Spór o tunel w Świnoujściu. Co zrobiły kolejne rządy

Źródło:
Konkret24
Tunel pod rzeką Świną
Tunel pod rzeką ŚwinąGDDKiA
wideo 2/5
Tunel pod rzeką ŚwinąGDDKiA

Zbliża się otwarcie tunelu pod Świną, który połączy Świnoujście z resztą kraju. I jednocześnie nasila się polityczny spór o to, które rządy bardziej się do tego przyczyniły oraz czyje były to pieniądze. Przedstawiamy więc kalendarium najważniejszych wydarzeń związanych z tą inwestycją.

Uroczyste otwarcie tunelu pod Świną, który połączy Świnoujście z resztą kraju, zaplanowano na czerwiec. Miasto położone jest na trzech dużych zamieszkanych wyspach: Uznam, Wolin i Karsibór oraz 41 małych. Obecnie jedynym połączeniem między głównymi wyspami są przeprawy promowe. Mają jednak ograniczoną przepustowość i są zależne od warunków pogodowych. Tunel, który połączy wyspy Uznam i Wolin, ma rozwiązać te problemy. Będzie to najdłuższa przeprawa podwodna w Polsce: 1484 metry tunelu drążonego maszyną TBM; z odcinkami wykonanymi metodami stropowymi. Całość będzie miała długość 1,8 kilometra. Droga między wyspą Wolin a wyspą Uznam będzie liczyć 3,2 kilometra.

Im bliżej otwarcia tunelu, tym bardziej nasila się dyskusja między politykami, samorządowcami i zainteresowanymi obywatelami w sieci na temat tego, kto ma większe zasługi dla powstania tej inwestycji. Czyli które rządy się bardziej przyczyniły: te z czasów koalicji Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego czy Zjednoczonej Prawicy. Temat nagłośnił m.in. 23 kwietnia premier Mateusz Morawiecki, gdy gościł w województwie lubuskim i wymienił tunel pod Świną jako "naszą (czyli jego rządu - red.) inwestycję" - co wywołało dyskusję. Podobnie jak tweet Beaty Mazurek z 18 kwietnia na ten temat (z podkreśleniem: "Jesteśmy wiarygodni"). "A co rząd ma wspólnego z tunelem pod Świną? Nie dał grosza, tylko plując na UE chce się podczepić pod unijną i samorządową kasę. Bo tylko UE w 80 proc. i samorząd w 20 proc. wyłożyli kasę na ten tunel"; "Inwestycja budowana i finansowana przez samorząd przy znacznym wsparciu UE. Czyli nie dość, że nie macie z tym nic wspólnego to jeszcze przeszkadzacie i szczujecie na tych, którzy są za to odpowiedzialni. A i tak próbujecie sobie przypisać zasługi" - komentowali internauci, co szerzej opisaliśmy w Konkret24.

Kilka dni temu dyskusja się nasiliła. "Kiedyś niemożliwe - teraz staje się faktem. Wkrótce otwarcie tunelu pod Świną" - napisał 20 maja na Twitterze były szef kancelarii premiera Michał Dworczyk. Dodał hasztagi #DotrzymujemySłowa i #InwestycjeStrategiczne. Szybko pojawiły się krytyczne uwagi internautów, którzy pisali, że rząd nie dał na budowę ani złotówki, a całość sfinansowała Unia Europejska do spółki z samorządem. "85 proc. inwestycji to środki z UE, 15 proc. ze świnoujskiego samorządu" - odpowiedział Dworczykowi były poseł Piotr Misiło.

Posty Michała Dworczyka i Joachima Brudzińskiego w dyskusji o tunelu Twitter

Dzień później budowie tunelu serię twitterowych wpisów poświęcił europoseł, a wcześniej szczeciński poseł PiS Joachim Brudziński. "Im bliżej otwarcia tunelu pod Swiną w Swinoujsciu tym głośniejszy krzyk i kłamstwa obrońców #krul-eskiego majestatu Tuska i jego partii.Słyszymy,ze to nie rząd tylko dobra #UE i samorząd wybudowali ten tunel. Prawda jest taka,że decyzja o budowie tunelu to decyzja rzadu PIS" - stwierdził (pisownia oryginalna), a w kolejnych tweetach wymieniał zasługi PiS dla powstania inwestycji. Napisał m.in.: "Prace zostały wstrzymane na 8 lat kiedy do władzy doszedł Tusk i PO" (jak było naprawdę, czytaj dalej). A gdy w sieci wrócił też spór o pieniądze, za które powstaje tunel, do dyskusji włączyła się nawet Komisja Europejska. Na tweet na profilu TVP Info z 23 maja - z fragmentem programu Michała Rachonia "Jedziemy" i komentarzem: "Tunel pod Świną gotowy! Tuska nie było na niego stać" - odpisała: "Finansowanie tunelu w Świnoujściu: 85 proc. #FunduszeUE, 15 proc. samorząd miasta. Razem 100 proc. Dodano hasztagi: "#inwestycjeUE w akcji #factcheck".

W minionych latach było wiele inicjatyw połączenia brzegów Świny, by uniezależnić się od przeprawy promowej. Jeszcze przed wojną Niemcy sporządzili projekt tunelu. Władze PRL ogłosiły w 1974 roku, a następnie rozstrzygnęły konkurs na opracowanie koncepcji połączenia brzegów Świny - ale do budowy nie doszło. Temat podjęły ponownie na początku lat 90. władze samorządowe. W 1996 roku powstał Społeczny Komitet Budowy Tunelu. Pod koniec wieku samorząd wyznaczył lokalizację, przeprowadził badania geologiczne, opracował program funkcjonalno-użytkowy dla tunelu, wszczął prace nad zmianą planu zagospodarowania przestrzennego, a nawet zorganizował przetarg na budowę tunelu, ale postępowanie unieważniono. Ponieważ jednak obecny spór dotyczy rządów PO-PSL i PiS, przedstawiamy, jak w tym okresie było z budową owego tunelu i który rząd do czego się przyczynił.

Rząd PiS (z Samoobroną RP i Ligą Polskich Rodzin) 2006-2007

Rok 2006: w rezerwie celowej na rok 2007 zabezpieczono 2 mln zł na sporządzenie studium wykonalności tunelu w Świnoujściu.

2 mln zł zarezerwowano w 2006 roku na studium wykonalnościNIK

Rok 2007. Jarosław Kaczyński podczas wizyty w Świnoujściu zapowiedział: "W końcu zostanie wybudowany tutaj tunel. Tunel, który raz na zawsze tą trudną dla mieszkańców Świnoujścia - także Wolina i w ogóle tych okolic - sprawę rozwiąże".

Styczeń: weszły w życie dwie decyzje: ówczesnego ministra transportu Jerzego Polaczka o zaliczeniu do sieci dróg krajowych ciągu ulic w Świnoujściu: Grunwaldzka, Nowokarsiborska, Karsiborska, Pomorska oraz generalnego dyrektora Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) o nadaniu nowej drodze numeru 93. Właśnie w ciągu tej drogi planowano budowę tunelu pod Świną.

Sierpień: podpisano porozumienie między ministrem transportu Jerzym Polaczkiem, Generalnym Dyrektorem Dróg Krajowych i Autostrad Zbigniewem Kotlarkiem oraz prezydentem Świnoujścia Januszem Żmurkiewiczem na rzecz budowy stałego połączenia drogowego między wyspami Wolin i Uznam. Dokument określił kompetencje i obowiązki każdej ze stron. Pozwolił także uruchomić środki finansowe na studium wykonalności tunelu. 

Pojawił się projekt "Budowa stałego połączenia - tunelu pomiędzy wyspami Uznam i Wolin w Świnoujściu" na ogłoszonej przez minister rozwoju regionalnego Grażynę Gęsicką liście unijnego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013. Wcześniej zgodziła się na to Rada Ministrów. Zapisano tam, że inwestycja będzie kosztować orientacyjnie 115,60 miliona euro, z czego 63,58 miliona będzie stanowić dofinansowanie. Budowa miała trwać w latach 2009-2013. Wskazano, że podmiotem odpowiedzialnym za realizację projektu jest Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad.

Tunel pod Świną pojawił się na liście unijnego programu w 2007 rokuisap.sejm.gov.pl

Październik: prezydent Świnoujścia Janusz Żmurkiewicz oraz w imieniu GDDKiA Lech Bartnik podpisali umowę w sprawie studium wykonalności. Zrobiono to w obecności ówczesnego ministra transportu Jerzego Polaczka, który wówczas powiedział, że jest to ważne wydarzenie nie tylko dla Świnoujścia, ale i całego regionu, bo pozwoli lepiej skomunikować miasto z resztą kraju. Żmurkiewicz wyraził wówczas nadzieję, że w 2012 roku inwestycja będzie gotowa.

Pierwszy rząd PO-PSL: 2007-2011

Październik 2008: podpisano preumowę pomiędzy GDDKiA a Centrum Unijnych Projektów Transportowych o dofinansowanie zadania ze środków Unii Europejskiej.

Listopad 2008: na otwartym dla obywateli spotkaniu w Urzędzie Miasta w Świnoujściu przedstawiono wnioski ze Studium Techniczno–Ekonomiczno–Środowiskowego (zawierającego studium wykonalności) wykonanego przez prywatną firmę . Autorzy wskazali, że ich zdaniem dwa brzegi Świny może połączyć jedynie tunel. Dokument ten w kwietniu 2009 roku został zatwierdzony na posiedzeniu Komisji Opiniowania Przedsięwzięć Inwestycyjnych GDDKiA. Wybrano najbardziej optymalny pod względem technicznym i środowiskowym wariant realizacji połączenia: budowę tunelu drążonego najbliżej centrum miasta przy skraju wyspy Mielino (wariant K1W1).

Czerwiec 2010: Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Szczecinie wydał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia polegającego na budowie stałego połączenia pomiędzy wyspami Uznam i Wolin w Świnoujściu - to tzw. decyzja środowiskowa.

Październik 2010: podczas wizyty na budowie Gazoportu w Świnoujściu premier Donald Tusk informuje, że na razie stan finansów państwa uniemożliwia budowę tunelu łączącego Świnoujście ze stałym lądem. "Ta ponad miliardowa inwestycja w czasie kryzysu finansowego, kiedy szuka się oszczędności, przekracza dziś nasze możliwości, jeśli chodzi o dzisiaj" - powiedział. Dodał, że rząd będzie szukał dla tej inwestycji "środków z nowej perspektywy unijnej". "Nie odkładamy tego 'ad acta', ale z całą pewnością trochę czasu będzie musiało upłynąć, zanim ta inwestycja ruszy" - ocenił. Przyznał, że to jest zawsze przykry moment dla społeczności lokalnej, gdy trzeba o kilka czy kilkanaście miesięcy przekładać decyzję. "Ale uczciwie powiem, że w stanie, [w] jakim są dzisiaj finanse w Polsce, uniemożliwia to nam podjęcie decyzji" - stwierdził. Media wówczas pisały, że budowa mostu w Świnoujściu to pierwsza wielka inwestycja wstrzymana w Polsce przez światowy kryzys gospodarczy.

W rozmowie z Polską Agencją Prasową ówczesny rzecznik prezydenta Świnoujścia Robert Karelus przekazał: "Od 2009 roku posiadamy wszystkie dokumenty niezbędne do rozpoczęcia inwestycji. Brakuje tylko decyzji rządu o rozpoczęciu jej realizacji".

Gdy 11 lat później Tusk był w Szczecinie pytany o swoją decyzję, odparł: "Nie miałem wówczas dodatkowych środków europejskich, które można było wydostać konkretnie na ten projekt, bo był wówczas nowym projektem. Nie miałem wtedy pieniędzy, taka jest prawda".

Luty 2011: Rada Ministrów przyjęła Program Budowy Dróg Krajowych na lata 2011-2015. Budowa tunelu pod Świną została ujęta na liście zadań, których realizacja ma się rozpocząć po 2013 roku.

W 2011 roku przewidywano, że budowa tunelu zacznie się po 2013 roku GDDKiA

Marzec 2011: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego wykreśliło inwestycję z listy tzw. projektów kluczowych programu "Infrastruktura i Środowisko". Ówczesny poseł PO Arkadiusz Litwiński tłumaczył, że to przez planowaną budowę tunelu pod Martwą Wisłą. "Te prace związane z przygotowaniem tunelu w Gdańsku są, niestety dla nas, o wiele bardziej zaawansowane i przygotowane. My jesteśmy jeszcze na etapie przedłużających się wciąż prac studialnych" - twierdził.

Lipiec 2011: na posiedzeniu sejmowej komisji infrastruktury posłowie Prawa i Sprawiedliwości krytykowali rząd za brak działań w sprawie budowy tunelu w Świnoujściu. "Dlaczego na kolejne lata rząd i środowisko polityczne, które tak wiele otrzymało od mieszkańców Świnoujścia i mieszkańców Pomorza Zachodniego, odkłada tę inwestycję?" - dopytywał poseł Joachim Brudziński. Ówczesny podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Radosław Stępień informował, że GGDKiA wskazała, iż inwestycja będzie kosztować 1,3 mld zł. "Inwestycja o takiej wartości jest znacznie trudniejsza w realizacji i w finansowaniu środkami unijnymi niż to, co pierwotnie zakładano. Początkowo zakładano koszt inwestycji na poziomie jednej czwartej wymienionej kwoty, kiedy przygotowywano listę inwestycji drogowych. To jest spora różnica. Co innego, gdy mówimy o 300-400 milionach, a co innego, gdy mówimy o 1,3 miliardach złotych" - tłumaczył. Przekonywał, że dla unijnych instytucji są konieczne dodatkowe analizy, które odpowiedzą na pytanie, czy naprawdę tunel, a nie inne rozwiązania, to najbardziej opłacalna opcja. "Chodzi o to, aby udowodnić ekonomiczną opłacalność tej inwestycji w sposób niebudzący wątpliwości" - mówił.

Drugi rząd PO-PSL: 2011-2015

Lata 2012-2013: konsorcjum dwóch prywatnych firm opracowało dokument "Analizy wariantów usprawnienia połączenia komunikacyjnego pomiędzy wyspami Uznam i Wolin w Świnoujściu". Obejmował między innymi porównanie opłacalności ekonomicznej różnych wariantów inwestycji z uwzględnieniem dotychczasowych przepraw promowych. Ponowna analiza potwierdziła słuszność wcześniej dokonanego wyboru wariantu stałego połączenia - czyli budowy tunelu we wskazanej lokalizacji.

Październik 2013: Ministerstwo Transportu zapowiedziało, że projekt przejazdu pod Świną nie będzie uwzględniony w najbliższych planach budżetowych. "Głównym celem inwestycji drogowych planowanych do realizacji w okresie 2014-2020 jest zakończenie budowy spójnej sieci dróg ekspresowych oraz rozwój bazowej i kompleksowej sieci TEN-T. Dlatego też nie jest możliwe przyjęcie założenia, że inwestycja ta zostanie sfinansowana w całości ze środków Unii Europejskiej oraz budżetu państwa w ramach nowej perspektywy finansowej" - stwierdził Mikołaj Karpiński, rzecznik prasowy Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej.

Marzec 2014: wpisano budowę tunelu do Strategii Rozwoju Transportu do 2020 roku. Władze Świnoujścia określiły wówczas tę decyzję jako "przełomową" dla budowy tunelu.

Wrzesień 2014: podpisano umowę między władzami miasta i województwa zachodniopomorskiego na prace przygotowawcze związane z budową tunelu. Pieniądze pochodziły z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego (RPO WZ) na lata 2007-2013. Całkowity koszt przygotowania dokumentacji to 5,6 mln zł, w tym unijne wsparcie - 4,7 mln zł. Za te pieniądze miano przygotować program funkcjonalno-użytkowy, niezbędny do ubiegania się o przyznanie dofinansowania ze środków unijnych na budowę stałego połączenia.

Jednocześnie tunel w Świnoujściu znalazł się na liście podstawowej projektów Kontraktu Terytorialnego dla Pomorza Zachodniego na lata 2014-2020.

Pierwszy rząd Zjednoczonej Prawicy: 2015-2019

Listopad 2015: premier Beata Szydło w Sejmie po expose tak odpowiedziała na pytania posłów o tunel: "Trwają prace nad przygotowaniem tej inwestycji. W tym ustalanie struktury finansowania tej inwestycji". Zapewniła: "Rząd rozwiąże ten problem i doprowadzi do budowy tunelu pod Świną".

Marzec 2016: gotowy był "Program funkcjonalno-użytkowy dla zadania: Usprawnienie połączenia komunikacyjnego pomiędzy wyspami Uznam i Wolin w Świnoujściu".

Kwiecień 2016: podpisano aneks do porozumienia z 2007 roku na rzecz budowy stałego połączenia drogowego pomiędzy wyspami Wolin i Uznam w Świnoujściu (podpisywali: minister infrastruktury i budownictwa Andrzej Adamczyk, Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad Jacek Bojarowicz i prezydent Świnoujścia Janusz Żmurkiewicz). Dokument umożliwiał rozpisanie pierwszego przetargu na realizację przedsięwzięcia. Jest tam kluczowy zapis o tym, że projekt będzie finansowany nie z zakończonej wówczas perspektywy 2007-2013, a 2014-2020. W tym samym miesiącu GDDKiA ogłosiła przetarg na zaprojektowanie i budowę tunelu. Do konkursu zgłosiło się 14 podmiotów krajowych i zagranicznych.

"To polska racja stanu". Jest porozumienie w sprawie budowy tunelu
"To polska racja stanu". Jest porozumienie w sprawie budowy tunelu15.04 | Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) ma dziś rozpisać pierwszy etap przetargu na budowę tunelu pod Świną, który ma połączyć Świnoujście stałą przeprawą z resztą kraju. Inwestycja ma kosztować 920 milionów złotych, a jej budowa może zakończyć się do końca 2021 rokutvn24

Kwiecień 2017: prezydent Świnoujścia Janusz Żmurkiewicz i p.o. dyrektor Centrum Unijnych Projektów Transportowych Przemysław Gorgol podpisali umowę na dofinansowanie ze środków unijnych budowy tunelu pod Świną. W uroczystości wzięli udział także ówczesny wicepremier, minister rozwoju i finansów Mateusz Morawiecki; minister infrastruktury i budownictwa Andrzej Adamczyk; minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej Marek Gróbarczyk oraz ówczesny wicemarszałek Sejmu Joachim Brudziński. Informację o przyznaniu dofinansowania unijnego w wysokości 775,6 mln zł miasto otrzymało na początku 2017 roku.

Listopad 2017: GDDKiA rozstrzygnęła przetarg na wykonawcę tunelu. Wybrano konsorcjum z Astaldi na czele. Jednak już w sierpniu 2018 roku Astaldi się wycofało. Tłumaczyło to upływem aż dwóch lat między złożeniem oferty a rozstrzygnięciem przetargu, co przełożyło się na znaczący wzrost kosztów. A także brakiem materiałów i pracowników na polskim rynku.

Grudzień 2017: w swoim expose premier Matesz Morawiecki zapowiedział: "Budowa tunelu łączącego Świnoujście z Polską, ten z dawna oczekiwany projekt - też go zrobimy".

Wrzesień 2018: odbyło się uroczyste podpisanie nowej umowy na budowę. Tym razem z konsorcjum, na którego czele stoi firma Porr SA. "Będziemy pilnować każdego dnia, żeby za cztery lata tunel został rzeczywiście otwarty" - zapewniał premier Mateusz Morawiecki.

Drugi rząd Zjednoczonej Prawicy: od 2019 roku

Marzec 2021: rozpoczęto drążenie tunelu maszyną zwaną "kretem". TBM (z angielskiego Tunnel Boring Machine, czyli maszyna drążąca tunel) jest ogromnym wiertłem, które powoli będzie drążyć tunel o szerokości ponad 13 metrów. To, które rozpoczęło pracę w Świnoujściu, nazwano Wyspiarka.

Wyspiarka ruszyła z drążeniem tunelu pod Świną
Wyspiarka ruszyła z drążeniem tunelu pod Świną05.03 | Wyczekiwana od dziesięcioleci inwestycja wchodzi w finalny etap. Dziś w Świnoujściu ruszyła maszyna-kret, która pod Świną wydrąży tunel łączący wyspy Uznam i Wolin.tvn24

Wrzesień 2021: zakończono drążenie tunelu. "To naprawdę epokowe wydarzenie" - powiedział wtedy będący na terenie budowy prezydent Andrzej Duda. Ocenił, że tunel będzie niesłychanie ważny przede wszystkim dla mieszkańców, ale także dla odwiedzających Świnoujście.

Maj 2023. 23 maja na Twitterze szczeciński oddział GDDKiA opublikował zdjęcia z placu budowy i zakomunikował: "#TunelŚwinoujście ma już w pełni wykonane oznakowanie poziome. Trwają prace wykończeniowe i testy poszczególnych urządzeń oraz systemów, w tym też sieci hydrantowej. #funduszeUE".

Spór o pieniądze. 85 proc. dała Unia Europejska, a 15 proc. samorząd

Inwestorem budowy tunelu jest Gmina Miasto Świnoujście, a inwestorem zastępczym w jej imieniu rządowa agencja - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Szczecinie. Wykonawcą jest konsorcjum ze spółką Porr SA jako liderem.

Na stronie inwestycji czytamy, że jej wartość to 912 562 026 zł. Z czego 775 677 722 zł (85 proc.) to dofinansowanie unijne. Zadanie realizowane jest w ramach Projektu pt. "Usprawnienie połączenia komunikacyjnego pomiędzy wyspami Uznam i Woli w Świnoujściu — budowa tunelu pod Świną", Działanie 4.2 — Zwiększenie dostępności transportowej ośrodków miejskich leżących poza siecią drogową TEN-T i odciążenie miasta od nadmiernego ruchu drogowego, Oś Priorytetowa IV — Infrastruktura drogowa dla miast, Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.

Pozostałą kwotę gmina dołożyła z dochodów własnych. Jak informuje, jest to możliwe także dzięki powstaniu w Świnoujściu gazoportu. "Bez wątpienia wsparciem są środki, jakie Miasto otrzymuje z podatku pochodzącego z Terminalu LNG, który wybudowano na gruntach gminnych" - podaje. Przypomnijmy: decyzję o budowie gazoportu podjął rząd Kazimierza Marcinkiewicza w 2006 roku.

W listopadzie 2022 roku prezydent Świnoujścia zwrócił się do ministra infrastruktury o wsparcie miasta środkami budżetu państwa na budowę tunelu pod Świną. Chodziło o 38 mln zł. Jak podkreślali wówczas samorządowcy, pieniędzy brakowało przez rosnącą inflację. Jarosław Jaz, rzecznik prezydenta Świnoujścia, w odpowiedzi na pytanie Konkret24 przekazał, że do tej pory nie przyszła odpowiedź z resortu. Ostateczne rozliczenie inwestycji wciąż jest jeszcze przed samorządowcami, lecz już widzą, że pieniędzy może zabraknąć.

Dokończenie tunelu pod Świną coraz droższe. Brakuje 38 miliona złotych (wideo z listopada 2022)
Dokończenie tunelu pod Świną coraz droższe. Brakuje 38 miliona złotych (wideo z listopada 2022)Tunel pod Świną ma zostać oddany do użytku w połowie 2023 roku. Ma być wybawieniem dla mieszkańców i turystów, bo konieczność korzystania z promów to dla wszystkich ogromna niedogodność. Zapowiada się jednak na to, że zabraknie 38 milionów złotych na jego ukończenie. Wyższy koszt jego budowy wiąże się z inflacją.TVN24

Autorka/Autor:Jan Kunert

Źródło: Konkret24

Pozostałe wiadomości

Politycy opozycji utrzymują, że polski rząd nie przedstawia prawdziwych danych o liczbie migrantów "przerzucanych" z Niemiec do Polski, podczas gdy według władz niemieckich są to "duże liczby, tysiące w skali jednego miesiąca". Publikujemy więc najnowsze statystyki otrzymane z niemieckiej policji - nie potwierdzają takich twierdzeń.

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Szef MSZ oferuje Karolowi Nawrockiemu "możliwość zbriefowania" go, jeśli chodzi o politykę zagraniczną rządu. W odpowiedzi przyszły rzecznik kancelarii prezydenta poucza, co należy do prerogatyw głowy państwa. Tak więc w nowej politycznej rzeczywistości wróci stary spór, a konstytucja się przecież nie zmieniła. Wyjaśniamy.

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

Źródło:
Konkret24

W kancelarii prezydenta Nawrockiego ma pozostać przynajmniej jeden minister z czasów obecnego prezydenta. A reszta? I co się stanie obecnymi doradcami Andrzeja Dudy? Wyjaśniamy.

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Źródło:
Konkret24

Poszukujący Tadeusza Dudy policjanci jakoby nawet nie potrafią nosić broni, a sam poszukiwany rzekomo zamieszcza w sieci nagranie obozowiska; na dodatek miał też sfilmować policyjny śmigłowiec, a nagranie zamieścił w sieci. Akcja w okolicach Limanowej stała się pretekstem do drwienia z policjantów biorących w niej udział lub zwiększania zasięgów i popularności w sieci. Pokazujemy przykłady krążących wokół niej fake newsów.

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

Źródło:
Konkret24

Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, stwierdziła, że dla jej partii istotna jest objęcie funkcji wicepremiera w planowanej rekonstrukcji rządu, bo "wicepremier może więcej niż minister". A co na to akty prawne?

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Źródło:
Konkret24

Komentując "patrole obywatelskie" na granicy polsko-niemieckiej, politycy opozycji mówią po raz kolejny o "tysiącach migrantów przerzucanych przez Niemców". Dane o rzeczywistych przekazaniach są jednak dużo niższe. Wyjaśniamy.

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki zamieścił wykres, który miał pokazywać, jak bardzo za rządów PiS rosły dochody budżetu państwa, gdy podczas rządów PO-PSL i obecnej koalicji wzrosty nie są tak znaczące. Ekonomiści tłumaczą, co były premier pomija.

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Źródło:
Konkret24

Po tragedii w Starej Wsi, podczas policyjnej obławy pojawiło się zdjęcie, które ma pokazywać ulicę przed domem, gdzie dokonano zbrodni. Jest rozpowszechniane z twierdzeniem, że podejrzany Tadeusz Duda uciekł stamtąd na motocyklu. Oba przekazy są nieprawdziwe.

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

W sieci pojawił się fragment kodu, który ma świadczyć o tym, że tak zwana aplikacja Mateckiego miała być podłączona do serwerów PKW. Nieznających się na programowaniu może wprowadzać w błąd. Tłumaczymy.

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

Źródło:
Konkret24

Nagranie z kilkudziesięcioma bocianimi gniazdami na słupie wysokiego napięcia przyciągnęło uwagę tysięcy internautów. Jedni twierdzą, że to Polska, inni wskazują na zagranicę. Sprawdziliśmy, co wiadomo o tym materiale.

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

Źródło:
Konkret24

Były wicepremier Jacek Sasin pytał w wywiadzie radiowym, gdzie są pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy i czy "ktoś odczuł jakąś poprawę z tego względu". Pokazujemy więc, na co do tej pory przeznaczono te środki: od pracowni AI, przez żłobki, po oczyszczalnie ścieków i modernizacje linii kolejowych.

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Źródło:
Konkret24

Mimo zawieszenia przyjmowania wniosków o azyl na granicy polsko-białoruskiej, polskie służby wciąż przyjmują ich ponad tysiąc miesięcznie. Internauci komentują, że "Donald Tusk okłamał Polaków", bo "granica jest nieszczelna". Wyjaśniamy, dlaczego te dane o tym nie świadczą.

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji i internauci komentują, że wyborcy masowo wysyłali do Sądu Najwyższego protesty wyborcze według wzoru przygotowanego przez posła Romana Giertycha i z jego numerem PESEL. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Manowska dolała oliwy do ognia, mówiąc, że takich protestów jest kilka tysięcy. Inne zdanie ma jednak rzecznik prasowy instytucji. Wyjaśniamy, co wiemy.

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

Źródło:
Konkret24

Prokurator generalny Adam Bodnar wnioskuje o ponowne przeliczenie głosów z niemal 1,5 tysiąca komisji wyborczych, bowiem w kilkunastu przypadkach, w których przeliczono już głosy, wykazano nieprawidłowości. Monitorujemy na bieżąco, w jakich komisjach sprawdzono jeszcze raz oddane głosy i z jakim wynikiem, oraz stan prokuratorskich śledztw.

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Źródło:
Konkret24

Rzecznik rządu Adam Szłapka jako sukces koalicji rządzącej wymienił wzrost punktualności pociągów do niemal 95 procent. Sprawdziliśmy więc dane.

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Źródło:
Konkret24

Internauci z rozbawieniem komentują materiał pochodzący rzekomo z rosyjskiej telewizji. Przedstawia on reportera, który zachwala nowo wybudowaną drogę w Woroneżu, ale asfalt okazuje się być tylko ogromnym kawałkiem tkaniny. "Propaganda sukcesu" - podsumowują. Tyle że nagranie nie jest autentyczne.

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Źródło:
Konkret24

Do sieci powraca zdjęcie, które jest podstawą antyimigranckiego przekazu. "Stop migracji", "straszny widok", "koszmar" - komentują internauci widoczną na fotografii grupę ciemnoskórych, młodych mężczyzn, czekających na przystanku autobusowym. Co o zdjęciu wiadomo?

Imigranci w Nadarzynie? Powraca zdjęcie ze zmanipulowanym przekazem

Imigranci w Nadarzynie? Powraca zdjęcie ze zmanipulowanym przekazem

Źródło:
Konkret24

Poseł PiS Marcin Przydacz, broniąc nieautoryzowanej aplikacji do weryfikacji zaświadczeń wyborczych, stwierdził, że sama PKW zezwoliła na stosowanie "tego typu instrumentów", a aplikacja miała uchronić przed turystyką wyborczą. Oba argumenty są nietrafione.

Przydacz o "aplikacji Mateckiego". Dwa razy fałsz

Przydacz o "aplikacji Mateckiego". Dwa razy fałsz

Źródło:
Konkret24

Do Sądu Najwyższego wpłynęło już ponad 54 tysiące protestów wyborczych, a sąd ma czas na ich rozpatrzenie do 2 lipca. Sąd zarządził też oględziny kart i przeliczenie głosów w kilkunastu komisjach. Te same komisje były wytypowane w modelach, które badały wahnięcia w poparciu na korzyść kandydatów. Wyjaśniamy, czym są te modele i czy na ich podstawie można mówić o jakichś "nieprawidłowościach statystycznych" w wynikach wyborów.

"Nieprawidłowości statystyczne" w wynikach komisji. Co pokazują modele, a czego nie

"Nieprawidłowości statystyczne" w wynikach komisji. Co pokazują modele, a czego nie

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki, komentując domniemany gwałtowny wzrost przestępstw w 2024 roku, stwierdził, że to przez "10 tysięcy nielegalnych migrantów z Niemiec". W jednym zdanie zawarł dwa fałsze. Wyjaśniamy.

Morawiecki mówi o wzroście liczby przestępstw. Dwie nieprawdy

Morawiecki mówi o wzroście liczby przestępstw. Dwie nieprawdy

Źródło:
Konkret24

Wymiana poległych ukraińskich i rosyjskich żołnierzy stała się podstawą do prokremlowskiej dezinformacji wymierzonej w Ukrainę. A wykorzystano do tego sfabrykowany artykuł "The Wall Street Journal".

Ciała 6000 żołnierzy, dekret Zełenskiego i amerykańska gazeta. Co się nie zgadza

Ciała 6000 żołnierzy, dekret Zełenskiego i amerykańska gazeta. Co się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

Europosłanka Hanna Gronkiewicz-Waltz z Koalicji Obywatelskiej przekonuje, że prezydent Andrzej Duda złamał konstytucję, bo na posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego zaprosił prezydenta elekta. Konstytucjonaliści oceniają to jednoznacznie.

"Prezydent Duda, zapraszając Nawrockiego jako prezydenta elekta, złamał konstytucję"? Eksperci nie mają wątpliwości

"Prezydent Duda, zapraszając Nawrockiego jako prezydenta elekta, złamał konstytucję"? Eksperci nie mają wątpliwości

Źródło:
Konkret24

Polacy rzekomo zostali zatrzymani przez ukraińską służbę bezpieczeństwa "za pokazywanie polskich symboli", jakoby oskarżono ich "o naruszanie integralności ukraińskich terytoriów i szerzenie idei separatystycznych". Dowodem ma być krótkie nagranie, które udostępniają niektórzy internauci. Według eksperta to przykład nieudolnej rosyjskiej prowokacji.

"Polacy zatrzymani na Ukrainie za pokazywanie polskich symboli"? Nic w tym filmie nie pasuje

"Polacy zatrzymani na Ukrainie za pokazywanie polskich symboli"? Nic w tym filmie nie pasuje

Źródło:
Konkret24

Najpierw za spłatę przez Polskę ukraińskich odsetek oberwało się premierowi Donaldowi Tuskowi. Potem tłumaczyć się z tego musiał były premier Mateusz Morawiecki. Zamieszanie - i jednocześnie akcję dezinformacyjną w internecie - wywołał jeden z posłów Konfederacji, ukrywając istotny szczegół w swoim przekazie.

"Polska spłaca ukraińskie odsetki". Poseł Konfederacji uderzył w Tuska, tłumaczy się Morawiecki

"Polska spłaca ukraińskie odsetki". Poseł Konfederacji uderzył w Tuska, tłumaczy się Morawiecki

Źródło:
TVN24+

Niemiecki czarnoskóry europoseł miał skrytykować Polskę i stwierdzić, że wybory prezydenckie zostały sfałszowane. Taka informacja, okraszona zdjęciem rzekomego polityka, wywołała w sieci antyunijne i rasistowskie komentarze. Tylko że na zdjęciu jest ktoś inny, przekaz miał być żartem - ale za prawdziwy wziął go nawet poseł PiS.

"Niemiecki europoseł" i "sfałszowane wybory". Miał być żart, jest hejt

"Niemiecki europoseł" i "sfałszowane wybory". Miał być żart, jest hejt

Źródło:
Konkret24

Rząd przygotowuje rzekomo ustawę, dzięki której nielegalni migranci będą przejmować mieszkania komunalne - tak twierdzą politycy PiS. Ministerstwo rozwoju ocenia ten przekaz dosadnie: jako "oderwany od rzeczywistości", nastawiony na "wzbudzanie niepokoju Polaków".

Mieszkania komunalne "dla nielegalnych migrantów"? "Kompletna bzdura"

Mieszkania komunalne "dla nielegalnych migrantów"? "Kompletna bzdura"

Źródło:
Konkret24