PRAWDA

"Awaria matrycy"? Wyjaśniamy, dlaczego niebo podzieliło się podczas zachodu słońca

Źródło:
Konkret24
Jastarnia. Kąpiel łosi na tle zachodzącego słońca. Niezwykłe zdjęcia obiegły sieć
Jastarnia. Kąpiel łosi na tle zachodzącego słońca. Niezwykłe zdjęcia obiegły siećMaciej Załuski
wideo 2/5
Jastarnia. Kąpiel łosi na tle zachodzącego słońca. Niezwykłe zdjęcia obiegły siećMaciej Załuski

"Da się tak?", "A dlaczego tego nie widać u nas?" - dopytywali internauci w reakcji na nagranie z nietypowym zachodem słońca. Niektórzy sądzili, że takie zjawisko jest niemożliwe, a wideo powstało przy użyciu sztucznej inteligencji. Ekspert rozwiewa wątpliwości.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Zachód słońca, który uchwycono na krótkim nagraniu, zaciekawił wielu internautów. Niebo wygląda jak podzielone na pół. Lewa strona jest pełna chmur skąpanych w słońcu, za to prawa strona pozostaje ciemnoszara. Wygląda na to, że nagranie powstało na ruchliwej drodze wiodącej do dużego miasta - na horyzoncie widać zarys kilku wieżowców. Autor nagrania prawdopodobnie porusza się na motocyklu lub skuterze pomiędzy pasami jezdni, wokół widać samochody stojące w korku. Kamerę może mieć zamontowaną na kasku.

"Na Florydzie doszło do 'awarii matrycy'. Zachód słońca podzielił niebo na dwie części" - czytamy w poście z 11 czerwca 2024 roku (pisownia wszystkich wpisów oryginalna). Dodane do wpisu nagranie wyświetlono ponad 122,5 tys. razy.

"Naprawił to ktoś?"; "Da się tak?"; "A dlaczego tego nie widać u nas?"; "Jak to możliwe? O ile to nie fejk" - pytała część internautów.

Inni byli przekonani, że nagranie nie jest autentyczne. "Fake Ai to zrobilo"; "To się nazywa AI. Nic takiego nie widziałem u mnie w Ft Lauderdale"; "Truman show"; "Czekam aż ktoś napisze że to normalne zjawisko albo że filmik to fake" - komentowali inni.

Post opublikowany 14 czerwca 2024 roku w serwisie X pokazujący "awarię matrycy" Florydzie.X.com

To stare nagranie

W połowie listopada 2023 roku to samo nagranie publikowali użytkownicy serwisu X. 13 listopada pojawiło się w poście w języku japońskim, wyświetlono je ponad 95 tys. razy. Dwa dni później inna użytkowniczka opublikowała ten sam materiał w poście po angielsku. Jej wpis wyświetlono już ponad 18 mln razy. Treść obu wpisów sugerowała, że nagranie powstało na Florydzie.

17 listopada o popularnym nagraniu pisał anglojęzyczny portal Indianexpress.com, a 19 listopada - ukraińska agencja informacyjna RBC-Ukraine. "Podzielony zachód słońca na Florydzie wprawia w osłupienie media społecznościowe; internauci nazywają to 'usterką w oprogramowaniu'"; "Niebo na Florydzie podzielone na dwie połowy: Urzekający moment zachodu słońca" - zatytułowano materiały.

Ukraińska agencja informacyjna i indyjski portal powoływały się na nagrania opublikowane w serwisie X. Oba źródła podały, że nagranie jest prawdziwe, ale nie wyjaśniły przyczyn zjawiska. Nie poinformowały też, gdzie dokładniei kiedy je zarejestrowano.

Wpis mówiący o "awarii matrycy" pojawił się również w polskiej sieci, na Facebooku. W listopadzie 2023 roku użytkownik napisał: "Na Florydzie wystąpiła 'awaria matrycy'. Zachód słońca podzielił niebo na dwie części Media podzieliły się na dwa obozy. Niektórzy piszą, że jest to cień dużej chmury, która nie zasłania promieni słonecznych . Inni twierdzą, że przyczyną może być połączenie mas zimnych i ciepłych" (pisownia oryginalna).

"Rozszczepiony zachód słońca" obserwowano już wcześniej

We wrześniu 2021 roku o podobnym zachodzie słońca informowała amerykańska lokalna stacja informacyjna Fox2 Detroit. Nietypowe zjawisko sfotografował jeden z mieszkańców hrabstwa Oakland w stanie Michigan. Podobnie jak na popularnym nagraniu, niebo prostą linią podzielone jest na pół. Po lewej stronie chmury są jaśniejsze i mają kolor pomarańczowy, czasem wpadający w różowy, a chmury po lewej są szare, prawie niewidoczne na niebie.

"Jest to rzadkie zjawisko znane jako rozszczepiony zachód słońca" - wyjaśniono w artykule na portalu stacji Fox2 Detroit.

W 2012 roku prywatna korporacja naukowo-badawcza Universities Space Research Association (USRA) także tłumaczyła, dlaczego czasem na niebie możemy obserwować takie zachody słońca. Wykorzystała do tego zdjęcie "rozszczepionego zachodu słońca" z Ponto Beach w Kalifornii. "Przyczyną tego zjawiska jest powstawanie cieni" - wyjaśnia. I dalej tłumaczy: "bezpośrednie światło słoneczne (zaczerwienione z powodu wydłużonej drogi, którą musi pokonać) oświetla niektóre chmury, podczas gdy cień dużej chmury blokuje bezpośrednie światło słoneczne przed dotarciem do innych chmur". W konsekwencji chmury w cieniu są oświetlone jedynie przez rozproszone niebieskie światło nieba, co sprawia, że wydają się niebieskoszare.

To, że takie zjawiska jest możliwe potwierdza Grzegorz Walijewski, zastępca dyrektora Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Warszawie (IMGW), pełniący także funkcję rzecznika prasowego Instytutu. "To, co widać na nagraniu, analizując dostępną wiedzę naszych ekspertów z IMGW i analizując literaturę fachową, jest możliwe" - pisze w odpowiedzi dla Konkret24.

"Zachodzi pytanie, czy jedna chmura przysłaniająca drugą warstwę może wywołać cień o tak idealnej krawędzi. Jest to możliwe tylko wtedy, kiedy wyżej zalega chmura, która taką krawędź posiada, zdarza się to rzadko. Ale zdarza" - kontynuuje. I zwraca uwagę, że to nie tylko chmura może rzucać taki cień, który dzieli niebo. "Może była tam inna przeszkoda, rzucająca cień" i podaje przykład góry Mount Rainier (Mount Tahoma), najwyższego szczytu Gór Kaskadowych (mierzy ponad 4400 m n.p.m.) w amerykańskim stanie Waszyngton. Góra znana jest z tego, że wschodzące słońce tak ją oświetla, że ta rzuca malownicze cienie na niebo.

Autorka/Autor:

Źródło: Konkret24

Źródło zdjęcia głównego: Konkret 24

Pozostałe wiadomości

Komentując słowa Donalda Tuska o repolonizacji, poseł PiS Michał Wójcik stwierdził, że jej przykładem była fuzja Orlenu i Lotosu z czasów rządów Zjednoczonej Prawicy. Eksperci są jednak innego zdania.

Poseł Wójcik: fuzja Orlenu i Lotosu to repolonizacja. Wręcz przeciwnie

Poseł Wójcik: fuzja Orlenu i Lotosu to repolonizacja. Wręcz przeciwnie

Źródło:
Konkret24

W obwodzie Kurskim w Rosji miały zostać odkryte tysiące ciał zagranicznych najemników walczących dla Ukrainy, w tym Polaków - wykres z taką informacją krąży ostatnio w sieci. Wystarczy spojrzeć, które strony i profile rozpowszechniają ten przekaz, by stwierdzić: to kolejna odsłona prokremlowskiej propagandy.

Ciała "polskich najemników" w Rosji? Uwaga na ten wykres

Ciała "polskich najemników" w Rosji? Uwaga na ten wykres

Źródło:
Konkret24

Politycy Prawa i Sprawiedliwości po raz kolejny forsują przekaz wymierzony w cudzoziemców przebywających w Polsce. Teraz wykorzystują do niego zdjęcie z Nadarzyna, publikując je z fałszywym komentarzem.

"Nadarzyn 2025"? Nie. To "wielkopostne chrześcijaństwo" posła Warchoła

"Nadarzyn 2025"? Nie. To "wielkopostne chrześcijaństwo" posła Warchoła

Źródło:
Konkret24

Krytykując obecny rząd, opozycja opowiada o "narodowym programie rozbrajania" Polski, twierdząc, że nie są realizowane wcześniej zawarte kontrakty na uzbrojenie. Jarosław Kaczyński jako dowód wskazuje zakup wyrzutni Himars i Chunmoo. Nie ma racji.

Kaczyński o Himarsach i koreańskich wyrzutniach: "to zostało zatrzymane". Nie zostało

Kaczyński o Himarsach i koreańskich wyrzutniach: "to zostało zatrzymane". Nie zostało

Źródło:
Konkret24

Straszenie Ukraińcami i nastawianie Polaków negatywnie do uchodźców zza wschodniej granicy - to cel rozpowszechnianego przez działaczy Konfederacji i Ruchu Narodowego przekazu. Jest on fałszywy, a powstał na podstawie tekstu jednego z ukraińskich serwisów.

Ukraińcy "masowo sięgną po polskie obywatelstwo"? Skąd ta teza

Ukraińcy "masowo sięgną po polskie obywatelstwo"? Skąd ta teza

Źródło:
Konkret24

Wicemarszałek Sejmu Krzysztof Bosak, powołując się na dane niemieckiej policji, opowiada o "ludziach przywożonych z wewnątrz niemieckiego kraju" do Polski. Tylko że owe statystyki nie dotyczą takich przypadków. Polityk Konfederacji manipuluje.

Bosak o "wpychaniu migrantów" z Niemiec. Czego nie rozumie

Bosak o "wpychaniu migrantów" z Niemiec. Czego nie rozumie

Źródło:
Konkret24

Obchody 1000-lecia Królestwa Polskiego i 500-lecia hołdu pruskiego wywołały dyskusję na temat faktycznej daty koronacji pierwszego króla Polski i udziału w niej niemieckiego cesarza. Wyjaśniamy, skąd rozbieżność dat.

Koronowany przez niemieckiego cesarza? Jak to z Chrobrym było

Koronowany przez niemieckiego cesarza? Jak to z Chrobrym było

Źródło:
Konkret24

Konfederacja opowiada, że na podstawie wydawanych pozwoleń na pracę dla cudzoziemców można stwierdzić, że Donald Tusk "sprowadza rocznie do Polski 100 tysięcy islamskich imigrantów". To jednak manipulacja: pozwolenie na pracę nie znaczy "sprowadzenia" do Polski.

Tusk "sprowadza 100 tysięcy islamskich imigrantów"? Manipulacja

Tusk "sprowadza 100 tysięcy islamskich imigrantów"? Manipulacja

Źródło:
Konkret24

Karol Nawrocki ogłosił, że jako prezydent zrobi wszystko, by "to Polacy mieli pierwszeństwo w korzystaniu z polskiej służby zdrowia". Szef jego sztabu wyborczego przekonuje, że kandydat PiS podał już wcześniej szczegóły swojego kontrowersyjnego pomysłu - to nieprawda.

Nawrocki zapowiada "pierwszeństwo" Polaków w kolejkach do lekarzy. A szczegóły?

Nawrocki zapowiada "pierwszeństwo" Polaków w kolejkach do lekarzy. A szczegóły?

Źródło:
Konkret24

Niemcy "podrzucili", "przerzucili" do Polski "dziewięć tysięcy nielegalnych migrantów" - powtarzają od dłuższego czasu politycy Konfederacji i PiS. Choć ta liczba pochodzi z niemieckich statystyk, taki przekaz jest manipulacją i grą na emocjach mającą wzbudzać niepokój w społeczeństwie. Bo wcale nie chodzi głównie o przybyszy z Afryki czy Azji. Wyjaśniamy.

"Tysiące migrantów podrzuconych z Niemiec". Co się kryje za tą liczbą

"Tysiące migrantów podrzuconych z Niemiec". Co się kryje za tą liczbą

Źródło:
Konkret24

W kampanii prezydenckiej politycy PiS punktują kandydata PO Rafała Trzaskowskiego za to, że "nie jest szczery". Bo Warszawa przystąpiła do organizacji C40 Cities, a to - według nich - pociąga za sobą szereg limitów i zakazów, o których Trzaskowski w kampanii nie mówi. Jak jest naprawdę?

"Tego chce Trzaskowski". Opozycja straszy zakazem jedzenia mięsa i nabiału

"Tego chce Trzaskowski". Opozycja straszy zakazem jedzenia mięsa i nabiału

Źródło:
Konkret24

Internauci kpią, że Magdalena Biejat "z geografii nie jest dobra", ponieważ jako państwo wymieniła Frankfurt. Nagranie, które ma tego dowodzić, zostało jednak przycięte, a wypowiedź kandydatki na prezydenta wyrwana z kontekstu.

Biejat wymieniła Frankfurt jako "państwo na F"? Nagranie jest ucięte

Biejat wymieniła Frankfurt jako "państwo na F"? Nagranie jest ucięte

Źródło:
Konkret24

Jarosław Kaczyński spotyka się ostatnio z sympatykami PiS, zachęcając do głosowania na Karola Nawrockiego. Obiecuje, że będzie on najlepszym prezydentem na trudne czasy, bo obecny rząd już doprowadził do tego, "żeśmy się cofnęli" w rozwoju kraju. Na dowód przytacza statystyki - ale błędnie.

Kaczyński o rozwoju kraju: "żeśmy się cofnęli". Nieprawda

Kaczyński o rozwoju kraju: "żeśmy się cofnęli". Nieprawda

Źródło:
Konkret24

Czy ogórki mogą się stać tematem publicznej debaty w kampanii prezydenckiej? Owszem, jeśli dzięki temu można zarzucić konkurentowi hipokryzję. Po tym, jak Rafał Trzaskowski zachwalał na wiecu ogórki pewnego polskiego producenta, oponenci przekonują, że te ogórki "wyprodukowano w Niemczech". Firma, która stała się ofiarą politycznego sporu, wyjaśnia.

PiS: Trzaskowski promuje "niemieckie" ogórki. Mamy wyjaśnienie

PiS: Trzaskowski promuje "niemieckie" ogórki. Mamy wyjaśnienie

Źródło:
Konkret24

Miało być spełnienie obietnicy, wyszło rozwiązanie, którego skutki budzą wątpliwości. Choć niektórzy politycy koalicji przekonują, że zmiana składki zdrowotnej dla przedsiębiorców to realizacja jednego ze 100 konkretów czy punktu umowy koalicyjnej. Rzeczywistość wyraźnie rozmija się z deklaracjami.

Zmiana składki zdrowotnej: realizacja obietnic? Niezupełnie

Zmiana składki zdrowotnej: realizacja obietnic? Niezupełnie

Źródło:
Konkret24

"Warszawa, Ursynów" - z takim opisem krąży w polskiej sieci nagranie pokazujące tłum muzułmanów modlących się obok jakiegoś osiedla. To jednak inne miasto.

Muzułmanie na Ursynowie? To nie Warszawa

Muzułmanie na Ursynowie? To nie Warszawa

Źródło:
Konkret24

Nagłaśniany przez polityków prawicy przekaz, że rząd planuje otworzyć w Czerwonym Borze ośrodek dla "nielegalnych imigrantów", zamiast tworzyć tam planowaną jednostkę wojskową, jest nie tylko nieprawdziwy - to niebezpieczna gra na emocjach. To, do czego prowadzi, pokazały wydarzenia z niedzieli.

Czerwony Bór: ośrodek dla migrantów zamiast jednostki wojskowej? Manipulacja PiS

Czerwony Bór: ośrodek dla migrantów zamiast jednostki wojskowej? Manipulacja PiS

Źródło:
Konkret24

Po awanturze w Sejmie na 51 posłów PiS nałożono kary. Teraz Tomasz Sakiewicz i jego telewizja twierdzą, że w związku z tym poseł Edwarda Siarka trafił do szpitala. Parlamentarzysta jednak zaprzecza, a my wyjaśniamy, o co chodzi w tym fake newsie.

Poseł Siarka, udar i kara finansowa. Nic tu się nie zgadza

Poseł Siarka, udar i kara finansowa. Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

Kandydat Konfederacji na prezydenta porusza na wyborczych wiecach wiele różnych tematów, wygłaszając tezy, które nieraz są manipulacjami. Należą do nich na przykład twierdzenia o wyjeżdżaniu lekarzy z Polski czy o narzuconej przez Unię Europejską konieczności rejestracji wszystkich kur.

Mentzen o rejestrowaniu kur i wyjazdach lekarzy. Dwie nieprawdy

Mentzen o rejestrowaniu kur i wyjazdach lekarzy. Dwie nieprawdy

Źródło:
Konkret24

"Tak nas robią w ciula", "za to powinna być deportacja" - oburzają się internauci, komentując nagranie Ukrainki, która rzekomo pobiera 800 plus dzięki siedmiu ukraińskim paszportom. Wideo rozpowszechniane jest z antyukraińskim przekazem. Dotarliśmy do autorki nagrania. Miał być żart, wyszło inaczej. Oto jej historia.

Ukrainka i 800 plus "na siedem paszportów"? Znaleźliśmy autorkę filmu

Ukrainka i 800 plus "na siedem paszportów"? Znaleźliśmy autorkę filmu

Źródło:
Konkret24

Burmistrzowie kilku dużych angielskich miast to już muzułmanie, w kraju działa trzy tysiące meczetów, a każda szkoła ma obowiązek nauczać o islamie - to przekaz nagrania rozpowszechnianego w mediach społecznościowych. Ma ponad dwa miliony wyświetleń. Lecz przytaczane "dowody" na "muzułmańską" Wielką Brytanię to albo manipulacje, albo nieprawdy. A przekaz nagłaśniają prokremlowskie konta.

Burmistrzowie muzułmanie i lekcje o islamie. W Wielkiej Brytanii?

Burmistrzowie muzułmanie i lekcje o islamie. W Wielkiej Brytanii?

Źródło:
Konkret24

"Warszawa staje się coraz mniej bezpiecznym miastem" - przekonują politycy PiS w kolejnych nagraniach i publicznych wystąpieniach. Sprawdziliśmy więc policyjne statystyki.

PiS: "lawinowy wzrost przestępstw" w Warszawie. A co pokazują dane?

PiS: "lawinowy wzrost przestępstw" w Warszawie. A co pokazują dane?

Źródło:
Konkret24

Sprawa Ryszarda Cyby, skazanego za zabicie działacza PiS, to przykład, jak można robić politykę, budując wśród wyborców poczucie zagrożenia. Niekoniecznie w zgodzie z prawdą i faktami. A także czym skutkuje brak oficjalnych informacji i stosownych reakcji na fakty.

Ryszard Cyba. "Więzienie opuścił morderca". Kalendarium

Ryszard Cyba. "Więzienie opuścił morderca". Kalendarium

Źródło:
Konkret24

Anna Bryłka z Konfederacji twierdzi, że "cały czas zwiększa się liczba wydawanych zezwoleń na pracę" cudzoziemcom. Według polityków koalicji rządzącej jest odwrotnie. Kto ma rację? Sprawdziliśmy statystyki.

Zezwoleń na pracę dla cudzoziemców więcej czy mniej? Mamy dane

Zezwoleń na pracę dla cudzoziemców więcej czy mniej? Mamy dane

Źródło:
Konkret24