FAŁSZ

Nie, sprzedaż plastikowych toreb w Wielkiej Brytanii nie spadła o 90 proc.

konkret-torebki.jpgShutterstock

Sprzedaż plastikowych toreb w Wielkiej Brytanii spadła o 90 proc. - ogłosiło wiele portali internetowych na świecie. Oparły się jednak głównie na optymistycznym tytule komunikatu brytyjskiego ministerstwa środowiska. Jeśli bowiem wczytać się dokładniej w dane, problem plastikowych reklamówek na Wyspach jest nadal spory - wysoki spadek zanotowano wyłącznie w przypadku torebek jednorazowego użytku, za które wprowadzono opłaty.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Sprzedaż toreb plastikowych spadła o 90 proc. od czasu wprowadzenia opłaty w wysokości 5 pensów - brzmi tytuł komunikatu opublikowanego 31 lipca przez brytyjski Departament ds. Środowiska, Żywności i Rolnictwa. Dopiero lektura komunikatu wyjaśnia, że rządowe wyliczenia dotyczą wyłącznie sprzedaży plastikowych torebek jednorazowego użytku.

08.06.2019 | Morze śmieci. "Plastik, który generujemy, do nas wraca"
08.06.2019 | Morze śmieci. "Plastik, który generujemy, do nas wraca"Renata Kijowska | Fakty TVN

Zamiast 140, 10 jednorazowych foliówek

Brytyjskie supermarkety rozdały swoim klientom w 2014 roku 7,64 miliarda jednorazowych foliówek. Cztery lata po wprowadzeniu opłaty pięciu pensów za taką torebkę (obowiązuje ona od października 2015), ich liczba zmalała do 549 milionów (dane za okres od kwietnia 2018 do kwietnia 2019). Jeszcze rok wcześniej było to 1,11 mln. 2

"Przeciętny Anglik kupuje obecnie w wiodących supermarketach zaledwie 10 toreb (plastikowych - przyp. red.) rocznie, w porównaniu ze 140 torbami w 2014 r., przed wprowadzeniem opłaty", czytamy dalej w komunikacie.

Statystyki przygotowano na podstawie danych pozyskanych od siedmiu największych brytyjskich sieci supermarketów - Asda, M&S, Morrisons, Sainsbury's, The Co-operative Group, Tesco i Waitrose.

- Nasze szeroko zakrojone działania, zmierzające do ograniczenia ilości odpadów plastikowych i pozostawienia naszego środowiska w lepszym stanie, nadal przynoszą rezultaty, a naliczanie opłat w wysokości pięciu pensów redukuje sprzedaż toreb plastikowych o 90 proc. w dużych supermarketach - komentuje w komunikacie sekretarz ds. środowiska, Theresa Villiers.

Rządowe dane nie uwzględniają toreb z grubszego plastiku

Na tezę wynikająca z tytułu rządowego komunikatu powołały się portale na całym świecie, także w Polsce. Informowały, że zużycie plastikowych toreb na zakupy w supermarketach w Anglii spadło o 90 proc. (m. in. Wiadomości Handlowe, Londynek.net, a za nim Onet).

Jest jednak ważny szczegół, który tonuje optymizm komunikatu departamentu – przedstawione w nim statystyki dotyczą wyłącznie jednorazowych siatek foliowych (ang. single-use carrier bag), a nie - jak może sugerować tytuł ogłoszenia i wypowiedź Villiers - wszystkich plastikowych toreb sprzedawanych w brytyjskich supermarketach.

Oprócz jednorazówek dyskonty oferują bowiem także tzw. "torby na całe życie" (ang. bags for life) - mocniejsze, grubsze plastikowe torby, dostępne w supermarketach za tą samą lub trochę wyższą opłatą co jednorazowe foliówki. Okazuje się, że klienci decydują się na nie prawie tak często, jak na płatne plastikowe siatki jednorazowe.

29.05.2018 | Zakazane torebki to dopiero początek. UE wprowadza nowe obostrzenia
29.05.2018 | Zakazane torebki to dopiero początek. UE wprowadza nowe obostrzeniaMagda Łucyan | Fakty TVN

Torby na całe życie - tanie, popularne i używane jak jednorazowe

Na podstawie informacji przekazanych przez ośmiu z największych sprzedawców detalicznych w Wielkiej Brytanii, Environmental Investigations Agency (EIA) i Greenpeace UK przygotowały w 2018 r. raport przedstawiający praktyki sieci handlowych w wykorzystywaniu i zużyciu tworzyw sztucznych.

Badanie potwierdza znaczący - 86 proc. - spadek sprzedaży jednorazowych torebek, ale jego autorzy podkreślają, że konsumenci często sięgają w hipermarketach właśnie po tzw. "torby na całe życie" jako opcję jednorazowego użytku. Ceny takich reklamówek są stosunkowo niskie (często nawet w cenie równej opłacie za jednorazówki), a w porównaniu do jednorazówki za pięć pensów, ich zakup wydaje się konsumentom bardziej opłacalny.

Takie siatki z polietylenu LDPE są jednak zazwyczaj cięższe i zawierają więcej plastiku. Rekomendowane są do używania wielokrotnego i przez dłuższy okres czasu.

Według EIA i Greenpeace UK, mimo wprowadzenia opłaty, nadal 1,1 miliarda toreb jednorazowego użytku i ponad 958 milionów toreb na całe życie opuszcza hipermarkety w Wielkiej Brytanii każdego roku. Do tego dochodzi jeszcze 1,2 mld "zrywek", wykorzystywanych do pakowania owoców i warzyw.

EIA apeluje do supermarketów, by nie podważały sukcesu opłaty pięciu pensów, oferując torby na całe życie w podobnych cenach. Zakaz sprzedaży takich produktów lub znaczny wzrost ceny może przyczynić się do spadków w zużyciu plastiku - rekomenduje organizacja. Niektóre z brytyjskich sieci handlowych rozpoczęły pilotażowe programy, w ramach których zamiast plastikowych torebek jakiegokolwiek typu, klientom oferowane są wyłącznie torby papierowe.

Hipermarkety nie chcą dzielić się danymi o sprzedaży

Jako że dane rządu nie uwzględniają poziomu sprzedaży toreb na całe życie, zespół FactCheck Channel 4 poprosił o takie informacje osiem sieci supermarketów. Tesco i Sainsbury’s odmówiły - pierwsza sieć stwierdziła, że nie jest do tego prawnie zobligowana, a druga uznała te dane za zbyt wrażliwe. Sieci Asda i Morrisons nadal nie odpowiedziały na prośbę stacji (stan na dzień publikacji tego artykułu).

Na przekazanie informacji o sprzedaży mocniejszych plastikowych toreb zgodziły się tylko trzy sieci - Co-op, M&S i Waitrose. W oparciu o nie Chanel 4 ustalił, że na przełomie 2018 i 2019 roku sieci te sprzedały łącznie 58,8 milionów "toreb na życie" - tylko 2 proc. mniej w porównaniu do wcześniejszych 12 miesięcy.

Józefów "zero waste". Podwarszawskie miasto walczy z plastikiem
Józefów "zero waste". Podwarszawskie miasto walczy z plastikiemFakty po południu

FactCheck obliczył, że ​​torba na całe życie dostępna w sieci Waitrose waży prawie czterokrotnie więcej niż jednorazowa.

W 2018 roku The Times podał, że przeciętne brytyjskie gospodarstwo domowe zużywa 44 torby na całe życie w ciągu zaledwie roku. Jeśli byłyby to torby Waitrose, ważyłyby mniej więcej tyle, co 176 jednorazowych torebek foliowych.

W Polsce od września zapłacimy za niemal każdą foliówkę

W Polsce od stycznia 2018 roku opłatą recyklingową - 20 groszy plus VAT - objęte są torebki plastikowe o grubości od 15 do 50 mikrometrów. Oprócz wsparcia dla środowiska, rząd spodziewał się ok. 4 mln zł wpływów do budżetu z opłaty recyklingowej. Jak jednak przyznawał resort środowiska, sieci handlowe zaczęły obchodzić przepisy - wydawały klientom torby powyżej 50 mikrometrów, nie objęte opłatą. Zyski ze sprzedaży takich produktów trafiały wyłącznie do sklepów.

Ekspert o prawie dot. torebek foliowych
Ekspert o prawie dot. torebek foliowychTVN24 BiS

4 lipca Sejm uchwalił nowelizację ustawy śmieciowej (o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw), która m. in. zmienia dotychczasowe zasady dotyczące opłat recyklingowych za torby z tworzywa sztucznego, i nakłada opłatę 20 groszy plus VAT na torby foliowe powyżej 50 mikrometrów.

Darmowe będą tylko tzw. zrywki, najcieńsze torebki foliowe. Ustawa czeka na podpis prezydenta, wejście zmiany w życie planowane jest na wrzesień tego roku.

Autor: gabs / Źródło: Konkret24, TVN24, TVN24 BiS; Channel 4, gov.uk; Zdjęcie: Shutterstock

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

"Przerzut nielegalnych imigrantów" z Niemiec do Polski, "Niemcy imigrantów odwożą do Polski" - takie informacje krążą w polskim internecie, a politycy opozycji je powielają. Chodzi o pewne zdarzenie na polsko-niemieckim przejściu granicznym, które posłużyło do zbudowania tej fałszywej narracji.

"Niemieckie służby przekazują migranta do Polski". Wyjaśnienie zaskakuje

"Niemieckie służby przekazują migranta do Polski". Wyjaśnienie zaskakuje

Źródło:
Konkret24

Popularny w sieci ratownik medyczny Damian Garlicki został społecznym asystentem posła Konfederacji Grzegorza Płaczka. Treści, które ów asystent publikuje na swoich profilach społecznościowych, propagują rosyjskie tezy o wojnie w Ukrainie i antyukraińską narrację. A ponadto spiskowe teorie antyszczepionkowe niezgodne z faktami i nauką.

Nie tylko Bucza. Jak asystent polskiego posła sieje rosyjską dezinformację

Nie tylko Bucza. Jak asystent polskiego posła sieje rosyjską dezinformację

Źródło:
Konkret24

Europoseł PiS Maciej Wąsik "ujawnił" unijne rozporządzenie, które tajne nie jest, i na jego podstawie stworzył tezy, które nie są prawdą. Sprawa dotyczy paktu migracyjnego, który wzbudza ogromne emocje wśród Polaków. Pokazane w unijnym dokumencie liczby znaczą co innego, niż podał europoseł. Wyjaśniamy.

Wąsik "ujawnia straszne skutki" paktu migracyjnego. I trzy razy mija się z prawdą

Wąsik "ujawnia straszne skutki" paktu migracyjnego. I trzy razy mija się z prawdą

Źródło:
Konkret24

Polityczna akcja prezesa Trybunału Konstytucyjnego z oskarżeniem rządzących o rzekomy "zamach stanu" w Polsce okazała się "politycznym złotem" dla rosyjskiej dezinformacji. Według kremlowskich mediów premier Donald Tusk został postawiony w stan oskarżenia, poparł to prezydent Andrzej Duda, lecz rząd wyprowadzi niedługo wojsko na ulice.

Jak Kreml wykorzystał akcję Święczkowskiego z "zamachem stanu"

Jak Kreml wykorzystał akcję Święczkowskiego z "zamachem stanu"

Źródło:
Konkret24

Scarlett Johansson, Steven Spielberg, Woody Allen, Lenny Kravitz czy Adam Sander - to niektóre z gwiazd, które miały wziąć udział w rzekomej akcji amerykańskich celebrytów wymierzonej w Kanyego Westa. Problem w tym, że nigdy nie wystąpili w filmie, który w sieci generuje setki tysięcy odsłon.

Zuckerberg, Spielberg, Kravitz "odpowiadają antysemicie" Westowi? Nie wierzcie

Zuckerberg, Spielberg, Kravitz "odpowiadają antysemicie" Westowi? Nie wierzcie

Źródło:
Konkret24

W internecie krąży coraz więcej dezinformujących treści na temat polskich rezerw złota. Jedni piszą, że wcale nie należą one do Polski. Inni - że nie wiadomo, gdzie są przechowywane. Jeszcze inni - że polskie złoto należy do całej Unii Europejskiej. Sprawdziliśmy.

Polskie rezerwy złota. "Nie należą tylko do Polski"? Gdzie są przechowywane?

Polskie rezerwy złota. "Nie należą tylko do Polski"? Gdzie są przechowywane?

Źródło:
Konkret24

Podczas gdy resort zdrowia zaleca szczepienia na HPV, przeciwnicy szczepionek twierdzą, że nie ma on dokumentacji potwierdzającej skuteczność i bezpieczeństwo preparatu. Dowodem ma być fragment pisma rozpowszechnianego między innymi przez posła Konfederacji Konrada Berkowicza. Polityk sieje fałszywy przekaz. Eksperci przestrzegają i wyjaśniają.

Berkowicz zniechęca do szczepień na HPV. "Pan poseł nie ma wiedzy"

Berkowicz zniechęca do szczepień na HPV. "Pan poseł nie ma wiedzy"

Źródło:
Konkret24

Według rozpowszechnianego przekazu kanclerz Niemiec Olaf Scholz rzekomo "kazał Tuskowi przyjmować niechcianych migrantów w Polsce", a polski premier się na to rzekomo zgodził. Ma chodzić nawet o 200 tysięcy cudzoziemców przesłanych z Niemiec do Polski. To fałszywa, zmanipulowana interpretacja fragmentu debaty przedwyborczej w Niemczech, którą w Polsce nagłaśniają politycy opozycji.

"Scholz wsypał Tuska". Podwójna manipulacja w polskiej narracji o debacie w Niemczech

"Scholz wsypał Tuska". Podwójna manipulacja w polskiej narracji o debacie w Niemczech

Źródło:
Konkret24

"To szaleństwo. Proces za polubienie wpisu!" - tak Elon Musk skomentował fragment wywiadu z Patrykiem Jakim. Polski europoseł opowiadał, za co grożą mu trzy lata więzienia. Przedstawił jednak swoją wersję, a my przypominamy, o co naprawdę chodzi w tym procesie.

Musk komentuje wywiad Jakiego: "to szaleństwo". Na co skarżył się europoseł

Musk komentuje wywiad Jakiego: "to szaleństwo". Na co skarżył się europoseł

Źródło:
Konkret24

Według posła Michała Moskala i innych polityków PiS "pakt migracyjny wchodzi w fazę realizacji", a "państwowe instytucje mają być przygotowane na przyjęcie rzesz nielegalnych imigrantów". Dowodzić tego ma pismo, którego kopię Moskal opublikował w mediach społecznościowych. A to aktualizacja dokumentu, którego przyjęcie wymusza ustawa przyjęta... za pierwszych rządów PiS.

"Sekretny" plan Tuska. Poseł Moskal manipuluje opinią publiczną

"Sekretny" plan Tuska. Poseł Moskal manipuluje opinią publiczną

Źródło:
Konkret24

Rachunki za energię niższe o jedną trzecią - taką obietnicę złożył wyborcom Karol Nawrocki, kandydat Prawa i Sprawiedliwości na prezydenta. Wyjaśniamy, dlaczego prezydent RP ma "marginalny wpływ" na ceny energii - zarówno na świecie, jak i w Polsce.

Nawrocki: prąd będzie tańszy o 33 procent. Ale nie prezydent o tym decyduje

Nawrocki: prąd będzie tańszy o 33 procent. Ale nie prezydent o tym decyduje

Źródło:
Konkret24

Zapowiedzi rządu o "reakcji na przestępczość zorganizowaną cudzoziemców" wykorzystuje kandydat KO na prezydenta Rafał Trzaskowski, przywołując w swoich wystąpieniach liczbę "deportowanych" z Polski w 2024 roku. Jeszcze inną liczbę - jako "wydalonych Gruzinów" - podaje minister Katarzyna Lubnauer. Co to za statystyki?

1082 czy 2589 cudzoziemców "wydalonych z Polski"? Dużo więcej

1082 czy 2589 cudzoziemców "wydalonych z Polski"? Dużo więcej

Źródło:
Konkret24

Profesor Andrzej Zybertowicz stwierdził, że Komisja Europejska - decydując o ewentualnym zwolnieniu Polski z obowiązku przyjmowania migrantów - będzie uwzględniała obecną liczbę ukraińskich uchodźców w naszym kraju. Sprawdziliśmy, co stanowią unijne dokumenty w tej sprawie.

Pakt migracyjny a Polska. Kiedy Komisja Europejska zdecyduje

Pakt migracyjny a Polska. Kiedy Komisja Europejska zdecyduje

Źródło:
Konkret24

Angelina Jolie miała dostać 20 milionów dolarów, Sean Penn – 5 milionów, a Orlando Bloom – 8 milionów za to, że pojechali na Ukrainę robić promocję Zełenskiemu - taka narracja rozpowszechniana jest w internecie. Wyjazdy miały być finansowane przez amerykańską agencję pomocową USAID. Pojawienie się tej historii nieprzypadkowo zbiega się w czasie z ostatnimi decyzjami Donalda Trumpa. Zmyślony przekaz jest tworem rosyjskiej dezinformacji i ma konkretny cel.

Gwiazdy Hollywood i miliony dolarów "za fotkę z Zełenskim". Jak Kreml sieje zwątpienie

Gwiazdy Hollywood i miliony dolarów "za fotkę z Zełenskim". Jak Kreml sieje zwątpienie

Źródło:
Konkret24

Jak to jest z dostępem członków sejmowej komisji ds. Pegasusa do najtajniejszych informacji? Wobec dyskusji na ten temat pomiędzy politykami - sprawdziliśmy. Okazuje się, że rzeczywiście nie wszyscy mogą czytać akta z klauzulą "ściśle tajne".

"Dostępu nie mają"? Członkowie komisji do spraw Pegasusa a tajne materiały

"Dostępu nie mają"? Członkowie komisji do spraw Pegasusa a tajne materiały

Źródło:
Konkret24

Brak przesłanek prawnych do twierdzenia, że w Polsce doszło do zamachu stanu - oceniają eksperci, komentując zawiadomienie do prokuratury złożone przez prezesa Trybunału Konstytucyjnego Bogdana Święczkowskiego. A raczej: do konkretnego prokuratora. Bo kto, przez kogo i w jakiej sprawie uruchomił tę akcję, dużo mówi o jej drugim, politycznym dnie.

"Zamach stanu" według Święczkowskiego. Eksperci: polityczny performance

"Zamach stanu" według Święczkowskiego. Eksperci: polityczny performance

Źródło:
Konkret24

Coraz częściej politycy opozycji, ale też prawicowe media i internauci alarmują, że po wyborach prezydenckich w Polsce możliwy jest "wariant rumuński" - jeśli zwycięzca "nie spodoba się Brukseli". Na temat wydarzeń w Rumunii krąży wiele manipulacji, wszystkiego nie ujawniono, dlatego łatwo ten casus wykorzystywać w fałszywych przekazach. Wyjaśniamy, co na razie ustalono w sprawie wpływu na wybory w Rumunii.

"Scenariusz rumuński". O co chodzi i czego nie wiemy

"Scenariusz rumuński". O co chodzi i czego nie wiemy

Źródło:
Konkret24

- Nie wiem, jak Rosjanie mogą wpływać na wybory poprzez Twittera czy Facebooka - stwierdził w radiowym wywiadzie kandydujący na prezydenta poseł Marek Jakubiak. To częsta postawa tych, którzy lekceważą skuteczność odziaływania kanałów Putina. Przedstawiamy pięć głównych stosowanych w rosyjskiej dezinformacji metod wpływania na poglądy wyborców.

"Nie wiem, jak Rosjanie mogą wpływać na wybory". To możesz być łatwym celem

"Nie wiem, jak Rosjanie mogą wpływać na wybory". To możesz być łatwym celem

Źródło:
Konkret24

"Niech sprawdzi konta swoich kolegów, część na pewno tam znajdzie" - reagują internauci na rozpowszechniany w mediach społecznościowych przekaz, jakoby prezydent Wołodymyr Zełenski sprzeniewierzył pieniądze przekazane przez USA na pomoc walczącej Ukrainie. Ta narracja powstała w wyniku zmanipulowania wypowiedzi Zełenskiego i jest podbijana w sieci przez prokremlowskie kanały.

"Gdzie się podziało 200 miliardów na armię". Zmanipulowane słowa Zełenskiego

"Gdzie się podziało 200 miliardów na armię". Zmanipulowane słowa Zełenskiego

Źródło:
Konkret24

Jak w końcu będzie z kominkami opalanymi drewnem? W mediach społecznościowych internauci nie zostawiają suchej nitki na propozycjach rzekomych nowych przepisów, alarmując, że w całym kraju zacznie obowiązywać zakaz używania kominków na drewno. Jednak są już kolejne propozycje zmian w programie "Czyste powietrze", a Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej uspokaja.

"Koniec domowych kominków"? Co się zmieniło

"Koniec domowych kominków"? Co się zmieniło

Źródło:
Konkret24

Akcje, petycje, plakaty, fałszywe informacje - politycy Konfederacji, ale też Karol Nawrocki oraz rzesza internautów dezinformują na temat Centrów Integracji Cudzoziemców. Alarmują, że to "ośrodki dla nielegalnych imigrantów", że powstają "z pieniędzy podatników", że to realizacja paktu migracyjnego. To wszystko nieprawda.

Centra Integracji Cudzoziemców dla "nielegalnych imigrantów"? Wielostopniowa manipulacja

Centra Integracji Cudzoziemców dla "nielegalnych imigrantów"? Wielostopniowa manipulacja

Źródło:
Konkret24

Internauci donoszą, że środki, które mogłyby pójść na wsparcie ofiar powodzi w Polsce, zostały przeznaczone na budowę ośrodka dla migrantów. Sprawdziliśmy, o jaki budynek chodzi.

"Ośrodek dla nielegalsów" zamiast pieniędzy dla powodzian? Wyjaśniamy

"Ośrodek dla nielegalsów" zamiast pieniędzy dla powodzian? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Przekaz o tym, że szkocki rząd rzekomo rozważa wprowadzenie zakazu posiadania kotów, wywołał sporo zamieszania w brytyjskich mediach. Stamtąd dotarł do polskich internautów. Jednak raport, który jakoby miał rekomendować taki zakaz, nigdzie o nim nie wspomina.

Będzie zakaz posiadania kotów w Szkocji? O co chodzi z "ryzykiem dla dzikiej przyrody"

Będzie zakaz posiadania kotów w Szkocji? O co chodzi z "ryzykiem dla dzikiej przyrody"

Źródło:
Konkret24

Według polityków opozycji Komisja Europejska poinformowała poprzez swojego komisarza, że "Polska nie będzie zwolniona z mechanizmu solidarności" w ramach paktu migracyjnego. "Tusk blagował!", "Polacy ograni przez Tuska", "Tusk okłamuje Polaków" - alarmują politycy i część serwisów informacyjnych. Ale unijny komisarz wcale tak nie napisał.

"Polacy ograni przez Tuska"? Co napisał komisarz o pakcie migracyjnym

"Polacy ograni przez Tuska"? Co napisał komisarz o pakcie migracyjnym

Źródło:
Konkret24

Administracja Donalda Trumpa wykorzystała katastrofę lotniczą w Waszyngtonie, by walczyć z polityką inkluzywności w amerykańskiej armii. A wypowiedzi prezydenta dały początek fałszywej teorii, jakoby za wypadek odpowiadała transpłciowa kobieta, która rzekomo siedziała za sterami wojskowego śmigłowca.

"Transpłciowa pilotka" Black Hawka. Jak Trump rozkręcił fałszywą teorię o katastrofie lotniczej

"Transpłciowa pilotka" Black Hawka. Jak Trump rozkręcił fałszywą teorię o katastrofie lotniczej

Źródło:
Konkret24