FAŁSZ

"Adres MAC" a szczepionki. Kolejna fałszywa teoria o COVID-19

Źródło:
Konkret24

Autorzy filmu rozpowszechnianego w mediach społecznościowych przekonują, że wraz ze szczepionką na COVID-19 do organizmu wprowadza się "adres MAC". Ten przekaz jest wariacją teorii spiskowej o potężnych siłach, które czipują ludzkość, by przejąć kontrolę nad światem.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

110 tys. wyświetleń i 3,3 tys. reakcji ma opublikowany na Facebooku blisko 20-minutowy fragment hiszpańskiego filmu dokumentalnego z 2022 roku "The Big Reset Movie. Nieocenzurowany dokument o prawdzie pandemii". "Folia: Adres MAC, a szczypawki..." - tak opisał je internauta w poście z 3 maja (pisownia postów oryginalna). Krótszy fragment tego samego filmu krążył na Twitterze od 14 maja. Jednak tam był mniej popularny - ma 8,7 tys. wyświetleń.

FAŁSZ
Film powiela fałszywą teorię o "adresie MAC" w szczepionkach na COVID-19Facebook

W zamieszczonym na Facebooku wideo kilku mężczyzn powtarza teorie spiskowe dotyczące pandemii COVID-19 i szczepień. Dowiadujemy się na przykład, że wraz ze szczepionką do organizmu człowieka wprowadzana jest substancja generująca adres MAC, który rzekomo umożliwia późniejszą identyfikację zaszczepionej osoby. Autorzy filmu przyznają, że nie wiedzą, jaki miałby być cel takiego działania - ale twierdzą, że sprawa wymaga wyjaśnienia. "To niewyobrażalne co się teraz dzieje z całym światem"; "Na moim Xiaomi pokazuje 3 różne kody, a akurat jest teraz 3 sąsiadów w domu" - komentowali nagranie internauci.

Teoria o adresie MAC w szczepionkach to oczywiście bzdura. Tak samo jak inne fałszywe tezy w tym nagraniu. Wyjaśniamy.

Adres MAC, czyli teoria spiskowa o czipach w szczepionkach

Adres MAC (media access control address) to zapisany w systemie szesnastkowym unikalny numer przypisany do urządzenia funkcjonującego w sieci. Pozwala na jego identyfikację. Z przetłumaczonego na polski fragmentu filmu wynika, że wraz ze szczepionką do ludzkiego organizmu przedostaje się substancja, która w połączeniu z DNA tworzy taki adres. W jaki sposób miałoby się to zdarzyć? Nie wiadomo. Później adres miałby być wykorzystany na przykład do śledzenia ludzi. Autorzy filmu starają się to udowodnić w specjalnym eksperymencie - twierdzą, że na urządzeniach wyposażonych w Bluetooth można dostrzec unikalne kody.

FAŁSZ

[Numer] jest wyjątkowy i niepowtarzalny. Dla niektórych kasków, tabletów, mikrofalówek, a także dla człowieka, który się zaszczepił.

Nie znaleźliśmy żadnych dowodów istnienia technologii, która zakłada wytworzenie adresu MAC poprzez kontakt jakiejś substancji z ludzkim DNA. O tym, że film jest niewiarygodny i powtarza nieprawdziwe informacje, świadczą zastosowane schematy znane z podobnych produkcji: - wytwarzanie wokół szczepień na COVID-19 atmosfery tajemniczości i skandalu; - formułowanie zarzutów bez przedstawienia wiarygodnych dowodów; - przekonywanie, że ktoś (nie wiadomo kto, tajemniczy "oni") miałby wykorzystywać szczepienia do kontrolowania lub nadzorowania ludzi.

Są to kalki znanej teorii spiskowej o czipach w szczepionkach. Już w maju 2020 roku opisywaliśmy posty publikowane przez użytkowników mediów społecznościowych - ich autorzy łączyli plany rzekomego czipowania ludzkości z działaniami miliardera Billa Gatesa. "Przymusowe czipowanie ludności już niebawem" – podano na jednej z facebookowych stron. Było to nawiązanie do ufundowanego przez Gatesa badania nad narzędziem do szczepień, które miało pozostawiać niewidzialne oznaczenie na skórze pacjentów. Ale badanie było teoretyczne, nie zakładało wprowadzania żadnych urządzeń do organizmu ludzkiego. W kolejnych miesiącach pandemii fake news krążył w mediach społecznościowych - publikowano kolejne rzekome dowody, na przykład o rosyjskim hakerze, który miał się włamać do bazy zaszczepionych na COVID-19. To okazało się być żartem informatyków.

Grafen w szczepionce? Zdjęcie spod mikroskopu, które niczego nie udowadnia

W popularnym teraz filmie jest też wypowiedź hiszpańskiego naukowca, który przekonuje, że w badaniu mikroskopowym wykrył cząsteczki grafenu w szczepionce przeciw COVID-19. Ustalenia miał potwierdzić w dodatkowym badaniu z wykorzystaniem jednej z technik spektroskopowych. Na filmie pokazano zdjęcia wykonane pod mikroskopem - ma to być obraz jednej ze szczepionek, na którym widać kształty podobne do grafenu.

FAŁSZ
Na pokazanej w filmie mikrofotografii szczepionki ma być rzekomo widoczny grafen. To nieprawdaFacebook

O tych mikrofotografiach równie pisaliśmy w Konkret24. Fałszywe informacje o obecności grafenu czy tlenku grafenu w szczepionce były wówczas masowo rozsyłane na forach sceptyków szczepień. Eksperci wyjaśniali jednak, że przedstawiona "analiza" niczego nie dowodzi: ani grafenu, ani tlenku grafenu nie ma w szczepionkach na COVID-19. Wszyscy producenci tych preparatów dostępnych w Unii Europejskiej podali do wiadomości publicznej informację o ich składach. Wbrew sensacyjnym przekazom żaden "badacz" nie udowodnił obecności grafenu w szczepionkach przeciw COVID-19.

Czy hiszpańskiemu naukowcowi się to udało, korzystając z jednej z technik spektroskopowych? Z odpowiedzi unijnej komisarz Stelli Kyriakides z marca 2022 roku na pytanie jednego z europosłów wynika, że Europejska Agencja Leków przeanalizowała raporty sugerujące obecność grafenu w szczepionkach na COVID-19 - i stwierdziła, że obecnie dostępne dane tego nie potwierdzają. Analiza przeprowadzona przez grupę roboczą EMA ds. leków biologicznych obejmowała też badania przeprowadzone przy użyciu spektroskopii Ramana, o której wspomina się w popularnym filmie.

Zaplanowana pandemia, depopulacja - kalki znanych teorii spiskowych

W rozpowszechnianym teraz w maju nagraniu powtarzane są też inne fałszywe teorie - na przykład o rzekomo celowo zaplanowanej pandemii. "To nie szczepionka rozwiązała problem pandemii. Wręcz przeciwnie - pandemia została wykreowana, aby móc zaszczepić ludzi" - mówi jeden z bohaterów. Inny mężczyzna powtarza fałszywą teorię o planowanej depopulacji: "Od 12, 13 lat mówi się nam, że na ziemi jest za dużo ludzi. Ci sami ludzie chcą nas szczepić".

To nawiązania do teorii powtarzanych od 2020 roku na forach internetowych sceptyków pandemii. W listopadzie 2020 roku pisaliśmy o grupach i stronach na Facebooku poświęconych teorii spiskowej Nowego Porządku Świata - wówczas dyskutowały o niej tysiące ludzi w Polsce. Właśnie na tych forach pojawiały się wpisy sugerujące, że pandemia jest w rzeczywistości zakamuflowaną operacją mającą na celu doprowadzenie do śmierci milionów ludzi i przejęcie kontroli nad światem. Również autorzy omawianego filmu próbują zasiać niepewność i strach, nie pokazując żadnych dowodów. Powielają ponadto inne niepotwierdzone teorie - wszystkie dementowaliśmy w Konkret24: o rzekomej nieskuteczności szczepionek, o bezsensowności noszenia masek ochronnych czy tezę, że COVID-19 to w istocie grypa.

Autorka/Autor:Krzysztof Jabłonowski

Źródło: Konkret24

Źródło zdjęcia głównego: B-D-S Piotr Marcinski/Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Ujęcie z kamery, na którym widać Rafała Trzaskowskiego na tle pustych krzeseł, posłużyło politykom PiS do stworzenia fake newsa. Przekonywali, że uczestnicy konwencji kandydata PO na prezydenta "nie wytrzymali" jego przemówienia i "zaraz po jego wystąpieniu dali w długą". Otóż nie.

"Zwrócił się do pustych krzeseł". Manipulacja PiS o konwencji Trzaskowskiego

"Zwrócił się do pustych krzeseł". Manipulacja PiS o konwencji Trzaskowskiego

Źródło:
Konkret24

Wołodymyr Zełenski rzekomo został zignorowany przez innych przywódców podczas niedawnej wizyty w Paryżu i "musiał sam ze smutną miną wejść do Pałacu Elizejskiego". Umniejszanie ukraińskiego prezydenta to częste zagranie rosyjskiej propagandy. Pokazujemy, jak było naprawdę.

"Macron objął Trumpa", a Zełenskiego nie? Wyjaśniamy manipulację

"Macron objął Trumpa", a Zełenskiego nie? Wyjaśniamy manipulację

Źródło:
Konkret24

"Po co oni tam", "jeśli interwencja, to bardzo dobrze" - komentowali internauci publikowane w mediach społecznościowych nagranie, na którym widać wojskowe pojazdy z polską flagą jadące ulicami jakiegoś miasta. W postach zastanawiano się, czy polskie wojsko już "wkroczyło do Rumunii", by uspokoić sytuację po wyborach. Wielu tak bowiem odczytało ten film. Zarejestrowana scena nie ma jednak nic wspólnego z obecnymi wydarzeniami w Rumunii.

"Nasi wkroczyli do Rumunii"? Co pokazuje nagranie

"Nasi wkroczyli do Rumunii"? Co pokazuje nagranie

Źródło:
Konkret24

Jeśli ktoś sądził, że teoria spiskowa z czasów pandemii o ciężarówkach wywożących nocą trumny z Bergamo odeszła w zapomnienie - to się mylił. Temat wrócił jako przekaz, że "śledztwo komisji parlamentu włoskiego ustaliło", iż ciężarówki stanowiły część "operacji psychologicznej". Tak to jedna teoria spiskowa żywi się drugą.

"Ciężarówki z Bergamo" wróciły. Z nowym spiskiem w tle

"Ciężarówki z Bergamo" wróciły. Z nowym spiskiem w tle

Źródło:
Konkret24

"Wegańskie granaty", "zrównoważone czołgi" i "zasilane elektrycznie myśliwce" - takie pomysły zaprezentowała rzekomo Greta Thunberg w telewizji BBC. Krążące w sieci wideo notuje miliony wyświetleń, jest już polska wersja. Naprawdę aktywistka mówiła o czymś innym, a popularne teraz nagranie zostało spreparowane.

Greta Thunberg proponuje "zrównoważone czołgi"? Nie wszystkich to śmieszy

Greta Thunberg proponuje "zrównoważone czołgi"? Nie wszystkich to śmieszy

Źródło:
Konkret24

Samochód napędzany silnikiem na wodę - taką rewolucję na rynku motoryzacyjnym rzekomo ogłosił Elon Musk. Informacja rozchodzi się w mediach społecznościowych i jest szeroko komentowana, lecz te doniesienia nie mają potwierdzenia.

Elon Musk i "silnik wodny". Jak miliarder padł ofiarą sztucznej inteligencji

Elon Musk i "silnik wodny". Jak miliarder padł ofiarą sztucznej inteligencji

Źródło:
Konkret24

Na profilach znanych z szerzenia prokremlowskiej dezinformacji rozchodzi się przekaz, jakoby Wołodymyr Zełenski "ogłosił właśnie sankcje na Gruzje za niedemokratyczne rozpraszanie protestów". Chodzi o ostatnie wystąpienie prezydenta Ukrainy. Owszem, zapowiedział sankcje, lecz przekaz o nich jest zmanipulowany.

Zełenski "ogłosił sankcje na Gruzję". A naprawdę na kogo?

Zełenski "ogłosił sankcje na Gruzję". A naprawdę na kogo?

Źródło:
Konkret24

"Zdaje się nie grzeszy pan pilnością w wykonywaniu obowiązków posła" - zwracają uwagę internauci Sławomirowi Mentzenowi. Poseł Konfederacji narzekał bowiem, że jego konkurenci w wyborach prezydenckich prowadzą prekampanię, a on "jak ten frajer wykonuje swoje obowiązki". Przeanalizowaliśmy więc jego poselską aktywność.

Mentzen: "ja, jak ten frajer, do Sejmu". Jak poseł pracuje?

Mentzen: "ja, jak ten frajer, do Sejmu". Jak poseł pracuje?

Źródło:
Konkret24

Były wiceminister finansów w rządzie Zjednoczonej Prawicy stwierdził, że pieniądze dla Polski wciąż "nie wpłynęły w tej wysokości", o jakiej mówił rząd. W sieci jest też rozpowszechniany przekaz, że "pieniądze z KPO jeszcze nie dotarły". W odpowiedzi na pytania Konkret24 ministerstwo funduszy wyjaśnia, ile pieniędzy wpłynęło i na jakie konta.

"Nie wpłynęły środki, jakie podał rząd"? Ministerstwo tłumaczy

"Nie wpłynęły środki, jakie podał rząd"? Ministerstwo tłumaczy

Źródło:
Konkret24

Nagranie wygląda jak materiał informacyjny jakiejś telewizji i ma dowodzić, że prezydent Ukrainy kupił luksusowy hotel w Alpach. To kolejny fake news spreparowany od początku do końca przez ośrodek rosyjskiej dezinformacji. Przestrzegamy, na czym polega ten schemat.

Zełenski, hotel w Alpach i 88 milionów euro. Nic się nie zgadza

Zełenski, hotel w Alpach i 88 milionów euro. Nic się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

"Betonowe klocki nazwali Tarczą Wschód", "falochron w środku lasu", "powstrzyma tylko bardzo grubych inżynierów z Afryki" - komentują internauci zdjęcia zapór przeciwczołgowych przy polsko-rosyjskiej granicy. Tylko że ani nie jest to jeszcze Tarcza Wschód, ani nie o zatrzymanie migrantów tu chodzi. Wyjaśniamy.

Tarcza Wschód. "Małe betonowe klocki mają hamować napływ migrantów"? Nie

Tarcza Wschód. "Małe betonowe klocki mają hamować napływ migrantów"? Nie

Źródło:
Konkret24

Ułaskawienie przez Andrzeja Dudę osoby skazanej za przestępstwo narkotykowe wywołało sporo komentarzy, a informacja o tym na stronie kancelarii prezydenta - falę fake newsów. Ich źródłem stało się stwierdzenie, że to "Prokurator Generalny wystąpił z wnioskiem".

Prezydent ułaskawił przestępcę "na wniosek Adama Bodnara"? Nie, innego prokuratora

Prezydent ułaskawił przestępcę "na wniosek Adama Bodnara"? Nie, innego prokuratora

Źródło:
Konkret24

Politycy partii rządzącej krytykują Andrzeja Dudę za to, że niedawno ułaskawił osobę skazaną za przestępstwo narkotykowe. To już trzeci taki skazany, który doznał łaski ze strony prezydenta Dudy. Sprawdziliśmy, jak często stosował on to prawo w porównaniu z poprzednimi prezydentami. Oto aktualny ranking ułaskawień.

"Duda ułaskawił handlarza narkotyków". Kogo jeszcze i ile razy?

"Duda ułaskawił handlarza narkotyków". Kogo jeszcze i ile razy?

Źródło:
Konkret24

"Szkoda Polski", "same fakty" - komentują internauci obszerny post Ewy Zajączkowskiej-Hernik na temat działań rządu. Lecz wśród krytycznych ocen europosłanka Konfederacji przekazuje istotne przekłamania. Niektóre z nich to fałszywe narracje wcześniej rozpowszechniane przez polityków PiS.

"Nie wypłacili", "nie złożyli wniosku", "będzie więcej cenzury". Trzy manipulacje Zajączkowskiej-Hernik

"Nie wypłacili", "nie złożyli wniosku", "będzie więcej cenzury". Trzy manipulacje Zajączkowskiej-Hernik

Źródło:
Konkret24

Zdejmowanie krzyży w warszawskich urzędach stało się tematem w prekampanii. Rafał Trzaskowski na spotkaniach z sympatykami tłumaczy się z wydanego przez siebie zarządzenia i powtarza: "nie został zdjęty żaden krzyż". Jednak był przypadek, gdy krzyż w miejskim urzędzie na krótko zdjęto.

Trzaskowski: "nie został zdjęty żaden krzyż". Został, ale wrócił

Trzaskowski: "nie został zdjęty żaden krzyż". Został, ale wrócił

Źródło:
Konkret24

Prawo i Sprawiedliwość oficjalnie poparło kandydaturę Karola Nawrockiego w przyszłorocznych wyborach prezydenckich. W sieci wciąż są zamieszczane zdjęcia, które rzekomo pokazują, jak w przeszłości prezes Instytutu Pamięci Narodowej hajlował. IPN zaprzeczył tym informacjom, jednak te zdjęcia wciąż krążą w mediach społecznościowych. Wyjaśniamy, kto naprawdę jest na fotografiach.

"Pojawiają się zdjęcia fejkowe". To nie Karol Nawrocki

"Pojawiają się zdjęcia fejkowe". To nie Karol Nawrocki

Źródło:
Konkret24

Podczas ostatniego posiedzenia Sejmu poseł PiS Janusz Kowalski oskarżał koalicję rządzącą, że chce zamykać elektrownie - w tym zakład w Trzebini. Tylko że decyzje dotyczące Elektrowni Siersza zapadały dużo wcześniej. Wyjaśniamy.

Kowalski do rządu: "Elektrownię Siersza zamykacie!". Decyzja zapadła za czasów PiS

Kowalski do rządu: "Elektrownię Siersza zamykacie!". Decyzja zapadła za czasów PiS

Źródło:
Konkret24

"Jeszcze nie ma kampanii, a oni już jeżdżą po Polsce", "promocja na pełnej" - komentują internauci widoczną już aktywność kandydatów na prezydenta. Pytają, czy to zgodne z prawem i czy grożą za to jakieś sankcje. Problem w tym, że prekampania to skutek pewnej luki prawnej, którą - według ekspertów - kandydaci po prostu powinni wykorzystać. Wyjaśniamy.

"Nie ma kampanii, a już jeżdżą po Polsce". Oto dlaczego mogą

"Nie ma kampanii, a już jeżdżą po Polsce". Oto dlaczego mogą

Źródło:
Konkret24

Były premier Mateusz Morawiecki alarmuje w mediach społecznościowych, że "ofiarą polityki" rządu Donalda Tuska będzie program 800 plus, który ma "zostać ograniczony lub wręcz zamrożony". A jako dowód przytacza zalecenia Rady Unii Europejskiej. Tylko że w tym dokumencie nic takiego nie napisano.

Morawiecki: program 800 plus "zostanie ograniczony". Wprowadza w błąd

Morawiecki: program 800 plus "zostanie ograniczony". Wprowadza w błąd

Źródło:
Konkret24

Internauci są poruszeni tą opowieścią: znany hiszpański torreador zakończył swoją karierę rzekomo po tym, jak w tracie walki z bykiem uświadomił sobie okrucieństwo tego sportu. I sam zaczął walczyć o zakaz organizowania korridy. W całej tej historii zgadza się tylko jeden fakt.

"Spojrzał w oczy byka" i przestał walczyć? Ładna historia, lecz było inaczej 

"Spojrzał w oczy byka" i przestał walczyć? Ładna historia, lecz było inaczej 

Źródło:
Konkret24

Wolnej Wigilii w tym roku nie będzie, ale ma być od 2025 roku. Kolejny dzień ustawowo wolny od pracy znowu wzbudził dyskusję o tym, czy Polacy mają takich dni więcej czy mniej niż obywatele innych krajów Europy. Jak sprawdziliśmy, do czołówki nam niedaleko, a wolna Wigilia zbliży do podium.

Wolna Wigilia. Polska a kraje Europy: gdzie mają najwięcej wolnych dni?

Wolna Wigilia. Polska a kraje Europy: gdzie mają najwięcej wolnych dni?

Źródło:
Konkret24

"Ogłaszają wojnę na nie swojej ziemi", "niech walczą u siebie, jak miła im wojna" - komentują internauci doniesienia o tym, że brytyjski generał miał oświadczyć: "jesteśmy gotowi walczyć z Putinem w Europie Wschodniej". Wielu zrozumiało to jako gotowość do rozpoczęcia wojny w tej części Europy. Wyjaśniamy prawdziwy kontekst wypowiedzi brytyjskiego wojskowego.

Brytyjczycy "gotowi do walki z Putinem w Europie Wschodniej"? Co powiedział generał

Brytyjczycy "gotowi do walki z Putinem w Europie Wschodniej"? Co powiedział generał

Źródło:
Konkret24

Przekaz o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi po raz kolejny wraca do sieci. Internauci twierdzą, że "Senat przyjął uchwałę o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi" i uchodźcy mogą liczyć na przywileje niedostępne dla "milionów Polaków". Przypominamy, dlaczego to twierdzenie jest nieprawdziwe.

Senat chce zwolnić Ukraińców i Białorusinów z podatku? Nie, wyjaśniamy

Senat chce zwolnić Ukraińców i Białorusinów z podatku? Nie, wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24