Andrzej Duda zapowiedział, że w razie ponownego wyboru na urząd prezydenta będzie umacniał pozycję Polski w Unii Europejskiej jako państwa stowarzyszonego. Wyjaśniamy: Polska jest krajem członkowskim od 16 lat.
Posłanka do Parlamentu Europejskiego Danuta Hübner na Twitterze zwróciła uwagę na błędne słowa prezydenta Andrzeja Dudy o wzmacnianiu pozycji Polski w Unii Europejskiej. "Właśnie usłyszałam pana Prezydenta mówiącego, że będzie umacniał pozycję Polski w Unii jako Państwa stowarzyszonego. Jesteśmy od 2004 r. państwem członkowskim. O co chodzi? Wychodzimy?" - pytała we wpisie 4 lipca.
Post europosłanki polubiło ponad 3 tys. użytkowników Twittera. Ponad 630 podało go dalej. Był też szeroko komentowany - jak i samo wystąpienie prezydenta w Wałbrzychu 4 lipca, gdzie powiedział cytowane przez Danutę Hübner słowa.
"Był europosłem. Chyba powinien wiedzieć, o czym mówi?"
"Niepokojący jest stan pana prezydenta, albo krzyczy, albo miesza pojęcia" - komentowała post europosłanki jedna z internautek. "Był europosłem. Chyba powinien wiedzieć, o czym mówi? Jest prawnikiem - powinien rozróżniać status? A jednak nie! Ten pan wykazał się albo niekompetencją, albo to coś poważniejszego"- pisał inny użytkownik Twittera. "Zakładam, że doktorat z prawa i bycie posłem PE jednak daje pojęcie o różnicy pomiędzy byciem członkiem a byciem stowarzyszonym. Duda cały czas się uczy Pani profesor. Mam nadzieję, że już niedługo zacznie się uczyć żyć za swoje " - napisał inny uczestnik dyskusji pod wpisem Danuty Hübner.
Przypomnijmy, że Andrzej Duda zasiadał w Parlamencie Europejskim. W maju 2014 roku uzyskał mandat europosła, startując z ramienia Prawa i Sprawiedliwości. Rok później, w związku z wyborem Dudy na prezydenta, marszałek Sejmu Radosław Sikorski wydał postanowienie o wygaszeniu jego mandatu do Parlamentu Europejskiego - informował portal Tvn24.pl.
"Będę umacniał naszą pozycję w Unii Europejskiej jako państwa stowarzyszonego, ale narodowego"
4 lipca Andrzej Duda odwiedził Wałbrzych. Do wyborców mówił m.in.:
Proszę Państwa o wsparcie w tym, aby te podstawowe wartości strzec, bo ja to gwarantuję, że będę strzegł wszystkich dotychczas uruchomionych i stworzonych programów, że będę strzegł wartości, że będę strzegł godności, że będę umacniał sojusze, w których jesteśmy, że będę umacniał naszą pozycję w Unii Europejskiej jako państwa stowarzyszonego - ale narodowego, które ma swoją godność i swoją historię, z której jest dumne. Prezydent Andrzej Duda na spotkaniu z wyborcami w Wałbrzychu, 4 lipca 2020 roku
Poniżej fragment wideo z tego przemówienia.
Fragment tej wypowiedzi prezydenta omawiał materiał "Faktów po południu" TVN24.
Polska była państwem stowarzyszonym, teraz jest członkowskim
Polska nie jest państwem stowarzyszonym z Unią Europejską. Jest państwem członkowskim od 1 maja 2004 roku, czyli od 16 lat. O przystąpieniu do UE Polacy zadecydowali w referendum akcesyjnym 7-8 czerwca 2003 roku. Wzięło w nim udział 58,85 proc. uprawnionych - 77,45 proc. głosowało "tak", podaje obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z lipca 2003 roku.
O wyjaśnienie różnicy między państwem stowarzyszonym a członkowskim UE poprosiliśmy Piotra Burasa, dyrektora warszawskiego biura European Council on Foreign Relations (ECFR).
- Stowarzyszenie z Unią Europejską zasadniczo różni się od członkostwa - tłumaczy Piotr Buras. -Stowarzyszenia to w szerokim rozumieniu różne formy relacji z UE poza członkostwem: są państwa kandydujące do Unii (na przykład bałkańskie), stowarzyszone lub członkowie Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu EFTA, którzy nie chcą wejść do Unii, tacy jak Norwegia czy Szwajcaria. W wąskim rozumieniu to kraje mające umowę o stowarzyszeniu, jak kraje bałkańskie albo Ukraina czy Mołdawia, lecz także Maroko - wymienia Buras.
- Te umowy regulują na przykład dostęp do wspólnego rynku, zbliżanie do prawa UE czy też zakres pomocy finansowej Unii; regulacje są różne w zależności od umowy. Państwa członkowskie Unii Europejskiej przede wszystkim zobowiązane są do wypełniania wszystkich obowiązków wynikających z traktatów. Mogą także podejmować decyzje, korzystać w pełni ze wspólnego rynku i z innych wolności unijnych, czego nie mają państwa stowarzyszone - wyjaśnia dyrektor warszawskiego biura ECFR.
- My jesteśmy pełnym członkiem Unii Europejskiej z wszelkimi prawami i obowiązkami, mamy nawet obowiązek przystąpienia do strefy euro, chociaż na razie jeszcze tego nie robimy. Państwa stowarzyszone nie są w takiej sytuacji i mają całkowicie inny status. Mają inną podstawą prawną, czyli umowę stowarzyszeniową. Państwa stowarzyszone są w dużej mierze biorcami polityki, którą tworzy Unia Europejska (w zakresie, który reguluje umowa), a nie są jej współtwórcami, jak kraje Unii - mówi Piotr Buras.
Kiedy Polska była krajem stowarzyszonym przy UE? Gdy ubiegała się o wejście do Unii. Układ Europejski ustanawiający stowarzyszenie między Rzecząpospolitą Polską z jednej strony, a Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi podpisano w Brukseli 16 grudnia 1991 roku. Pisaliśmy o nim w Konkret24 w lutym 2019 roku.
Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24, TVN24; Zdjęcie: tvn24
Źródło zdjęcia głównego: Twitter | tvn24