Tablicę z nazwą miejscowości w dwóch językach internauci wskazują jako dowód na uprzywilejowanie ukraińskich uchodźców w Polsce. To kolejny przykład kampanii hejtu i dezinformacji na temat Ukraińców - bo tego typu dwujęzyczne tablice stoją w tym regionie Polski od dziesięciu lat. I nie jest to język ukraiński.
Internauci sugerują, że dwujęzyczna tablica nazwy miejscowości w województwie małopolskim jest dowodem rzekomej "ukrainizacji" Polski. Tak piszą w postach i załączają zdjęcie tablicy z nazwą Gładyszów - ich zdaniem pod polską nazwą widnieje nazwa po ukraińsku. "Taką Polske zasłużyliście swoim uległym milczeniem. Ucz się ukraińskiego inaczej nie zrozumiesz czego od Ciebie żąda twój Pan - Banderowiec" - czytamy w poście twitterowicza z 26 sierpnia (pisownia wszystkich wpisów oryginalna). Na załączonym zdjęciu jest rzeczywiście tablica z nawą Gładyszów w dwóch językach: u góry po polsku, u dołu napisana cyrylicą. Poniżej jest napis po polsku "Gmina Uście Gorlickie". Wpis polubiło prawie 130 internautów, niemal 50 udostępniło.
Dzień później tweet o podobnej treści z tym samym zdjęciem ukazał się na innym twitterowym koncie. "Jeśli Polacy nadal będą biernie przyglądać się działaniom nie rządu, tak zaczną wyglądać miejscowości, miasta i wioski. #StopUkranizacjiPolski" - brzmiał post. Ten tweet polubiło ponad 360 użytkowników, a ponad 320 podało go dalej. Hasztagu "StopUkranizacjiPolski" używają w mediach społecznościowych użytkownicy, którzy szerzą hejt i dezinformację na temat ukraińskich uchodźców w Polsce.
fałsz
Te wprowadzające w błąd wpisy wywołały dyskusję internautów, w której pobrzmiewało antyukraińskie nastawienie. Niektórzy jednak zauważyli, że nazwa na tablicy napisana cyrylicą, to nie jest język ukraiński, tylko łemkowski. W odpowiedzi na to jeden z internautów stwierdził, że Łemkowie identyfikują się z narodem ukraińskim i dlatego zdjęcie świadczy właśnie o "ukrainizacji" Polski.
Druga nazwa - w języku łemkowskim
Gładyszów to niewielka miejscowość w gminie Uście Gorlickie (województwo małopolskie), w środkowej części Beskidu Niskiego. Dwujęzyczne tablice ustawiono w Gładyszowie w 2012 roku - i rzeczywiście są w języku łemkowskim. Rok wcześniej zdecydowali o tym mieszkańcy, o czym informowały m.in. portale Radio Kraków i Krajoznawcy.info.pl.
"Nazwa Gładyszowa jest na tablicy zapisana również po łemkowsku. Spowodowane jest to tym, że na terenie gminy Uście Gorlickie mieszka wielu Łemków. Były przeprowadzane w tej sprawie referenda i mieszkańcy wyrazili zgodę, by nazwy były zapisywane również w języku Łemkowskim" - powiedział redakcji serwisu Sadeczanin.info radny gminy Uście Gorlickie Mirosław Pełechacz (artykuł opublikowano w marcu 2021 roku).
Alfabet łemkowski jest bardzo podobny do ukraińskiego, dlatego niektórzy mogli sądzić, że tablica jest ukraińskojęzyczna. Jednak jeden ze znaków, wymawiany jako "yy", widoczny na tablicy nie występuje w alfabecie ukraińskim, a w łemkowskim już tak.
Dodatkowa łemkowska nazwa Gładyszowa nadal obowiązuje. Na rządowej stronie Otwarte Dane w spisie miejscowości wpisanych do rejestru gmin, na których obszarze są używane nazwy w języku mniejszości, Gładyszów ma wpisaną nazwę dodatkową w języku łemkowskim.
Łemkowie zostali w Polsce uznani za mniejszość etniczną w 2005 roku. Ustawa z 6 stycznia 2005 roku o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym pozwoliła na stawianie dwujęzycznych tablic w gminach, gdzie co najmniej 20 proc. mieszkańców deklaruje używanie języka mniejszości jako pomocniczego. W powszechnym spisie ludności z 2011 roku przynależność do mniejszości łemkowskiej zadeklarowało 10,5 tys. obywateli polskich (jako identyfikacja pierwsza i druga). Używanie języka łemkowskiego w kontaktach domowych deklarowało prawie 6,3 tys.
Na podstawie ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym Łemkowie mają możliwość ustalenia dodatkowych tradycyjnych nazw miejscowości na terenach swego zamieszkania.
Łemkowie, czyli Ukraińcy? Niewielka część Łemków utożsamia się z narodem ukraińskim
Jednym z argumentów podniesionych w dyskusji internautów było to, że Łemkowie identyfikują się jako część narodu ukraińskiego. Tymczasem taka deklaracja dotyczy niewielkiej części mniejszości łemkowskiej w Polsce. W spisie powszechnym z 2011 roku 283 osoby należące do mniejszości łemkowskiej zadeklarowały także przynależność do narodu ukraińskiego. To 2,7 proc. tej mniejszości etnicznej.
Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Shutterstock/Twitter
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock