O bezrobociu na debacie wyborczej. Tusk, Hołownia, Bosak podali wysokie dane. Gdzie tak jest?

9 października przedstawiciele sześciu ogólnopolskich komitetów wyborczych zmierzyli się w debacie zorganizowanej przez telewizję rządową. Politycy odpowiadali na pytania z sześciu bloków tematycznych: migracja, wiek emerytalny, pakiet socjalny, prywatyzacja, bezpieczeństwo i bezrobocie. Każdy miał minutę na odpowiedź. Pytanie o ostatniej serii brzmiało: "Jakich narzędzi zamierzają państwo używać w zbliżającej się kadencji Sejmu, aby poziom bezrobocia utrzymał się na niskim poziomie lub aby dalej się zmniejszał?". A zanim padło, współprowadząca debatę Anna Bogusiewicz-Grochowska powiedziała, że "według danych Eurostatu bezrobocie obecne wynosi 2,8 procent w sierpniu i należy do najniższych w Europie". Politycy opozycji przytoczyli jednak dużo wyższe statystyki lokalne.

Szymon Hołownia, jeden z liderów Trzeciej Drogi, odpowiedział: "Tak, [bezrobocie] wynosi 2,8 procent, a w takim Szydłowcu na przykład wynosi 25 procent. I z tym też coś trzeba zrobić".

Reprezentujący Koalicję Obywatelską Donald Tusk stwierdził: "Bezrobocie. Dzisiaj Jarosław Kaczyński jest w Przysusze. Przysucha to jest 18 procent bezrobocia".

Krzysztof Bosak z Konfederacji wywód na temat trudnej jego zdaniem sytuacji gospodarczej zakończył słowami: "No nie ma co się dziwić, że ostatecznie kończy się tak, że w powiecie chełmskim bezrobocie wynosi w tym roku 14 procent, a w zeszłym roku wpuszczono tam trzy tysiące imigrantów".

Jako ostatni odpowiadał premier Mateusz Morawiecki reprezentujący Prawo i Sprawiedliwość. On żadnej danej nie podał - zrobiła to wcześniej pracownica TVP - tylko mówił m.in.: "Dwa miliony trzysta tysięcy osób było bez pracy - to liczba wstydu Tuska. To tyle, co w województwie lubelskim i jeszcze nawet więcej. Płacz dzieci i matek. To tragedia i łzy. Był pan premierem polskiej biedy i bezrobocia. A my zwalczyliśmy tę największą patologię III Rzeczypospolitej. Dzisiaj bezrobocie jest najniższe w polskiej historii i to jest niezwykle ważne".

Według danych Eurostatu skorygowana sezonowo stopa bezrobocia w Polsce w sierpniu 2023 roku wynosiła 2,8 proc. Niższą odnotowały tylko Czechy - 2,5 proc. i Malta - 2,7 proc. W całej Unii Europejskiej stopa bezrobocia w sierpniu wynosiła 5,9 proc. Te dane przytoczyła pracownica TVP i nimi posługuje się też premier Morawiecki.

Główny Urząd Statystyczny (GUS) również podaje miesięczne informacje o stopie bezrobocia rejestrowanego. To: "udział zarejestrowanych bezrobotnych w cywilnej ludności aktywnej zawodowo, tj. bez pracowników jednostek budżetowych prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa publicznego" - wyjaśnia GUS. W sierpniu według GUS stopa bezrobocia wynosiła więcej niż szacunki Eurostatu - 5 proc. Urząd podał, że w tym miesiącu w Polsce było zarejestrowanych 782,5 tys. bezrobotnych.

Szymon Hołownia, który przyznał, że "tak, w Polsce mamy 2,8 proc. bezrobocia", a potem dodał, że w Szydłowcu bezrobocie "wynosi 25 procent", zestawił statystki Eurostatu z GUS-em. Bo rzeczywiście według GUS w powiecie szydłowieckim (województwo mazowieckie) w sierpniu 2023 roku bezrobocie wynosiło 25 proc. To najwyższy wskaźnik wśród wszystkich powiatów. Jednak ze względu na różnice w metodologiach danych GUS o bezrobociu nie powinno się zestawiać z szacunkami Eurostatu, a tym bardziej danych z powiatów z krajowymi. Bo według GUS w sierpniu bezrobocie w skali kraju wynosiło 5 proc.

Donald Tusk, mówiąc, że "Przysucha to jest 18 procent bezrobocia", przywołał dane GUS o stopie bezrobocia w powiatach. Powiat przysuski leży w województwie mazowieckim i sąsiaduje z szydłowieckim; w sierpniu bezrobocie wynosiło tam 18,2 proc. Był to trzeci najwyższy wynik w Polsce. Gorzej było tylko we wspomnianym już powiecie szydłowieckim i w powiecie brzozowskim w województwie podkarpackim (19,6 proc.).

Krzysztof Bosak mówił, że "w powiecie chełmskim bezrobocie wynosi w tym roku 14 procent". Według GUS w sierpniu 2023 roku w powiecie chełmskim bezrobocie było nieco niższe: 13,5 proc. Niemniej jednak to nadal jedna z najwyższych stóp bezrobocia. Na 314 powiatów i 66 miast na prawach powiatu w Polsce powiaty chełmski i lipnowski (województwo kujawsko-pomorskie) były w sierpniu wysoko, bo na 32. miejscu pod względem najwyższej stopy bezrobocia (w obu wynosiła 13,5 proc.).

Wprawdzie według GUS bezrobocie w skali kraju w sierpniu tego roku wynosiło 5 proc., ale - jak sprawdziliśmy - powiaty, w których bezrobocie było wyższe niż 5 proc., stanowiły prawie dwie trzecie wszystkich (250 z 380).

Natomiast w 81 powiatach stopa bezrobocia na koniec sierpnia tego roku wynosiła ponad 10 proc.

Wśród nich w 18 powiatach bezrobocie wynosiło 15-20 proc. To powiaty: hrubieszowski, choszczeński, łobeski, górowski, białogardzki, przemyski, braniewski, radziejowski, kolneński, makowski, strzyżowski, kętrzyński, niżański, radomski, leski, bartoszycki, przysuski, brzozowski. W tych wszystkich bezrobocie wynosiło od 15,4 do 19,6 proc.

Tylko jeden powiat w sierpniu miał bezrobocie powyżej 20 proc. - opisany już powiat szydłowiecki: 25 proc.

A ile wynosiło w sierpniu bezrobocie na poziomie województw? Najwyższe było w województwach: podkarpackim - 8,5 proc., warmińsko-mazurskim - 8,1 proc., świętokrzyskim - 7,6 proc., lubelskim - 7,5 proc. Natomiast najniższe w: wielkopolskim - 2,9 proc., śląskim - 3,6 proc., mazowieckim - 4 procent.