FAŁSZ

Nie, Clint Eastwood nie opublikował w internecie krytyki Joe Bidena

Nie, Clint Eastwood nie opublikował krytyki Joe BidenaShutterstock

Niekompetentnym, kłamliwym i dwulicowym miał nazwać prezydenta USA Joe Bidena słynny aktor Clint Eastwood. Taką wypowiedź mu przypisywaną rozsyłają w sieci internauci. Nie jest prawdziwa - i nie jest pierwszą krążącą w łańcuszku z "przesłaniem" Eastwooda.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Czy Clint Eastwood opublikował przesłanie, w którym krytykuje prezydenta Stanów Zjednoczonych Joe Bidena? Tak przekonują internauci. Jedna z użytkowniczek Twittera opublikowała w lutym grafikę z tekstem, który amerykański aktor miał napisać z okazji swoich 90. urodzin. "Przygotowuję się do pożegnania... przesłanie Clinta Eastwooda" - brzmiał nagłówek tekstu w języku angielskim. Krążył on w anglojęzycznym internecie już w czasie wyborów prezydenckich w USA w ubiegłym roku.

fałsz

Autor "przesłania" napisał o radości z ostatnich lat życia i o nieuniknionej perspektywie śmierci. Clint Eastwood miał tłumaczyć, że jedną z najważniejszych rzeczy, które należy zrobić w życiu, jest zapewnienie rodziny i przyjaciół o tym, że są ważni, aby zawsze mogli powiedzieć: "Był moim przyjacielem i wiem, w którym miejscu stał".

600 tysięcy złotych "dla Clinta Eastwooda". Oszust wyłudził pieniądze, podając się za jego syna
600 tysięcy złotych "dla Clinta Eastwooda". Oszust wyłudził pieniądze, podając się za jego synaFakty TVN

"Głosowałem przeciwko Bidenowi"

W kluczowej części tekstu jest krytyka Joe Bidena: "Na wszelki wypadek, gdyby jutro mnie już nie było, proszę, wiedzcie, że: głosowałem przeciwko Bidenowi, temu niekompetentnemu, kłamliwemu, zmieniającemu zdanie, nieszczeremu, dwulicowemu, radykalnemu socjaliście, usprawiedliwiającemu terrorystów, nieszczerze współczującemu, narcystycznemu, naukowemu i ekonomicznemu kretynowi, który spędził osiem lat w Białym Domu z Obamą, próbując zniszczyć nasz wspaniały kraj i zamienić go w kochającą muzułmanów, socjalistyczną śmierdzącą dziurę, z której pochodzi Obama i nie mam tu na myśli Hawajów".

Komentujący wpis na polskim Twitterze przekonywali, że Clint Eastwood wcale nie jest autorem "przesłania". "Przecież to na pewno fake"; "Ruskie trolle od dawna próbują ośmieszyć DT serwując takie newsy" - pisali. "To nie jest fake" - zapewniała jednak autorka wpisu. Część internautów się z nią zgadzała: "Pojechał na maxa"; "Ma w dalszym ciągu jaja" - pisali (pisownia wszystkich postów oryginalna).

Sceptycy mieli rację. Clint Eastwood nie jest autorem "przesłania".

Kalka ze Stanów Zjednoczonych

Ten sam tekst krążył w amerykańskich profilach w mediach społecznościowych w czasie wyborów prezydenckich 2020 roku. Internauci zamieszczali go m.in. na Facebooku. Amerykańskie portale fact-checkingowe informowały wówczas, że owo przesłanie błędnie przypisuje się słynnemu aktorowi.

fałsz

W październiku 2020 roku, tydzień przed wyborami prezydenckimi w Stanach Zjednoczonych, rzeczniczka Clinta Eastwooda przekazała Agencji Reutera, że aktor nie jest autorem rozpowszechnianego komentarza. "Ten cytat został fałszywie przypisany panu Eastwoodowi, który nie poparł żadnego z kandydatów" – napisała w e-mailu do agencji.

W sieci nie znaleźliśmy śladu podobnej wypowiedzi Clinta Eastwooda. Nie oznacza to, że aktor nie wypowiadał się krytycznie wobec Joe Bidena. Portal USA Today zebrał wypowiedzi świadczące o poglądach aktora. Przed wyborami prezydenckimi w 2012 roku Eastwood poparł kandydaturę republikańskiego kandydata Mitta Romneya. 30 sierpnia tamtego roku na konwencji Partii Republikańskiej Eastwood powiedział: "Oczywiście wszyscy wiemy, że Biden ma intelekt Partii Demokratycznej. Tylko taki uśmieszek, za którym kryje się reszta ciała".

Przed wyborami prezydenckimi w 2016 roku Eastwood w wywiadzie dla "Esquire" powiedział, że gdyby stanął przed wyborem Hillary Clinton czy Donalda Trumpa, wskazałby tego drugiego. W lutym 2020 roku powiedział z kolei "The Wall Street Journal", że popiera kandydaturę Mike'a Bloomberga.

Długa historia "przesłania"

Agencja Reutera przypomina, że nie po raz pierwszy w sieci krąży łańcuszek z "przesłaniem" przypisywanym Clintowi Eastwoodowi. Podobnie było w 2019 roku. Autorzy publikowanych wówczas wpisów przedstawiali tekst jako przemyślenia Eastwooda z okazji 88. urodzin. Negatywnym bohaterem, zamiast Bidena, był Barrack Obama.

W 2018 roku na jednym z blogów pojawił się wpis tej samej treści. Wtedy miał być przesłaniem Eastwooda z okazji 84. urodzin. Najstarsza wersja łańcuszka pochodzi z 2013 roku. Jej ślad można odnaleźć w internetowych archiwach.

Eastwood nie ma szczęścia do internetowych oszustów, którzy regularnie przypisują mu zmyślone wypowiedzi. Według Reutera od 2016 roku w mediach społecznościowych krąży obrazek z nieprawdziwymi słowami poparcia Eastwooda dla Donalda Trumpa. W rzeczywistości aktor nigdy nie powiedział, że popiera kandydaturę Trumpa, bo "myśli, że może ona prowadzić kraj we właściwe miejsce, z powrotem w ręce prawdziwych Amerykanów".

fałsz

Portal USA Today cytuje jeszcze jeden wpis, który powinien przekonać nieprzekonanych. Chodzi o tweeta córki aktora Morgan Eastwood opublikowanego w listopadzie 2016 roku. Kobieta zapewniała, że jej ojciec nie korzysta z mediów społecznościowych - bo nie wiedziałby, jak to robić.

Autor: Krzysztof Jabłonowski, Jan Kunert / Źródło: Konkret24, USA Today, Reuters; zdjęcie: Shutterstock/Twitter

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Polityk PiS zarzucił minister zdrowia, że za jej rządów likwidowane są kierunki lekarskie na uczelniach. Izabela Leszczyna odpowiedziała mu, że wprowadza w błąd, ponieważ jej resort wprowadził "zerowy limit" na przyjęcia na studia. Wyjaśniamy, co oznacza "zerowy limit" i jak ma się do likwidacji kierunku.

PiS: kierunki lekarskie są likwidowane, minister mówi o "zerowym limicie". O co chodzi?

PiS: kierunki lekarskie są likwidowane, minister mówi o "zerowym limicie". O co chodzi?

Źródło:
Konkret24

"Żart?", "fejk?", "serio?" - pytają internauci, dziwiąc się, że prezydent Andrzej Duda otrzymał w Mongolii tytuł doktora honoris causa. Tak, to prawda, ale to nie jest nowa informacja. A ekspert tłumaczy, że "zdarza się w praktyce dyplomatycznej". Lista - nie tylko polskich - prezydentów tak uhonorowanych jest długa.

Andrzej Duda doktorem honoris causa w Mongolii? Tak, takich przypadków jest więcej

Andrzej Duda doktorem honoris causa w Mongolii? Tak, takich przypadków jest więcej

Źródło:
Konkret24

Amerykański instruktor F-16 jakoby zginął podczas rosyjskiego ataku na ukraińską bazę lotniczą - wynika z popularnego przekazu. Dowodem ma być rzekomy post wdowy po żołnierzu. Ten przekaz to przykład rosyjskiej dezinformacji. Oto jak powstała.

Amerykański instruktor F-16 zginął w ukraińskiej bazie? To rosyjska dezinformacja

Amerykański instruktor F-16 zginął w ukraińskiej bazie? To rosyjska dezinformacja

Źródło:
Konkret24

"Deportować na front", "uciekał przed wojną" - pisali niektórzy internauci w reakcji na doniesienia o tym, że we Wrocławiu Ukrainiec rzekomo potrącił parę z dzieckiem. Do wypadku doszło w innym miejscu, a sprawca nie był obywatelem Ukrainy.

Ukrainiec we Wrocławiu wjechał w rodzinę na przejściu? To nawet nie jest Polska

Ukrainiec we Wrocławiu wjechał w rodzinę na przejściu? To nawet nie jest Polska

Źródło:
Konkret24

Władze amerykańskiego stanu Teksas rzekomo zakazały wnoszenia do szkół tęczowych flag. Taki przekaz krąży w mediach społecznościowych. Tylko że pierwotna informacja zaczęła funkcjonować w oderwaniu od swojego źródła. Wyjaśniamy.

Teksas zakazał wnoszenia tęczowych flag do szkół? Nie, to "skradziona satyra"

Teksas zakazał wnoszenia tęczowych flag do szkół? Nie, to "skradziona satyra"

Źródło:
Konkret24, USA Today

"W Polsce mamy obecnie cały czas rekordową liczbę osób tymczasowo aresztowanych" - alarmował w telewizji poseł Konfederacji Przemysław Wipler. Sprawdziliśmy: rekordu tymczasowo aresztowanych nie ma, jednak to nie oznacza, że ich sytuacja jest dobra i nie ma problemu z nadużywaniem stosowania tego środka zapobiegawczego. Przedstawiamy statystyki i zapowiedzi zmian w tym zakresie.

Wipler: mamy rekordową liczbę osób tymczasowo aresztowanych. Co pokazują dane

Wipler: mamy rekordową liczbę osób tymczasowo aresztowanych. Co pokazują dane

Źródło:
Konkret24

Były sekretarz generalny NATO rzekomo został pozwany za "podżeganie do konfliktu w Ukrainie", za co ma mu grozić kara dożywotniego więzienia. Wyjaśniamy, że Jens Stoltenberg wcale nie został "pozwany". Pokazujemy, jak wiele wątków rosyjskiej propagandy jest w tej historii.

Byłemu szefowi NATO "grozi dożywocie"? Historia z rosyjską propagandą w tle

Byłemu szefowi NATO "grozi dożywocie"? Historia z rosyjską propagandą w tle

Źródło:
Konkret24

Według popularnego przekazu transport "mobilnych wyrzutni rakiet balistycznych" miał poruszać się w ostatni weekend po Iranie. Ten przekaz wsparła rosyjska machina dezinformacyjna. Okazuje się, że fotografia, której użyto, nie ma nic wspólnego z ostatnimi wydarzeniami na Bliskim Wschodzie. Wyjaśniamy.

Transport wyrzutni w Iranie? Uwaga na wprowadzające w błąd zdjęcie

Transport wyrzutni w Iranie? Uwaga na wprowadzające w błąd zdjęcie

Źródło:
Konkret24

W mediach społecznościowych obok nagrań pokazujących skutki ataków izraelskich na Bejrut pojawiają się też takie, które nie mają z tym nic wspólnego. Materiały prawdziwe bywają też łączone z materiałami sztucznie wygenerowanymi.

Ogromne płomienie i kłęby dymu. "Bejrut teraz?" Nie. To coś innego

Ogromne płomienie i kłęby dymu. "Bejrut teraz?" Nie. To coś innego

Źródło:
Konkret24

W mediach społecznościowych pojawiła się historia bojkotu turnieju szachowego przez ukraińską szachistkę. Choć historia jest prawdziwa, to wydarzyła się kilka lat temu. Jednak sposób jej rozpowszechniania i profile do tego wykorzystane pokazują, że sprawa ma wiele wspólnego z bieżącą sytuacją. Wyjaśniamy, jak tą akcją rosyjskie i prorosyjskie konta chciały pokazać "ukraińską hipokryzję".

Ukraińska szachistka, turniej w Arabii Saudyjskiej i traktowanie kobiet. Historia z Rosją w tle

Ukraińska szachistka, turniej w Arabii Saudyjskiej i traktowanie kobiet. Historia z Rosją w tle

Źródło:
Konkret24

Na pierwszy rzut oka krążący w sieci wykres rzeczywiście zastanawia, bo pokazuje, jak mała jest wciąż ilość dwutlenku węgla w atmosferze. Dlatego krytycy tezy o globalnym ociepleniu chętnie go wykorzystują - na przykład, by podważać politykę klimatyczną Unii Europejskiej. Zapominają, że nie zawsze liczy się ilość, ważny jest jej efekt. Wyjaśniamy.

Katastrofalne emisje "w rzeczywistości"? Czego ten wykres nie pokazuje

Katastrofalne emisje "w rzeczywistości"? Czego ten wykres nie pokazuje

Źródło:
Konkret24

Pytanie "czy Unia chce zakazać kawy?", przewija się ostatnio w wielu komentarzach w mediach społecznościowych. Poseł Konfederacji straszy nawet, że "niedługo będziemy mogli napić się co najwyżej kawy zbożowej". W tle tego manipulacyjnego przekazu jest pewna zmiana regulacji w Unii Europejskiej i chęć wykorzystania jej do wzmocnienia antyunijnych nastrojów w społeczeństwie.

Unia Europejska "chce zakazać kawy"? Nie. Wyjaśniamy

Unia Europejska "chce zakazać kawy"? Nie. Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Miliony wyświetleń w mediach społecznościowych notuje nagranie, na którym widać dziwne zwierzę przemykające chodnikiem. Szakal? Wilk? Arabski pies? - zastanawiają się internauci. A może chupacabra, czyli legendarne stworzenie atakujące zwierzęta domowe w krajach obu Ameryk. Ustaliliśmy, co to jest i skąd pochodzi nagranie. Trzeba uważać, gdy się takie zwierzę spotka.

"Co to za stworzenie"? "Polska chupacabra"? Odpowiadamy

"Co to za stworzenie"? "Polska chupacabra"? Odpowiadamy

Źródło:
Konkret24

Sprawa była głośna. Premier Donald Tusk najpierw podpisał się pod postanowieniem prezydenta Andrzeja Dudy, a potem oświadczył, że wycofuje kontrasygnatę. Rozgorzał polityczny spór: czy mógł, na jakiej podstawie i jak to uchylenie kontrasygnaty się zmaterializuje. Otóż powstał taki dokument - publikujemy go w Konkret24. Lecz zdaniem prawników wątpliwości pozostały.

Kontrasygnata Tuska rzeczywiście wycofana? Jest dokument

Kontrasygnata Tuska rzeczywiście wycofana? Jest dokument

Źródło:
Konkret24

W polskiej sieci rozchodzi się rzekomy materiał telewizji Euronews opowiadający o ukraińskim tatuażyście, który miał zarazić ponad dwustu klientów w Polsce wirusem zapalenia wątroby typu C. Nagranie to rozpowszechniają u nas prorosyjskie konta. Przestrzegamy: to sfabrykowany materiał.

Tatuażysta z Ukrainy "zaraził wirusem zapalenia wątroby klientów w Polsce"? Uwaga, to fałszywka

Tatuażysta z Ukrainy "zaraził wirusem zapalenia wątroby klientów w Polsce"? Uwaga, to fałszywka

Źródło:
Konkret24

"I nic nie można z tym zrobić?", "bandytyzm w powietrzu" - oburzają się internauci, komentując nagranie mające przedstawiać niebezpieczny manewr rosyjskiego myśliwca nad Bałtykiem. Owszem, do takiego zdarzenia doszło, lecz nie na europejskim niebie.

Tak Rosjanie "bawią się nad Bałtykiem z samolotami NATO"? Nie nad Bałtykiem

Tak Rosjanie "bawią się nad Bałtykiem z samolotami NATO"? Nie nad Bałtykiem

Źródło:
Konkret24

W rozpowszechnianym w mediach społecznościowych przekazie dotyczącym migracji wybijana jest w ostatnich dniach informacja, jakoby w tym roku Niemcy odesłali do Polski już 15,5 tysiąca migrantów. W dodatku w ramach paktu migracyjnego. Ani jedna, ani druga informacja nie jest prawdą. Wyjaśniamy.

"Niemcy przysłały nam 15,5 tysiąca migrantów" w ramach relokacji? Dwa fałsze naraz

"Niemcy przysłały nam 15,5 tysiąca migrantów" w ramach relokacji? Dwa fałsze naraz

Źródło:
Konkret24

Jedynie 4 procent Polaków deklaruje, że niczego się nie obawia, korzystając z internetu. Większość wskazuje szereg zagrożeń – w tym mowę nienawiści, hejt, dezinformację. Do Sejmu wpłynął już poselski projekt tak zwanej ustawy antyhejterskiej, który ma być pierwszą próbą walki z tym zjawiskiem. Ale jedna ustawa problemu zagrożeń w sieci oczywiście nie rozwiąże.

Kradzież tożsamości, wyciek danych, hejt... Czego się boimy w internecie 

Kradzież tożsamości, wyciek danych, hejt... Czego się boimy w internecie 

Źródło:
Konkret24

"Wypłynęło nagranie Netanyahu jak opuszczał budynek przed atakiem Iranu", "To ucieczka do bunkra" - piszą internauci, pokazując biegnącego premiera Izraela. Nagranie to zostało opublikowane kilka lat temu i nie ma nic wspólnego z najnowszymi wydarzeniami w Izraelu.

Ucieczka Netanjahu do bunkra"? Nie tam biegnie premier Izraela

Ucieczka Netanjahu do bunkra"? Nie tam biegnie premier Izraela

Źródło:
Konkret24

Były minister obrony, a obecnie poseł PiS Mariusz Błaszczak ogłosił, że "rząd Tuska rozpoczął narodowy program rozbrajania Wojska Polskiego". W opublikowanym nagraniu przedstawia rzekome dowody na to. Sprawdziliśmy najistotniejsze zarzuty. Informacje otrzymane z Ministerstwa Obrony Narodowej nie potwierdzają, by Polska zrezygnowała już z czołgów K2, wyrzutni Himars czy samolotów FA-50.

Himarsy, samoloty FA-50, czołgi K2. "Zrezygnowano z kontraktów"?

Himarsy, samoloty FA-50, czołgi K2. "Zrezygnowano z kontraktów"?

Źródło:
Konkret24

Niedługo po tym, jak Iran wystrzelił pociski w stronę Izraela, w mediach społecznościowych pojawiło się wiele nagrań mających pokazywać ten atak. Dużo z nich jest autentycznych, ale trafiają się też fake newsy wykorzystywane do dezinformacji. Film pokazujący "płonący Izrael na żywo" do nich należy. Przestrzegamy przed jego rozpowszechnianiem.

"Izrael płonie"? Ten film wprowadza w błąd

"Izrael płonie"? Ten film wprowadza w błąd

Źródło:
Konkret24