Kiedy tydzień temu 18 stycznia prezentowaliśmy, ile do tego dnia podano dawek szczepionki na COVID-19 na 100 mieszkańców w krajach Unii Europejskiej, w Polsce wskaźnik zaszczepienia wynosił 1,31 - byliśmy wtedy na 14. miejscu wśród krajów UE. Portal Our World in Data, prezentując statystyki szczepień, podaje właśnie liczby dawek, ponieważ część osób została już zaszczepiona po raz drugi, dlatego warto pamiętać, że liczba dawek (zaszczepień) nie odpowiada liczbie zaszczepionych osób. Zaś wskaźnik zaszczepienia to stosunek liczby podanych dawek do 100 mieszkańców.
Sprawdziliśmy, jak kłopoty z dostawami szczepionek wpłynęły na tempo szczepień w Europie i miejsce Polski wśród innych krajów.
Problemy z dostawą szczepionek w całej UE
W poniedziałek 25 stycznia ruszyły szczepienia w grupie pierwszej, teraz objęci są nimi seniorzy powyżej 70. roku życia. W niedzielę Michał Dworczyk, pełnomocnik rządu do spraw szczepienia na COVID-19, przekazał, że "wszystkie terminy na szczepienia, które zostały zaplanowane do końca marca, zostały już zarezerwowane".
"Dziś mamy już zajętych terminów, zarejestrowanych lub w trakcie szczepienia, ponad trzy miliony osób" - mówił. Fakt, że nie ma już wolnych szczepionek i wolnych terminów, tłumaczył tak: "Ale nie wynika to z problemu systemu, który został w Polsce stworzony, aby szczepić Polaków. To wynika z braku szczepionek".
O kłopotach z obiecanymi przez producentów dostawami szczepionek rząd informuje od kilku dni. Prezes Agencji Rezerw Materiałowych Michał Kuczmierowski mówił w poniedziałek 25 stycznia w TVN24, że dwie kolejne dostawy szczepionki firm Pfizer i BioNTech będą mniejsze o 90 tys. A dostawa szczepionek firmy Moderna, która miała dotrzeć do Polski we wtorek 26 stycznia, "została przesunięta dopiero na weekend".
Z tym że ograniczenia producentów dotyczące dostaw szczepionki dotyczą nie tylko Polski, lecz wszystkich państw członkowskich UE, w których imieniu Komisja Europejska negocjowała dostawy. Jak informuje portal Deutsche Welle, 26 stycznia przewodnicząca KE Ursula von der Leyen na forum Davos powiedziała, że światowi giganci farmaceutyczni, którzy obiecali przekazać szczepionki na COVID-19 do UE, muszą je dostarczyć. KE chce stworzyć nowy mechanizm eksportu szczepionek, który zmusiłby firmy farmaceutyczne produkujące szczepionki na terenie Unii do powiadamiania organów wspólnoty przed wysłaniem szczepionek do krajów spoza UE.
Tak więc z opóźnieniami w dostawach szczepionek boryka się cała Unia. Jak w tej sytuacji wypada porównanie pozycji Polski na tle innych państw? Dane pozwalające obserwować tempo szczepień w ponad 50 krajach na bieżąco publikuje portal Our World in Data, prowadzony przez naukowców z Uniwersytetu Oksfordzkiego. Aby porównywać, jak ze szczepieniem radzą sobie kraje zróżnicowane pod względem liczby mieszkańców, należy stosować statystyki pokazujące, jaka liczba dawek szczepionki przypada na 100 mieszkańców danego państwa.
Przypominamy: według danych z 18 stycznia byliśmy na 14. miejscu w UE.
Przetasowania w czołówce
W ciągu tygodnia przesunęliśmy się o jedną pozycję w dół: w poniedziałek 25 stycznia Polska była na 15. miejscu wśród państw UE - ale wskaźnik wyszczepialności wynosił u nas 1,87. Przed nami były m.in. Austria (1,89), Estonia (1,97) i Cypr (1,98). Za Polską były m.in. Czechy (1,83), Chorwacja i Grecja (po 1,7).
W ciągu tygodnia nastąpiło w rankingu państw Unii dużo przesunięć. Malta wyprzedziła dotychczasowego lidera, Danię. Do pierwszej dziesiątki awansowała Rumunia, przesuwając się z miejsca 18. na 6. Za to w ciągu ostatniego tygodnia Włochy spadły z 5. na 9. miejsce.
Należy zaznaczyć, że z powodu różnic czasowych oraz różnych strategii informowania o przeprowadzonych szczepieniach przez te kraje, część danych na Our World in Data pochodzi z najbliższych wybranej dacie dni.
Natomiast pod względem całkowitej liczby wykonanych szczepień Polska zajmowała 25 stycznia 5. miejsce na 27 państw Unii Europejskiej. Najwięcej szczepień wykonały: Niemcy (1,7 mln), Włochy (1,4 mln) i Hiszpania (1,2 mln).
Polska na tle świata: większy spadek
Jeżeli chodzi o statystyki dotyczące całego świata, portal Our World in Data prezentuje dane 54 państw.
25 stycznia Polska zajmowała 25. miejsce na świecie, jeśli chodzi o liczbę dawek szczepionki na 100 mieszkańców. To spadek o siedem miejsc w porównaniu do sytuacji sprzed tygodnia, gdy byliśmy 18. krajem.
Liderem jest Izrael, gdzie wskaźnik zaszczepienia wynosi już 44,88. Kolejne są: Zjednoczone Emiraty Arabskie (26), Seszele (18,6), Wielka Brytania (10,38), Bahrajn (8,47) i Stany Zjednoczone (6,87).
Natomiast pod względem liczby wykonanych szczepień w światowej czołówce 25 stycznia były:
- Stany Zjednoczone - 22,7 mln
- Chiny - 15 mln
- Wielka Brytania - 7 mln
- Izrael - 3,8 mln
- Zjednoczone Emiraty Arabskie - 2,5 mln.
Polska zajmowała 14. miejsce na świecie z ponad 707,4 tys. podanych dawek szczepionki (stan na 24 stycznia, spadek z 12. miejsca przed tygodniem).
Do tej pory na całym świecie wykorzystano ponad 68,4 mln dawek szczepionki przeciw COVID-19, w tym w Unii Europejskiej 8,7 mln - wynika z danych Our World in Data.
