Dramatyczny film, na którym widać leżących na ziemi żołnierzy i innych wojskowych udzielających im pomocy, został opatrzony antyszczepionkowym opisem. I taki przekaz jest rozsyłany w sieci wraz z nagraniem. Jednak interpretacja zdarzeń jest błędna.
Nagranie trwa 21 sekund. Oglądamy leżących na ziemi żołnierzy, podczas gdy inni wojskowi, wśród dramatycznych okrzyków, udzielają im pierwszej pomocy. Niektórym wykonują masaż serca. Na filmie widać kilka pojazdów wojskowych, ale trudno określić, gdzie dokładnie to się dzieje. Nałożony na filmik napis w języku angielskim informuje: "Armia indyjska. Wszyscy zaszczepieni. Bieg na pięć kilometrów - pięć ataków serca". Wideo krąży w anglojęzycznym, ale też w polskim internecie. Komentarze powielają antyszczepionkowy przekaz.
Polski internauta, który zamieścił post z tym nagraniem na Twitterze, również nawiązał do szczepień: "Armia indyjska, 5 zaszczepionych żołnierzy upada podczas regularnego treningu ( bieg na 5 km )" (pisownia wszystkich wpisów oryginalna). Wpis zebrał ok. 100 polubień. Bardziej popularny był post innego internauty, który też podał film dalej - miał ponad 150 lajków i 90 udostępnień. W komentarzu czytamy: "Indie. 5 zaszczepionych żołnierzy dostaje ataku serca podczas wspólnego treningu w biegach na 5 km. Kolejne potwierdzenie mojej tezy, poza sportowcami, że wysiłek fizyczny przyśpiesza negatywne działanie szczepionki, zator...".
fałsz
Internauci, którzy podali post dalej, w komentarzach również nawiązywali do szczepień jako rzekomej przyczyny dramatu żołnierzy: "Ale super! Szczepionki są bezpieczne i przebadane"; "Z całego Świata napływają filmy i informacje, że Eliksir działa" - kpili.
Tymczasem nie ma wiarygodnych doniesień łączących dramat wojskowych ze szczepieniami.
Ćwiczenia wytrzymałościowe indyjskiej armii
Kilka klatek wideo z rozsyłanego filmu wstawiliśmy do wyszukiwarki obrazów Google. W wynikach pojawiły się odnośniki do podobnych wpisów w języku hindi, japońskim czy angielskim - również w nich łączono dramat żołnierzy ze szczepionkami przeciw COVID-19. "Indyjskie siły zbrojne zaszczepiły swoich żołnierzy, a wielu z nich zmarło" - napisał np. po angielsku jeden z internautów. Jego wpis polubiło ponad 600 użytkowników, blisko 600 podało dalej.
fałsz
Trafiliśmy też na relację indyjskiej telewizji informacyjnej News 18. Jest w niej ten fragment filmu, który rozsyłają internauci w mediach społecznościowych. Przy relacji zamieszczono m.in. hasztagi #Pathankot #MilitaryMarathon. Po wpisaniu tych fraz w wyszukiwarkę Google odnaleźliśmy artykuły indyjskich portali o wydarzeniach z 21 sierpnia tego roku w pobliżu miasta Panthakot w indyjskim stanie Pendżab.
Według relacji anglojęzycznego portalu The Indian Express z 22 sierpnia, jeden żołnierz zmarł, a co najmniej kilku trafiło do szpitala z udarem cieplnym po tym, jak wzięli udział w biegu wytrzymałościowym. Z powodu gorących i wilgotnych warunków upadło aż 34 żołnierzy. Portal napisał w tytule, że do szpitala przewieziono czterech wojskowych. Ale w mediach podawane są różne liczby hospitalizowanych.
Zgodnie ze stanowiskiem indyjskich sił zbrojnych - cytowanym przez The Indian Express - w szkoleniu wzięło udział ponad 140 żołnierzy. Ćwiczenia wytrzymałościowe trwały 72 godziny. 21 sierpnia około 9 rano żołnierze rozpoczęli 10-kilometrowy bieg z ekwipunkiem i bronią. W artykułach opisujących wydarzenia koło Panthakot nie znaleźliśmy informacji, jakoby do udarów cieplnych żołnierzy mogło się przyczynić szczepienie przeciw COVID-19.
20 maja tego roku portal Times of India informował, że ponad 90 proc. wojskowych w Indiach zaszczepiło się przeciw COVID-19. Nie ma jednak wiarygodnych doniesień łączących szczepienia z wydarzeniami podczas ćwiczeń - film został celowo wykorzystany do szerzenia antyszczepionkowych przekazów.
Autor: Krzysztof Jabłonowski / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Twitter