak możemy oczekiwać od ludzi podejmowania działań dla klimatu?" - pyta aktywistka.

Susza uderza w rolnictwo. Plony w tym roku mogą być mniejsze
Susza uderza w rolnictwo. Plony w tym roku mogą być mniejszeFakty TVN

"Greta! How dare you?", "Zaczyna się wycofywać rakiem"

Internauci triumfowali: "Gówniara dorośleje..."; "To był przepał od początku..."; "Zarobila juz swoje wiec zaczyna sie wycofywac rakiem" - komentowali. Autorzy kilku wpisów przekonywali, że Thunberg była wcześniej zależna finansowo od Rosjan: "Greta już swoje zarobiła na Ruskiej propagandzie"; "Bez ruskiej forsy zmienia się punkt widzenia".

"Czy ja dobrze słyszę?,'Największy autorytet' od klimatu odwołał właśnie kryzys klimatyczny? Greta mówi, że coś takiego jak ,'kryzys klimatyczny no exist' Piekło zamarzło!" - to treść innego popularnego tweeta z 18 kwietnia. Polubiło go ponad 200 internautów, ponad 100 podało dalej. "Greta! How dare you?"; "Grecia spadnie z piedestału za 3…2…1…" - komentowali internauci.

Autorzy obu podanych wyżej komentarzy wykorzystali nagranie wideo z niemieckojęzycznego wpisu z 17 kwietnia. Na Twitterze równolegle krąży popularny wpis w języku angielskim z 19 kwietnia z tym samym nagraniem. Nie jest to jednak nowe wideo. W czerwcu 2021 roku serwisy fact-checkingowe Reuters Fact-Check i Politifact informowały, że fragment rozmowy opublikowano m.in. na instagramowym profilu Republican Party (nie jest to oficjalne konto amerykańskiej partii politycznej).

Oryginalne nagranie zostało przemontowane w taki sposób, by uwiarygodnić tezę o Grecie Thunberg negującej kryzys klimatyczny.

Thunberg o postawie polityków wobec kryzysu klimatycznego

Sześciominutowy wywiad z marca 2021 roku można obejrzeć na profilu MSNBC w serwisie YouTube. Rozpoczyna się od pytania Mehdiego Hasana o ocenę pierwszych dni prezydentury Joe Bidena.

Hasana interesują konkretne działania dotyczące zmian klimatycznych, które Greta Thunberg doradziłaby Joe Bidenowi. Aktywistka zastrzega, że wolałaby nie doradzać niczego z uwagi na poszanowanie [zasad] demokracji, gdyż przywódcy wybierani w demokratycznych wyborach, nie powinni podejmować działań bez wsparcia wyborców. Mówiła, że potrzeba przede wszystkim podnoszenia świadomości i kształtowania opinii publicznej. "Jeśli ludzie nie będą świadomi kryzysu, z którym mamy do czynienia, to oczywiście nie będą wywierać nacisku na wybranych przywódców" - przekonywała. Prezydentowi USA doradziłaby przedstawianie sytuacji "taką, jaka jest".

Thunberg przywołała doświadczenie rozmów z wieloma światowymi przywódcami, którzy swoją powściągliwość we wprowadzaniu ekologicznych rozwiązań tłumaczyli brakiem poparcia wyborców. Właśnie dlatego, według Thunberg, najważniejszą radą dla polityków powinno być ich świadome podejście do zagrożeń związanych z kryzysem klimatycznym.

prawda

Jak można oczekiwać wsparcia i presji ze strony wyborców, jeśli nie traktuje się kryzysu [klimatycznego] jak kryzysu. Skoro kryzys klimatyczny "nie istnieje", jak możemy oczekiwać, że ludzie będą chcieli działań na rzecz klimatu? Greta Thunberg, wywiad dla MSNBC z 8 marca 2021 roku

Fragmenty wywiadu Grety Thunberg wykorzystane w wyżej omawianych tweetach nie uwzględniają pełnego kontekstu wypowiedzi. Retoryczne pytanie Szwedki dotyczące "nieistniejącego kryzysu klimatycznego" zostało użyte jako zdanie oznajmujące. Słowa aktywistki nie miały obrazować jej poglądów, a błędną postawę polityków. Z kolei zdania niepasujące do koncepcji autorów manipulacji usunięto. W wypowiedzi dla MSNBC Thunberg wielokrotnie mówi o kryzysie klimatycznym jako realnym zagrożeniu.

8 marca 2021 roku Mehdi Hasan opublikował na Twitterze prawie trzyminutowy fragment wywiadu. "'Chciałabym tylko, żeby [Biden] traktował kryzys klimatyczny jak kryzys' - Greta Thunberg mówi mi w programie Mehdi Hasan Show na MSNBC. Politycy 'sami powiedzieli, że jest to zagrożenie egzystencjalne i lepiej, żeby traktowali je odpowiednio, czego nie robią'" - napisał Hasan.

Autor: Krzysztof Jabłonowski / Źródło: Konkret24; zdjęcie: PAUL WENNERHOLM/EPA/PAP/Twitter

Pozostałe wiadomości

Zbigniew Ziobro ani razu nie stawił się jeszcze na przesłuchanie przed komisją śledczą do spraw Pegasusa. A według europosła Patryka Jakiego dotychczas to właśnie jego kolega z partii "był najczęściej przesłuchiwanym politykiem w trzeciej RP". Czy rzeczywiście?

"Ziobro najczęściej przesłuchiwanym politykiem"? Lider jest inny

"Ziobro najczęściej przesłuchiwanym politykiem"? Lider jest inny

Źródło:
Konkret24

Przekaz o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi po raz kolejny wraca do sieci. Internauci twierdzą, że "Senat przyjął uchwałę o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi" i uchodźcy mogą liczyć na przywileje niedostępne dla "milionów Polaków". Przypominamy, dlaczego to twierdzenie jest nieprawdziwe.

Senat chce zwolnić Ukraińców i Białorusinów z podatku? Nie, wyjaśniamy

Senat chce zwolnić Ukraińców i Białorusinów z podatku? Nie, wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

"Unia chce zakazać napraw samochodów starszych niż 15 lat" - taki przekaz pojawił się w sieci i wywołał oburzenie części internautów. Informacje mają pochodzić z unijnego rozporządzenia dotyczącego samochodów, które zostały wycofane z użytku. To jest fałszywa informacja. Komisja Europejska dementuje.

"To koniec naprawiania samochodów. Unia wprowadza zakaz"? Wrócił fake news

"To koniec naprawiania samochodów. Unia wprowadza zakaz"? Wrócił fake news

Źródło:
Konkret24

"Niech idą sobie", "brawo Turcja" - komentują polscy internauci przekaz o tym, jakoby Turcja wychodziła z NATO. Brak jakichkolwiek potwierdzeń takich doniesień, a zasięg tej narracji wzmacniają w sieci konta szerzące rosyjską dezinformację. Sprawdziliśmy, co może być jej źródłem.

Turcja wychodzi z NATO? "Żadnych informacji na ten temat"

Turcja wychodzi z NATO? "Żadnych informacji na ten temat"

Źródło:
Konkret24

Wołodymyr Zełenski podpisuje flagę ukraińskiej jednostki wojskowej, która podczas drugiej wojny światowej mordowała Polaków - z takim przekazem krąży w mediach społecznościowym pewne nagranie. To antyukraińska dezinformacja. Tłumaczymy, jaki naprawdę moment ten film pokazuje.

"Nie patrzy, co podpisuje"? Czyją flagę podpisał Zełenski

"Nie patrzy, co podpisuje"? Czyją flagę podpisał Zełenski

Źródło:
Konkret24

Na oskarżenia polityków Prawa i Sprawiedliwości o "bezprawnym odebraniu pieniędzy" przez rząd w wyniku decyzji PKW minister finansów odpowiada: w 2016 roku była "dokładnie analogiczna sytuacja". Chodzi o wstrzymanie wypłaty subwencji dla Nowoczesnej. Porównaliśmy więc oba przypadki.

Wstrzymanie subwencji: PiS w "analogicznej sytuacji" jak Nowoczesna? Grosz różnicy

Wstrzymanie subwencji: PiS w "analogicznej sytuacji" jak Nowoczesna? Grosz różnicy

Źródło:
Konkret24

Profesor Andrzej Zybertowicz z Kancelarii Prezydenta RP - podkreślając zasługi Andrzeja Dudy - utrzymuje, że przed jego prezydenturą "nie stacjonowały w Polsce amerykańskie wojska", a tarcza w Redzikowie jest pierwszą stałą bazą wojsk USA w naszym kraju. Nie umniejszając dorobku obecnego prezydenta, wyjaśniamy, dlaczego przypisywanie mu tych wszystkich zasług nie jest jednak uprawnione.

Amerykańskie wojska w Polsce. Co pominął profesor Zybertowicz?

Amerykańskie wojska w Polsce. Co pominął profesor Zybertowicz?

Źródło:
Konkret24

Czy rzeczywiście w tym roku do Polski "wjechało już więcej Rosjan" niż za poprzednich rządów? Tak twierdzi posłanka PiS Anna Gembicka. Przedstawiamy więc dane.

Ilu Rosjan "już wjechało do Polski"? Trend jest znaczący

Ilu Rosjan "już wjechało do Polski"? Trend jest znaczący

Źródło:
Konkret24

Opieszałość w wypłatach rządowej pomocy dla powodzian wzmocniła krytykę opozycji wobec działań ministra Marcina Kierwińskiego. Politycy PiS zarzucają, że "obsługa pełnomocnika" ma kosztować budżet 25 milionów złotych. Sprawdziliśmy, o jakie pieniądze chodzi i na co rzeczywiście mogą zostać przeznaczone.

25 milionów "na obsługę pełnomocnika ds. odbudowy po powodzi"? Co to za pieniądze

25 milionów "na obsługę pełnomocnika ds. odbudowy po powodzi"? Co to za pieniądze

Źródło:
Konkret24

Analitycy NATO sprawdzili, w których serwisach społecznościowych najłatwiej i najtaniej można kupić fałszywe zaangażowanie - polubienia, wyświetlenia, udostępnienia, komentarze. Te mogą być używane do wzmacniania treści politycznych i operacji wywierania wpływu. Badacze ocenili też, jak radzą sobie z tym platformy. Wnioski nie są zachęcające.

Ile fałszywych polubień, wyświetleń i komentarzy można kupić za 250 złotych? Raport NATO

Ile fałszywych polubień, wyświetleń i komentarzy można kupić za 250 złotych? Raport NATO

Źródło:
Konkret24

W mediach społecznościowych rozchodzi się nagranie prezentujące budynek Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zniszczony przez grafficiarzy. Nie jest to autentyczne wideo.

"Ogłoszono im zarzut zniszczenia mienia". Uwaga na ten film

"Ogłoszono im zarzut zniszczenia mienia". Uwaga na ten film

Źródło:
Konkret24

Po zatrzymaniu 14 listopada 2024 roku przez Centralne Biuro Antykorupcyjne prezydenta Wrocławia Jacka Sutryka pojawiło się pytanie, czy politycy mogą pracować w spółkach Skarbu Państwa i w spółkach samorządowych. Wątek ten wzbudził wiele wątpliwości wśród posłów. Wyjaśniamy, co stanowią przepisy.

Wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, posłowie. Czego im nie wolno

Wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, posłowie. Czego im nie wolno

Źródło:
Konkret24

Posłanka rządzącej koalicji mówi o "obstrukcji prac rządu" ze strony Andrzeja Dudy, a prezydencki minister utrzymuje, że to rządzący "żadnych ustaw nie kierują na biurko prezydenta". Kto ma rację? Sprawdziliśmy, ile ustaw Andrzej Duda dostał do podpisu i jaki był ich los.

"Obstrukcja prac rządu"? Ilu ustaw prezydent nie podpisał

"Obstrukcja prac rządu"? Ilu ustaw prezydent nie podpisał

Źródło:
Konkret24

Miliony odsłon w mediach społecznościowych generują wpisy z nagraniem, na którym Władimir Putin ma rzekomo mówić, że Rosja użyje broni jądrowej w przypadku masowego ataku rakietowego na jej terytorium. Nieprzypadkowo wideo to - z błędnym opisem - jest teraz rozpowszechniane przez prorosyjskie konta. Tłumaczymy, kiedy i co mówił rosyjski prezydent.

Władimir Putin o "użyciu broni jądrowej". Kiedy tak powiedział

Władimir Putin o "użyciu broni jądrowej". Kiedy tak powiedział

Źródło:
Konkret24

Substancje chemiczne w wodzie powodują u dzieci homoseksualizm, fluor obniża inteligencję, wirus HIV nie jest przyczyną AIDS, a szczepionki powodują autyzm - z takich fałszywych tez słynie Robert F. Kennedy Jr. Ten wyznawca spiskowych teorii ma wkrótce zadbać o zdrowie Amerykanów. Moment ogłoszenia tej decyzji określono już "strasznym dniem dla zdrowia publicznego".

"Uczynić Amerykę znowu zdrową". Robert F. Kennedy Jr. i jego chore teorie

"Uczynić Amerykę znowu zdrową". Robert F. Kennedy Jr. i jego chore teorie

Źródło:
Konkret24

Czy wiceministra klimatu Urszula Zielińska mówiła o "kapsułach napędzanych energią kosmiczną" i "szlakach dla sterowców z bambusa"? Według rozpowszechnianego w sieci nagrania proponowała takie technologie jako ekologiczne rozwiązania transportowe. Brzmi niewiarygodnie - bo film nie jest wiarygodny. To przykład, jak wykorzystano sztuczną inteligencję do stworzenia fałszywki.

"Energia księżycowa" i "fosforyzujące ślimaki". Minister ofiarą deep fake'a

"Energia księżycowa" i "fosforyzujące ślimaki". Minister ofiarą deep fake'a

Źródło:
Konkret24

Poseł Paweł Jabłoński ma nadzieję, że Donald Trump po ponownym objęciu urzędu prezydenta USA będzie naciskał, by Niemcy przeznaczały więcej na obronność. Tylko że podane przez posła PiS dane nie są już aktualne.

Jabłoński: "Niemcy do dzisiaj nie płacą 2 procent PKB na obronność". Sprawdziliśmy

Jabłoński: "Niemcy do dzisiaj nie płacą 2 procent PKB na obronność". Sprawdziliśmy

Źródło:
Konkret24

Rafał Trzaskowski "w Dzień Niepodległości pojechał po rogale do Poznania" - twierdzi poseł PiS Jacek Sasin. Gdy ogłosił to na swoim profilu, wielu zaprzeczało, na co on opublikował rzekomy "dowód". Co naprawdę 11 listopada robił prezydent Warszawy?

Kiedy Trzaskowski "pojechał po rogale"? Sasin nie ma racji

Kiedy Trzaskowski "pojechał po rogale"? Sasin nie ma racji

Źródło:
Konkret24

Nagranie z tłumami muzułmanów modlących się na ulicach dużego miasta wzbudza dyskusję w mediach społecznościowych. Rozchodzi się z przekazem, że to sceny z Paryża i dowód na "islamizację Europy". W tle pojawia się krytyka polityki francuskiego rządu. Nie jest to jednak Paryż, choć rzeczywiście miasto w Europie.

"Islamizacja Europy"? Skąd jest to nagranie

"Islamizacja Europy"? Skąd jest to nagranie

Źródło:
Konkret24

"Sikorski i Tusk blokowali jej budowę, dopóki mogli", "zablokowali w imię resetu z Putinem" - ten fałszywy przekaz dotyczący instalacji tarczy antyrakietowej w Polsce wrócił z okazji oficjalnego otwarcia bazy w Redzikowie. Od lat służy PiS jako element politycznej gry. Przypominamy, dlaczego inwestycja w Redzikowie tak się przeciągała.

Baza w Redzikowie. Jak to było z "blokowaniem budowy" tarczy antyrakietowej

Baza w Redzikowie. Jak to było z "blokowaniem budowy" tarczy antyrakietowej

Źródło:
Konkret24

Rozpowszechniany w sieci fragment wystąpienia Donalda Trumpa ma dowodzić, że według prezydenta elekta Polska powinna płacić za zaprowadzenie pokoju w Ukrainie. Nagranie jest prawdziwe, lecz jego interpretacja już nie.

"Polski rząd zapłaci" za te projekty. Kiedy i o czym Trump tak mówił?

"Polski rząd zapłaci" za te projekty. Kiedy i o czym Trump tak mówił?

Źródło:
Konkret24

Po przegraniu wyborów przez Kamalę Harris w sieci rozpowszechniane są fałszywe informacje mające zdyskredytować jej wynik. A w tle tej dezinformacji jest antyimigrancki przekaz - szerzony też w polskim internecie.

"Akurat w tych stanach" wygrała Kamala Harris? Wcale nie

"Akurat w tych stanach" wygrała Kamala Harris? Wcale nie

Źródło:
Konkret24

"Szokujące wyniki badań złotej medalistki"; "raport stawia sprawę jasno"; "raport medyczny poraża" - takie nagłówki o algierskiej pięściarce Imane Khelif można było czytać w polskich serwisach. Internauci pisali wprost, że "Imane Khelif jest mężczyzną" - też powołując się na rzekomy raport medyczny. Jednak brak dowodów, że "ujawniony" raport jest autentyczny, a wiele elementów tej historii się nie zgadza.

"Wyciekł raport medyczny" Imane Khelif? Nie ma dowodu, że jest prawdziwy

"Wyciekł raport medyczny" Imane Khelif? Nie ma dowodu, że jest prawdziwy

Źródło:
Konkret24

"Polskojęzyczny rząd postanowił zmienić słowa Roty" - oburzał się Konrad Berkowicz z Konfederacji, a poseł PiS Sebastian Kaleta pisał o "cenzurze proniemieckiej". Zdjęcie podręcznika do języka polskiego dla szkół średnich z tekstem "Roty" wywołało burzę w sieci: zamiast słowa "Niemiec" widnieje tam słowo "Krzyżak". Wyjaśniamy, skąd się wzięły różne wersje wiersza Marii Konopnickiej.

Krzyżak czy Niemiec w "Rocie" Konopnickiej? Mamy wyjaśnienie

Krzyżak czy Niemiec w "Rocie" Konopnickiej? Mamy wyjaśnienie

Aktualizacja:
Źródło:
Konkret24

Europoseł PiS Waldemar Buda wykorzystał dyskusję o mocnych punktach kampanii Donalda Trumpa, by przypomnieć osiągnięcia rządu Zjednoczonej Prawicy - według niego "ograniczył największą biedę, w tym i wśród dzieci". Tylko że najnowsze dane pokazują zaskakującą zmianę trendu za poprzedniego rządu.

Waldemar Buda: "ograniczyliśmy największą biedę". A co pokazują dane?

Waldemar Buda: "ograniczyliśmy największą biedę". A co pokazują dane?

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń w mediach społecznościowych - polskich i zagranicznych - generuje film prezentujący przezroczyste smartfony lub takie, które można zwijać. Sprzęt ten ma już być rzekomo produkowany w Chinach. Jednak nagranie nie ma nic wspólnego z rzeczywistością.

Przezroczyste, ultracienkie smartfony z Chin? Wyjaśniamy

Przezroczyste, ultracienkie smartfony z Chin? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24