FAŁSZ

Mundial w Katarze zakazuje m.in. alkoholu, homoseksualizmu, randek? Sprawdzamy

Rzekomy plakt informujący o tym, czego nie robić podczas mistrzostw świata w piłce nożnej w Katarze
Rzekomy plakat informujący o tym, czego nie robić podczas mistrzostw świata w piłce nożnej w KatarzeShutterstock, Twitter

Grafika krążąca w sieci rzekomo pokazuje listę zakazów dla kibiców na mistrzostwach świata w piłce nożnej. Ich katarscy organizatorzy jakoby zabronili m.in. picia alkoholu czy umawiania się na randki. To nie jest oficjalny dokument.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Dziesiątki tysięcy użytkowników mediów społecznościowych polubiło i podzieliło się grafiką, która rzekomo przedstawia wytyczne dla kibiców zamierzających przyjechać do Kataru na rozpoczynające się pod koniec listopada mistrzostwa świata w piłce nożnej. "Katar wita cię! Okaż swój szacunek do religii i kultury Katarczyków poprzez unikanie tych zachowań" - czytamy na grafice. Poniżej po angielsku i arabsku oraz za pomocą piktogramów wymieniono zakazane i zabronione aktywności: picie alkoholu, homoseksualizm, nieskromny strój, bluźnierstwa, brak szacunku dla miejsc modlitw i kultu, słuchanie głośnej muzyki, randkowanie i robienie zdjęć osobom bez ich zgody.

Komentujący w mediach społecznościowych byli przekonani, że to oficjalna grafika organizatora mundialuTwitter

Grafika jest komentowana w różnych językach. Znaleźliśmy wpisy po arabsku, angielsku, rosyjsku czy polsku. Internauci są przekonani, że została przygotowana przez organizatorów i zawiera zasady obowiązujące kibiców piłkarskich podczas najbliższego mundialu. Grafika stała się popularna po tym, jak udostępnił ją na Twitterze profil @EPLworld, który śledzi 2,8 mln użytkowników. EPLworld.com przedstawia się jako "największy arabski serwis piszący o angielskiej i europejskiej piłce nożnej".

W Polsce grafikę komentowali między innymi dziennikarz sportowi. "Ciche miejsce 3: Katar 2022" - napisał 6 października na Twitterze Michał Pol. Sugerował tym samym, że kibice w Katarze będą musieli zachowywać się bezgłośnie i ostrożnie, niczym bohaterowie popularnego horroru "Ciche miejsce", którzy by przetrwać w postapokaliptycznym świecie i uchronić się przed grasującymi w nim potworami, nie mogą wydawać żadnych dźwięków. "Mundial 2022" - skomentował krótko tego samego dnia Michał Kołodziejczyk, dyrektor Canal+ Sport.

Zbigniew Boniek o rywalach polskiej reprezentacji na MŚ 2022 w Katarze
Zbigniew Boniek o rywalach polskiej reprezentacji na MŚ 2022 w Katarze tvn24

Organizator i FIFA zaprzeczają

Redakcja Reuters Fact Check zapytała organizatora mistrzostw świata w Katarze o komentarz. "Krążąca w mediach społecznościowych grafika z hasłem 'Katar wita cię' nie pochodzi z oficjalnego źródła i zawiera informacje niezgodne ze stanem faktycznym" - odpowiedział niewymieniony z imienia i nazwiska rzecznik prasowy komitetu organizacyjnego. "Gorąco namawiamy kibiców i gości, aby polegali wyłącznie na oficjalnych źródłach od organizatorów turnieju w zakresie porad dotyczących podróży na tegoroczne mistrzostwa świata w Katarze. Wkrótce wydamy obszerny przewodnik dla kibiców, który będzie weryfikował wiele krążących [fałszywych] informacji" - dodał.

Taka sama informacja po arabsku i angielsku pojawiła się 6 października na oficjalnym koncie organizatora mundialu. W zamieszczonym oświadczeniu oznajmiono dodatkowo, że wszyscy w Katarze są mile widziani. "Naród katarski był zawsze otwarty, tolerancyjny i przyjazny" - zapewniono.

Również niewymieniony z imienia i nazwiska rzecznik FIFA przekazał Reutersowi, że krążąca w sieci grafika nie jest oficjalnym materiałem.

Reuters poinformował jednocześnie, że grafika po raz pierwszy pojawiła się 1 października 2022 roku na twitterowym profilu @RYRQatar. RYR to akronim od hasła "Reflect Your Respect", czyli "okaż swój szacunek". Konto to powstała w 2014 roku z inicjatywy islamskich fundamentalistów, którzy przypominają o mających panować w Katarze konserwatywnych zasadach. W opisie konta można przeczytać, że osoby za nim stojące "Przyczyniają się do utrwalenia islamskich wartości i zasad wspierających tożsamość Kataru".

Niektóre zasady dla fanów na mundialu są już znane. Dziennik "The Daily Telegraph" opisał te dotyczące dostępności alkoholu. Obecnie jest on dostępny w kilku miejscach na terenie Kataru dla obcokrajowców powyżej 21 roku życia. Są to głównie bary i restauracje. W trakcie mistrzostw alkohol (piwo) będzie mógł być serwowany na stadionach na trzy godziny przed początkiem meczu i godzinę po jego zakończeniu. Będzie również dostępny w specjalnej strefie Arkadia oraz w kilka nadmorskich strefach dla kibiców w określonych godzinach. Spożywanie alkoholu w miejscach publicznych wciąż będzie nielegalne, a władze zapowiadają politykę "zero tolerancji" dla tego typu zachowań.

Wiosną w mediach społecznościowych popularna była fotografia, na której było widać billboard anty-LGBT ustawiony rzekomo w jednym z miast Kataru. Informowaliśmy wówczas, że to zdjęcie z Bahrajnu.

Stadiony w Katarze na zdjęciach Filipa Adamusa
Stadiony w Katarze na zdjęciach Filipa AdamusaINSTAGRAM @filip_adamus

Im bliżej mundialu, tym większe protesty

W ostatnich tygodniach widać coraz częstsze formy protestu przeciwko organizacji przez Katar mistrzostw świata. Duńska federacja piłkarska poinformowała, że żony i partnerki piłkarzy po raz pierwszy od wielu lat nie będą im towarzyszyły w trakcie mundialu. Na nietypowy bojkot zdecydował się jeden ze sponsorów tamtejszej reprezentacji. Dostarczająca piłkarzom stroje marka Hummel postanowiła nie eksponować na reprezentacyjnych koszulkach żadnych znaków graficznych, w tym swojego logotypu.

Bojkot mundialu zapowiadają również francuskie miasta, które rezygnują z organizacji ogólnodostępnych stref kibica.

Katar spotyka się od chwili przyznania organizacji zawodów z ostrą krytyką ze strony organizacji praw człowieka za złe traktowanie pracowników migracyjnych, których zatrudniano przy budowie obiektów sportowych i pozostałej infrastruktury. Organizacje takie jak Amnesty International i Human Rights Watch domagają się, aby partnerzy FIFA i sponsorzy mistrzostw świata wezwali władze światowego futbolu oraz rząd Kataru do zrekompensowania pracownikom strat, jakie ponieśli w trakcie prac budowlanych.

Oficjalnie w trakcie budowy nowych stadionów oraz innej obiektów infrastruktury na mistrzostwa świata w Katarze zmarło 38 robotników. Jednak media informowały, że ofiar może być dużo więcej. Według brytyjskiego dziennika "The Guardian" - nawet 6,5 tysiąca.

Autor: Jan Kunert / Źródło: Konkret24, Reuters Fact Check; zdjęcie: Shutterstock, Twitter

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock, Twitter

Pozostałe wiadomości

Marcin Romanowski otrzymał azyl na Węgrzech, co utrudni Polsce wyegzekwowanie Europejskiego Nakazu Aresztowania. Eksperci wyjaśniają, czy i jakie kroki prawne może podjąć polskie państwo, korzystając z członkostwa naszego i Węgier w Unii Europejskiej.

Marcin Romanowski z azylem na Węgrzech. Co może państwo polskie?

Marcin Romanowski z azylem na Węgrzech. Co może państwo polskie?

Źródło:
Konkret24

Coraz szersze kręgi w mediach społecznościowych zatacza informacja, jakoby wiceprezes Wód Polskich był synem słynnego ekonomisty prof. Leszka Balcerowicza. To fake news.

"Syn Balcerowicza jakąś figurą w Wodach Polskich?". To nie ten Balcerowicz

"Syn Balcerowicza jakąś figurą w Wodach Polskich?". To nie ten Balcerowicz

Źródło:
Konkret24

Co może zrobić polskie państwo, kiedy Marcin Romanowski otrzymał azyl na Węgrzech? Pytani przez Konkret24 prawnicy zgodnie oceniają, że polska prokuratura nie ma ruchu. Będzie musiała czekać, aż Romanowski opuści Węgry.

Romanowski ukrył się na Węgrzech. Prawnicy: "szach-mat dla polskiej prokuratury"

Romanowski ukrył się na Węgrzech. Prawnicy: "szach-mat dla polskiej prokuratury"

Źródło:
Konkret24

Po ogłoszeniu przetargu na sprzedaż masła z rezerw rządowej agencji europoseł PiS Waldemar Buda napisał, że "może średnio smakować" i "nie zaleca się dla dzieci i kobiet w ciąży". Nie jest to prawdą, jeśli wszystkie normy są spełnione. Firma wprowadzająca takie masło do sprzedaży detalicznej powinna na opakowaniu umieścić jednak pewną informację.

Rezerwy masła z RARS. Buda: "nie zaleca się dla dzieci i kobiet w ciąży". Uspokajamy

Rezerwy masła z RARS. Buda: "nie zaleca się dla dzieci i kobiet w ciąży". Uspokajamy

Źródło:
Konkret24

Choinka, która stanęła w Londynie, wzbudziła rozczarowanie, a jej wygląd stał się powodem fałszywych narracji. Internauci, krytykując ubogą dekorację drzewka, jako przyczyny podają między innymi kryzys ekonomiczny na Wyspach oraz napływ migrantów. Tymczasem powód takiego wyglądu choinki jest zupełnie inny.

Choinka w Londynie. ''Polecieli po kosztach''?

Choinka w Londynie. ''Polecieli po kosztach''?

Źródło:
Konkret24

"A czy Jelcz wie o tym, że upada?" - pytał jeden z internautów, komentując post Mariusza Błaszczaka. Polityk PiS oświadczył, że spółka "dziś stoi na skraju upadku". Lecz nie tylko on - przekaz o rzekomym bankructwie Jelcza, który "zostanie sprzedany Niemcom", rozchodzi się w sieci. Władze firmy, a także związki zawodowe dementują.

Błaszczak: Jelcz "na skraju upadku". Spółka dementuje

Błaszczak: Jelcz "na skraju upadku". Spółka dementuje

Źródło:
Konkret24

Nie dość, że trwa już spór co do legalności tej izby Sądu Najwyższego, która miałaby stwierdzić ważność wyborów prezydenckich, na horyzoncie pojawia się kolejny: czy SN w ogóle musi tę ważność potwierdzić. Wyjaśniamy, w czym rzecz.

Wybory prezydenckie. Jaka jest rola Sądu Najwyższego? Znów różne zdania

Wybory prezydenckie. Jaka jest rola Sądu Najwyższego? Znów różne zdania

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń generuje w mediach społecznościowych nagranie, na którym widać rzekomo transport nowych samochodów osobowych z Polski, "prosto z salonu", na Ukrainę. Tylko że opis filmu jest fałszywy, bo transport tych aut jechał w stronę innej granicy.

"Nowiutkie samochody" jadą z Polski do Ukrainy? Nie tam

"Nowiutkie samochody" jadą z Polski do Ukrainy? Nie tam

Źródło:
Konkret24

Dużo niejasności powstało wokół rekomendacji Andrzeja Dudy na członka Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. Politycy koalicji rządowej twierdzą, że Duda "zajmie miejsce" Mai Włoszczowskiej. Trzej ministrowie z Kancelarii Prezydenta RP przekonują, że tak nie będzie i podają swoje argumenty. Jednak wprowadzają w błąd.

Duda rekomendowany do MKOl. Na jakie miejsce? Co z Włoszczowską? Wyjaśniamy

Duda rekomendowany do MKOl. Na jakie miejsce? Co z Włoszczowską? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Były premier Mateusz Morawiecki opowiadał w wywiadzie, że jego rząd tak skutecznie blokował Zielony Ład, iż "nic nie zostało przyjęte", a z kolei rząd Donalda Tuska "natychmiast wszystko poprzyjmował". Tyle że to nieprawda.

Morawiecki o tym, jak "skutecznie blokowali" Zielony Ład. Dwa razy nieprawda

Morawiecki o tym, jak "skutecznie blokowali" Zielony Ład. Dwa razy nieprawda

Źródło:
Konkret24

Wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski (PSL) przekonuje, że w sprawie kontroli nad funduszami pozabudżetowymi "wiele już w tym zakresie zrobiono". Nie zgadza się z nim Michał Wawer z Konfederacji. Eksperci mówią o pewnej poprawie w kontroli i jawności wydatków z tych funduszy, ale to ciągle nie jest obiecana przez rządzących pełna transparentność finansów publicznych.

Kontrola nad funduszami pozabudżetowymi: co zrobiono, a czego ciągle nie? Sprawdzamy

Kontrola nad funduszami pozabudżetowymi: co zrobiono, a czego ciągle nie? Sprawdzamy

Źródło:
Konkret24

Prorosyjskie konta donoszą, że w Kijowie otwarto kryty stok narciarski. Do swoich wpisów dołączają krótkie wideo, na którym widać zjeżdżających narciarzy. Nagranie powstało w zupełnie w innym miejscu.

"W ogarniętym wojną Kijowie otworzyli sztuczny stok pod dachem"? Wideo nagrano gdzie indziej

"W ogarniętym wojną Kijowie otworzyli sztuczny stok pod dachem"? Wideo nagrano gdzie indziej

Źródło:
Konkret24

Tysiące wyświetleń w sieci generuje film pokazujący pisuary rzekomo zainstalowane w niemieckiej komunikacji miejskiej. Nagranie wzbudza dużo emocjonalnych komentarzy, ale też niedowierzanie, że w Niemczech coś takiego jest możliwe. Otóż nie jest.

"Niemcy zainstalowali w komunikacji miejskiej pisuary"? Jeszcze nie

"Niemcy zainstalowali w komunikacji miejskiej pisuary"? Jeszcze nie

Źródło:
Konkret24

Jak jest z liczebnością rządu Donalda Tuska po roku od powołania? Według polityków opozycji to "najliczniejszy rząd w historii", "największy rząd po 1989 roku". Także niektórzy komentatorzy zwracają uwagę na jego rozdęcie. Czy obecny gabinet Tuska jest najliczniejszy? Zależy, jaki skład liczyć.

Rząd Tuska po roku. "Najliczniejszy w historii"? I tak, i nie

Rząd Tuska po roku. "Najliczniejszy w historii"? I tak, i nie

Źródło:
Konkret24

Według rozpowszechnianego w sieci przekazu syn Dmytra Kułeby miał kupić sobie serialowy gadżet za 1,5 mln dolarów. A to wszystko za ''pieniądze amerykańskich podatników''. To kolejna prokremlowska narracja, której zadaniem jest zniechęcenie do pomocy finansowej Ukrainie.

"Słynny Żelazny Tron" za 1,5 miliona dolarów kupił syn polityka z Ukrainy? Nie on

"Słynny Żelazny Tron" za 1,5 miliona dolarów kupił syn polityka z Ukrainy? Nie on

Źródło:
Konkret24

"Zabrali mu nawet szczyt Rady Europejskiej" - stwierdził poseł PiS Paweł Jabłoński, krytykując politykę Donalda Tuska. I napisał, że spotkanie szefów państw Unii odbywa się "zawsze w kraju sprawującym prezydencję". A polska prezydencja zaczyna się już w styczniu. Sprawdziliśmy więc, czy polityk PiS ma rację.

Jabłoński: "zabrali Tuskowi szczyt Rady Europejskiej". Sprawdzamy

Źródło:
Konkret24

Fakt, że policja pozwoliła odjechać samochodem Antoniemu Macierewiczowi po ostatnich obchodach miesięcznicy smoleńskiej, zdumiał niektórych polityków. Również internauci się dziwią i pytają: "jak to go puścili?" Według posła PSL w sprawie przekroczeń drogowych immunitet poselski nie obowiązuje. No właśnie - nie do końca to prawda.

Dlaczego Macierewicz znowu zasłonił się immunitetem? Skorzystał z furtki prawnej

Dlaczego Macierewicz znowu zasłonił się immunitetem? Skorzystał z furtki prawnej

Źródło:
Konkret24

Politycy PiS zarzucają teraz rządowi, że "znów sięga do kieszeni kierowców", bo podwyższa opłatę paliwową. Nie dodają, że tak samo robił minister infrastruktury rządu Zjednoczonej Prawicy - bo po prostu o wszystkim decyduje wskaźnik inflacji. W dodatku nie musi to wpłynąć na ceny benzyny.

Politycy PiS: rząd Tuska "sięga do kieszeni kierowców". Jak oni manipulują

Politycy PiS: rząd Tuska "sięga do kieszeni kierowców". Jak oni manipulują

Źródło:
Konkret24

Wyroków zapadało zaledwie kilka w roku - a mimo to szefowa Kancelarii Prezydenta Małgorzata Paprocka broni Trybunału Konstytucyjnego z czasów Julii Przyłębskiej. Podkreśla, że w ostatnich latach trybunał rozpatrywał najwięcej skarg konstytucyjnych. W tym wypadku jednak dane to nie wszystko. Oto jaka taktyka może się kryć za statystycznie dużą liczbą zakończonych postępowań.

"Sprawy zwykłych ludzi". Jak trybunał w czasach Przyłębskiej je traktował

"Sprawy zwykłych ludzi". Jak trybunał w czasach Przyłębskiej je traktował

Źródło:
Konkret24

Komentarze ostrzegające przed kolejną falą migracji wywołuje publikowane w sieci nagranie pokazujące długi korek samochodów na granicy turecko-syryjskiej. Jednak towarzyszący mu opis nie jest prawdą.

Już jadą "z Syrii do Turcji"? Nie, nie w stronę Europy

Już jadą "z Syrii do Turcji"? Nie, nie w stronę Europy

Źródło:
Konkret24

Wprowadzenie nowego kryterium do corocznego popularnego rankingu szkół średnich wywołuje komentarze. Niektórzy internauci i politycy twierdzą, że za zmiany odpowiada resort nauki i Barbara Nowacka. Jednak ministra nie ma z tym pomysłem nic wspólnego.

"Lewaczka od edukacji" zmienia ranking szkół średnich? To nie Nowacka

"Lewaczka od edukacji" zmienia ranking szkół średnich? To nie Nowacka

Źródło:
Konkret24

W tej teorii jest wszystko: nagroda "za głowę Donalda Trumpa", złe globalne elity, dobry Putin, Światowe Forum Ekonomiczne, a także Polska, gdzie "kilkaset tysięcy ludzi wyszło na ulicę". Nagranie prezentujące tę teorię spiskową krąży w sieci - także z polską transkrypcją. Eksperci przestrzegają: w Europie takie narracje polaryzują społeczeństwo.

Trump, globalne elity, Putin wybawiciel i wątek polski. "Klasyczne schematy manipulacyjne"

Trump, globalne elity, Putin wybawiciel i wątek polski. "Klasyczne schematy manipulacyjne"

Źródło:
Konkret24

Wołodymyr Zełenski rzekomo został zignorowany przez innych przywódców podczas niedawnej wizyty w Paryżu i "musiał sam ze smutną miną wejść do Pałacu Elizejskiego". Umniejszanie ukraińskiego prezydenta to częste zagranie rosyjskiej propagandy. Pokazujemy, jak było naprawdę.

"Macron objął Trumpa", a Zełenskiego nie? Wyjaśniamy manipulację

"Macron objął Trumpa", a Zełenskiego nie? Wyjaśniamy manipulację

Źródło:
Konkret24

Ujęcie z kamery, na którym widać Rafała Trzaskowskiego na tle pustych krzeseł, posłużyło politykom PiS do stworzenia fake newsa. Przekonywali, że uczestnicy konwencji kandydata PO na prezydenta "nie wytrzymali" jego przemówienia i "zaraz po jego wystąpieniu dali w długą". Otóż nie.

"Zwrócił się do pustych krzeseł". Manipulacja PiS o konwencji Trzaskowskiego

"Zwrócił się do pustych krzeseł". Manipulacja PiS o konwencji Trzaskowskiego

Źródło:
Konkret24